You are here

Devlet okullarında görev yapan öğretmenlerin iş doyumu ve sosyal karşılaştırma düzeylerinin incelenmesi

Job satisfaction and social comparison levels of teachers working for state schools

Journal Name:

Publication Year:

Abstract (2. Language): 
The main purpose of this study is to determine primary and secondary level teachers’ job satisfaction and social comparison levels. In line with this general aim, the relationship between the teachers’ personal data and job satisfaction and social comparison levels were researched. The research sampling was 185 teachers composed of 105 female and 81 male participants. Research data were gathered through Minnesota Job Satisfaction and Social Comparison questionnaires, respectively. According to the research findings, there is no statistically meaningful difference between the teachers’ gender, position at the school, experience in teaching and their job satisfaction and social comparison levels. However, the research shows that school level, teachers’ marital status and age have affected the teachers’ job satisfaction levels. Accordingly, primaryteachers’ general job satisfaction level is higher than secondary level teachers’ general job satisfaction level. Single teachers’ external job satisfaction level is also higher than married teachers’ external job satisfaction level. General job satisfaction level is the highest with the teachers at the age of 20-25, but it is the lowest with the teachers at the age of 31-35. There is also a significant correlation between teachers ‘educational level and their social comparison levels. Besides, it has been found out that there is positive correlation between teachers’ job satisfaction and social comparison levels.
Abstract (Original Language): 
Bu araştırmanın amacı, ilköğretim ve ortaöğretimde görevli öğretmenlerin iş doyum ve sosyal karşılaştırma düzeylerinin tespit edilmesidir. Bu genel amaca paralel olarak, öğretmenlerin kişisel özellikleri ile iş doyum ve sosyal karşılaştırma düzeyleri arasındaki ilişki incelenmiştir. Araştırma örneklemi 104’ü kadın, 81’i erkek olmak üzere toplam 185 öğretmenden oluşmaktadır. Araştırma verileri Minnesota iş doyum anketi ve sosyal karşılaştırma ölçeği kullanılarak elde edilmiştir. Araştırma bulgularına göre; cinsiyet, okuldaki pozisyon ve mesleki kıdem ile öğretmenlerin iş doyumları ve sosyal karşılaştırma düzeyleri arasında ilişki bulunmamıştır. Çalışılan okul kademesi, medeni durum ve yaş değişkenleri ile iş doyum düzeyleri arasında ilişki olduğu belirlenmiştir. Buna göre ilköğretimde görev yapan öğretmenlerin genel iş doyumu daha yüksektir. Bekârların dışsal işdoyumu evlilere göre daha fazladır. Dışsal ve genel iş doyumu 20-25 yaş grubunda en yüksek, 31-35 yaş grubunda ise en düşüktür. Eğitim durumları değişkeni ile sosyal karşılaştırma arasında da anlamlı bir ilişki bulunmuştur. Ayrıca iş doyum düzeyleri ile sosyal karşılaştırma arasında pozitif bir korelasyon olduğu anlaşılmıştır.
760-779

REFERENCES

References: 

