You are here

URARTU MİMARİSİNDE MALZEME VE TEKNİK

MATERIAL AND TECHNICAL IN URARTU ARCHITECTURE

Journal Name:

Publication Year:

Keywords (Original Language):

Author NameUniversity of AuthorFaculty of Author
Abstract (2. Language): 
The vast majority of the works left from the Urartu Kingdom are from the architectural area. Urartian architects who use various materials and techniques have attracted attention with their unique constructions. In architectural structures, stone types such as limestone (limestone), basalt, andesite, sandstone and alabaster (water marble), mud brick and bronze were used. Stone, mudbrick, wood and intaglio have been applied different techniques. In the stone technique, there are cyclic, classical, extreme, chest wall, rhizalite plan, rustica and wolf methods. Stone technique stands out in the construction of city walls and temples. In the early period, the cyclic method was used but the classical method with Minua was used. Starting from the period of II.Sarduri, the aesthetic anxiety of the Urartian architecture came to the forefront and the stone blocks started to be done with careful workmanship. This technique encountered at Çavuştepe Castle was known as Uçkale (facade architecture).
Abstract (Original Language): 
Urartu Krallığı’ndan günümüze kalan eserlerinin büyük bir çoğunluğu, mimari alandan gelmektedir. Çeşitli malzeme ve teknik kullanan Urartulu mimarlar, ortaya koydukları kendine özgü yapılarla dikkatleri üzerine çekmiştir. Mimari yapılarda ağırlıklı olarak kalker (kireçtaşı), bazalt, andezit, kumtaşı ve alabaster (su mermeri) gibi taş çeşitleri, kerpiç ahşap ve tunç kullanılmıştır. Taş, kerpiç, ahşap ve intaglio olmak üzere farklı teknikler uygulanmıştır. Taş tekniğinde, kiklopik, klasik, uçkale, sandık duvar, rizalit plan, rustika ve kurt dişi yöntemleri görülür. Taş tekniği, sur duvarları, ve tapınakların yapımında öne çıkmaktadır. Erken dönemde kiklopik yöntem kullanılmış ancak Minua’yla (M.Ö. 810-780) birlikte klasik yönteme geçilmiştir. II. Sarduri döneminden (M.Ö. 755-730) itibaren, Urartu mimarisinde estetik kaygı ön plana çıkmış, taş blokları özenli bir işçilikle yapılmaya başlanmıştır. Çavuştepe Kalesi’nde karşılaşılan bu teknik, Uçkale (cephe mimarisi) adıyla anılmıştır. II. Rusa döneminde (M.Ö.675) mimari yapılanmanın yeniden canlanmasıyla birlikte farklı teknikler uygulanmaya başlamıştır. İlk örneklerini Minua döneminde gösteren kaba rustika tekniği, Ayanis yapılarının duvarlarında Minua dönemine göre daha da geliştirilmiş biçimde kullanılmıştır. Ayanis Kalesi’ne özgü ve tek örnek olan intaglio tekniğindeki duvar kabartmaları da, bu dönemde ulaşılan teknik gelişmenin farklı bir tanığı olarak karşımıza çıkmaktadır.
44
86

REFERENCES

References: 

