You are here

Küreselleşme sürecinde gelişmekte olan ülkelerde ve Türkiye’de iş sağlığı ve güvenliği

Occupational health and safety in developing countries and Turkey in globalization process

Journal Name:

Publication Year:

Author NameUniversity of AuthorFaculty of Author
Abstract (2. Language): 
Starting from the 1980s, globalization process has become increasingly visible worldwide. Globalization has mostly taken place in economical arena and manifested itself as the shifting of production in labor-intensive sectors towards developing countries. Globalization of the production canalized by multi-national companies causes an increase in occupational accidents and diseases as an outcome of low level of social protection in these developing countries. Primary reasons lying behind the reason of the increase in occupational accidents and diseases in developing countries are such as insufficient business law and social security, low level of unionization, use of old technologies, unqualified personnel and long working hours. In terms of occupational health and safety (OHS) small and medium sized enterprises (SME) are affected most from this process. In our country industrialization gained speed after the 1980s and as a consequence of the increase in the number of personnel in industry and service sectors, occupational accidents have also risen. In order to diminish the negative effects of globalization in Turkey, primarily the current legislation which has a narrow scope should be widened, a participative OHS management model should be adopted, special measurements should be taken for SMEs, OHS institute should be established and OHS training should be emphasized particularly in school level.
Abstract (Original Language): 
Küreselleşme süreci 1980’li yıllardan itibaren tüm dünyada ağırlığını hissettirmiştir. Küreselleşme daha çok ekonomik boyutuyla öne çıkmış, emek-yoğun sektörlerdeki üretimin gelişmekte olan ülkelere kayması şeklinde kendini göstermiştir. Çok uluslu şirketler kanalıyla gerçekleşen üretim küreselleşmesi, bu ülkelerde düşük sosyal koruma düzeyinin de etkisiyle iş kazası ve meslek hastalıklarının artmasına neden olmaktadır. İş hukuku ve sosyal güvenliğin yetersiz, sendikalaşmanın düşük oluşu, eski teknolojilerin kullanılması, çalışanların vasıf seviyesinin düşüklüğü, uzun çalışma saatleri gibi nedenler, gelişmekte olan ülkelerde iş kazası ve meslek hastalıklarının artmasındaki önemli nedenlerdir. Bu süreçten iş sağlığı ve güvenliği (İSG) açısından en fazla KOBİ’ler etkilenmektedir. Ülkemiz de 1980 sonrası dönemde sanayileşmesini hızlandırmış, sanayi ve hizmet kesimlerinde çalışan sayısının artmasıyla iş kazaları da artış göstermiştir. Küreselleşmenin olumsuz etkilerini azaltmak için ülkemizde öncelikle kapsamı dar olan mevzuatın genişletilmesi, katılımcı bir İSG yönetim modelinin benimsenmesi, KOBİ’ler için özel önlemler alınması, İSG enstitüsünün kurulması, özellikle okul düzeyinde İSG eğitimine önem verilmesi gerekmektedir.
45-72

REFERENCES

References: 

