You are here

Home » Content

YÖNETİMDE KAYIRMACI UYGULAMALAR: KAVRAMSAL BİR ÇERÇEVE

FAVORITISM APPLICATIONS IN MANAGEMENT: A CONCEPTUAL FRAMEWORK

Journal Name:

  • Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi

Publication Year:

  • 2014

Key Words:

Keywords (Original Language):

Author NameUniversity of AuthorFaculty of Author
Abstract (2. Language): 
Favoritism, a way of interrelating over closeness from almost every position and trying to accomplish the formal and social relations over these informal channels, can be noticed with a sample observation. On the other hand organizational and managerial favoritism means that giving priority to kinship or acquaintances or political/religious advocacy on appointments and promotions in the public office. Also it means allocation of public resources to favor the partisanship and voter segments. Although favoritism applications are seen usual and commonplace; people have started to feel discomfort. With this research developed an overview of favoritism applications and a classification for types of favoritism. In this classification, favoritism applications are grouped under two main headings as personal favoritism and political favoritism. Personal favoritism in itself, has been divided into two parts as nepotism and cronyism. Under the title of political favoritism, patronage, clientelism, services favoritism have taken place.
Bookmark/Search this post with
Abstract (Original Language): 
Kayırmacılık, basit bir gözlemle dahi fark edilebilen; her pozisyondan insanın yakınlık görüşü üzerinden bir ilişki bağlamı kurduğu; resmi ve sosyal ilişkileri bu informal kanallar üzerinden görmeye çalıştığı bir uygulamayı ifade etmektedir. Örgütsel ve yönetsel anlamda kayırmacılık ise genel ve geniş anlamıyla, kamu görevlerine yapılan atamalarda ve terfilerde akrabalık veya tanıdık-dost ilişkilerine ya da siyasi veya din temelli ortaya çıkan gruplara öncelik verilmesi; kamu kaynaklarının siyasi iktidara yandaş, seçmen kesimlerini kayıracak biçimde yönlendirilmesi gibi anlamlara gelmektedir. Kayırmacı uygulamalar olağan görünmekle birlikte rahatsızlıklar duyulmaya başlanmış ve yeni yeni literatürde yerini almaya başlamıştır. Bu araştırma ile de kayırmacı uygulamalara genel bir bakış geliştirilip, türlerine yönelik bir sınıflandırma geliştirilmiştir. Bu sınıflandırmada kayırmacı uygulamalar adam kayırmacılığı ve siyasi kayırmacılık olarak iki ana başlık altında toplanmıştır. Adam kayırmacılığı kendi içinde nepotizm (akraba kayırmacılığı) ve kronizm (eş-dost kayırmacılığı) olarak ikiye ayrılarak incelenmiştir. Siyasi kayırmacılık altında ise patronaj, klientalizm ve hizmet kayırmacılığı yer almıştır.
FULL TEXT (PDF): 
PDF icon arastirmax-yonetimde-kayirmaci-uygulamalar-kavramsal-bir-cerceve.pdf
  • 20
179
206
  • Turkish

REFERENCES

References: 

