Buradasınız

Okulöncesi Çocuklarında Gözlenen Davranış Problemleri ile Ailelerinin Anne-Baba Tutumları Arasındaki İlişki

Relation Between Behavioral Problems Observed in Preschool Children and Parental Attitudes of Families

Journal Name:

Publication Year:

Abstract (2. Language): 
Problem Statement: Behavioural problems are situations that may cause problems for the individual and other people. According to Birkan (2002), a behaviour is considered problematic when children insist on displaying it even though they are told not to and they tend to ignore it. Also, behavioural problems observed in preschool education institutions cause difficulties for teachers in class activities and slows the progress (Al-Sahel, 2006). Parental attitudes may also cause behavioural problems. Democratical, authoritative, insensitive, perfectionistic, oblivious, dominative, retributive, protective and repudiative attitudes may affect children differently (Arı, 2005). Behavioural problems surfacing in early childhood period when personality development is almost complete, affect the interactions of children with their friends and environments negatively in coming years. Therefore, it is important to identify behavioural problems at early ages and learn the causes for possible solutions and preventions. Therefore, it is essential to determine the behavioural problems of children and parental attitudes that cause these problems to surface. Purpose of the Study: The aim of this study is to determine the behaviour problems of children of preschool ages and the relation between the parent attitudes and problem behaviours.Method(s): A total of 1112 children, 532 girls and 580 boys who go to infant school form the scale of the research.A 30-question survey on behavioural problems, which lists behavioural problems of children between 5 and 6 ages, was prepared and given to teachers. In this survey, teachers were asked about child’s gender and age. Furthermore, by listing behavioural problems, teachers were asked to fill out a form for every child in their age group or classroom and check at least one behavioural problem displayed by children. Parental Attitude Research Instrument (PARI) was used in order to measure parental attitudes. The variance of problems exhibited by all the children in the study was observed and attempts were made in order to determine the differences by age and gender during the data analysis process. Furthermore, Pearson’s Correlation Analysis was used in order to determine the relation between behavioral problems and parental attitudes. Findings and Discussions: At least one behaviour problem was detected %60.6 of 1112 children in the scale of the research. It has been determined that %53,6 of the children who show behaviour disorders are boys, and %46.4 are girls. When the behaviour disorders of the children are evaluated in point of frequence, introversion takes the top and it is followed by hyperactivity and then loss of appetite. It has been determined that families of the children who show introversion, hyperactivity disorder and jealousy, have repudiative attitude towards being housewife at medium-level while the families of the children displaying anorexia, excessive persistence, and hitting behaviours and who bite their nails, have repudiative attitude towards being housewife at low level. It has been determined that there are significant relations between shyness, extreme stubbornness, fear of animals and overprotective parental attitude; shyness, thumb sucking, fears and democratic attitude; fear of animals and attitudes rejecting role of a housewife; fear of animals, spitting, lying and strict attitudes. Conclusions and Recommendations: It has been determined that it is vital for preschool education institutions to employ child development specialists, child psychologists or psychological counsellor. It is also essential for preschool teachers to cooperate with families constantly in order to observe, determine and make attempts to solve potential behavioural problems of children.
Abstract (Original Language): 
Araştırmanın amacı, 5-6 yaş çocuklarda gözlenen davranış problemlerini ve anne baba tutumları ile problem davranışlar arasındaki ilişkiyi belirlemektir. Araştırmanın örneklemini; anaokuluna devam eden 532’si kız 580’i erkek toplam 1112 çocuk oluşturmuştur. İstatistiksel analiz olarak, öğretmenlerin yaptıkları işaretlemelerin yığmalı toplamı dikkate alınmış, yani her bir problemin çocuklar arasındaki yaygınlık derecesi göz önünde bulundurulmuş ve davranış problemleri ile anne-baba tutumları arasındaki ilişkinin incelenmesi amacıyla Pearson Korelasyon Analizi uygulanmıştır. Araştırma kapsamındaki 1112 çocuğun % 60.6’sında en az bir ya da daha fazla davranış problemi saptanmıştır. Davranış problemi gösteren çocukların % 53.6’sının erkek, % 46.4’ünün kız olduğu belirlenmiştir. Çocuklarda görülen davranış problemleri sıklık bakımından değerlendirildiğinde, ilk sırada içe kapanıklık, ikinci sırada aşırı hareketlilik ve hiperaktivite bozukluğu, üçüncü sırada iştahsızlık davranışının yer aldığı saptanmıştır. İçe kapanık, hiperaktif, kıskançlık gösteren çocukların ailelerinin orta düzeyde ev kadınlığını reddedici tutuma ve iştahsız, aşırı inatçı, vurma davranışı gösteren ve tırnak yiyen çocukların ailelerinin ise düşük düzeyde ev kadınlığını reddedici tutuma sahip oldukları saptanmıştır.İçe kapanıklık, aşırı inatçılık, hayvan korkusu ile aşırı koruyucu anne-baba tutumu arasında; içe kapanıklık, parmak emme ve fobiler demokratik tutum arasında; hayvan korkusu ile ev kadınlığını reddedici tutum arasında; hayvan korkusu, tükürme ve yalan ile sıkı disiplinli tutum arasında anlamlı bir ilişki olduğu saptanmıştır. Çocuklarda görülebilecek davranış problemlerinin gözlenmesi, saptanması ve aile ile işbirliği yapılarak çözümlenmeye çalışılması konusunda, okulöncesi eğitim kurumlarında çocuk gelişim uzmanı ve çocuk psikologlarının veya psikolojik danışmanın bulunması ve okulöncesi öğretmeninin aile ile sürekli işbirliği içinde çalışmansın uygun olacağı düşünülmektedir.
FULL TEXT (PDF): 
115-144

