You are here

Home » Content

20’İNCİ YÜZYILDAN 21’İNCİ YÜZYILA GEÇİŞTE JEOPOLİTİK KIRILMALAR VE YENİ DENGELERİN OLUŞUMU

GEOPOLITICAL FLUCTUATIONS AND FORMATION OF STABILITY DURING THE TRANSITION PHASE FROM 20TH TO 21ST CENTURY

Journal Name:

  • Turkish Studies

Publication Year:

  • 2013
DOI: 
http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.4591

Key Words:

Keywords (Original Language):

Author NameUniversity of Author
Abstract (2. Language): 
With the collapse of the USSR in 1990, many global problems have arisen. One of the most crucial issues has been the replacement of the stability sustained by Cold War that affected the 20th century deeply, the bipolar world system, nuclear and ballistic weapons with a chaotic environment of asymmetric features. This new stage not only affected the political vital constraints of all societies but also showed the need of geopolitical theories dealing with problems that can arise. The incapability in dealing with uncertainties of power at all levels caused a lack of compiling long and mid-term plans. Energy sources of the former Soviet territory, merged communities, social issues, various underground resources, issues of ethnic conflicts and radical terrorist organizations, put the whole world into a chaotic environment. Therefore, an important breaking point in 1990 was experienced by all countries. This is such a point that the near and distant past accumulations will remain ineffective and new strategic and geopolitical approaches are required. The main problem is revolved around two questions. Will the geo-strategic theories of 20th century that are based on two power poles be available in the new era of asymmetric chaos? Or, are theories, built with the new geostrategic perception needed?
Bookmark/Search this post with
Abstract (Original Language): 
1990 yılında SSCB’nin dağılması ile ortaya birçok küresel sorun çıkmıştır. Bu sorunların en başında da 20’inci yüzyıla damgasını vuran Soğuk Savaş, iki kutuplu dünya düzeni, nükleer ve balistik silahlara dayalı denge ortamının yok olması ve yerine asimetrik özelliklere sahip kaotik bir ortamın çıkması vardır. Yeni başlayan süreç, hem bütün toplumların siyasi/politik yaşamsal desteklerini ve dayanaklarını ortadan kaldıracak şekilde sarsmış, hem de ortaya çıkan problem sahaları ile mücadele edebilecek jeopolitik teorilerin eksikliği hissedilmiştir. Özellikle her seviyedeki gücün yeni başlayan sürecin bilinmezliği ile mücadele edebilecek donanıma sahip olmaması, orta vadeli bir plan yapamamasına ve uzun vadede nasıl bir sürprizler zinciri ile karşılaşabileceklerine dair bir fikir oluşturamamalarına neden olmuştur. Özellikle eski Sovyet topraklarının enerji kaynakları, birbirine karışmış halkları, toplumsal sorunları, değişik yeraltı kaynakları, etnik çatışma sorunları ve radikal terör örgütleri, bütün dünyayı kaos ortamına sokmuştur. Dolayısı ile dünyanın 1990 yılında önemli bir kırılma noktası yaşadığını ifade etmek gerekmektedir. Bu öyle bir noktadır ki yakın ve uzak geçmişin birikimleri etkisiz kalmaktadır ve yeni bir stratejik ve jeopolitik yaklaşımlara ihtiyaç duyulmaktadır. Asıl sorun şudur. 20’inci yüzyıl boyunca iki güç kutbuna dayandırılmış olan denge esaslı jeostratejik teoriler yeni dönemin asimetrik kaos ortamında geçerli olacak mıdır? Yoksa yeni jeostratejik algılama ile inşa edilecek teorilere mi ihtiyaç duyulacaktır?
FULL TEXT (PDF): 
PDF icon 1060746308_31nurpeiislaziza-trh-515-529.pdf
  • 5
515-529
  • Turkish

REFERENCES

References: 

