You are here

TÜRKÇE DERS KİTAPLARINDA YER ALAN METİNLERİN EDİMSEL SINIFLANDIRILMASI

PRAGMATIC CLASSIFICATION OF THE TEXTS IN TURKISH COURSE BOOKS

Journal Name:

Publication Year:

DOI: 
http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.4166
Abstract (2. Language): 
Globally, one of the most discussed problems in education is the issue of teaching in mother tongue and in a foreign language. Accordingly, various methods and techniques have been tried. In any case, using a text is indispensable. Especially listening, reading, speaking, writing and grammar drills are conducted in the classroom environment. Therefore, text preference is an important element in language teaching. These texts are determined according to certain criteria. The texts determined upon criteria are used to improve the language skills of students. Certain linguistic criteria have to be determined for text choice in language teaching. In this context, functional display in the texts chosen is crucial for students to grasp the potential of language. The aim of this research is to assess the texts in 8th Grade Turkish Course Books in a pragmatic perspective. Survey method was used in the research. The statements in the texts were classified according to "speech acts theory" of Searle. In the research, the texts in the common theme, "Social Life", were analyzed. The texts assessed in three course books were limited with a theme and prose types. The criteria were grouped under the following headings: commissives, declarations, directives, expressives and assertives It was determined that most of the expressions in all the course books were descriptive and expressive while the others were insufficient. Using various expressions in texts contributes to perceptive and expressive skills of students. It was suggested in the research that expression types diverse in pragmatic aspect should be used in the texts for students.
Abstract (Original Language): 
Tüm dünyada eğitime yönelik problemlerden biri olarak anadili öğretimi ve yabancı dil öğretimi kabul edilir. Buna bağlı olarak farklı yöntem ve teknikler denenir. Her koşulda dil öğretimi için metin kullanımı kaçınılmazdır. Özellikle sınıf ortamında, metne dayalı olarak dinleme, okuma, konuşma, yazma ve dilbilgisi çalışmaları yapılır. Bu nedenle dil öğretimi için metin seçimi önemli bir unsurdur. Seçilecek olan metinler, çeşitli ölçütlere göre değerlendirilerek belirlenir. Ölçütlere bağlı olarak belirlenen metinler, öğrencilerin dilsel becerilerini geliştirmek için kullanılır. Dil öğretiminde metin seçimine yönelik dilbilimsel ölçütler belirlemek önemli bir unsurdur. Bununla ilgili olarak seçilen metinlerdeki işlevsel görünüm, öğrencilerin dilin imkânlarını kavraması açısından gereklidir. Bu çalışmanın amacı, 8. sınıf Türkçe ders kitaplarında yer alan metinleri edimsel yönden değerlendirmektir. Araştırmada tarama yöntemi kullanılmıştır. Metin içerisinde yer alan sözceler, Searle'nin söz eylem kuramına göre sınıflandırılmıştır. Çalışmada ortak tema olan Toplum Hayatı'ndaki metinler analiz edilmiştir. Değerlendirilen üç ders kitabındaki metinler, düzyazı türleriyle ve bir tema ile sınırlandırılmıştır. Kullanılan ölçütler üstlenimsel, eylemsel, buyruksal, açıklayımsal ve bildirimsel başlıkları altında toplanmıştır. Araştırmada, ders kitaplarındaki söylemlerde bildirimsel ve açıklayımsal ifadelerin çokluğu saptanmıştır. Diğer söylemlerin ise yetersiz kaldığı görülmüştür. Metinlerde farklı söylem kullanımı, öğrencilerin anlama ve anlatma becerilerine katkı sağlar. Bu çalışmada, öğrencilere yönelik seçilecek metinlerde edimsel yönden farklı söylem türlerinin kullanılması önerilmiştir.
829-841

REFERENCES

References: 