ABDALLA, H. F., Maghrabi, A. S. and Raggad, B. G.
(1998)
. Assessing The Perceptions of Human Resource Managers Toward Nepotism A Cross-Cultural Study. International Journal of Manpower, 19 (8), 554-570.
ABDALLA, H. F., Maghrabi, A. and Al-Dabbagh, T. H. (1994). Research
Note: Assessing The Effect of Nepotism on Human Resource Managers. International Journal of Manpower, 15 (1), 60-67.
ACKERMAN, S. R. (1999). Corruption and Government, Causes, Consequences and Reform. Cambridge: Cambridge University Press.
AKÖZER, M. (2003). Kamuoyu Gözüyle Kamu da Yolsuzluk. Görüş Dergisi, 14 - 23.
AKTAN, C. C. (1992). Politik Yozlaşma ve Kleptokrasi; 1980 - 1990 Türkiye Deneyimi. İstanbul: Alfa Yayıncılık.
AKTAN, C. C. (1997, Mart - Nisan). Siyasal Patoloji ve Siyasal Yozlaşma. Yeni Türkiye (14), 1063 - 1076.
ANDVIG, J., Fjeldstad, O. H., Amundsen, I., Sissener, T. and Soreide, T. (2001). Corruption A Review of Contemporary Research. Norway: Michelsen Institute.
1 1 9 Gökçe vd., a.g.m., s.55
[200]
Yönetim Kayırmacı Uygulamalar: Kavramsal Bir Çerçeve
ARASLI, H., Bavik, A. and Ekiz, E. H. (2006). The Effects of Nepotism on Human Resource Management: The Case of Three, Four and Five Star Hotels in Northern Cyprus. International Journal of Sociology
and Social Policy, 26 (7/8), 295 - 308.
ASLAN, İ. ve Çınar, O. (2010). Bir Aile Şirketinin Kurumsallaşması: Yeniden Yapılandırma ve Varislerin Yönetime Hazırlanması Süreci. Organizasyon ve Yönetim Bilimleri Dergisi, 2 (1), 89 - 97.
ASLANOĞLU, R. A. (1998). Kent, Kimlik ve Küreselleşme. Bursa: Asa Kitabevi.
ASUNAKUTLU, T. ve Avcı, U. (2009). Nepotizm - İş Tatmini İlişkisi: Aile
İşletmelerinde Bir İnceleme. 17. Ulusal Yönetim ve Organizasyon Kongresi Bildiriler Kitabı (s. 730 - 736). Eskişehir: Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Yayını.
ASUNAKUTLU, T. ve Safran, B. (2005). Örgütsel Çatışma Açısından Hemşehricilik Üzerine Bir Araştırma. Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 7 (1), 157 - 176.
AYATA, A. G. (1994). Roots and Trends of Clientelism in Turkey. L.
Roniger, and A. G. Ayata içinde,
Democracy
, Clientalism and Civil Society (s. 49 - 64). United States of America: Lynne Rienner Publishers.
AYDIN, N. (2012, Nisan - Haziran). Weberyen Bürokraside Liyakat ve Türk Kamu Bürokrasisinden Bir Kesit: "Siyasetin Bürokrasi İronisi". Sayıştay Dergisi (85), 51 - 67.
AYKAÇ, B. (1990, Aralık). Personel Yönetiminde Yeterlik İlkesi. Amme İdaresi Dergisi, 23 (4), 91 - 109.
AYTAÇ, Ö. (2010). Bürokratik Kayırmacılık: Enformel Bağlayıcılıkların Yönetim İlişkilerine Etkisi. R. Erdem içinde, Yönetim ve Örgüt Açısından Kayırmacılık (s. 86 - 109). İstanbul: Beta Basım.
AYTAÇ, Ö. (2010). Kayırmacı Uygulamaları Sosyolojik Temeli. R. Erdem içinde, Yönetim ve Örgüt Açısından Kayırmacılık (s. 3 - 26). İstanbul: Beta Basım.
AYTÜRK, N. (2007). Yönetim Sanatı: Etkili Yönetim ve Yöneticilik
Becerileri. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
BELLOW, A. (2003). In Praise of Nepotism: A Natural History. NewYork:
Doubleday Publishing.
[201]
Arzu ÖZKANAN - Ramazan ERDEM
BENK, S. ve Karakurt, B. (2010). Gelir İdareleri ve Yolsuzluk: Motivasyonlar, Fırsatlar ve Mücadele Yolları. İşletme ve Ekonomi
Araştırmaları Dergisi, 1 (4), 133 - 148.
BOADI, E. G.
(2007)
