Buradasınız

OKUL ÖNCESİ EĞİTİM KURUMLARINA DEVAM EDEN ÇOCUKLARIN ÖĞRETMENLERİYLE OLAN İLİŞKİLERİNİN SOSYAL BECERİ DÜZEYLERİNE ETKİSİNİN İNCELENMESİ

A STUDY ON THE EFFECT PRESCHOOLER-TEACHER RELATIONSHIP ON SOCIAL SKILL LEVELS OF PRESCHOOLERS

Journal Name:

Publication Year:

DOI: 
http://dx.doi.org/10.9761/JASSS2646
Abstract (2. Language): 
This research was made with the aim of exhibiting the effects of the relationship of children who are attending pre-school educational institutions with teachers on their social skills level. In this research which is made in screening model, relational screening was made between independent and dependent variables; and the study group of the research was composed of 348 children from the low and upper socio-economic group who were studying at the independent pre-schools affiliated to Ministry of Education in Sivas provincial centre in 2012 2013 education year and the teachers of these children. “Teacher Child Relationship Scale” and “Social Skills Scale of Kindergarten Behavior Scale (PKBS-2)” were used as data collection tools in the research. Descriptive statistics in the statistical evaluation of the study were described as mean, standard deviation, number and percentage. Whether the data abided by the normal distribution was evaluated by Kolmogorov-Smirnov test. When the results of the Kolmogorov-Smirnov test made were analyzed; Mann-Whitney U test for two group comparisons as it doesn‟t abide by the normal distribution Kruskal-Wallis variance analysis for more than two groups comparisons were used. And for the relation between the scale scores, Spearman rank correlation analysis was made. At the end of the research, the social skills level of the female children are meaningfully higher than the male children, children who hasn‟t got siblings are socially more independent than children with siblings, the increase of the pre-school attendance period affects the social independence and acceptance skill of the child positively. It was determined that there are meaningful positive relations between the scores gained from Teacher Child Relation Scale and both total score and all the subdimension scores of Social Skills Scale.
Abstract (Original Language): 
Bu araştırma okul öncesi eğitim kurumlarına devam eden çocukların, öğretmenleriyle olan ilişkilerinin sosyal beceri düzeylerine etkisini ortaya koymak amacıyla yapılmıştır. Tarama modelinde olan bu araştırmada, bağımlı ve bağımsız değişkenler arasında ilişkisel tarama yapılmış olup araştırmanın çalışma grubunu 2012-2013 eğitim öğretim yılında Sivas İl merkezinde yer alan Milli Eğitim Bakanlığı’na bağlı bağımsız anaokullarında öğrenim gören alt ve üst sosyoekonomik grupta yer alan 348 çocuk ve bu çocukların öğretmenleri oluşturmuştur. Araştırmada veri toplama aracı olarak; öğretmenin bireysel olarak öğrencilerle olan ilişkilerini algılamalarını ölçen 28 maddelik bir standart derecelendirme ölçeği olan Öğretmen-Çocuk İlişkileri Ölçeği (The Student-Teacher Relationship Scale), çocukların sosyal beceri ve problem davranışlarını ölçmek amacıyla ise 1994 yılında Kenneth W.Merril tarafından geliştirilmiş Anaokulu ve Anasınıfı Davranış Ölçeği (PKBS-2) ’nin “Sosyal Beceri Ölçeği” kullanılmıştır (Kıldan, 2008; Özbey, 2009). Çalışmanın istatistiksel değerlendirilmesinde tanımlayıcı istatistikler; ortalama, standart sapma, sayı ve yüzde olarak ifade edilmiştir. Verilerin normal dağılıma uyup uymadığı Kolmogorov-Smirnov testi ile değerlendirilmiştir. Yapılan “Kolmogorov-Smirnov Testi” sonuçları incelendiğinde; normal dağılıma uymadığı için iki grup karşılaştırmalarında Mann-Whitney U testi, ikiden fazla grup karşılaştırmalarında Kruskal-Wallis Varyans Analizi kullanılmıştır. Ölçek puanları arasındaki ilişki için de Spearman Sıra Korelasyonu Analizi yapılmıştır. Araştırma sonucunda; kız çocukların sosyal beceri düzeylerinin erkek çocuklardan anlamlı derecede yüksek olduğu, kardeşi olmayan çocukların kardeşi olanlara göre sosyal açıdan daha bağımsız oldukları, okul öncesi eğitime devam süresinin artmasının çocuğun sosyal bağımsızlık ve kabul becerisini olumlu yönde etkilediği saptanmıştır. Öğretmen Çocuk İlişki Ölçeğinden elde edilen puanlar ile Sosyal Beceri Ölçeğinin hem toplam puanı hem de tüm alt boyut puanları arasında pozitif yönlü anlamlı ilişkilerin olduğu belirlenmiştir.
429
441

