Buradasınız

ÖBEK, TAKIM (TAMLAMA) VE BELİRTEÇ TAKIMI (ZARF TAMLAMASI)

GROUP, CONSTRUCTIO N AND ADVERBIAL CONSTRUCTION

Journal Name:

Publication Year:

DOI: 
http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.1371

Keywords (Original Language):

Author NameUniversity of AuthorFaculty of Author
Abstract (2. Language): 
In what sense 'determiner phrase' is used in Turkish grammar is explained in introduction. In the essay, under the heading 'group', how this term has been used in grammar sources, and how it is defined are explicated through summaries and with reference to literature. The resemblances and differences between those definitions are touched upon. The various meanings of those groups are defined, remarking that the term 'group' is used with a 'narrow' meaning as well as with a 'broad' meaning. It is put forward that 'group' and 'compound word' have different meanings, that they should be separated. Assessments are made on the definitions of this term given in grammar-syntax books analyzed under the heading 'Set (Construction)'. Explanations and examples are mentioned, which are taken from S. S. Mayzel's 'Türk Dilinde İzafet', the broad summary of which was published. 'Set (Construction)' is defined, indicating in what sense this term should be used. In sources, it is generally pointed out that there are two types sets: 'noun set (construction)' and 'adjective set (construction)'.It is asserted, under the heading 'genitive set', that a third set type, the first constituent of which is its pronoun, should be handled. Under the heading 'adverb set (adverbial construction)', it is suggested, with its reasons, that the adverb groups, used in the form of 'adverb + adjective' and 'adverb + adverb', should be counted as 'adverb set'. As a consequence, the essay is ended by indicating that there are four types of sets in Turkish, and they should be named as 'genitive set, noun set, adjective set, adverb set'.
Abstract (Original Language): 
Başlangıç bölümünde, Türkçe dil bilgisinde, "belirtme öbeği" teriminin ne anlamda kullanıldığı açıklanıyor. Yazıda; "öbek (grup)" başlığı altında, bu terimin dil bilgisi kaynaklarında hangi anlamlarda kullanıldığı ve nasıl tanımlandığı, yayınlardan alıntı ve özetlerle veriliyor. Bu tanımların ayrı ve benzer yönleri üzerinde duruluyor. "Öbek" teriminin, "dar anlam ve geniş anlam" olmak üzere iki değişik anlamda kullanıldığı belirtilerek değişik anlamdaki bu "öbek"lerin tanımları yapılıyor. "Öbek" ile "birleşik sözcük" terimlerinin ayrı anlamlara geldiği ve birbirinden ayrılması gerektiği belirtiliyor. "Takım (tamlama)" başlığı altında, incelenen dil bilgisi - söz dizimi kaynaklarının bu terimi tanımlamaları üzerinde değerlendirmeler yapılıyor. S. S. Mayzel'in "Türk Dilinde İzafet" adıyla geniş özeti yayımlanan doktora tezindeki açıklama ve örneklerden söz ediliyor. "Takım (tamlama)"nın ne anlamda kullanılması gerektiği belirtilerek bu terim tanımlanıyor. Kaynaklarda, genellikle "ad takımı (tamlaması)" ve "sıfat takımı (tamlaması)" adlarıyla anılan iki çeşit takım olduğu belirleniyor. "İyelik takımı" başlığı altında, birinci öğesi kişi adılından oluşan takımların, 3. bir takım çeşidi olarak işlenmesi gereği ortaya konuluyor."Belirteç takımı (zarf tamlaması)" başlığı altında; "belirteç + sıfat" ve "belirteç + belirteç" biçiminde kullanılan belirtme öbeklerinin birer "belirteç takımı" sayılması gerektiği, gerekçeleriyle birlikte öneriliyor. Sonuç olarak, Türkçede 4 çeşit takım olduğu, bunların " iyelik takımı, ad takımı, sıfat takımı, belirteç takımı" olarak adlandırılması gerektiği belirtilerek yazı bitiriliyor.
1159-1172

REFERENCES

References: 

AKTAN, Bilâl, Türkiye Türkçesinin Söz Dizimi, Gazi Kitabevi,
Ankara 2009
BANGUOĞLU, Tahsin, Türkçenin Grameri, Baha Matbaası,
İstanbul 1974 Bilgegil Kaya, Türkçe Dilbilgisi, Dergâh Yayınları, İstanbul 1984
DEVELLİOĞLU, Ferit, Osmanlıca - Türkçe Ansiklopedik Lugat, Doğuş Matbaası, Ankara 1980
DİZDAROĞLU, Hikmet, Tümcebilgisi, TDK Yayınları, Kalite Basımevi, Ankara 1976
EDİSKUN, Haydar, Türk Dilbilgisi, Remzi Kitabevi, İstanbul 1985
Turkish Studies
International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic
Volume 5/2 Spring 2010
1172
Tahi
r KAHRAMAN
ERGİN, Muharrem, Türk Dil Bilgisi, Minnetoğlu Yayınları, İstanbul 1972
GENCAN, Tahir Nejat, Dilbilgisi, TDK Yayınları A.Ü. Basımevi,
Ankara 1979
HATİBOĞLU, Vecihe, Dilbilgisi Terimleri Sözlüğü, TDK Yay., A.Ü. Basımevi, Ankara 1969
HENGİRMEN, Mehmet, Türkçe Dilbilgisi, Engin Yayınevi, Ankara
1997
KAHRAMAN, Tahir, Çağdaş Türkiye Türkçesi Dilbilgisi, Kanyılmaz Basımevi, İzmir 2009
KARAĞAÇ, Günay, Türkçenin Söz Dizimi, KESİT Yayınları,
İstanbul 2009
KARAHAN, Leylâ, Türkçede Söz Dizimi, Akçağ Yayınları, Ankara 2004
KORKMAZ, Zeynep, Gramer Terimleri Sözlüğü, TDK Yayınları,
Ankara 1992
MAYZEL, S. S. (özetleyen Abdülkadir İnan), Türk Dilinde İzafet, TDAY Belleten 1958, TDK Yayınları, T.T.K. Basımevi,
Ankara 1988
ÖZKAN, Mustafa - Sevinçli Veysi, Türkiye Türkçesi Söz Dizimi, 3F Yayınları, İstanbul 2008
SAĞLAM, Sıtkı, Türkçenin Sözdizimi, Diyarbakır 1977
ŞİMŞEK, Rasim, Örneklerle Türkçe Sözdizimi, Kuzey Gaz. Ve Mat. A. Ş. Trabzon 1987
TOPALOĞLU, Ahmet, Dil Bilgisi Terimleri Sözlüğü, Ötüken Neşriyat, İstanbul 1989
VARDAR, Berke, Açıklamalı Dilbilim Terimleri Sözlüğü, abc
Kitabevi, İstanbul 1988

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com