You are here

İşyerinde psikoşiddet, motivasyon ve huzur: Öğretmenler çok şey mi bekliyor? Psikoşiddet mağduru öğretmenler üzerine

Mobbing motivation and peace at the workplace: Teachers expect a lot? Mobbing victims on teachers

Journal Name:

Publication Year:

Keywords (Original Language):

Abstract (2. Language): 
This research studies the effects of psycho-violence (mobbing) that teachers are exposed to on workplace peace and on their levels of motivation. Teachers who had been exposed to mobbing were determined in the research, and fourteen of them were interviewed. The research is based on the qualitative design. Phenomenon design, one of the qualitative research designs, was adopted as appropriate to the nature of the research. A structurally standardised open-ended questionnaire was used in the research. Of content analysis types, categorical analyses as well as frequency analysis were employed in data analysis. According to research findings, peace in the workplace means healthy environment for communication, dialogue, team spirit, respect, valuing, being appreciated, and establishing a comfortable, safe and fruitful school atmosphere. Teachers may be exposed to mobbing originating from the administrators, colleagues, parents, students and caretakers. Victim teachers stated that they encountered discrimination, hindrance of communication, humiliation, and sexual harassment rarely. Moreover, they said that being mobbed stemmed from not ignoring happenings around them, lack of experience, tolerance, humour, failing to give quick response, giving the impression that he may be oppressed, and being humble. In addition, mobbing results in motivation problems, unwillingness to go to work, uneasiness, depression and reflecting to students. In the light of research findings, recommendations such as providing victims with support, containing methods of effectively handling, considering the personal traits in appointing the administrators and illuminating mobbing in law literature have been made.
Abstract (Original Language): 
Bu çalışma ile öğretmenlerin maruz kaldığı psikoşiddetin işyeri huzuru ve motivasyon düzeyine etkisi araştırılmıştır. Araştırmada, ilk ve orta dereceli okullarda psikoşiddete maruz kalan öğretmenler belirlenmiş ve on dört öğretmenle mülakat yapılmıştır. Araştırma, nitel desende oluşturulmuştur. Nitel araştırma desenlerinden araştırmanın doğasına uygun olan olgu bilim deseni kullanılmıştır. Araştırmada yapı bakımından standartlaştırılmış açık uçlu mülakat kullanılmıştır. Verilerin çözümlenmesinde içerik analizi türlerinden kategorisel analiz ve frekans analizi kullanılmıştır. Araştırma sonuçlarına göre, işyerinde huzur; sağlıklı iletişim ortamı, diyalog, takım ruhu, saygı, değer verme, takdir edilme, mutlu bir okul atmosferini simgeleyen rahat, güvenli ve verimli bir çalışma ortamının tesis edilmesi anlamına gelmektedir. Öğretmenler yönetici, meslektaş, veli, öğrenci ve hizmetli tarafından psikoşiddete maruz kalabilmektedir. Öğretmenler, psikoşiddete ilişkin, ayrımcılık, iletişim engelleri, aşağılanma ve az da olsa sözel cinsel tacize uğradıklarını belirtmişlerdir. Ayrıca psikoşiddete maruz kalmalarının altında; olaylara seyirci kalmamak; tecrübesizlik; hoşgörülü olmak; alttan almak; hazır cevap olamamak; ezilebilir hissi vermek ve alçakgönüllülük/tevazu göstermek olduğunu ileri sürmüşlerdir. Bunun yanında psikoşiddet, motivasyon sorunu, işe gitmek istememe, huzursuzluk, depresyon ve öğrencilere yansıtmasıyla sonuçlanmaktadır. Araştırma bulguları ışığında mağdura etkili başa çıkma yöntemlerini içeren destek sağlanması, yönetici atamalarında kişilik özelliklerine de özen gösterilmesi, psikoşiddetin hukuk literatüründe netlik kazanması gibi birtakım öneriler getirilmiştir.
1136-1151

REFERENCES

References: 