. Conflict of Interest Nepotism and Cronyism.
BRINKERHOFF, D. W. and Goldsmith, A. A. (2002). Clientelism,
Patrimonialism and Democratic Governance: An Overview And Framework For Assessment And Programming. U.S.: Agency For International Development Office of Democracy and Government.
BÜYÜKLÜ, Ş. (1976). Kamu Yönetimi Sistemimizde Çözülme Eğilimleri. Amme İdaresi Dergisi, 9 (3), 78 - 85.
ÇARIKÇI, İ. H., Özkul, A. S., Oksay, A. D. and Uzunbacak, H. H. (2009). Favoritism and Nepotism in The Ottoman Empire. 1. International Symposium on Sustainable Development, (s. 198 - 506). Sarajevo.
ÇEVİKBAŞ, R. (2006, Nisan). Yönetimde Etik ve Yozlaşma. Kırıkkale
Üniversitesi İktisadi
v
e İdari Bilimler Dergisi, 20 (1), 265 - 289.
ÇİTÇİ, O. (1983). Kamu Bürokrasisi Üzerine. Amme İdaresi Dergisi, 16 (4), 16 - 35.
DAĞLI, T. ve Aycan, Z. (2010). Kurumlarda Kayırmacılık ve İnsan Kaynakları Uygulamaları. R. Erdem içinde, Yönetim ve Örgüt Açısından Kayırmacılık (s. 169 - 178). İstanbul: Beta Basım.
DARMAN, G. (2004). Kurumsal Yönetimin Uluslararası Finansal Piyasalar ve Kurumsal Yatırımcılar Açısından Önemi ve Etkisi. Geleneksel Finans Sempozyumu . İstanbul: Marmara Üniversitesi, Bankacılık ve Sigortacılık Enstitüsü / Bankacılık ve Sigortacılık Yüksekokulu.
Devlet Memurları Kanunu. (1965, Temmuz 14). 657 Sayılı Kanun.
EKER, A. (1994). Maliye Politikası. Ankara: Takav Matbaası. ERYILMAZ, B. (2002). Kamu Yönetimi. İstanbul: Erkam Matbaacılık. ERYILMAZ, B. (2010). Kamu Yönetimi. Ankara: Okutman Yayıncılık.
FORD, R. and McLaughlin, F. (1985). Nepotism. Personnel Journal, 64 (9),
57 - 60.
FUKUYAMA, F. (2000). Güven - Sosyal Erdemler ve Refahın Yaratılması.
(Çev. Buğdaycı, A.) İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
GÖKÇE, G., Şahin, A. ve Örselli, E. (2002). Türkiye'de Siyasetin Bürokrasi Üzerindeki Etkisi: Siyasallaşma. S. Ü. İ.İ.B.F. Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi (4), 45 - 58.
[202]
Yönetim Kayırmacı
Uygulamalar
: Kavramsal Bir Çerçeve
GÜVEN,
H
. S. (1976). İdare Siyaset İlişkileri ve Personel Yönetimi. Amme İdaresi Dergisi, 9 (1), 50 - 70.
HAMILTON, D. K. (2002). Is Patronage Dead? Review of Public Personnel Administration, 22 (1).
HEPER, M. (2006). Türkiye'de Devlet Geleneği. (Çev. Soyarık, N.) Ankara:
Doğu Batı Yayınları.
HEPER, M. and Keyman, F. (1998). Double-Faced State: Political Patronage and the Consolidation of Democracy in Turkey. Middle Eastern
Studies, 34 (4), 259 -277.
HORNBY, A. S. (1985). Oxford Advanced Learner's Dictionary of Current English. Oxford University Press.
İLHAN, S. ve Aytaç, Ö. (2010). Türkiye'de Kayırmacı Eğilimlerin Oluşmasında Toplumsal ve Kültürel Yapının Rolü. R. Erdem içinde, Yönetim ve Örgüt Açısından Kayırmacılık (s. 61 - 83). İstanbul: Beta Basım.
İLHAN, T. ve Erdem, R. (2010). Akraba Kayırmacılığı (Nepotizm). R. Erdem içinde, Yönetim ve Örgüt Açısından Kayırmacılık (s. 135 -166). İstanbul: Beta Basım.
JOFFE, A. H. (2004, September / October). Nepotizm for All Times. Society, 74 - 79.
KANG, D. C. (2002). Crony Capitalism: Corruption and Development in South Korea and The Philippines. Cambridge: Cambridge University Press.
KARAKAŞ, M. ve Çiçek, H. (2009). Vergi Yükümlülerinin Yolsuzluğa
İlişkin Tutum ve Tepkileri: Gaziantep Örneği. Sosyo-Ekonomi (1),
47 - 76.