REFERENCES

References: 

Alıcıgüzel, İ. (2001). Çağdaş okulda eğitim ve öğretim. İstanbul:
Sistem Yayıncılık.
Al-Sahel, R. A. (2006). Children's behavioral problems (Bps) in
kındergarten: Impact of time of day and activity type,
Social Behavior and Personality, 34 (4), 399-412.
Altınköprü, T. (2003). Eğitim açısından çocuk psikolojisiÇocuğun
başarısı nasıl sağlanır? 11. Baskı, İstanbul:
Hayat Yayıncılık.
Anselmi, L., Piccinini, C. A., Barros, F. C. & Lopes, R. S.
(2004). Psychosocial determinants of behaviour problems
in Brazilian preschool children, Journal of Child
Psychology and Psychiatry, 45(4), 779-788.
Arı, R. (2005). Gelişim ve öğrenme. 2. Baskı, Ankara: Nobel
Yayın Dağıtım.
Arı, M., Bayhan, P. ve Artan, İ. (1995). Farklı ana-baba
tutumlarının 4–11 yaş grubu çocuklarında görülen problem
durumlarına etkisinin araştırılması, 10. YA-PA Okulöncesi
Eğitimi ve Yaygınlaştırılması Semineri, s. 23-38.
Aslan, E. (1992). Benlik kavramı ve bireyin yaşamındaki
etkileri, Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi
Eğitim Bilimleri Dergisi, 4, 7-14.
Ataç, F. (1991). İnsan yaşamında psikolojik gelişim. İstanbul:
Beta Basım Yay. A.Ş.
Başal, H. A. (2012). Gelişim ve psikoloji, Nasıl mutlu ve başarılı
bir çocuk yetiştirebilirim?, Bursa: Ekin Yayınları.
Başar, M. (2003). Hiperaktif öğrenciyle öğretmenin dört yılı-
Vaka analizi, Yaşadıkça Eğitim, 79, 28-32.
Beautrais, A. L., Fergusson, D. M. & Shannon, F. T. (1982).
Family life events and behavioral problems in preschoolaged
children, Pediatrics, 70(5), 774-779.
Birkan, B. (2002). Çocuklarda davranış sorunları ve başa çıkma
yolları, Çoluk Çocuk Aylık Anne Baba Eğitimci Dergisi,
17, 18-20.
Bostan, S. (1993). 14-16 Yaş Ergenlerinin Uyum Düzeylerinin
ve Ana-Baba Tutumlarının İncelenmesi, Yayınlanmamış
Yüksek Lisans Tezi, AnkaraÜniversitesi Fen Bilimleri
Enstitüsü, Ankara.
BRAM (2004). Çocuklarda görülen davranış sorunları ve özel
eğitim gerektiren durumlar, Bursa Rehberlik ve Araştırma Merkezi,
http://www.mustafagullu.com.tr/DAVRANIS_SORUNLA
RI.doc, (Erişim Tarihi: 21.05.2010)
Bulut, Ş. (2000). Altı yaş çocuklarında davranış problemleri ile
anne ve öğretmenlerin uyum düzeyleri arasındaki ilişkinin
incelenmesi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara
Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü.
Coe, C., Spencer, N., Barlow, J., Vostanis, P. & Laine, L.
(2003). Services for pre-school children with behaviour
problems in a Midlands City, Child Care Health and
Development, 29(6), 417-424.
Cüceloğlu, D. (1996). Yeniden insan insana. 13. Basım,
İstanbul: Remzi Kitabevi.
Cüceloğlu, D. (2005). İçimizdeki çocuk. 36. Basım, İstanbul:
Remzi Kitabevi.
Çağdaş, A. (2003). Anne-baba-çocuk iletişimi. Konya: Eğitim
Kitabevi Yayınları.
Çubukçu, Z. (2004). Eğitim kurumlarında yaşanan şiddet
