You are here

MUHÂKEMETÜ’L-LÜGATEYN’DEKİ TÜRK ORDU TEŞKİLATINA AİT TERİMLERİN KARŞILAŞTIRMALI İNCELEMESİ

COMPARATIVE EXAMINATION OF TERMS OF TURKISH ARMY ORGANIZATION IN MUHAKEMETU'L-LUGATEYN

Journal Name:

Publication Year:

DOI: 
http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.1449

Keywords (Original Language):

Author NameUniversity of AuthorFaculty of Author
Abstract (2. Language): 
In his work called Muhâkemetül-Lügateyn prepared with the goal of proving the superiority of Turkish to Farsi, Ali Şîr Nevâyî has conveyed the language particularities of Turkish via showing evidences. Viewed from this angle, it's a kind of grammer book, and another important aspect, contained valuable informations about Turkish culture. Because Nevâyî uses a lot of terms blended within the social, cultural, economic and political life of Turks while listing the evidences serving his purpose to edit this work. In our study, starting with these terms employed annotatively by Ali Şîr Nevâyî, eighteen concepts included within Turkish army organization and equivalents of these concepts in the antecedent and subsequent periods shall be included.
Abstract (Original Language): 
Ali Şîr Nevâyî, Türkçenin Farsçaya üstünlüğünü ispatlamak gayesiyle hazırladığı Muhâkemetül-Lügateyn adlı eserinde, Türkçeye ait dil hususiyetlerini deliller göstererek aktarmıştır. Bu açıdan bir çeşit dil bilgisi kitabı olarak önem arz eden eserin, bir başka önemli yanı, Türk kültürü hakkında değerli bilgileri içermesidir. Çünkü Nevâyî, eseri hazırlama amacına hizmet eden delilleri sıralarken, Türklerin sosyal, kültürel, ekonomik ve siyasal yaşantısı içerisinde harmanlanmış pek çok terimi kullanmıştır. Çalışmamızda Ali Şîr Nevâyî'nin açıklamalı olarak kullandığı bu terimlerden yola çıkarak, Türk ordu teşkilatı içerisinde yer alan on sekiz kavrama ve bu kavramların daha önceki ve sonraki dönemlerdeki karşılıklarına yer verilecektir.
890-904

REFERENCES

References: 