Aamodt, M. G. (1990). Applied ındustrial organizational psychology. Belmont, California:
Wordsworth Pup.
Aliyev, R. (2004). Türk Cumhuriyeti ve Azerbaycan Cumhuriyeti devlet liselerinde çalışan öğretmenlerin is
doyumu açısından karşılaştırılması. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi,
Ankara
Baysal, C., Erdal T.. (1987). Davranış bilimleri I- II. İstanbul: İstanbul Üniversitesi
İşletme Fakültesi Yayınları
Brown, J.A.C. (1980). The social psychology of ındustry. Harmondsworth, Middlesex: Penguin
Books.
Kılıç, S., Tanrıkulu, T., ve Uğur, H. (2013). Devlet okullarında görev yapan öğretmenlerin iş doyumu ve sosyal
karşılaştırma düzeylerinin incelenmesi. International Journal of Human Sciences, 10(1), 760-779.
776
Buunk, A. P., Zurriaga, R., & González, P. (2006). Social comparison, coping and depression in
people with spinal cord injury. Psychology and Health, 21(6), 791-807.
doi:10.1080/14768320500444117
Buunk, A., Zurriaga, R., & Peiro, J. (2010). Social comparison as a predictor of changes in
burnout among nurses. Anxiety, Stress & Coping, 23(2), 181-194.
doi:10.1080/10615800902971521.
Buunk, B. P., Zurriaga, R., Peíró J. M., Nauta, A. & Gosalvez, I. (2005). Social comparisons at
work as related to a cooperative social climate and to individual differences in social
comparison orientation. Applied Psychology: an International Review, 54(1), 61–80.
Buunk, B. P., Ybema, J. F., Gibbons, F. X., & Ipenburg, M. (2001). The affective consequences
of social comparison as related to professional burnout and social comparison
orientation. European Journal of Social Psychology, 31(4), 337-351. doi:10.1002/ejsp.41
Cheng, R. W.-yi, & Lam, S.-fong. (2007). Self-construal and social comparison effects. British
Journal of Educational Psychology, 77(1), 197-211. doi:10.1348/000709905X72795
Chung, K. H.(1981). Organizational behaviour: developing managerial skills. New York: Harper & Row
Doğan, N., (2005). İlköğretim okulu müdür yardımcılarının iş doyumu. Yayınlanmamış Yüksek Lisans
Tezi, Kırıkkale Üniversitesi: Kırıkkale.
Erdoğan, İ. (1996). İşletme yönetiminde örgütsel davranış. İstanbul: Avcıol Basım Yayın.
Ergül, H. F. (2005). Motivasyon ve motivasyon teknikleri. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 4.(14),
67-79.
Festinger, L. (1954). A theory of social comparison process. Human Relation 7: 117-140.
Green, M. A., Scott, N. A., Cross, S. E., Liao, K. Y.-H., Hallengren, J. J., Davids, C. M., Carter, L.
P., ve diğ. (2009). Eating disorder behaviors and depression: a minimal relationship
beyond social comparison, self-esteem, and body dissatisfaction. Journal of Clinical
Psychology, 65(9), 989-999. doi:10.1002/jclp.20586
Gümüseli, A.İ., (2004). İlkögretim okulu müdürlerinin çatısma yönetimi stilleri ile ögretmenlerin
is doyumu arasındaki ilişki. Akdeniz Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 1, 1
Halbesleben, J., & Ronald Buckley, M. (2006). Social comparison and burnout: The role of
relative burnout and received social support. Anxiety, Stress & Coping, 19(3), 259-278.
doi:10.1080/10615800600747835
Harreveld, F., Pligt, J., & Nordgren, L. (2008). The relativity of bad decisions: Social comparison
as a means to alleviate regret. British Journal of Social Psychology, 47(1), 105-117.
doi:10.1348/014466607X260134
Havle N., İlnem M. C., Yener F., Gümüş H. (2008). İstanbul’da çalışan psikiyatristlerde
tükenmişlik, iş doyumu ve bunların çeşitli değişkenlerle ilişkisi. Düşünen Adam, 21(1-4), 4-
13
İncir, G.,(1990). Çalışanların iş doyumu üzerine bir inceleme. Ankara: Milli Productivite Merkezi
Yayınları.
İskender, M., & Tanrıkulu, T. (2010). Social support, social comparison, and anger. International
Journal of Human Sciences, 7(1), 899-911.
De Nobile, J.J, ve McCormick J., (2006). Biographical differences and job satisfaction of catholic
primary school staff. Annual Conference of the Australian Association for Research in Education, 26-
30 November.
Kılıç, S., Tanrıkulu, T., ve Uğur, H. (2013). Devlet okullarında görev yapan öğretmenlerin iş doyumu ve sosyal
karşılaştırma düzeylerinin incelenmesi. International Journal of Human Sciences, 10(1), 760-779.
777
Karaköse, T., Kocabaş, İ. (2006). Özel ve devlet okullarında öğretmenlerin beklentilerinin iş