AKTAN, Coşkun Can ve Hüseyin ŞEN; (1999), ‘Globalleşme’, Ekonomik Kriz ve Türkiye, Tosyöv Yayınları, Ankara, ss.10-35.
ALKAN, Orhun; ‘İş Kazalarında Türkiye ve Dünya Ülkeleri ile İlgili Rakamlar’, İnternet Adresi: http://www.bsm.gov.tr/makale/200110.asp?sayi=200110, Erişim Tarihi: 23.12.2007. AYDEMİR, Muzaffer; (1999), ‘Sosyal Sorumluluk 8000 (Social Accountably 8000) Standardı’, Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Cilt 1, Sayı:3, ss.1-11. BACAK, Bünyamin, Levent ŞAHİN; (2005), ‘İş Sağlığı ve Güvenliği Açısından Esnek Çalışma Biçimlerinin Değerlendirilmesi: Fırsatlar ve Tehditler’, İ.Ü.İktisat Fakültesi Mecmuası-Toker Dereli’ye Armağan Özel Sayısı, 55/1, 2005, İstanbul, ss.325-340. BALL, G.; (1970), ‘The Multinationals Ride a Raugher Road’, Business Week, 19.2.1970’ten aktaran; KUTAL, Gülten; (2000), “Çok Uluslu Şirketlerin Ulusal Devletler ve Uluslararası Kuruluşlar Tarafından Sosyal Politika Alanında Denetim Sorunu”, Prof. Dr. N. Ekin’e Armağan, Türk Ağır Sanayi ve Hizmet Sektörü, Kamu İşverenleri Sendikası Yayını, Yayın No: 38, Ankara. BELEK, İlker; (2005), ‘Küreselleşme Avrupa Birliği Girdabında Emeğin Durumu’, Mesleki Sağlık ve Güvenlik Dergisi, Turkish Medical Association, Ocak-Şubat-Mart 2005, Ankara, ss.2-6. BERBEROĞLU, Enis; (1999), ‘Küresel Ekonomiye Seattle Duvarı’, Hürriyet, 12 Temmuz 1999.
BROUGHTON, Andrea, (2004), ‘Report examines undeclared work in EU’, EIRO-European Industrial Relations Observatory On-line, İnternet Adresi: http://www.eurofound.europa.eu/ eiro/2004/07/feature/eu0407204f.htm, Erişim Tarihi: 19.12.2004. ÇAKAR, Yıldırım; (2003), ‘Ülkemizde Çocuk İstihdamı, Eğitimi ve Çözüm Önerileri’, III.Uluslararası İş Sağlığı ve Güvenliği Bölgesel Konferansı Bildirileri, ÇSGB-İş Sağlığı ve Güvenliği Genel Müdürlüğü, 13-15 Ekim 2003, Ankara.
ÇALIŞMA VE SOSYAL GÜVENLİK BAKANLIĞI; (2004), Kayıt Dışı İstihdam ve Yabancı
Yılmaz, F. (2009). Küreselleşme sürecinde gelişmekte olan ülkelerde ve Türkiye’de iş sağlığı ve güvenliği.
Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi [Bağlantıda]. 6:1. Erişim: http://www.insanbilimleri.com
70
Kaçak İşçi İstihdamı, ÇSGB Yayını,Yayın No: 116, Ağustos 2004, Ankara. ÇALIŞMA VE SOSYAL GÜVENLİK BAKANLIĞI; (2006), T.C. Ulusal İş Sağlığı ve Güvenliği Politika Belgesi 2006-2008, ss.24. ÇELEBİCAN, Gürgan; (1997), ‘Küreselleşme ve Türkiye Üzerine Etkileri’, İş Hukukunun Güncel Sorunları Semineri, TÜHİS Yayını, Bolu, 9-12 Aralık 1997, ss.1-18. DEMİRCİOĞLU, A. Murat; (2006), Ulusal ve Uluslararası Hukukta İş Güvenliği Uzmanlığı, Beta Yayınları, No: 1660, 1. Baskı, İstanbul.
DERELİ, Toker; (2001), ‘Teknolojik Değişmeler, Çalışma İlişkileri ve Yeni İstihdam Türleri’; İş-Güç Endüstri İlişkileri ve İnsan Kaynakları Dergisi; Cilt: 3; Sayı: 2; 2001, İnternet Adresi: www.isgucdergi.org, Erişim Tarihi: 08.12.2007. EKİN, Nusret; (2000), Küreselleşme ve Gümrük Birliği, İTO Yayını, No: 1999/47, İstanbul. EUROPEAN AGENCY FOR SAFETY AND HEALTH AT WORK (OSHA)a; (2000), ‘Future Occupational Safety and Health Research Needs and Priorities in the Member States of the European Union’, Luxembourg: Office for Official Publications of the European