REFERENCES

References: 

ASLAN, E. (2008). Drama Temelli Sosyal Beceri Eğitiminin 6 Yaş Çocuklarının Sosyal İlişkiler ve İşbirliği Davranışlarına Etkisi, Yüksek Lisans Tezi, Adnan Menderes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Aydın.
ATLI, Ç. (2006). Okul Öncesi Eğitimi Alan 6 Yaş Çocuklarının Sosyal ilişkileri Anlamlandırmasının İncelenmesi, Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
BATTİSTİCH, V. and SOLOMON, D. (1991). A LongitudinalStudy of Children’sSocialAdjustmentDuringElementary School. PaperPresented at theBiennial Meeting of theSocietyforResearch in Child Development, 25.
BÜYÜKÖZTÜRK, Ş. (2005). Sosyal Bilimler İçin Veri Analizi El Kitabı. Ankara:Pegem Yayıncılık.
CAN-YAŞAR, M. (2011). Anne ve Öğretmen Görüşlerine Göre Çocukların Sosyal Uyum ve Becerilerinin İncelenmesi. Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 13(2), 99-112.
CHUNG, L.-C. (2000). A Study Of Teacher Factors In Teacher-Child Relationships With Preschool Children. University of Nebraska, Lincoln.
COLWELL, M. J. and LINDSEY, E. W. (2003). Teacher-Child Interactions and Preschool Children’s Perceptions Of Self and Pers. Early Child Development and Care, 173(2-3), 249–258.
ÇETİN, F., BİLBAY, A. A., KAYMAK, D. A. (2003). Araştırmadan Uygulamaya Çocuklarda Sosyal Beceriler: Grup Eğitimi. İstanbul:Epsilon Yayıncılık.
ÇINKIR, Ş. (2004). Okulda Etkili Öğretmen-Öğrenci İlişkisinin Yönetimi. Milli Eğitim Dergisi, 161.
DİNÇ, B. (2002). Okul Öncesi Eğitimin 4-5 Yaş Çocuğunun Sosyal Gelişimine Etkileri Konusunda Öğretmen Görüşleri, Yüksek Lisans Tezi, Anadolu Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir.
DİNÇ, B. ve GÜLTEKİN, M. (2003). Okul Öncesi Eğitimin 4-5 Yaş Çocuğunun Sosyal Gelişimine Etkileri Konusunda Öğretmen Görüşleri. OMEP Dünya Konsey Toplantısı ve Konferansı, İstanbul:Ya-pa Yayınları, 1, 213-231.
DERELİ, E. (2008). Çocuklar İçin Sosyal Beceri Eğitim Programının 6 Yaş Çocukların Sosyal Problem Çözme Becerilerine Etkisi, Doktora Tezi, Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
440
Sümeyya TATLI & Devlet ALAKOÇ PİRPİR
ELİBOL-GÜLTEKİN S. (2008). 5 Yaş Çocuklarının Sosyal Becerilerinin Bazı Değişkenler Açısından Değerlendirilmesi, Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
ELLİOTT, S. N., SHERİDAN, S. M. and GRESHAM, F. M. (1989). Assessing And Treating Social Skills Deficts: A Case Study For The Scientists-Practitioner. Journal of School Psychology, 27, 197-222.
ELMACIOĞLU, T. (2000). Başarıda Aile Faktörü. İstanbul: Hayat Yayınları.
ERTEN, H. (2012). Okul Öncesi Eğitime Devam Eden 5-6 Yaş Çocuklarının Sosyal Beceri, Akran İlişkileri ve Okula Uyum Düzeyleri Arasındaki İlişkilerin İzlenmesi, Yüksek Lisans Tezi, Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Denizli.
GİZİR, Z. ve BARAN, G. 2003. Anaokuluna Devam Eden Dört-Beş Yaş Çocuklarında Sosyal Davranışların Gelişimi İle Benlik Saygısı Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 25(2), 118-133.
GÜLAY, H. ve AKMAN, B. (2009). Okul Öncesi Dönemde Sosyal Beceriler. Ankara:Pegem Akademi.
GÜVEN, Y., ÖNDER, A., SEVİNÇ, M., AYDIN, O., BALAT, G. U., PALUT, B., BİLGİN, H., ÇAĞLAK, S. ve DİBEK, E. (2006). Okul Öncesi Eğitimi Alan ve Almayan İlköğretim Birinci Sınıf Öğrencilerinin Sosyal Duygusal Uyum Düzeylerinin Karşılaştırılması. Marmara Üniversitesi I. Uluslararası Okul Öncesi Eğitim Kongresi. İstanbul:Ya-pa Yayınları, 2, 322-336.
HOWES, C., HAMİLTON, C. E., and MATHESON, C. C. (1994). Children's Reiationships with Peers: Differential Associations with Aspects of the Teacher-Child Relationship. Child Development, 65(1), 253–263.