Balkan K. “ Patnosta Keşfedilen Urartu tapınağı ve Sarayı, Türk Tarih Kurumu Yıllık Konferasları I, Atatürk Konferasları, XVII, no. 1, 1964, 235-240.
Belli O.,“Alniunu kenti ve Taş Atölyesinin Keşfi” Anadolu Araştırmaları 8, 1982,115-150.
Belli O., “1991 Yılı Anzaf Urartu Kaleleri Kazıları” XIV. Kazı Sonuçları Toplantısı, I, 441-469.
Belli O., “Aşağı ve Yukarı Anzaf Urartu Kaleleri Kazısı (1991-1992)” 1993,Arkeoloji ve Sanat.
Belli O., Anzaf Kaleleri ve Urartu Tanrıları, 1998.
Belli O., “Urartu Krallığı Döneminde Van Bölgesi'nde İşletilen Taş Ocakları ve Atölyeleri", Türkiye Arkeolojisi ve İstanbul Üniversitesi (1932-1999), 2000, 415-422.
Belli O., “Aşağı ve Yukarı Anzaf Urartu Kaleleri Kazısı”, Türkiye Arkeolojisi ve İstanbul Üniversitesi (1932-1999), 2000a, 201-209.
Belli O., “Çavuştepe (Sardurihinili) Kazıları", Türkiye Arkeolojisi ve İstanbul Üniversitesi (1932-1999), 2000b, 210-216.
Belli O., “Urartu Krallığı'nın İkinci Başkenti Toprakkale (Rusahinili) Kazıları, Türkiye Arkeolojisi ve İstanbul Üniversitesi (1932-1999), 2000c, 223-227.
Belli O., “ Anıtsal Kaya Kapıları” Arkeo-Atlas, 4, 2005, 90.
Belli O.- Dinçol A., “ Hazine Piri Kapısı ve Aşağı Zivistan Taş Ocakları” Anadolu Araştırmaları 8, 1982, 167-190.
Burney C.,“Urartian Fortresses and Towns in the Van Region”, Anatolian Studies, 1957, 37-53.
Burney C.,“A First Season of Excavations at The Urartian Citadel of Kayalıdere”, Anatolian Studies, XVI, Londra, 1966, 55-111.
63
Çilingiroğlu A., ““Diauehi'de Bir Urartu Kalesi: Umudum Tepe”, Anadolu Araştırmaları.VIII, 1980,191-198.
Çilingiroğlu A., “Urartu Sur Duvarları Üzerine Düşünceler”, Arkeoloji-Sanat Tarihi Dergisi II,1983,28-37.
Çilingiroğlu A., Urartu Krallığı Tarihi ve Sanatı, 1997a.
Çilingiroğlu A.,, “ Urartu” ESA, 3 , 1997b, 1845-1850.
Çilingiroğlu A., “ Military Architecture” Ayanis I Ten Years Excavations at Rusahinili Eiduru- Kai 1989-1998,2001, 25-36.
Çilingiroğlu A., “Ayanis Kalesi ve Haldi Tapınağı” Arkeo-Atlas, 4, 2005, 98-99.
Çlingiroğlu A., “ Ayanis Kalesin’deki Evsel mekanlar” Doğudan Yükselen Işık, Arkeoloji yazıları, Atatürk Üniversitesi, 50. Kuruluş Yıldönümü, Arkeoloji Bölümü Armağanı,(ed. Birol Can, Mehmet Işıklı), 2007, 38-44.
Çilingiroğlu A. “Ayanis Kalesi”, Aktüel Arkeoloji/30, 2012, 52-55.
Çilingiroğlu A.- Işıklı, M., “25. Yılında Ayanis Kalesi Kazıları Dün, Bugün ve Gelecek”. H. Kasapoğlu-M. Ali Yılmaz (Eds.). Anadolu’nun Zirvesinde Türk Arkeolojisinin 40 Yılı 2015, 309-323.
Çilingiroğlu A.- Derin Z. “ Ayanis Kalesi Kazıları 1998” 21.Kazı Sonuçları Toplantısı.I, 397-408.
Çilingiroğlu A.- Sağlamtimur H.“ Van-Ayanis Kalesi Kazıları 1995, XVIII. Kazı Sonuçları Toplantısı I, 363-379.
Çorapçıoğlu K., “Bazalt” Eczacı Başı Sanat Ansiklopedisi/ 1,1997a 206.
Çorapçıoğlu K., “Kalker” Eczacı Başı Sanat Ansiklopedisi/ 2,1997b.
Er Y., Klasik Arkeoloji Sözlüğü, 2004.
Erzen A., Çavuştepe I : M.Ö. 7.-6. Yüzyıl Urartu Mimarlık Anıtları ve Ortaçağ Nekropolü,1978.
Forbes T. B., Urartian Architecture , B.A.R., 1983.
W.Kleiss, 1974, “ Planaufnahmen urartaischer Burgen und Neufunde urartaischer Anlagen in Iranisch Azerbaidjan im Jahre 1973”, AMI/7 .
Kleiss W., “ Bastam, an Urartian Citadel Complex, of the Seventh Centuryh B.C.” American Journal of Archaeology/84- 3, 1980, 299-304.
Kleiss W., “Notes on the Chronology of Urartian Defensive Architecture”, Anadolu Demir Çağları, 3, 1994, 131-137.
64
Köroğlu K., “ Doğu Anadolu Kaya Mezar Gelenekleri” Arkeo-Atlas, 4, 2005, 120-121.
LAR II, Daniel David Luckenbill, Ancient Records of Assyria and Babylonia, II,1966.
Lloyd S.- Burney C., “Excavations at The Urartian Citadel of Kayalıdere (1965 Season)” Türk Arkeoloji Dergisi, XIV-,1-2, 1967, 217-219.
Naumann R., Eski Anadolu Mimarlığı, 1998.
Öğün B., “Urartulular”, Türkiye Ansiklopedisi, 33, 1987, 35-77.
Özgüç T., “ Altıntepe Kazıları” Belleten XXV, 1961, 260-265.
Özgüç T., Altıntepe II: Mezarlar, Depo Binası ve Fildişi Eserler, 1969.
Piotrovskii B.B., Karmir Blur, 1970.
Saltuk S., Arkeoloji Sözlüğü, 1997.
Salvini M., Urartu Tarihi ve Kültürü, 2006.
Tarhan T.“Van Kalesi'nin ve Eski Van Şehrinin Tarihi-Milli Park Projesi Üzerinde Ön Çalışmalar: :Anıt Yapılar, III. Araştırma Sonuçları Toplantısı., 1985, 297-357.
Tarhan T., “Tuşpa-Van Kalesi Demir Çağın Gizemli Başkentindeki Araştırma Ve Kazılar” Türkiye Arkeolojisi ve İstanbul Üniversitesi, 2000, 191-211.
Tarhan T.- SevinV., “Van Bölgesinde Urartu Araştırmaları, Askeri ve Sivil Mimariye ait Yeni Gözlemler”Anadolu Araştırmaları, IV-V, 1997, 273-409.
Ussishkin D., “On The Architectural Origin of the Urartian Standard Temples”, Anadolu Demir Çağları 2, 1991, 117–130.

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com