AKBAYIR, S. (2007). Cümle ve Metin Bilgisi. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
ALTAN, A. ve diğerleri (2011). İlköğretim Türkçe 8 Ders Kitabı (Editör: Murat Özbay). Ankara: MEB Ders Kitapları Dizisi.
ATEŞMAN, E. (1997). Türkçede Okunabilirliğin Ölçülmesi. Dil Dergisi. S.58.
AUSTİN, J. L. (2009). Söylemek ve Yapmak (Çev: R. Levent Aysever). İstanbul: Metis Yayıncılık.
AYDIN, İ. (2012). İlköğretim 8. Sınıf Türkçe Ders Kitabı'nın 'Duygular' Temasında Yer Alan Okuma Metinlerine Metindilbilimsel Bir Yaklaşım. Turkish Studies. S.7/3.
BÜYÜKÖZTÜRK, Ş. ve diğerleri (2011). Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
COMRİE, B. (2005). Dil Evrensellikleri ve Dilbilim Tipolojsi (Çev: İsmail Ulutaş). Ankara: Hece
Yay.
COŞKUN, E. (2005). İlköğretim Öğrencilerinin Öyküleyici Anlatımlarında Bağdaşıklık, Tutarlılık ve Metin Elementleri (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Ankara: Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
Turkish Studies
International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic
Volume 8/1 Winter 2013
840
Î. Seçkin AYDIN - Kürşad YANGÎL
CRUSE, A.
(2000)
. Meaning in Language. New York: Oxford University Press.
ÇİFTÇİ, Ö., Çeçen, M.A. ve Melanlıoğlu, D. (2007). Altıncı Sınıf Türkçe Ders Kitaplarındaki Metinlerin Okunabilirlik İlkeleri Açısından Değerlendirilmesi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi. C.6, S.22.
DİLİDÜZGÜN, S. (2004). Okuma Öğretimi Hedefleri Bağlamında Türkçe Ders Kitaplarındaki Çocuk Edebiyatı Ürünleri. Hasan Ali Yücel Eğitim Fakültesi Dergisi. S.2.
DİLDÜZGÜN, Ş. (2008). Türkçe Öğretiminde Metindilbilimsel Bağlamda Uygulamalı Bir
Yaklaşım (Yayımlanmamış Doktora Tezi). İstanbul: İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
FULCHER, G. (1997). Text Difficulty and Accessibility: Reading Formulae and Expert Judgement, System. Volume 25, No. 4.
GÜNAY, D. (2007). Metin Bilgisi. İstanbul: Multilingual Yayınları.
GÜNEŞ, F. (2000a). Çocuk Kitaplarının Okunabilirlik İlkeleri. Yaşadıkça Eğitim. S.67.
GÜNEŞ, F. (2000b). Çocuk Kitaplarının Okunabilirlik Ölçütleri Açısından İncelenmesi. 1. Ulusal Çocuk Kitapları Sempozyumu (ss.334-349). Ankara: Ankara Üniversitesi Egitim Bilimleri Fakültesi ve TÖMER Dil Ögretim Merkezi Yayınları.
İŞERİ, K. (2010). Türkçe Ders Kitaplarındaki Metinlerin Metinsellik Özellikleri. Türkçe Ders Kitabı Çözümlemeleri (Edt. Hakan Ülper). Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
KANSU-YETKİNER, N. (2009). Çeviribilim Edimbilim İlişkisi Üzerine. İzmir: İzmir Ekonomi
Üniversitesi Yayınları.
KILIÇ, V. (2002). Dilin İşlevleri ve İletişim. İstanbul: Papatya Yayıncılık.
KIRAN, Z. ve KIRAN, A. (2010). Dilbilime Giriş. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
KURT, M., ALTAY, J. ve KARA, M. (2011). İlköğretim Türkçe Ders Kitabı 8 (Editör: Sultan Kara). İstanbul: TAV Yayıncılık.
MEB (2006). İlköğretim Türkçe Dersi (6,7,8. Sınıflar) Öğretim Programı. Ankara: MEB Yayınları.
ONURSAL, İ. (2003). Türkçe Metinlerde Bağdaşıklık ve Tutarlılık. Günümüz Dilbilim
Çalışmaları. s. 121-132. İstanbul: Multilingual Yayınları.
ÖZBAY, M. (2003). Öğretmen Görüşlerine Göre İlköğretim Okullarında Türkçe Öğretimi. Ankara:Gölge Ofset Matbaacılık.
ÖZBAY, M. (2008). Türkçe Özel Öğretim Yöntemleri I. Ankara: Öncü Kitap.
PİNGEL, F. (2004). Ders Kitaplarını Araştırma ve Düzeltme Rehberi (Çev: Nurettin Elhüseyni). İstanbul: Türkiye Ekonomik ve Toplumsal Tarih Vakfı Yayınları.
SAUSSURE, F. D., (2001). Genel Dilbilim Dersleri (Çev: Prof. Dr. Berke Vardar). İstanbul: Multilingual Yayınları.
SCHLEPPEGRELL, M. J. (2001). Linguistic Features of the Language of Schooling. Linguistics and Education, Volume 12/4.
SEARLE, J. R. (2000). Söz Edimleri (Çev: R. Levent Aysever). Ayraç Yay: Ankara.
SENEMOĞLU, N. (2004). Gelişim Öğrenme ve Öğretim Kuramdan Uygulamaya. Ankara: Gazi Kitabevi.
Turkish Studies
International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic
Volume 8/1 Winter 2013
Türkçe Ders Kitaplarında Yer Alan Metinlerin Edimsel Sınıflandırılması
841
ŞAHİN, D. (2011). İlköğretim Türkçe Ders Kitabı 8 (Editör: Dr. Mehmet KARA). İstanbul: TAV
Yay.
TEKŞAN, K. ve GÜNEŞ, M. (2006). İlkögretim II. Kademe Türkçe Ögretimi Kitaplarında Yer
Alan Metinlerdeki Sözcüklerin Nitelik ve Nicelik Yönünden İncelenmesi. Dilbilim, Dil Ögretimi ve Çeviribilim Yazıları. C.1 (ss.458-465). Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
TEMÜRCÜ, C. (2008). Mantıkta ve Doğal Dilde Anlam: Yeni Bir Kipsel Mantık Dili Olarak Çapa Ulamları Üst Dili. ODTÜ Anlam Kongresi Bildiri Kitapçığı İstanbul: Legal Yayıncılık.
UÇAN, H. (2008). Dilbilim, Göstergebilim ve Edebiyat Eğitimi. Ankara: Hece Yayınları.
ÜLPER, H. (2011). Öğrenci Metinlerinin Tutarlılık Ölçütleri Bağlamında Değerlendirilmesi. Turkish Studies. S.6/4.
VARDAR, B. (1982). Dilbilimin Temel Kavram ve İlkeleri. Ankara: TDK Yayınları.
YALINKILIÇ, K. (2010). Bir Öğretim Aracı Olarak Ders Kitabı, Türkçe Ders Kitabı
Çözümlemeleri ( Edt. Hakan Ülper). Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
YEMENİCİ, A. (1995). Söylem Çözümlemesinde Üç Temel Yaklaşım ve Kültürlerarası İletişimde Söylem Çözümlemesinin Önemi. Dilbilim Araştırmaları. Ankara: Bizim Büro Basımevi.
ZORBAZ, K. Z. (2007). Türkçe Ders Kitaplarındaki Masalların Kelime-Cümle Uzunlukları ve Okunabilirlik Düzeyleri Üzerine Bir Degerlendirme. Eğitimde Kuram ve Uygulama, C.3,
S.1.
Turkish

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com