AKTOPRAK Elçin, Avrupa Birliği ve Ulusal Azınlıklar, Küreselleşen Dünyada Avrupa Birliği, Editörler: R. Özgür Dönmez, Gökhan Telatar, Phoenix Yayınları, 2008, Ankara.
ALBROW Martin, The Impact of Globalization on Sociological Conceps, Living ın The Global City, Ed. John Eade, London And 1997, New York Pres.
20'inci Yüzyıldan 21'inci Yüzyıla Geçişte Jeopolitik Kırılmalar ve Yeni Dengelerin...
527
ARSAVA Füsun, "Hangi Avrupa İçin Ne Kadar Esneklik", Avrupa Çalışmaları Dergisi, Cilt.1, Sayı.1, Güz 2001, Ankara.
AYBET Gülnur,
"NATO'
s Developing Role In Collective Security", Journale of international Affairs, March-May 1999, Vol. 4, Nu. 1, Ankara.
BAİLES
Alyson
, Jean, K. Dunay, vd. "The Shanghai Cooperation Organization", SIPRI Polisy Paper No. 17, May 2007.
BİLGİN Vedat, "Yirmi Birinci Yüzyılda Türk Modernleşmesinde Paradigma Değişimi", Yirminci Yüzyıldan Yirmi Birinci Yüzyıla Türkiye ve Dünya, Ed. Erdinç Yazıcı, Ankara, 2003.
BİRSEL Haktan, Orta Asya Jeopolitiği, IQ Yayınları, 2007, İstanbul.
Haktan
, Dengesiz Güçler Merkezi Avrasya, IQ Yayınları, 2010, İstanbul.
BREZEZİNSKİ Zbigniev, Büyük Satranç Tahtası, Amerika'nın Önceliği ve Bunun Jeostratejik Gerekleri, Sabah Yayınları, İstanbul, 1998.
BULARD Martine, "Comlicite Avec Les Repoubliques D'Asie Centrale", http://www.monde- diplomatique.fr/2009/08/BULARD/17690, SGT 01 Ekim 2009.
CHETERİAN Vicken, "L'Asie Central, Base Arriere Americaine", Le Monde Diplomatique, Fevriere 2003.
CHOSSUDOVSKY Michel,
"Al
- Qaida: La Fin D'une L'egende", http://www.mondialisation.ca/index.php?context=va&aid=27020, SGT 30. 06. 2012.
CLARK
David
, Urban World/Global City, 1996, London And New York Pres, 2009.
CLEMENTS Frank A, Conflict İn Afghanistan, Library Of Cataloging, Santa Barbara, California,
2003.
COHEN Ariel, "Yeni Büyük Oyun, Avrasya'da Boru Hattı Siyaseti", Avrasya Etüdleri, İlkbahar 1996, Cilt.3, Sayı.1, s. 19-29.
DOĞAN Nejat, "NATO'nun Örgütsel Değişimi, 1949-1999: Kuzey Atlantik İttifakından Avrupa-Atlantik Güvenlik Örgütüne", Ankara Üniversitesi, Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, Cilt. 60, Sayı. 3, Ankara, 2005.
Nejat
, Cumhuriyet Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, Cilt. 7, Sayı. 1, 2006, s.
103-114.
DUGİN Aleksandr, Rus Jeopolitiği, Küre Yayınları, 2003, İstanbul.
EFEGİL Ertan, AKÇALI Pınar, Kılıçbeyli Elif Hatun, Avrasya Jeopolitiğinde Orta Asya ve 11 Eylül, Yakın Dönem Güç Mücadeleleri Işığında Orta Asya Gerçeği, Gündoğan Yayınları, Şubat 2004, İstanbul.
FERRO, Marc, Colonization: a Global History, London And New York Pres, London, 1997.
GENTE Regis, Du Caucase a l'Asie Centrale, Grand Jeu, Autour Du Petrole Et Du Gaz , http://www.monde-diplomatique.fr/2007/06/GENTE/14807, SGT 01 Ekim 2009.
GRENVİLLE
Jess
, A History Of The World From The 20 th. To The 21st. Century, London And New York Pres, 2005.
GRESH Alain, "Fin de la Guere Froide", http://www.monde- diplomatique.fr/mav/107/, SGT 30.
06. 2012.
Turkish Studies
International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic
Volume 8/5 Spring 2013
528
Laziza NURPEIIS
GURR Ted, Identifying Communal Groups, Minorities at Risk: a Global View Ethnopolitical Conflict, United States İnstitute Of Peace Pres, Washington, 1993.
GÜNEY Pelin, "Marshall Planı: Avrupa Birliği'nin İnşasında Amerikan Harcı", Avrupa Çalışmaları Dergisi, Cilt.5,Nu.3.
HUNTİNGTON Samuel P., Medeniyetler Çatışması, Us Yayınları, 2006, İstanbul.
JAFALİAN Annie, "Russia The United States and Central Asia: The New Version of The Great Game", French Strategical Military Yearbook, 2002-2003.
