Morphographic Features of Çermik and Nearby Areas
Journal Name:
- Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi
Key Words:
Keywords (Original Language):
Author Name | University of Author | Faculty of Author |
---|---|---|
Abstract (2. Language):
Çermik lies on the edge zone of the Southeastern Taurus and the
southern outskirts of the Taurus in “Upper Euphrates Part” of the Eastern
Anatolia geographical region. Geologically, the town is located on the
joint zone of Anatolian Block and Arab Block and to the north of the town
are Maden mountains, in the Northwest is Gelincik mountain, in the northeast are Karababa mountains, in the south are Petekkaya ridges and
to the north of the lava of the Karacadağ volcano are hills and in the east
of the town are small hills that divide the town from the Ergani plain.
In the northern part of the study area the mountainous parts are
dense. In this mountainous areas, through which the Southeast Anatolian
Overlap zone passes, are step slopes, narrow and deep valleys. It is seen
that the upper parts of some mountainous areas around Çermik have
characteristics of plateau. At every 1100m-1300m on the mountains like
the Gelincik mountain in the west and Hennarek mountain in the North of
Çermik are flat areas that have characteristics of plateau. If we put aside
the mountainous areas and plateaus, we can see that a great part of the
study area consists of the lands that are hills, a little sloped or nearly flat.
While a little sloped flat areas are widely seen in the east or southeastern
part of Çermik, there are hills that have slopes between 5-30% in west
part. There are almost no developed mature or grounded valleys. The
Çermik stream which is called “Sinek Çayı” in the region, and other side
streams that join it are young valleys vith “V” profile. Alluvial cones are at
the mouths of the rivers the bed slopes of which are more and which join
the Çermik stream especially from the mountain and hills.
Bookmark/Search this post with
Abstract (Original Language):
Çermik, Doğu Anadolu coğrafi bölgesinin "Yukarı Fırat
Bölümünde", Güneydoğu Torosların kenar kıvrımları kuşağı üzerinde ve
Torosların güney eteklerinde yer almaktadır. Jeolojik yönden, Anadolu
bloku ile Arap blokunun karşılaşma kuşağı üzerinde bulunan ilçenin
kuzeyinde Maden dağları, kuzeybatısında Gelincik dağı , kuzeydoğusunda
Karababa dağları, güneyinde Petekkaya sırtları ve Karacadağ volkanından
çıkan lavların kuzey sınırında yer alan tepelik alanlar ile doğusunda ilçeyi
Ergani ovasından ayıran az yüksek tepelik alanlar bulunmaktadır.
Çalışma alanının kuzeyinde dağlık alanlar yoğun bir yer tutar.
Güneydoğu Anadolu Bindirme Kuşağının geçtiği bu dağlık alanlar içinde,
dik eğimli yamaçlar, dar ve derin vadiler yer almaktadır. Çermik
çevresindeki bazı dağlık alanların üst kesimlerinin plato özelliği gösterdiği
gözlenmektedir. Çermik kuzeyindeki Hennarek Dağı; batısındaki Gelincik
dağı gibi dağların üzerinde görülen plato karakterli düzlük alanlara genel
olarak 1100 m-1300 m ler arasında rastlanmaktadır. Dağlık alanlar ve
platolar bir kenara bırakılırsa, araştırma alanının önemli bir bölümünün
tepelik ve az eğimli düz veya düze yakın arazilerden oluştuğu görülür. Az
eğimli düzlük alanlar, daha çok Çermik'in doğu ve güneydoğusunda yayılış
gösterirken; batı kısmında %5 ile % 30 arasında değişen yamaç eğimlerine
sahip tepelik alanlar hakimdir. Çermik çevresinde gelişmiş olgun ve
tabanlı vadiler hemen hiç yoktur. Yörede Sinek Çayı olarak anılan Çermik
suyu ve ona katılan yan kollar genelde “V” profilli genç vadiler
durumundadırlar. Birikinti konileri de özellikle Çermik çayına dağlık ve
tepelik alandan gelerek karışan, yatak eğimleri fazla yan derelerin
ağızlarında yer almaktadır.
FULL TEXT (PDF):
- 1
54-66