olaylarının çocuk gelişimine etkisi- Çocuk ve şiddet
dosyası, Çoluk-Çocuk Dergisi, 43, 25-27.
Ekşi, A. (1999). “Çocuğun ruhsal ve bilişsel gelişim dönemleri
ve dönemlere özgü sorunları”, Ben hasta değilim. Ed.
Aysel Ekşi, İstanbul: Nobel Tıp Kitabevi.
Erbaş, D. (2002). Problem Davranışların azaltılmasında olumlu
davranışsal destek planı hazırlama”, A.Ü. Eğitim Bilimleri
Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 3(2), 41-50.
Galboda-Liyanage, K. C., Prince, M. J. & Scott, S. (2003).
Mother-Child Join activity and behaviour problems of preschool
children, Journal of Child Psychology and
Psychiatry, 44(7), 1037–1048.
Gander, J.M. & Gardiner, H.W. (1993). Çocuk ve ergen
gelişimi. Ankara: İmge Kitabevi.
Geçtan, E. (2006). İnsan olmak. İstanbul: Metis Yayınları.
Gürkan, T. (1985). Okulöncesi eğitim kurumlarında
gözlenebilen uyum sorunları, YA-PA Okulöncesi Eğitimi
ve Yaygınlaştırılması Semineri II-III. s. 47-55. İstanbul:
YA-PA Yayınları.
Gürşimşek, I., Girgin, G., Harmanlı, Z. ve Ekinci, D. (2006).
“Annenin ruhsal belirtileri ile 5-6 yaş dönem çocuklarının
davranış problemleri arasındaki ilişkinin incelenmesi”,Marmara Üniversitesi Eğitim Fakültesi 1. Uluslararası
Okulöncesi Eğitim Kongresi Bildiri Kitabı, III. Cilt, s. 359-
369. İstanbul: YA-PA Yayınları.
Hakan, S. (2003). Anadolu lisesi öğrencileri ile yurt dışı
yaşantısı geçiren ve anadolu liselerine gelen öğrencilerin
ana baba tutumlarını algılamaları açısından
karşılaştırılması, Milli Eğitim Dergisi, Sayı 159,
http://dhgm.meb.gov.tr/yayimlar/dergiler/Milli_Egitim_De
rgisi/159/hakan.htm (Erişim Tarihi: 10.04.2013).
Hughes, C. & Ensor, R. (2006). Behavioural problems in 2-yearolds:
Links with individual differences in theory of mind,
executive function and harsh parenting, Journal of Child
Psychology and Psychiatry, 47 (5), 488–497.
Kandır, A. (2000). Öğretmenlerin beş-altı yaş çocuklarında
görülen davranış problemlerine ilişkin bilgi ve tutumları,
Gazi Üniv. Mesleki Eğitim Fakültesi Dergisi, 2(1), 42-50.
Kaya, C. (2003). Öğretmenlere öneriler. İstanbul: Zambak
Yayınları.
Kızıltan, G. (1984). Üniversite Öğrencilerinin Kişisel ve Sosyal
Uyum Düzeylerini Etkileyen Etmenler, Yayınlanmamış
Doktora Tezi, Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
Le Compte, G., Okman, G. ve Sükan, Z. (1979). Çocuğunuz ve
siz: Anababaya kılavuz. Editör: Selçuk Özgediz, İstanbul:
Boğaziçi Üniversitesi Yayınları.
Liu, X., Kurita, H., Guo, C., Tachimori, H., Ze, J. & Okawa, M.
(2000). Behavioral and emotional problems in chinese
children: teacher reports for ages 6 to 11, Journal of Child
Psychology & Psychiatry, 41 (2), 253-260.
Maccoby, E. E. & Jacklin, C. N. (1980). Sex differences in
aggression: A rejoinder and reprise, Child Development,
51 (4), 964-980.
MEB (2010). Milli Eğitim İstatistikleri 2009-2010.