KABALAN Marwan, "US Is No Stranger To Double-Dealing",
http://www.globalresearch.ca/index.php?context=va&aid=20386, SGT 30. 06. 2012. Kaushik Deventra, "Orta Asya Cumhuriyetleri: 10 Yıllık Bağımsızlık Bilançosu", Avrasya
Etüdleri, Yaz 2001, sayı. 20.
KİMMAGE Daniel, "Terror in Uzbekistan, Preliminary Conclusions",
www.rferl.org.rfl/rl.Analytical Report, 7 April 2004, Volume. 4, Number. 4. SGT 10 Ekim
2012.
KLEVEMENT Lutz,
Yen
i Büyük Oyun, Orta Asya'da Kan ve Petrol, Everest Yayınları, 2004, İstanbul.
LOOMBA Ania, Kolonyalizm ve Postkolonyalizm, Ayrıntı Yayınları, 2000, İstanbul.
MACKİNDER
Si
r Halford, "The Round World and The Winning of The Peace", Foreign Affaire, July 1943, Vol. 21, No. 4.
MCMAHON Robert, Cold War, a Very Short Introduction, Oxford University Pres, New York,
2003.
ORAN Baskın, Türk Dış Politikası, Cilt.1, İletişim Yayınları, 2004, Ankara.
PRATT Jeff, Nation and Identity, Ploto Pres, 2003, London.
PREECE Jennifer Jackson, Ulusal Azınlıklar ve Avrupa'da Ulus Devlet Sistemi, Donkişot Yayınları, İstanbul, 2001.
RAŞİD Ahmed, Taliban İslamiyet, Petrol ve Orta Asya'da Yeni Büyük Oyun, Everest Yayınları,
2001.
REKACEWİCZ Philippe, "L'Asie S'İnstalle Au Centre Du Jeu", http://www.monde-diplomatique.fr/cartes/asiecentredujeu, SGT 30. 06. 2012.
ROTHCHİLD Joseph, Wingfield Nancy, Retun To Diversity: a Political History of East Central Europe Since World War II, Third Edition, Oxford University Pres, New York, 2000.
ROY Oliver, Yeni Orta Asya Ya da Ulusların İmal Edilişi, Metis Yayınları, 2000, İstanbul.
SAENZ Abelardo, "Science et Limitation Des Armements", Lemonde Diplomatique, Decembre 1954, s. 2., http://www.monde- diplomatique.fr/1954/12/, SGT 28. 06. 2012.
SANDER Oral,
Siyas
i Tarih, İlk Çağlardan-1918'e, İmge Yayınları, 2007, İstanbul.
Oral,
Siyas
i Tarih, 1918-1994, İmge Yayınları, 2007, İstanbul.
SARINAY Yusuf, "Türkiye'nin NATO'ya Girişi", Türkler Ansiklopedisi, C. 16, Yeni Türkiye
Yayınları, 2002.
Turkish Studies
International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic
Volume 8/5 Spring 2013
20'inci Yüzyıldan 21 'inci Yüzyıla Geçişte Jeopolitik Kırılmalar ve Yeni Dengelerin... 529
SCHULZE, Hagen, Avrupa'da Ulus Devlet", Çev. Timuçin Binder, Literatür Yayınları, İstanbul,
2005.
SOYAK, Hasan Rıza, Atatürk'ten Hatıralar, YKY Yayınları, İstanbul, 2004.
SWİFT
John
, Palgrave Concise Historical Atlas of The Cold War, Palgrave Macmillan Pres, 2003,
UK.
TUCKER Jonathan, "The Proliferation Of Chemical And Biological Weapons: Past, Present And Future", Defence Against Weapons Of Mass Destruction Terrorizm, Ed. Osman
AYTAÇ, Mustafa Kibaroğlu, NATO Science for Peace And Security Series, Vol. 56, IOS Pres,
Ankara, 2008, 32-54.
ÜLKÜ İrfan, Moskova'yla İslam Arasında Orta Asya, Kum Saati Yayınları 2004, İstanbul. YAMUL Aras, "Etnisite Konusuna Giriş", Varlık Dergisi, Cilt. 64, Sayı. 1072, 1997, İstanbul, s.
10-18.
YARGİN Daniel, Petrol, Para Güç ve Çatışmanın Epik Öyküsü, İş Bankası Kültür Yayınları, 2003, Ankara.
YENİGÜN Cüneyt, "Milli Egemenlik ve Supranasyonealizm İkilemi: Türkiye ve Avrupa Birliği'nin Dış Politikalarının Analizi", Tüm Yönleriyle Türkiye-AB İlişkileri, Elif Yayınları, 2002, İstanbul.
"Rusya'nın Kafkasya Politikası", Dünya Gündemi, 27 Eylül-04 Ekim 2009.
"Afganistan Boş Yere Kaybediliyor", Dünya Gündemi, 20 Eylül-27 Eylül 2009.
"Fin De la Guerre Froud\ http://www.monde-diplomatique.fr/mav/107/, SGT 01 Ekim 2009.
http://www.coldwar.org/articles/70s/SALTIandII.asp, SGT 30. 06. 2012.

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com