AKA, İsmail, Mirza Şahruh ve Zamanı (1405-1447), TTK, Ankara 1994
Alî Şîr Nevâyî, Muhâkemetü'l-Lugateyn İki Dilin Muhakemesi,
(Haz.: F. Sema Barutçu Özönder), TDK Yay., Ankara 1996
ALKAYA, Ercan, "Türklerde Ad Verme Geleneği ve Kişi Adları", Türk Kültürü, C. XXXIX, S. 459, 2001, s. 442-448
AYDIN, Erhan, Şine Usu Yazıtı, Karam Yay., Çorum 2007
BAYAT, Fuzuli, Orta Türkçe Sözlük, Yalın Yay., İstanbul 2008
DEVELLİOĞLU, Ferit, Osmanlıca-Türkçe Ansiklopedik Lûgat,
Aydın Kitabevi, Ankara 2007
DONUK, Abdülkadir, Eski Türk Devletlerinde İdarî-Askerî Ünvan ve Terimler, Türk Dünyası Araştırmaları Vakfı, İstanbul
1988
ERGUN, Pervin, Dede Korkut Hikayeleri, Akçağ Yayınları, Ankara
2006
Eski T'ang Tarihi (Chiu T'ang-shu), (Haz.: İsenbike Togan, Gülnar Kara, Cahide Baysal), TTK Yay., Ankara 2006
Gazi Zahirüddin Muhammed Babur, Vekayi Babur'un Hâtıratı, C. I¬II, (Çev.: Reşit Rahmeti Arat), TTK Yay., Ankara 1987
GÖMEÇ, Saadettin, Türk Kültürünün Ana Hatları, Akçağ Yayınları, Ankara 2006
Hasan-ı Rumlu, Ahsenü't-Tevârîh, çev.: Mürsel Öztürk, TTK Yay.,
Ankara 2006
IŞIN, Priscilla Mary, "Türk Okçuluk Araştırmaları ve Paul E. Klopsteg (1889-1991", Acta Turcica (Çevrimiçi Tematik Türkoloji Dergisi), S. 1 (Ocak 2009), s. (233-241)
KAÇALİN, Mustafa S., Dedem Kordut'un Kazan Bey Oğuz-nâmesi Hikâyet-i Oğuz-nâme-i Kazan Beg ve Gayrı,
Kitabevi, İstanbul 2006
KAFESOĞLU, İbrahim, Türk Milli Kültürü, Ötüken Yay., İstanbul 2004
Kaşgarlı Mahmud, Divanü Lûgat-it-Türk, C. III-IV, (Çev.: Besim Atalay), TDK Yay., Ankara 2006
Manghol-un Niuça Tobça'an, Moğolların Gizli Tarihi, (Çev.: Ahmet Temir), TTK Yay., Ankara 1995
Turkish Studies
International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic Volume 5/3 Summer 2010
904
Okta
y BERBER
ORKUN, Hüseyin Namık, Eski Türk Yazıtları, TDK Yay., Ankara
1994
ÖGEL, Bahaeddin, Büyük Hun İmparatorluğu Tarihi, C. I, Kültür Bakanlığı Yay., Ankara 1981
ÖGEL, Bahaeddin, Türk Kültür Tarihine Giriş, C. 7, Kültür Bakanlığı Yay., Ankara 1991
ÖGEL, Bahaeddin, Türk Mitolojisi, C. I, TTK Yay., Ankara 2003
ÖLMEZ, Zuhal Kargı, "Çağatayca Sözlükler", Kebikeç, S. 6 (1998),
s.
137-14
4
ÖZCAN, Aynur Öz, "Çağdaş Özbek Edebiyatında Ali Şir Nevayî", Modern Türklük Araştırmaları Dergisi, C. 4 / S. 3 (Eylül 2007), s. (141-155)
ÖZYETGİN, A. Melek, Altın Ordu, Kırım ve Kazan Sahasına Ait Yarlık ve Bitiklerin Dil ve Üslûp İncelemesi, TDK Yay.,
Ankara 1996
ÖZYETGİN, A. Melek, "Altın Orda Hanı Toktamış'ın Bik Hacı Adlı Kişiye Verdiği 1381 Tarihli Tarhanlık Yarlığı", Orta Zaman Türk Dili ve Kültürü Üzerine İncelemeler,
Ötüken Yay., İstanbul 2005, s. 37-58
ÖZYETGİN, A. Melek, "Türk Ad Bilimine Malzemeler: Kitâbu'l-
İdrâk li Lisâni'l-Etrâk'te Kişi Adları", Orta Zaman Türk Dili ve Kültürü Üzerine İncelemeler, Ötüken Yay., İstanbul 2005, s. 251-265
ÖZYETGİN A. Melek, "Eski Türklerde Haberleşme ve Posta
Teşkilatı", Orta Zaman Türk Dili ve Kültürü Üzerine İncelemeler, Ötüken Yay., İstanbul 2005, s. 209-224
ŞAHİN, Köksal, "Eski Türklerde Merkezi İdare",
http://www.akademiktarih.com/eski-turklerde-merkezi- idare.html (ET: 07.01.2010)
Şevket Sami, Kâmus-ı Türkî, Dersaadet Matbaası, 1317
Tarama Sözlüğü, TTK Yay., Ankara 1972, c. VI, s. 4367
TOGAN, A. Zeki Velidi, "Ali Şîr", İslam Ansiklopedisi, C. I, M.E.B. Yay., İstanbul 1978, s. (349-357)
TOGAN, A. Zeki Velidi, Oğuz Destanı Reşideddin Oğuznâmesi, Tercüme ve Tahlili, Enderun Kitabevi, İstanbul 1982
Yusuf Has Hâcib, Kutadgu Bilig, (Çev.: Reşid Rahmeti Arat), TTK Yay., Ankara 1988
Turkish Studies
International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic Volume 5/3 Summer 2010

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com