http://sgb.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2012_12/060209
39_meb_istatistikleri_orgun_egitim_2009_2010.pdf,
(Erişim Tarihi 12.04.2013).
Minibaş, J. (1988). Tırnak yeme. Yaşadıkça Eğitim. 4, 17-18.
Nas, R. (2001). Metinlerle ilkokuma yazma öğretimi. 2. Baskı,
Bursa: Ezgi Kitabevi.
Navaro, L. (1989). “Aşırı koruyuculuğun çocuk eğitimine
etkileri”, Ya-Pa 6. Okul Öncesi Eğitimi ve Yaygınlaştırılması Semineri, 12-13 Mayıs, İstanbul: Ya-Pa
Yayınları.
Öktem, F. (1993). Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu,
Türk Psikiyatri Dergisi, 4 (2), 113-119.
Öner, N. (1994). Türkiye’de kullanılan psikolojik testler.
İstanbul: Boğaziçi Üniv. Yayınları.
Pantley, E. (2002). Çocuklarımıza verdiğimiz gizli mesajlar.
Çev. H. Gürel, Ankara: Hsb Yayıncılık.
Pekçağlayan, N. (1991). “Davranış «bozukluklarının ve
problem durumlarının çözümünde uygulanan teknikler”,
Okulöncesi Eğitimcileri İçin El Kitabı 1, Editör. Şule Bilir,
s. 45-51. Ankara: Hüner Matbaacılık.
Sarp, N. (1995). Öğretmenlerin İlkokula yeni başlayan
çocuklarda gözledikleri sorunlar ve bu sorunlara
yaklaşımı, Kriz Dergisi, 3(1-2), 145-148.
Savran, C. ve arkadaşları (1995). Ana-babaların kişilik
özellikleri ile ana-baba tutumları arasındaki ilişkiler. 10.
Ya-Pa Okulöncesi Eğitimi ve Yaygınlaştırılması Semineri,
Ankara.
Seyran, S. (1992). Çocukta beslenme alışkanlığının gelişmesi,
Yaşadıkça Eğitim. 25, 5-6.
Sezer, Ö. (2006). Okul öncesi dönemde bulunan çocuklarda sık
rastlanan uyum ve davranış bozuklukları ve bu
bozukluklara ilişkin öğretmenlerin görüşleri, Marmara
Üniversitesi Eğitim Fakültesi 1. Uluslararası Okulöncesi
Eğitim Kongresi Bildiri Kitabı, III. Cilt, s. 280-293,
İstanbul: YA-PA Yayınları.
Tuzcuoğlu, N. (2003). Anne baba olmanın altın kuralları, Bir
aile olmak. İstanbul: Morpa Yayınları.
Yavuzer, H. (1998). Çocuk eğitimi el kitabı. 6. Basım, İstanbul.
Remzi Kitabevi.
Yavuzer, H. (1999). Çocuk psikolojisi. 18. Basım, İstanbul:
Remzi Kitabevi.
Yavuzer, H. (2004). Ana-baba ve çocuk. 17. Basım, İstanbul:
Remzi Kitabevi.
Yeşilyaprak, B. (1991). Yeni Bir Kardeş Gelirken, Anne-
Babaların Korkulu Rüyası: Kıskançlık, Yaşadıkça Eğitim,
18, 28-31. Yıldız, E. ve Erci, B. (2011). Anne baba tutumları ile adölesan
saldırganlığı arasındaki ilişkinin incelenmesi, Düzce
Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 1(3), 6-11.
Yörükoğlu, A. (1992). Değişken toplumda aile ve çocuk. 4.
Baskı, İstanbul: Özgür Yayınları
Yörükoğlu, A. (2002). Çocuk ruh sağlığı, Çocuğun Kişilik
gelişimi eğitimi ve ruhsal sorunları. 25. Basım, İstanbul:
Özgür Yayın Dağıtım.
Ziyalar, A. (1984). Okulöncesi çocuklarda kötü alışkanlıklar ve
davranış bozuklukları, Aile ve Çocuk Dergisi
Konferansları, 4, 228-238. Ak Yayınları.

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com