Buradasınız

İMÂM-I RABBÂNÎ’NİN TECDİD HAREKETİNDE EHL-İ SÜNNET İTİKADININ ÖNEMİ

Importance of Ahl as-Ssunnah Scholars in Imam Rabbani’s Movement of Tajdid

Journal Name:

Publication Year:

Keywords (Original Language):

Author NameUniversity of AuthorFaculty of Author
Abstract (2. Language): 
Ahmad Faruk, born in Sarhand, India in 971/1563 and known as Imam-ı Rabbani, emphasized the importance of loyalty to the principals of sharia for the Muslims in their lives and Islamic sciences especially in theology and sufism with respect to dependence on the sunnah. The movement of tajdid (renewal) and enlivening (ihya) Imam-ı Rabbani achieved in the direction of these principles have been deeply affecting the muslims since his time. Therefore, he gained recognition as “Mujaddid-i alf-i thani” (renewer of the second millenium) in the world of Islam. Having placed theologic issues at the base, on one hand he withstood the ideas put forward by the brahmans and philosophers to diminish the prophethood; on the other hand, he emphasized the importance of the principles put forward by the Ahl as-ssunnah scholars against Şhiite propagation. He also withstood impiousness, aberration, bidats and misbeliefs; pointed out insufficiency of the wisdom in many issues; and emphasized the need for the religion based on prophethood. Although Imam-ı Rabbani put graeat emphasis on following sufistic modus, he did not disregard the legitimacy of the thoughts and practices imcompatible with the sharia under the name of sufism.
Abstract (Original Language): 
İmâm-ı Rabbânî olarak bilinen ve Hindistan’ın Serhend şehrinde 971/1563 yılında dünyaya gelen Ahmed Faruk, sünnete tâbi olmayı esas alarak, kelâm ve tasavvuf başta olmak üzere İslâmî ilimlere yeni bir dinamizm kazandırmış ve Müslümanların yaşantılarında şeriatın esaslarına bağlılığın önemine kuvvetli bir şekilde vurgu yapmıştır. İmâm-ı Rabbânî’nin bu esaslar istikametinde gerçekleştirdiği tecdit ve ihya hareketi yaşadığı devirden itibaren günümüze kadar Müslümanlar üzerinde derin tesirler bırakmıştır. Bu sebeple o, “Müceddid-i elf-i sânî” (hicrî ikinci bin yılın yenileyicisi) olarak tanınmıştır. İmâm-ı Rabbânî, tecdit hareketinin temeline itikâdî konuları yerleştirmiş; o, bir taraftan Berahime ve felsefeciler gibi nübüvvet müessesinin önemini zayıflatmaya çalışanlarla mücadele etmiş, diğer taraftan da Şiî propagandalarına karşı Ehl-i sünnet’tin koyduğu esasların önemine dikkat çekmiştir. O, inançsızlığa, dalâlete, bidatlere ve yanlış inanışlara karşı büyük bir mücadele vermiş, aklın birçok konuda yetersiz kaldığına dikkat çekerek, nübüvvet merkezli dine olan ihtiyacın önemine vurgu yapmıştır. İmâm-ı Rabbânî, tasavvuf müessesesinin usûl ve erkânını takip etmeye büyük bir hassasiyet göstermekle birlikte, şeriata uymayan bazı düşünce ve uygulamaların tasavvuf adı altında meşruluk kazanmasına müsamaha göstermemiştir.
17
44

REFERENCES

References: 