Communities, ISBN 92-828-9254-9, pp.58. EUROPEAN AGENCY FOR SAFETY AND HEALTH AT WORK (OSHA)b; (2000) ‘The State of Occupational Safety and Health in the European Union’, Pilot Study, Summary Report, Luxembourg: Office for Official Publications of the European Communities, pp.64. EUROPEAN AGENCY FOR SAFETY AND HEALTH AT WORK (OSHA); (2003), ‘Improving Occupational Safety and Health in SMEs: Examples of Effective Assistance’, Luxembourg: Office for Official Publications of the European Communities, Prınted on Whıte Chlorine, Belgium, ss.142. EUROPEAN AGENCY FOR SAFETY AND HEALTH AT WORK (OSHA); (2005), ‘Promoting Health and Safety in European Small and Medium Sized Enterprises (SMEs)’, Luxembourg:Office for Official Publications of the European Communities, pp.100.
EUROPEAN AGENCY FOR SAFETY AND HEALTH AT WORK (OSHA); OSH Infrastructure in the Netherlands, (Çevrimiçi) İnternet Adresi: http://nl.osha.europa.eu/ systems, Erişim Tarihi: 30.10.2008. EUROPEAN COMMISSION; (2003), Employment in Europe, Belgium, September 2003, 210 p.
EUROSTAT; (2003), ‘European Social Statistics,-Accidents at Work and Work-related Health Problems’, Work-related health problems by sex, diagnosis group, activity status, age and severity 1999, http://epp.eurostat.ec.europa.eu/portal/page, Erişim Tarihi: 25.11.2007. EUROSTAT; (2007), ‘Europe in Figures-Eurostat Yearbook 2006-07’, Eurostat Statistical Boks, Luxembourg: Office for Official Publications of the European Communities, pp.373. FUENTES, Annette, EHRENREICH, Barbara; (1984), Women in the Global Factory, Boston, MA, South End Press.
Yılmaz, F. (2009). Küreselleşme sürecinde gelişmekte olan ülkelerde ve Türkiye’de iş sağlığı ve güvenliği.
Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi [Bağlantıda]. 6:1. Erişim: http://www.insanbilimleri.com
71
HAMZOUI, El Ezzedine; ‘Occupational Health and Safety Management System (OHSMS)’, İnternet Adresi: www.eos.org.eg/719/EzzDineOccupational Healthandsafety Management syste.pdf, Erişim Tarihi: 15.12.2007. HEALTH AND SAFETY EXECUTİVE (UK); (Çevrimiçi) İnternet Adresi: http://www.opsi. gov.uk/si/si1999/19993242.htm#5
INTERNATIONAL LABOUR OFFICE (ILO); (2003), ‘New ILO Reports on Global Employment Trends’, January 2003, İnternet Adresi: , Erişim Tarihi: 28.10.2008. HIRST, Paul and Grahame THOMPSON; (1998), Küreselleşme Sorgulanıyor (Çev: Ç.Erdem-E.Yücel), Dost Kitabevi, Ankara.
http://www.ilo.org/public/english/bureau/inf/pr/2003/1.htm., Erişim Tarihi: 10.11.2007.
INTERNATIONAL LABOUR OFFICE (ILO); İnternet Adresi: http://laborsta.ilo.org/cgi-bin/brokerv8.exe, Erişim Tarihi: 11.12.2007.
JENSEN, Jens; (2006), The Health and Safety Activities of Enterprises, WEA Guidelines F.2.4, Arbejdstilsynet, (Çevrimiçi) İnternet Adresi: http://www.at.dksw29003.asp, Erişim Tarihi: 10.10.2008. KAZGAN, Gülten; (1977), Küreselleşme ve Yeni Ekonomik Düzen, Altın Kitaplar Yayınevi. KUTAL, Gülten; (2000), ‘Küreselleşmenin Emek Piyasalarına Etkileri’, Çalışma Hayatında Esneklik ve İş Hukukuna Etkileri, İstanbul Barosu Yayını, İstanbul, ss.21-44. LOEWENSON, Rene; (1998), ‘Assessment of the Health İmpact of Occupational Risk in Africa: Current Situation and Methodological Issues’, Epidemiology,10 (5), pp.632–639. LOEWENSON, Rene; (2001), ‘Globalization and Occupational Health: a Perspective From Southern Africa’, Bulletin of the World Health Organization, 79 (9), pp. 863-868.
