You are here

ABBÂS VESÎM’İN MENSUR ESERLERİ VE BU ESERLERDEKİ ŞİİRLERİN İNCELEMESİ

PROSAIC TEXTS OF ABBÂS VESIM AND INVESTIGATING OF THE POEMS IN THESE TEXTS

Journal Name:

Publication Year:

Keywords (Original Language):

Author NameUniversity of AuthorFaculty of Author
Abstract (2. Language): 
Classical Turkish Literature has been formed by effect of Persian literature to a large extent and formed its own language and so had a large important period of Turkish literature. Basic expression means of this literature is poetry. Prose has been always in the shadow of poetry and second class, in fact prosaic texts are usually about didactical subjects just as history, geography, science of religion, astronomy, medicine and biography. Prosaic wording has also differences in the context of purpose and content. An important feature of prose form is its effort to approach to poetry form. Harmony in language that is constituted by rhythm especially approached prose texts to poetic wording further. Studies about these poetic texts in prosaic texts are quite important in points of confirming statistics of poetic texts in Classical Turkish prose literature, retaining, meaning and harmony combinations that have been established by poetry in prose and also designating classical cultural substructure of Ottoman. There are a lot of scholar and craftsman who came into prominence by their literal and scholarly identity in Ottoman history. Abbâs Vesȋm is among the people who lived in 18th century and had these features. His works must be investigated in many aspects because of these features. In this context, it is important to research poetical sections of his works about medicine and astrology that Abbâs Vesȋm wrote except literature in the sense of confirming poetical wording in prosaic texts and designating wording features in prosaic texts.In this study, it is aimed to search the prosaic works of Abbâs Vesȋm who is poet of 18th century, confirm the copies, transcript of poetic sections in these works and search these works in the sense of form and content.
Abstract (Original Language): 
Klasik Türk Edebiyatı, özellikle Fars edebiyatının etkisiyle şekillenmiş, zamanla kendi edebî dilini oluşturarak Türk edebiyatı’nın önemli bir zaman dilimine damga vurmuştur. Bu edebiyatın temel ifade vasıtası nazımdır. Nesir, daima nazmın gölgesinde ve ikinci derecede kalmış, mensur eserler daha çok tarih, coğrafya, din ilimleri, astronomi, tıp ve biyografi gibi didaktik konularda yoğunlaşmıştır. Nesir dili de amaç ve içerik bağlamında farklılıklar göstermiştir. Nesir dilinin önemli bir özelliği de şiir diline olan yakınlaşma çabasıdır. Özellikle seci vasıtasıyla sağlanan dil ahengi, manzum parçalarla nazma daha da yakınlaştırılmıştır. Mensur eserlerdeki bu manzum parçalarla ilgili çalışmalar; bir taraftan klasik Türk nesir edebiyatında geçen manzum parçaların istatistiğini çıkarmak, diğer taraftan nesir içinde nazımla kurulan anlam ve ahenk kombinezonlarını tespit etmek, son olarak Osmanlın klasik kültür alt yapısını belirlemek açısından önemlidir. Osmanlı tarihinde edebî ve ilmî hüviyetleriyle ön plâna çıkmış birçok sanatkâr, bilim adamı vardır. Abbâs Vesîm 18. yy. da yaşamış, zikredilen bu vasıfları kişiliğinde birleştirebilmiş şahsiyetlerdendir. Bu yönü, eserlerinin birçok açıdan incelenmesini zorunlu kılmaktadır. Bu çerçevede Abbâs Vesîm’in edebiyat dışında kaleme aldığı tıp ve astronomi alanındaki eserlerin manzum parçalarının incelenmesi, mensur eserlerdeki manzum söyleyişi tespit etmek ve mensur eserlerin üslup özelliklerini belirlemek açısından önemlidir. Bu çalışmada, 18. yüzyıl şair ve yazarı Abbâs Vesîm’in mensur eserlerinin araştırılması, nüshalarının tespiti, bu eserlerdeki manzum parçaların transkripsiyonu ve bu parçaların biçim ve içerik açısından incelenmesi amaçlanmaktadır.
745
770

REFERENCES

References: 