doyumu ve motivasyon üzerine etkileri. Eğitimde Kuram ve Uygulama, 2(1), 3-14.
Keser, A., (2006). Çağrı merkezi çalışanlarında iş yükü düzeyi ile iş doyumu ilişkisinin
araştırılması. Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 11(1), 100- 119.
Koçel T., (1999). İsletme yöneticiliği: yönetim ve organizasyon, organizasyonlarda davranış, klasik ve modern
yaklaşımlar, İstanbul: Beta Yayım Dağıtım.
Lubbers, M. J., Kuyper, H., & Van der Werf, M. P. C. (2009). Social comparison with friends
versus non-friends. European Journal of Social Psychology, 39(1), 52-68. doi:10.1002/ejsp.475
Michinov, N. (2007). Social comparison and affect:a study among elderly women. The Journal of
Social Psychology, 147(2), 175–189.
Öksüz, E. ve Malham, S.(2004). Sosyal karşılaştırma ölçeğinin güvenirlilik ve geçerlilik analizi, VI. Ulusal
Aile Hekimliği Kongresi, Bursa, 4-7 Mayıs.
Örücü, E., Yumuşak S. Ve Bozkır Y., (2006). Kalite yönetimi çerçevesinde bankalarda çalışan
personelin iş tatmini ve iş tatmini belirleyen faktörlerin incelenmesine yönelik bir araştırma,
Yönetim ve Ekonomi. 13(1), 39- 51.
Özmen, N. İ. (2005). Leadership style of turkish middle level managers ın private sector and ıts
relationship with subordinate performance, satisfactıon, and commitment. Yayınlanmamış Yüksek
Lisans Tezi. ODTÜ, Ankara.
Perie, M., Baker, D. P. (1997). Job satisfaction among america’s teachers: effects of workplace conditions,
background characteristics and teacher compensation. statistical analysis report. American Institutes for
Research. ERIC Documents, ED 412181
Rhee, J., & Kyung, P. T. (2005). The Relationship Between Jop Characteristics, Jop Satisfaction,
Organizational Commitment and Organizational Citizenship Behaviour. International Conference
on Business, Management and Economics (ICBME), 16- 19 June 2005. İzmir: Yaşar
University.
Robbins. S. P. (1993). Organizational Behaviour Concepts, Controversies and Aplications. New Jersey:
Prentice Hall.
Sayıner B., Savasan E., Sözen D. ve Köknel Ö. (2007). Yüksek öğretim gençliğinin benlik algısının
çeşitli değişkenlere göre incelenmesi: İstanbul ticaret üniversitesi örneği. İstanbul Ticaret
Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 6(11), 253-265.
Savaşır, I. & Şahin, N.H. (1997). Bilişsel davranışçı terapilerde değerlendirme: sık kullanılan ölçekler.
Ankara: Türk Psikologlar Derneği
Sevimli, F.. İşcan Ö. F. (2005). Bireysel ve iş ortamına ait etkenler açısından iş doyumu. Ekonomi
İşletme Uluslararası ve Siyaset Bilimleri Dergisi, 1(1): 55-64.
Stapel, D. A., & Johnson, C. S. (2007). When nothing compares to me: how defensive
motivations and similarity shape social comparison effects. European Journal of Social
Psychology, 37(5), 824-838. doi:10.1002/ejsp.390.
Tanrıkulu T. (2011). Psikolojik Danışmanların Tükenmişlik Düzeylerinin Mesleki Açıdan Kendilerini
Geliştirmeleri ve Sosyal Karşılaştırma Düzeyleri Açısından İncelenmesi, 11. Ulusal Psikolojik
Danışma ve Rehberlik Kongresi, Ege Üniversitesi Eğitim Fakültesi, İzmir/Türkiye, 3-5
Ekim
Tellioğlu, A. (2004). İstanbul ili Beyoğlu ilçesi’nde çalışan ilköğretim okulu öğretmenlerinin iş doyum düzeyleri.
Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. YTÜ, İstanbul.
Kılıç, S., Tanrıkulu, T., ve Uğur, H. (2013). Devlet okullarında görev yapan öğretmenlerin iş doyumu ve sosyal
karşılaştırma düzeylerinin incelenmesi. International Journal of Human Sciences, 10(1), 760-779.
778
Tengilimoğlu, D. (2005). Hizmet işletmelerinde liderlik davranışları ile iş doyumu arasındaki
ilişkinin belirlenmesine yönelik bir araştırma. G.Ü. Ticaret ve Turizm Eğitim Fakültesi
Dergisi. 1(1), 24-45.
White, J. B., Langer, E. J., Yariv, L., & Welch, J. C. (2006). Frequent social comparisons and
destructive emotions and behaviors: the dark side of social comparisons. Journal of Adult
Development, 13(1), 36-44. doi:10.1007/s10804-006-9005-0
Yelboğa A. (2007). Bireysel demografik değişkenlerin iş doyumu ile ilişkisinin finans sektöründe
incelenmesi, Sosyal Bilimler Dergisi, 4(2), 1-18.
Zaman-Kılıç, S. (2010). İstanbul ili vakıf üniversitelerine bağlı meslek yüksek okullarında görevli
öğretim elemanlarının iş doyum düzeyleri. İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi, 39(2),
290-309.

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com