Acar, A.B. ve Dündar, G. (2008). İşyerinde psikolojik yıldırmaya (mobbing) maruz kalma
sıklığı ile demografik özellikler arasındaki ilişkinin incelenmesi, Istanbul
University Journal of the School of Business Administration, 37(2).
Acat, B. ve Köşgeroğlu, N. (2006). Güdülenme kaynakları ve sorunları ölçeği, Anatolian
Journal of Psychiatry, 7, 204-210.
Akbaş, S. (2009). İşyerinde psikolojik şiddet (mobbing) ve iş tatmini ilişkisi–sağlık çalışanları
üzerine bir uygulama, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Erzurum: Atatürk
Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Akman, Y.; Kelecioğlu, H. ve Bilge, F. (2006). Öğretim elemanlarının iş doyumlarını etkileyen
faktörlere ilişkin görüşleri, Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 30,
11-20.
Aksoy, F. (2008). Psikolojik şiddetin (mobbing) sağlık çalışanlarına etkisi, Yayımlanmamış
Doktora Tezi, İstanbul: Marmara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü.
Arslan, F. (2007). İşletmelerde duygusal zorbalık ve Ankara’da bankacılık sektöründe
duygusal zorbalığın varlığına ilişkin bir uygulama, Yayımlanmamış Yüksek
Lisans Tezi, Niğde: Niğde Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Aydın, Ö.B. (2009). Ortaöğretim okullarında görev yapan okul yöneticisi ve öğretmenlerin
mobbinge (psikolojik şiddet) maruz kalma düzeyleri, Yayımlanmamış Yüksek
Lisans Tezi, Çanakkale: Onsekiz Mart Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Baltaş, A. (2003). Adı yeni konmuş bir olgu: işyerinde yıldırma, www.baltasbaltas.
com/makaleler.asp adresinden 17.05.2009 tarihinde erişilmiştir.
Bingöl, B. (2007), İşyerinde yıldırma (mobbing) ve yıldırma üzerine bir araştırma,
Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal
Bilimler Enstitüsü.
Bulut, H.U. (2007). Ortaöğretim öğretmenlerinde psikolojik şiddet düzeyi (mobbing).
Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Niğde: Niğde Üniversitesi Sosyal Bilimler
Enstitüsü.
Cemaloğlu, N. ve Ertürk, A. (2007). Öğretmenlerin maruz kaldıkları yıldırma eylemlerinin
cinsiyet yönünden incelenmesi, Türk Eğitim Bilimleri, 5(2), 345-362.
Yaman, E., Vidinlioğlu, Ö. & Çitemel, N. (2010). İşyerinde psikoşiddet, motivasyon ve huzur: Öğretmenler çok
şey mi bekliyor? Psikoşiddet mağduru öğretmenler üzerine. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi
[Bağlantıda]. 7:1. Erişim: http://www.insanbilimleri.com
1148
Cüceloğlu, D. (1999). İnsan ve davranışı. İstanbul: Remzi Kitabevi.
Çakır, B. (2006). İşyerindeki yıldırma eylemlerinin (mobbing) işten ayrılmalara etkisi üzenine
bir araştırma, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul: Marmara
Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Dangaç, G. (2007). Örgütlerde psikolojik yıldırma (mobbing) ve bir araştırma,
Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Balıkesir: Balıkesir Üniversitesi Sosyal
Bilimler Enstitüsü.
Davenport, N.; Schwartz, R.D. ve Elliott, G.P. (2003). İşyerinde duygusal taciz. Çev. O. C.
Önertoy, İstanbul: Sistem Yayınları.
Demirel, Y. (2009). Psikolojik taciz davranışlarının kamu kurumları arasında karşılaştırılması
üzerine bir araştırma, TİSK Akademi, 4(7), 118-137.
Doğan, M.A. (2009). İlköğretim okullarında öğretmenlere uygulanan psikolojik
şiddetin(mobbing) iş doyumuna etkisi: Ankara ili Sincan ilçesi örneği,
Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Atılım Üniversitesi Sosyal Bilimler
Enstitüsü.
Dolunay, S.K. (2007). Okul kültürü ve Türkçe öğretimi, Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi,
11(3), 9-22.
Dökmen, Ü. (2008). Yaşama yerleşmek. İstanbul: Remzi Kitabevi.
Ekşici, Ş. (2009). Kurum ve kuruluşlarda psikolojik taciz (mobbing) eylemleri ve çalışanların
motivasyonu üzerine etkisi, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Selçuk
Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Erol, O. (2007). Kamu kesiminde güdülenme ve yönetici: bir kamu kuruluşu örneği,
Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara: Gazi üniversitesi Sosyal Bilimler
Enstitüsü.
Ertüreten, A. (2008). The relationship of downward mobbing with leadership and work-related
attitudes, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul: Koç Üniversitesi Sosyal
Bilimler Enstitüsü.
Gündüz, H.B. ve Yılmaz, Ö. (2008). Ortaöğretim kurumlarında mobbing (yıldırma)
davranışlarına ilişkin öğretmen ve yönetici görüşleri (Düzce ili örneği), Millî
Eğitim, 179.
Hubert, A.B. ve Veldhoven, M. (2001). Risk sectors for undesirable behaviour and mobbing,
European journal of work and organızational psychology, 10(4), 415-424.
Işık, E. (2007). İşletmelerde mobbing uygulamaları ile iş stresi ilişkisine yönelik bir araştırma,
Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul: Yıldız Teknik Üniversitesi Sosyal
Bilimler Enstitüsü.
Karakaya, A. ve Ay, F.A. (2007). Çalışanların motivasyonu etkileyen faktörler: sağlık
çalışanlarına yönelik bir araştırma, C.Ü. Sosyal Bilimler Dergisi, 31(1), 55-67.
Kaymakçı, H.A. (2008). Çalışma hayatında mobbing (Sakarya imalat sektöründe bir
araştırma), Yayımlanmamış Doktora Tezi, Sakarya: Sakarya Üniversitesi Sosyal
Bilimler Enstitüsü.
Kocaoğlu, M. (2007). Mobbing (işyerinde psikolojik taciz, yıldırma) uygulamaları ve
motivasyon arasındaki ilişkinin incelenmesine yönelik bir araştırma,
Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul: Yıldız Teknik Üniversitesi Sosyal
Bilimler Enstitüsü.
Korkut, A. (2008). İlköğretim okullarındaki yönetici ve öğretmenlerin örgüt kültürünü
algılama düzeyleri: Büyükçekmece örneği, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi,
İstanbul: Yeditepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Yaman, E., Vidinlioğlu, Ö. & Çitemel, N. (2010). İşyerinde psikoşiddet, motivasyon ve huzur: Öğretmenler çok
şey mi bekliyor? Psikoşiddet mağduru öğretmenler üzerine. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi
[Bağlantıda]. 7:1. Erişim: http://www.insanbilimleri.com
1149
Kök, S. (2006). İş yaşamında psikoşiddet sarmalı olarak yıldırma olgusu ve nedenleri, 14.
Ulusal Yönetim ve Organizasyon Kongresi, Erzurum.
Nolfe, G.; Petrella, C.; Blasi, F.; Zontini, G. ve Nolfe, G. (2008). Psychopathological
dimensions of harassment in the workplace (mobbing), International Journal of
Mental Health, 36(4), 67-85.
Onbaş, N. (2007). İlköğretim okulu öğretmenlerinin eğitim örgütlerinde duygusal şiddete
ilişkin görüşleri üzerine bir araştırma, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi,
Harran Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Özgan, H. ve Aslan, N. (2008). İlköğretim okul müdürlerinin sözlü iletişim biçiminin
öğretmenlerin motivasyonuna etkisinin incelenmesi, Gaziantep Üniversitesi Sosyal
Bilimler Dergisi, 7(1), 190-206.
Özmen, F. ve Yörük, S. (2004). Sınavla atanan ilköğretim okulu yöneticilerinin öğretmenlerin
mesleki gelişimindeki etkililik düzeyleri Malatya ili örneği, XIII. Ulusal Eğitim
Bilimleri Kurultayı, Malatya: İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi.
Püsküllüoğlu, A. (2004). Türkçe sözlük, Ankara: Arkadaş Yayınevi.
Sperry, L. ve Duffy, M. (2009). Workplace mobbing: family dynamics and therapeutic
considerations, The American Journal of Family Therapy, 37, 433-442.
Şahin, N. (2006). Duygusal taciz (mobbing) ve organizasyonel sonuçlar üzerindeki etkisi:
bankacılık sektöründe bir uygulama, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi,
İstanbul: İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Taner, D. (2008). Öğretmenlerin umutsuzluk düzeyi ile okul kültürü arasındaki ilişki,
Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul: Yeditepe Üniversitesi Sosyal
Bilimler Enstitüsü.
Tanoğlu, Ş.Ç. (2006). İşletmelerde yıldırmanın değerlendirilmesi ve bir yüksek öğrenim
kurumunda uygulama, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Konya: Selçuk
Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü
Tayyar, S. (2008). İşletmelerde psikolojik yıldırma (mobbing) ve etkilerine yönelik bir
araştırma, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul: Gebze Yüksek
Teknoloji Enstitüsü Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Tınaz, P. (2006). İşyerinde psikolojik taciz (mobbing). İstanbul: Beta Basım Yayım.
Tutar, H.(2004). İşyerinde psikolojik şiddet. Ankara: Platin Yayınları.
Yaman, E. (2007). Üniversitelerde bir eğitim yönetimi sorunu olarak öğretim elemanlarının
maruz kaldığı informal cezalar: nitel bir araştırma, Yayımlanmamış Doktora Tezi,
İstanbul: Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
Yaman, E. (2009a). Yönetim psikolojisi açısından işyerinde psikoşiddet -mobbing-. Ankara:
Nobel Yayınları.
Yaman, E. (2009b). Psikoşiddet (mobbing) ölçeği: geçerlik ve güvenirlik çalışması, Kuram ve
Uygulamada Eğitim Bilimleri, 9(2), 967-988.
Yaman, E. (2010). Psikoşiddete (mobbinge) maruz kalan öğretim elemanlarının örgüt kültürü
ve iklimi algıları, Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 10(1).
Yılmaz, M. (2008). Kamu kurumlarında yıldırmaya yol açan eylemler; Iğdır ili kamu
kurumaklarında bir uygulama, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Kars: Kafkas
Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Zeytin, N. (2008). İlköğretim okullarında bürokratikleşme ve okul kültürü, Yayımlanmamış
Yüksek Lisans Tezi, İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com