KAPIKIRAN, N.A., İVRENDİ, A. B. ve ADAK, A. (2006). Okul Öncesi Çocuklarında Sosyal Beceri:Durum Saptaması. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi,19, 19-27.
KARACA, N.H., GÜNDÜZ, A. ve ARAL, N. (2011).Okul Öncesi Dönem Çocuklarının Sosyal Davranışının İncelenmesi. Kuramsal Eğitimbilim Dergisi, 4(2), 65-76.
KILDAN, A.O. (2008). Yapılandırmacı Yaklaşıma göre Okul Öncesi Öğretmenlerine Verilen Hizmet İçi Eğitimin Öğretmen-Çocuk ve Öğretmen-Ebeveyn İlişkilerine Etkisi, Doktora Tezi, Gazi üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
KILDAN, A.O. (2011). Öğretmen-Çocuk İlişkilerinin Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi. Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, 30, 103-120.
KOÇAK, N. ve TEPELİ, K. (2006). 4-5 Yaş Çocuklarında Sosyal İlişkiler ve İşbirliği Davranışlarının Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi, Marmara Üniversitesi I. Uluslararası Okul Öncesi Eğitim Kongresi. İstanbul:Ya-pa Yayınları, 2, 9-22.
KURT, F. (2007). Okul Öncesi Eğitim Kurumlarına Devam Eden Beş-Altı Yaş Çocuklarının Sosyal Uyum ve Becerilerine Proje Yaklaşımlı Eğitim Programlarının Etkisinin İncelenmesi, Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
OGELMAN, H. G. ve TOPALOĞLU, Z. Ç. (2014). 4-5 Yaş Çocuklarının Sosyal Yetkinlik, Saldırganlık, Kaygı Düzeyleri İle Anne Babalarının Ebeveyn Özyeterliği Algısı Arasındaki İlişkilerin İncelenmesi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 14(1), 241-271.
ORÇAN, M. ve DENİZ, M.E. (2006). Anaokuluna Devam Eden 6 Yaş Çocuklarının Sosyal Uyumlarının İncelenmesi. Marmara Üniversitesi I. Uluslararası Okul Öncesi Eğitim Kongresi. İstanbul:Ya-pa Yayınları, 2, 310-321.
Okul Öncesi Eğitim Kurumlarına Devam Eden Çocukların Öğretmenleriyle Olan İlişkilerinin Sosyal Beceri… 441
ÖZBEY, S. (2009). Anaokulu ve Anasınıfı Davranış Ölçeği ’nin (PKBS-2) Geçerlik Güvenirlik Çalışması ve Destekleyici Eğitim Programının Etkisinin İncelenmesi, Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
ÖZBEY, S. (2012). Okul Öncesi Eğitim Kurumuna Devam Eden 60-72 Aylık Çocuklarının Sosyal Beceri ve Problem Davranışlarının Okul ve Ev Ortamına Göre İncelenmesi. Toplum ve Sosyal Hizmet, 23(2), 21-32.
ÖZTÜRK, B. (2009). Bingöl İli Örnekleminde Geniş Ve Çekirdek Aile Yapılarında Anne Çocuk İlişkisinin İncelenmesi, Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
ÖZYÜREK, A. Ve CEYLAN, Ş. (2014). Okul Öncesi Çocuklarda Sosyal Becerilerin Desteklenmesi Konusunda Öğretmen ve Veli Görüşlerinin Belirlenmesi. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 35, 99-114.
PİANTA, R. C. and STUHLMAN, M. W. (2004). Teacher-Child Relationships and Children’s Success in the First Years Of School. School Psychology Review, 33(3), 444–458.
RYDELL, A.M., BOHLİN, G. and THORELL, L. B. (2005). Representations Of Attachment To Parents And Shyness As Predictors Of Children’s Relationships With Teachers And Peer Competence In Preschool. Attachment And Human Development, 7(2), 187-204.
SELÇUK, Z. (2005). Gelişim ve Öğrenme. Ankara:Nobel Yayın Dağıtım.
SEVEN, S. (2006). 6 Yaş Çocuklarının Sosyal Beceri Düzeyleri İle Bağlanma Durumları Arasındaki İlişkilerin incelenmesi, Doktora Tezi, Gazi üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
ULCAY, S. (1993).Okul Öncesi Çocuk Gelişimi ve Eğitimi Kurumlarında Yıllık Program. İstanbul: Milli Eğitim Basımevi.
YAŞAR, V. ve YAŞAR, S. (2010). Okul Çağındaki Çocuklarda Görülen Okul Korkusu. Bilim ve Aklın Aydınlığında Eğitim Dergisi, (Ağustos-Eylül), 16-24.
YAVUZER, H. (2002). Doğum Öncesinden Ergenlik Sonuna Çocuk Psikolojisi. İstanbul:Remzi Kitabevi.

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com