You are here

ÖZDEMİR ASAF ŞİİRİNDE EGZİSTANSİYALİST ÖGELER VE “KENDİ”LİK KAVRAMI

EXISTENTIALIST FACTORS and THE CONCEPT OF SELF IN ÖZDEMİR ASAF’S POEMS

Journal Name:

Publication Year:

DOI: 
http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.4326

Keywords (Original Language):

Author NameUniversity of AuthorFaculty of Author
Abstract (2. Language): 
Özdemir Asaf, one of the person as of Republic Era Turkish Poetry, has not been adequately examined yet. Asaf is always considered among self-contained persons in the studies of our literature history but comprehensive and profound analyses are not done. Therefore, opinions and reasons for these opinions about the acknowledgement of his self-containment are discussed in the introduction, The middle part of the study is about his poems acquiring existentialism as a framework since existentialism is the focus of his poetics and perception of life. For this reason, first, the main principles of existentialism are introduced in this section. The effect of this philosophical system on contemporary writers and on the atmosphere of our literature and the repercussion met in this atmosphere were reviewed. The traces of existentialism in Turkish literature are also monitored. The issue that how Asaf expresses the main principles of existentialism in his poems creates the frame of middle part of this study Özdemir Asaf was affected by the approach of existentialism to human beings. The essence of this approach is human who was sent to this world without his will, but nonetheless he alters this negativity by correct choices, and who was expected to determine his own predestination. Özdemir Asaf accepts the second person, i.e., “you” as the center and addresses to all humans via “you”. While doing this, Özdemir Asaf uses his poems as his tools, weaves them with thought, and warns “you” to be yourself, not to leave someone else the management of your life, and to value worldly life. Because he thinks that an individual can also coordinate social life and increase human life and ethic standards by valuing his own life. Thus, that the poet’s invitations towards “you” can influence all readers desiring to comprehend the poem they have been reading. In the last section, the essence of those opinions examined previously was stressed and it was concluded that the poet reflects the principle of “being himself” to his own life too.
Abstract (Original Language): 
Özdemir Asaf, Cumhuriyet Dönemi Türk Şiiri’nin henüz yeterince tahlil edilmemiş isimlerinden birisidir. Asaf, edebiyat tarihimize yönelik çalışmalarda, daima, “müstakil şahsiyetler” arasında sayılır; fakat şiiriyle ilgili geniş ve derin analizler yapılmaz. Bu nedenle çalışmanın giriş bölümünde, Asaf’ın müstakil kabul edilişine dair kanılar ve bu kanıların nedenleri tartışılmıştır. Çalışmanın gelişme bölümü, Asaf’ın egzistansiyalizmi arka plan edinen şiiri üzerine kuruludur; çünkü egzistansiyalizm onun hem yaşam algısının hem de poetikasının odak noktasıdır. Bu nedenle, bölümde önce, egzistansiyalizmin temel ilkeleri tanıtılmaya çalışılmıştır. Bu felsefî sistemin, Asaf’la çağdaş edebiyatçılara ve edebiyat ortamımıza etkisine, bu ortamda bulduğu yankıya da değinilmiş; Türk edebiyatında egzistansiyalizmin izi sürülmüştür. Asaf’ın egzistansiyalizmin ilkelerini şiirine nasıl yansıttığı meselesi, gelişme bölümünün çatısını oluşturmaktadır. Özdemir Asaf, egzistansiyalizmin, insana yaklaşım tarzından etkilenmiştir. Bu yaklaşımın özünü, dünyaya kendi iradesi dışında gönderildiği halde, bu olumsuzluğu lehine çevirmesi, böylece yapacağı doğru seçimlerle, yazgısını kendi elleriyle yazması beklenen insan oluşturmaktadır. Özdemir Asaf, ikinci kişiyi, yani “sen”i merkez edinir ve “sen” aracılığıyla tüm insanlığa seslenir. Bunu yaparken şiiri vasıta kılan, dolayısıyla düşünce şiiri yazan Özdemir Asaf, “sen”i, kendi olması, hayatının yönetimini başkalarına devretmemesi ve dünyevî yaşamını değerli kılması için uyarır. Çünkü her bir bireyin, kendi yaşamını değerli kılarak, toplumun da yaşamını düzenleyeceğini, toplumun yaşam ve ahlâk standardını yükselteceğini düşünür. Dolayısıyla şairin “sen”e yönelik çağrıları, okuduğu şiire nüfuz etmeye çalışan her okurda yankı bulabilecek türdendir. Sonuç bölümünde ise çalışmanın seyri içinde daha önce varılan yargıların özü üzerinde durulmuş ve şairin “kendi olmak” ilkesini hayatına da yansıttığı kanısına varılmıştır.
1269-1290