Abul Hasan Zaid Farooqı, Hazrat Mujaddid & His Critics, çev. Mir Zahid Ali Kamil, Progressive Books, 1. Baskı, Lahore, 1882
Ahmed Lutfî Efendi, Vak’anüvîs Ahmed Lûtfi Efendi Tarihi, nşr. Yücel Demirel, Yapı Kredi Yay., 1. Baskı, İstanbul, 1999.
Algar, Hamid, “İmâm-ı Rabbânî”, DİA, İstanbul 2000, XXII.
Aliyyü’l-kârî, Şerhu Fıkhu’l-ekber, Dâru’l-kütübi’l-ilmiyye, 1. Baskı, Beyrut 1984.
el-Askalânî, İbn Hacer, el- İsâbe fî temyîzi’s-sahâbe, Bağdâd, 1328.
Aziz Ahmed, Hindistan’da İslâm Kültürü Çalışmaları, çev. Latif Boyacı, İnsan Yay., 1. Baskı, İstanbul,1995
Bağdâdî, Ebû Mansûr Abdulkâhir b Tâhir et-Temimî, Usûlu’dîn, Dâru’l-kütübi’l-ilmiyye, 3. Baskı, Beyrut, 1981.
Bâkıllânî, Kâdı Ebû Bekir Muhammed b. et-Tayyib, et-Temhîd nşr. İmâdüddîn Amed Haydar, Müessesetü’l-kütübi’s-sekâfiyye, 1. Baskı, Beyrut 1987.
Beyâzîzâde, Kemaleddîn Ahmed, İşârâtü’l-merâm min ibârâti’l-İmâm, nşr. Yûsuf Abdürrezzâk, Kahire 1949.
Birışık, Abdülhamit, Oryantalist Misyonerler ve Kur’ân, İnsan Yay., 1. Baskı, İstanbul, 2004.
Bolay, S. Hayri, Felsefî Doktrinler Sözlüğü, Ötüke, 2/ Baskı, İstanbul 1981.
Eş’arî, Ebû’l-Hasen, Makâlâtü’l-İslâmiyyîn, nşr. Muhammed Muhyiddîn Abdülhamid, el-Mektebetü’l-asriyye, 1. Baskı, Beyrut, 1990.
Cebecioğlu, Ethem, “İmâm-ı Rabbanî ve Mektubâtı”, Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 1996, c. XXXV.
Cürcânî, Seyyid Şerif, Şerhu’l-Mevâkîf, Dârü’t-tıbâati’l-âmire, İstanbul ts.
_________, Ta’rifât, nşr., Abdurrahman Umeyra, Âlemü’l-kütüb, 1. Baskı, Beyrut, 1987.
Ensarî, Muhammed Abdulhak, Şeriat ve Tasavvuf İmâm-ı Rabbânî Şeyh Ahmed Serhendî’nin Anlayış ve Mücadelesi, çev. Yusuf Yazar, Rehber Yay., 1. Baskı, Ankara, 1991.
Erdem, Mehmet, “Serhendî’nin Tecdit Yönteminde Fıkhın Yeri”, Dinî Araştırmalar, c. 9, Sayı: 26 (Eylül-Aralık 2006).
Ertürk, Mustafa, “Tecdit Hadisinin Metin Tenkidi Açısından Değerlendirilmesi”, İslâmî Araştırmalar, X/1-3 (1997).
F.Ü. İlahiyat Fakültesi Dergisi 18:2 (2013) 43
____________________________________________________________________________
Fazlur Rahman, İslâm, trc. Mehmet Dağ-Mehmet Aydın, Selçuk Yay., 4. Baskı, Ankara 1996.
Gazzâlî, Ebû Hamid, el Münkız mine’d-dalâl, Dâru’l-kütübi’l-ilmiyye, 1. Baskı, Beyrut, 1994.
_________, Faysalü’t-Tefrika, Dâru’l-kütübi’l-ilmiyye, 1. Baskı, Beyrut 1994.
Görgün, Tahsin, “Tecdid”, DİA, İstanbul, 2011, XL
Gümüşoğlu, Hasan, İslâm’da İmâmet ve Hilâfet, Kayıhan Yay., 2. Baskı, İstanbul, 2011.
______, “İmanın Artması-Eksilmesi Meselesi ve Amel İle İlişkisi,” Diyanet İlmi Dergi, c. 44, Sayı: 2 (Nisan-Mayıs-Haziran 2008.
Hâce Muhammed Ma’sûm, Mektûbât-ı Muhammed Ma’sûm, çev. Müstekîmzâde Süleyman Sa’deddin, İstanbul, 1277.
Hüseyin Vassaf, Sefine-i Evliyâ, nşr. Ali Yılmaz-Mehmet Akkuş, Seha Neş., 1. Baskı, İstanbul, 1999.
İbn Hazm, Ebû Muhammed Ali b. Ahmed, el-Fasl fi’l-milel ve’l-ehvâi ve’n-niha,l nşr. Muhammed İbrahim Nasr-Abdurrahmân U‘meyra, Dâru’l-Ceyl, 1. Baskı, Beyrut 1977.