MITCHEL, Paul; (1999), ‘Paul Mitchel, The Impact of Globalisation on Health and Safety at Work’, İnternet Adresi: www.wsws.org/articles/1999/jul1999/who-j23.shtml, Erişim Tarihi: 15.12.2007. MONGAN, J.; (2000), Workers without Traditional Employment, Edward Elgar Publications’den aktaran; GÖKBAYRAK, Şenay; (2005), “Esnek İstihdam Stratejileri ve İş Sağlığı ve Güvenliği Açısından Ortaya Çıkan Riskler”, Genel-İş Emek Araştırma Dergisi, 2005/2, ss. 63-70. OSTRY, S. Aleck and Jerry M. SPIEGEL; (2004), ‘Küreselleşmenin Hizmet Sektörü ve Sağlık Sektörü İşgücüne Etkileri’, International Journal of Occupational and Environmental Health, 10, pp.368-374; Çev. Nilay Etiler, ‘Emek Piyasası ve İstihdamın Güvensizliği’, Mesleki Sağlık ve Güvenlik Dergisi, Ocak-Şubat-Mart 2005, Ankara, ss.7-11. ÖNAL, Buhara; (2001), ‘Küreselleşmenin İş Sağlığına Etkisi’, Mesleki Sağlık ve Güvenlik Dergisi, Türk Tabipler Birliği Yayını, Sayı: 5, ss.8-12.
SLAPPER, Gary and Steve TOMBS; (1999), Corporate Crime, Longman Criminology Series.
Yılmaz, F. (2009). Küreselleşme sürecinde gelişmekte olan ülkelerde ve Türkiye’de iş sağlığı ve güvenliği.
Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi [Bağlantıda]. 6:1. Erişim: http://www.insanbilimleri.com
72
SOSYAL GÜVENLİK KURUMU (SGK); (2007), ‘İş Kazası ve Meslek Hastalıkları İstatistikleri’, İstatistik Yıllığı 2006. SOSYAL SİGORTALAR KURUMU; (2005), ‘İstatistik Yıllığı’, 2005. SOSYAL SİGORTALAR KURUMU; (2006), İstatistik Yıllığı, 2006. SOSYAL GÜVENLİK KURUMU; (2007), İstatistik Raporu, 2006.
THE WORLD HEALTH ORGANIZATION (WHO); Occupational health page, İnternet Adresi: http://www.who.int/peh/Occupational_health/occindex.htm, Erişim Tarihi: 23.12.2007. TOKOL, Aysen; (2001), Endüstri İlişkileri ve Yeni Gelişmeler, Uludağ Üniversitesi Güçlendirme Vakfı Yayını, No: 173, Bursa.
TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU (TÜİKa); Ekonomik Faaliyete Göre İstihdam Edilen Nüfus, İnternet Adresi : http://www.tuik.gov.tr/PreIstatistikTablo.do?istab_id=214, Erişim Tarihi: 23.12.2007. TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU (TÜİK); (2007b), İşgücü Veri Tabanı. TÜRKİYE İSTATİSTİK KURUMU (TÜİK); (2008), Hanehalkı İşgücü Araştırması, 2008 Temmuz Dönemi Sonuçları, Sayı: 165. ULUSLARARASI İŞÇİ OFİSİ; (2004), Uluslararası İşçi Konferansı, 92. Oturum, Cenova Rapor 6: Küresel Ekonomide Göçmen İşçiler Konusuna Genel Bir Bakış, Bölüm 3, ‘Göçmen İşçilerin Çalışma Koşulları’; Çev. Hande Akıl, Mesleki Sağlık ve Güvenlik Dergisi, Ocak-Şubat-Mart 2005, Ankara, ss.12-16. U.S.DEPARTMENT OF LABOUR; (2007), ‘2006 Findings on the Worst Forms of Child Labor’, Bureau of International Labor Affairs, Report Required by the Trade and Development Act of 2000, pp. 706. WALLERSTEIN, Immanuel M.; (2005), ‘After Developmentalism and Globalization, What?’, Social Forces, Volume 83, Number 3, pp. 1263-1278.

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com