REFERENCES

References: 

ALTIYAPRAK Yakup (2005). “Egzistansiyalizm, İkinci Yeni ve Din”, Dergâh, S:XVI, (181), s.10,11,23.
ASAF Özdemir (1991). “Hep Bir Bugün Birden Çok Yarın Vardır. Halkın Hep Ardarda Bir Bugünü Vardır”, Varlık, S: 762 (1000), s. 11-13.
ASAF Özdemir (2001). Yumuşaklıklar Değil, İstanbul: Adam Yayınları.
ASAF Özdemir (2002a). Bir Kapı Önünde, İstanbul: Adam Yayınları.
ASAF Özdemir (2002b). Nasılsın, İstanbul: Adam Yayınları.
ASAF Özdemir (2002c). Çiçekleri Yemeyin, İstanbul: Adam Yayınları.
ASAF Özdemir (2002d). Yuvarlağın Köşeleri, İstanbul: Adam Yayınları.
ASAF Özdemir (2006). ’Ça, İstanbul: Epsilon Yayınları.
ASAF Özdemir (2010). Çiçek Senfonisi, İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
ASAF Özdemir (2011). Benden Sonra Mutluluk, İstanbul: Yapı Kredi Yayınları .
ASAF Özdemir (2012). Sen Bana Bakma, Ben Senin Baktığın Yönde Olurum, Kendi Sesinden Şiirler. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
BERK İlhan (2002). Şeyler Kitabı, İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
BERK İlhan (1961).”Ey Freud Ey Kıerkegaard EyYanlızlık”. Değişim, (1), 2.
BOLLNOW Otto Friedrich (2004) Varoluş Felsefesi, (Der ve Ter. Medeni Beyaztaş). İstanbul: Efkâr Yayınları.
CANSEVER Edip (2002). Şairin Seyir Defteri. Toplu Şiirler II, İstanbul: Adam Yayınları.
CANSEVER Edip (2003). Yerçekimli Karanfil. Toplu Şiirler I. İstanbul: Adam Yayınları.
CENGİZ Metin (2002). Modernleşme ve Modern Türk Şiiri. İstanbul: Telos Yayınıcılık.
CENGİZ Metin (2004). Hayat, edebiyat, siyaset. Ahmet Oktay ile dünden bugünden. İstanbul: Everest Yayınları.
CENGİZ Metin (2003). “Şair Ve Okuru, Ahmet Oktay/Metin Cengiz, Şair Dünya Görüşünden Kopamaz”, Yasakmeyve, S:2, s.8-12.
DEMİRDÖVEN İsmail H. (2005). “Jean Paul Sartre’a Göre Kısaca İnsan ve Toplum” Varlık, S:1178, s.19-22.
DURU Orhan (1967). “Orhan Duru’nun Yanıtı”. yeni ufuklar, S:15 176, s.26-28.
DURMUŞ Gökay (2012). “Özdemir Asaf (Şair, Hikâye Yazarı ve Denemeci Olarak)” Erzurum: Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Doktora Tezi.
Özdemir Asaf Şiirinde Egzistansiyalist Ögeler ve “Kendi”Lik Kavramı 1289
Turkish Studies
International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic
Volume 8/1 Winter 2013
EDGÜ Ferit (1976). “Bazı yazarlarımızda izleri görülse de, Türk edebiyatında varoluşçuluktan söz etmek güçtür”. Milliyet Sanat, S:202, s.10-11.
ENGİNÜN İnci (2002). Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatı. İstanbul: Dergâh Yayınları.
FUAT Memet (1959). “Düşünceye Saygı”. A, S: 17, s.1-7.