İmâm-ı Rabbânî Ahmed Faruk Serhendî, Mektûbât, Fazilet Neş., Ofset, İstanbul, ts.
_______, Risâletü Reddi Ravâfîz, Hakikat Kitabevi, Ofset, İstanbul 1984.
_______, İsbâtü’n-Nübüvve, Hakikat Kitabevi, Ofset, İstanbul 1986.
Kandehlevî, Muhammed Fazlullah Serhendî Fârukî, Umdetü’’l-Makâmât, trc. Süleyman Kuku, Damla Yay., 1. Baskı, İstanbul, 2007.
Karadaş, Cağfer, “İmam Rabbânî Ve İtikadî Görüşleri”, Uludağ Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, Sayı: 9, c. IX (2000).
Kâtip Çelebi, Mizânü’l-hak fî ihtiyâri’l-ahak, nşr. Orhan Şaik Gökyay, Milli Eğitim Bakanlığı Yay., 2. Baskı, İstanbul 1993.
Kılavuz, A. Saim, İmân-Küfür Sınırı, Marifet Yay., 3. Baskı, İstanbul 1990.
Kişmî, M. Haşim, Berekât İmâm-ı Rabbânî ve Yolundakiler, çev. A. Fârûk Meyân, Berekât Yay., 4. Baskı, İstanbul, 1976
Kurtubî, Ebû Abdullah Muhammed b. Ahmed, el-Câmi‘ li-ahkâmi’l-Kur’ân, Matbaatü dâri’l-kütübi’l-Mısriyye, 1. Baskı, Kahire, 1946.
Mâverdî, Ebu’l-Hasan Ali b. Muhammed, A’lâmü’n-nübüvve, Dâru ihyâi’l-ulûm, 2. Baskı, Beyrut 1993.
el-Menzilevî, Muhammed Murad, Tercemetü Ahvâli’l-İmâmi’r-Rabbânî, (Mektûbât’ın kenarında), Fazilet Neş., Ofset, İstanbul ts.
Mustafa Sabri Efendi, Mekıfü’l-akl, Dâru ihyâi’t-türasi’l-arabiyye, 3. Baskı, Beyrut 1981.
Mâtürîdî, Ebû Mansûr Muhammed, Kitâbü’t-Tevhid, nşr. Fethullah Huleyf, Dâru’l-Câmiatü’l-Mısriyye, İskenderiye ts.
Yrd. Doç. Dr. Hasan GÜMÜŞOĞLU
____________________________________________________________________________
22
________, Te’vîlâtü Ehli’s-sünne, nşr. Fatıma Yusuf el-Hıyamî, Müessesetü’r-risâle n^şirûn, 1. Baskı, Beyrut 2004.
Nedvî, Ebu’l-Hasan Ali el- Hüseynî, el-İmâm es-Serhindî hayâtuhu ve âmâluhu, Dâru’l-kalem, 2. Baskı, Kuveyt 1994.
Nesefî, Ebu’l-Muîn, Meymun b. Muhammed, Tebsıratu’l-edille fî usûli’d-dîn nşr. Claude Salâme, el-cifân ve’l-câmî, 1. Baskı, Dımaşk 1993.
Pezdevî, Ebû Yusr Muhammed, nşr. H.P. Lins Usûlü’d-dîn, Dâru ihyâi’l-kütübi’l-Arabiyye, 1. Baskı, Kahire 1963.
Râzî, Fahreddîn Ebû Abdillah Muhammed b. Ömer, Mefâtihu’l-gayb, Dâru ihyâi’t-türasi’l-arabiyye, 3. Baskı, Beyrut 1981.
Şarkpûrî, Muhammed Halîm, İkinci Bin Yılın Yenileyicisi İmam Rabbânî, trc. Ali Genceli, İslâmî Neşriyat Yay., 1. Baskı, Konya 1978.
Şemseddin Sâmi, Kâmûs-ı Türkî, İkdam Matbaası, İstanbul 1317.
Özgen, Mustafa, İmâm-ı Rabbânî Ulûhiyet ve Nübüvvet Anlayışı, Tablet Yay., 1. Baskı, Konya, 2007
Teftazânî, Sa’du’d-dîn Mes’ud b. Ömer, Şerhu’l-Makâsıd, nşr. Abdurrahman U’meyrâ, Âlemü’l-kütüb, 1. Baskı, Beyrut, 1989.
_______, Şerhu’l-Akâid, Şirket-i sahafiyye-i Osmaniyye Matbası, Dersaâdet 1326.
Tosun, Necdet Tosun, İmâm-ı Rabbânî Ahmed Sirhindî, İnsan Yay., 1. Baskı, İstanbul 2005.
Yurdagür, Metin, “Fetret”, DİA, XII.
Yurdaydın, Hüseyin G., İslâm Tarihi Dersleri, A.Ü. İlahiyat Fakültesi Yay., Ankara, ts.

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com