Abbâs Vesîm, Divan. Topkapı Sarayı Hazine Kütüphanesi, nu: 961.
Abbâs Vesîm, Düstûru’l-Vesîm fî Tıbbı’l-Cedîd ve’l-Kadîm. RP, nu: 946, 947.
Abbâs Vesîm, Düstûru’l-Vesîm fî Tıbbı’l-Cedîd ve’l-Kadîm. Beyazıt Devlet Kütüphanesi, nu: 4097.
Abbâs Vesîm, Düstûru’l-Vesîm fî Tıbbı’l-Cedîd ve’l-Kadîm. Arkeoloji Müzesi, nu: 722, nu. 726, 727.
Abbâs Vesîm, Düstûru’l-Vesîm fî Tıbbı’l-Cedîd ve’l-Kadîm. Topkapı Sarayı Kütüphanesi, nu: EH 1821.
Abbâs Vesîm, Nehcü’l-Bülûğ fî Zîci’l-Ulûğ. SSE. 2755.
Abbâs Vesîm, Nehcü’l-Bülûğ fî Zîci’l-Ulûğ. SH. 858.
Abbâs Vesîm, Nehcü’l-Bülûğ fî Zîci’l-Ulûğ. SS. 2755.
Abbâs Vesîm, Nehcü’l-Bülûğ fî Zîci’l-Ulûğ. Kandilli Rasathânesi Ktp. nu: 240.
Abbâs Vesîm, Nehcü’l-Bülûğ fî Zîci’l-Ulûğ. Kandilli Rasathânesi Ktp. nu: 248/1.
Abbâs Vesîm, Nehcü’l-Bülûğ fî Zîci’l-Ulûğ. Kandilli Rasathânesi Ktp. nu: 258 / 5.
Abbâs Vesîm, Nehcü’l-Bülûğ fî Zîci’l-Ulûğ. Beyazit Umumi Ktp. nu: 4646.
Abbâs Vesîm, Nehcü’l-Bülûğ fî Zîci’l-Ulûğ. İzmir Milli Ktp. nu: 672.
Abbâs Vesîm’in Mensur Eserleri ve Bu Eserlerdeki Şiirlerin İncelemesi
Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Yıl: 8, Sayı: 21, Aralık 2015
815
Abbâs Vesîm, Nehcü’l-Bülûğ fî Zîci’l-Ulûğ. İzmir Milli Ktp. nu: 726.
Abbâs Vesîm, Nehcü’l-Bülûğ fî Zîci’l-Ulûğ. Edirne Selimiye Ktp. nu: 982.
Abbâs Vesîm, Nehcü’l-Bülûğ fî Zîci’l-Ulûğ. Tavşanlı Zeytinoğlu Ktp. nu: 291.
Abbâs Vesîm, Nehcü’l-Bülûğ fî Zîci’l-Ulûğ. Konya Yusuf Ağa Ktp. nu: 9887/15.
Abbâs Vesîm, Nehcü’l-Bülûğ fî Zîci’l-Ulûğ. Raşid Efendi, ek, nu: 16788.
Abbâs Vesîm, Nehcü’l-Bülûğ fî Zîci’l-Ulûğ. Kayseri Raşid Efendi nu: 245.
Abbâs Vesîm, Nehcü’l-Bülûğ fî Zîci’l-Ulûğ. Kahire, Tal’at Turkî, 42.
Abbâs Vesîm, Tercemeti Kitâbi’l-Bercendi Mine’l-Husûf ve’l-Küsûf. SYB. 3486.
Abbâs Vesîm, Risâle fî Rü’yeti’l-Hilâl. Kandilli Ktp. nu: 146.
Abbâs Vesîm, Vesîletü’l-Metâlib Fî İlmi’t-Terâkib. SSE. 2755.
Abbâs Vesîm, Vesîletü’l-Metâlib Fî İlmi’t-Terâkib. Millet Ali Emiri, Türkçe-Tıp, nu: 341.
Akıncı, S. (1961). “Hekim Abbâs Vesîm Efendi”. İstanbul Tıp Fakültesi Mecmuası, 24: 695.
Akıncı, S. (1947). “Xvııı. Asırda Yaşamış Bir Hekimimiz ve Meşhur Eseri”. Hayat-Tarih Mecmuası, I(2).
Akıncı, S.(1964). “Kitâb-ı Düstûr-ı Vesîm fî Tıbbı’l-Cedîd ve’l-Kadîm’in İncelemesinden Ortaya Çıkan Sonuçlar”. Yeni Tıp Âlemi, Aylık Tıp Dergisi, Xııı (146).