KARAMAN, K. (2003). Türkiye'de Şehirleşme Olgusu ve Gecekondu
Sorunu. Doğu Anadolu Bölgesi Araştırmaları 4, 108 - 117.
KARPAT, K. H. (2003). Türkiye'de Toplumsal Dönüşüm. (Çev. Sönmez, A.)
Ankara: İmge Kitabevi.
KARTAL, N. ve Demirhan, Y. (2009). Kamu Yönetiminde Tarafsızlık. Türk
İdare Dergisi
(462)
, 169 - 176.
KEEFER, P. (2007). Clientelism, Credibility, and the Policy Choices of
Young Democracies. American Journal of Political Science, 51 (4),
804 - 821.
[203]
Arzu ÖZKANAN - Ramazan ERDEM
KELEŞ, H. N., Özkan, T. K. and Bezirci, M.
(2011)
. A Study on the Effects of Nepotism, Favoritism and Cronyism on Organizational Trust ın the Auditing Process ın Family Businesses ın Turkey. International Business and Economics Research Journal, 10 (9), 9 - 16.
KEY,
V
. O. (1994). Politikada Yolsuzluk Teknikleri. Politik Yozlaşma ve
Rant Kollama, 15-24. (Dü, Eker, A. Aktan, C. C.; Çev. Arıkan, Z.)
Ankara: Takav Matbaası.
KHATRI, N. and Tsang, E. W. (2003). Antecedents and Consequences of Cronysim in Organizations. Journal of Business Ethics (43), 289 -
303.
KÖSE, A. (2008). Küreselleşme Çağında Bir Aidiyet Zemini Ve Örgütlenme Şekli Olarak Hemşehrilik. Akademik İncelemeler, 3 (1), 221 - 232.
KURGUN, A., Güripek, E. ve Aktaş, E. (2010). Nepotizmin Çalışanların Örgütsel Adalet Algılamaları Üzerine Etkisi. 18. Ulusal Yönetim ve Organizasyon Kongresi (s. 171 - 179). Adana: Çukurova Üniversitesi.
KURTOĞLU, A. (2012). Siyasal Örgütler ve Sivil Toplum Örgütleri Bağlamında Hemşehrilik ve Kollamacılık. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 67 (1), 141 - 169.
LOEWE,
M.
, Blume, J., Schönleber, V., Seibert, S. S., Speer, J. and Voss, C. (2007). The Impact of Favoritism on The Business Climate: A Study on Wasta in Jordan. Bonn: Studies / Deutsches Institut für Entwicklungspolitik.
MERİÇ, O. (1974, Eylül). Siyasal İktidar ve Yüksek Yöneticiler Sorunu.
Amme İdaresi Dergisi, 7 (3), 73 - 78.
MUTLU, K. (2000). Problems of Nepotism and Favouritism in the Police rganization in Turkey. Policing: An International Journal of Police Strategies and Management, 23 (3), 381-389.
OKTAY, C. (1983). Yükselen İstemler Karşısında Türk Siyasal Sistemi ve Kamu Bürokrasisi. İstanbul: İstanbul Üniversitesi Siyasal Bilimler Fakültesi Yayını.
OZLER, D. E. and Buyukarslan, A. (2011). The Overall Outlook of Favoritism in Organizations: A Literatür Review. International Journal of Business and Management Studies, 3 (1), 275 - 285.
ÖZGENER, Ş. (2002, Mart). İmalat Sanayii İşletmelerindeki Kamu ve Özel
Sektör Yöneticilerinin İş Ahlâkına İlişkin Tutumları. Amme İdare Dergisi, 35 (1), 175 - 199.
[204]
Yönetim Kayırmacı
Uygulamalar
: Kavramsal Bir Çerçeve
ÖZKİRAZ,
A
. ve Acungil, Y. (2012, Haziran). Hemşehri Derneklerinin Kentlileşme Sürecindeki Rolü (Tokat Örneği). Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi, 29 (1), 247 - 272.
ÖZLER, H., Özler, D. E. ve Gümüştekin, G. E. (2006). Aile İşletmelerinde Nepotizme Kuramsal Bir Bakış. 2. Aile İşletmeleri Kongresi (s. 271 - 279). İstanbul: İstanbul Kültür Üniversitesi Aile İşletmeleri ve Girişimcilik Uygulama ve Araştırma Merkezi.
ÖZSEMERCİ,
K
. (2002). Türk Kamu Yönetiminde Yolsuzluklar, Nedenleri,
Zararları ve Çözüm Önerileri. Ankara: Sayıştay Yayınları.
POPE, J. (2000). Confontıng Corruption: The Elements of A National
Integrity System. (Dü. Book, T. S.) Malaysia: Transparency International.
PRENDERGAST, C. and Topel, R. H. (1993, Augst). Favoritism in Organizations. Nber Working Paper Series. Cambridge: National Bureau of Economic Research.
SADOZAI, A. M., Zaman, H. M., Marri, M. Y. and Ramay, M. I. (2012). Impact of Favoritism, Nepotism and Cronyism on Job Satisfaction: A Study From Public Sector of Pakistan. Interdisciplinary Journal of Contemporary Research in Business, 4 (6), 760 - 771.
SAKAL, M. (2002). Siyasal Karar Alma Sürecinde Yer Alan Aktörler ve Rolleri. 5.29. 2012 tarihinde
http://www.canaktan.org/ekonomi/anayasal_iktisatdiğer_yazilar/sakal- siyasal-karar-alma.pdf adresinden alındı
SARIBAY, A. Y. (1992). Siyasal Sosyoloji: Bir Çözümleme Çerçevesi. Ankara: Gündoğan Yayınları.
SAVAŞ, V. F. (1997). Anayasal İktisat. İstanbul: Avcıol Basım - Yayın.
SAYAN, İ. Ö. (2009, Haziran). Türkiye'de Kamu Personel Sistemi: İdari, Askeri, Akademik, Adli Personel Ayrımı. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 64 (1), 201 - 245.
SAYARI, S. (2011). Clientelism and Patronage in Turkish Politics and
Society. 81 - 94.
SCHMIT, M. J. and Allscheid, S. P.
(1995)
. Employee Attitudes and Customer Satisfaction: Making Theoretical and Empirical Connections. Personel Psychology, 48 (3), 521 - 536.
SCHULER, H. (2002). Türkiye'de Sosyal Demokrasi Particilik Hemşehrilik Alevilik. (Çev. Tonbul, Y.) İstanbul: İletişim Yayıncılık.
[205]
Arzu ÖZKANAN - Ramazan ERDEM
ŞEN, M. L. (1995, Mart). Liyakat İlkesi ve Türk Personel sistemindeki Uygulaması. Amme İdaresi Dergisi, 28 (1), 77 - 92.
The Cook County Illinois. (2008). Shakman Decree Unlawful Political Discrimination. Cook County Training Presentation Offices of the Cook Conty Board President.
The Management Centre. (2008). Report on Policies Effecting Diversity. Nicosia, Cyprus: Managing Change for Sustainable Development.
TORTOP, N. (1994). Personel Yönetimi. Ankara: Yargı Yayınları.
TUTUM, C. (1976, Aralık). Yönetimin Siyasallaşması ve Partizanlık. Amme
İdaresi Dergisi, 9 (4), 9 - 32.
UTSTEIN Anti-Corruption Resource Center. (2005). Corruption Glossary. Bergen. 9 Ekim 2013 tarihinde
http://issuu.com/cmi-norway/docs/371?e=1246952/4344991#search adresinden alındı
TÜSİAD. (1995). 21. Yüzyıl İçin Yeni Bir Devlet Modeline Doğru: Optimal Devlet. İstanbul.
UZ, A. (2011). Anayasal Bir Hak Olarak Kamu Hizmetine Girme Hakkı ve Liyakat İlkesi. İnönü Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 2 (1), 59
- 94.
ÜLKER,
H
. (1995). Siyasal İktidar ve Bürokrasi İlişkisi. (2) Kamu Yönetimi Disiplini Sempozyumu Bildirileri. Ankara: TODAİE Yayını. s. 185 -
192.
VAROL, M. (1995). Kamu Görevlisi, Siyaset ve Ahlak: Bir Örnek Olay. (2) Kamu Yönetimi Disiplini Sempozyumu Bildirileri. Ankara:
TODAİE Yayını. s. 221 - 241.
VERSAN, V. (1971, 05 05). Siyaset ve İdare. Milliyet Gazetesi, 2.
YANIK, M. (2002). Parti İçi Demokrasi. Kırklareli: Beta Basım.
YILMAZ, A. ve Kılavuz, R. (2002). Türk Kamu Bürokrasisinin İşlemsel Sorunları Üzerine Notlar. C. Ü. İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 3 (2), 17 - 31.
YILMAZ, N. (2008). Hemşehri Kimliği: "Kastamonulular Örneği". İstanbul: Beta Basım.

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com