Akıncı, S. (1962). “Osmanlı İmparatorluğu Tıbbında Disseksiyon ve Otopsi”. İstanbul Tıp Fakültesi Mecmuası, C 25.
Baltacı, C. (1992). “Abbâs Vesîm Efendi”. TDVİA, 1: 29-30.
Bilkan, A. F. (1997). Nâbî Dîvânı. İstanbul: Meb Yayınları.
Bursalı, T. (2000). Osmanlı Müellifleri. (Hzl.) Cemal Kurnaz, Mustafa Tatçı, Ankara: Bizim Büro Yayınları.
Sabrî Şâkir (1296). Dîvân-ı Sabrî Şâkir. İstanbul: Elcevâib Matbaası.
Dizer, M. (t.y.). Kandilli Rasathânesi Yazma Eserler Kataloğu. (1868-1988). İstanbul: Boğaziçi Üniversitesi Yayınları.
İbrahim Halil TUĞLUK
Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Yıl: 8, Sayı: 21, Aralık 2015
816
Erdoğan, M. (2011). Bursalı Rahmi Divanı. İstanbul: Dergâh Yayınları.
Füruği, M. A. (1382). Gazelliyât-I Sa’dî. Tahran.
Gökmen, F. (1944). Abbâs Vesîm. İslam Türk Ansiklopedisi, İstanbul.
İhsanoğlu, E. vd. (1997). Osmanlı Astronomi Literatürü. C I-II, İstanbul: Ircıca Yayınları.
İpekten, H. (1990). Nâ’ilî-İ Kadîm Divânı. Ankara: Akçağ Yayınları.
Karatay, F. E. (1961). Topkapı Sarayı Türkçe Yazmalar Katalogu. C I, İstanbul.
Kut, G. A., Üçer H., Büyükkare, C. ve Boğaziçi, F. (1996). University Kandilli Observatory and Earthquake Resarch Institute Catalogue of Astronomıcal, Astrologıcal and Mathmatıcal Manuscrıpts I Turkish Manuscripts, Trans., Ela-Ferrard Christopher Ulıhan. Yayımlanmamış katalog, İstanbul.
Şeyhü’l-İslam Arif Hikmet Bey, Abbâs Vesîm, Düstûru’l-Vesîm Fî Tıbbı’ı-L-Cedîd Ve’l-Kadîm Zahriyedeki Hal Tercümesinde, Bdk, Nu: 4097.
Şehsüvaroğlu, Bedi N., Demirhan A. E., Güressever, G. C. (1984). Türk Tıp Tarihi. Bursa: Taş Yayıncılık.
Şeşen, R., Akpınar, C., İzgi, C. (1983). Türkiye Kütüphaneleriİslâmî Tıp Yazmaları (Arapça, Türkçe Ve Farsça) Katalogu. İstanbul: Tarih, Sanat ve Kültür Araştırma Merkezi Yayını.
Tuğluk, İ. H. (2007). Abbâs Vesîm Efendi, Hayatı, Eserleri, Edebî Kişiliği Divanı’nın Tenkitli Metni ve İncelemesi. Yayımlanmamış doktora tezi. Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
Tuman, N. (2001). Tuhfe-İ Nâ’ilî. (Hzl. Cemal Kurnaz-Mustafa Tatçı). Ankara: Bizim Büro Yayınları.
Yıldırım, A. (1997). İzmir Millî Kütüphanesi Yazma Eserler Katalogu. C III, İzmir.
http://www.aftabir.com/lifestyle/view/59615/
http://misaqfans.blogfa.com/post-4.aspx)
http://www.al-hakawati.net/arabic/civilizations/diwanindex4a55.pdf

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com