FUAT Memet (1999). Çağdaş Türk Şiiri 1.cilt, İstanbul: Adam Yayınları.
HANÇERLİOĞLU Orhan (2004). Felsefe Sözlüğü, İstanbul: Remzi Kitabevi.
HEİDEGGER Martin (1959). “Boğuntu”. (Çev. A. Turan Oflazoğlu). A, S:16 s., 1.
KAYIRAN Yücel (2005). “Türk şiirinde Varoluşçuluğun Veraseti.” Kitap-lık, S:86, s.84-90.
KIRLANGIÇ Asuman (2005). “Sartre’ın Estetikinde Özgürlük Sorunu”. Kitap-lık, S:86, s.91-94.
KOÇAK Orhan (1991). “Aynadaki Kitap / Kitaptaki Ayna”. Defter, S:17, s.141.
KUTLAR Onat (1959). “Yeni Kitaplar, Bunaltı ve Umutsuzlar Parkı”. A, S:13,s. 8.
MAGİLL Frank (1992). Egzistansiyalist Felsefenin Beş Klasiği, ( Çev. Vahap Mutal). İstanbul: Dergâh Yayınları.
NECATİGİL Behçet (1968). Edebiyatımızda İsimler Sözlüğü, İstanbul: Varlık Yayınları.
OKTAY Ahmet (1995). Toplu şiirler, İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
OKTAY Ahmet (2004). “Kimsenin ilgilenmediği olayların tarihçisi Edip Cansever”. Hürriyet Gösteri, S:255, s.6-9.
ÖNGÖREN Ferit (1959). “Şiir Uçları.” A, (14), 1-2.
ÖZEL İsmet (2006a). Henry Sen Neden BuradasınI, İstanbul: Şûle Yayınları.
ÖZEL İsmet (2006b). Waldo Sen Neden Burada Değilsin, İstanbul: Şûle Yayınları.
ÖZLÜ Demir (1959). “Bunalan Genç Adamlar”. A, S:15, s.1-7.
ÖZLÜ Demir (1967). “Demir Özlü’nün Yanıtı”. yeni ufuklar, S:15, 176, s.66-71.
ÖZLÜ Demir (2005). “Köklü Bir Nihilizme Sürüklenebilirdim”. Kitap-lık, S:86, s.60-66.
ÖZTOKAT Nedret (2005). “Varoluşçuluk: Felsefeden Edebiyata uzanan Yol”. Kitap-lık, S:86, s.69- 75.
ÖZYALÇINER Adnan (1959). “Yeni Kitaplar, Bunaltı ve Umutsuzlar Parkı”. A, S:13, s.8.
SAFA Peyami (17 Mart 1959). “Egzistansiyalizm”, Milliyet Gazetesi. 4.
SARTRE Jean P. (1960). Varoluşçuluk, Exıstentıalısme, (Çev. Asım Bezirci). İstanbul: Ataç Kitabevi.
SARTRE Jean P. (1959). “Varoluş, Tasarı, Sorumluluk, Boğuntu”. (Çev.Halis Acarı). A, S:16, s.4.
SARTRE Jean P. (1976). “1945 kuşağı kendilerine ihanet ettiğim kanısında”. Milliyet Sanat, S:202, s.3-27.
SAYILGAN Aclan (1963). “Existantialisme (Varoluşçuluk) ve San’at Hareketleri”. Orkun, S:14, s.21-27.
1290 Gökay DURMUŞ
Turkish Studies
International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic
Volume 8/1 Winter 2013
SEZER Sennur (1982). “Edip Cansever’le ‘Yeniden’ Üstüne Konuşma”. Yazko Edebiyat, S:18, s.136.
SÜREYA Cemal (1996). Günler, İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
SÖZER Önay (2005). “Sartre’ı Anmak ve Anlamak”. Kitap-lık, S:86, s.76-81.
SÖZER Önay (1959). “Yeni Kitaplar, Bunaltı ve Umutsuzlar Parkı”. A, S:13, s.8.
TİMUÇİN Afşar (1976). “Felsefe’de Ve Sanatta, Dünya’da Ve Bizde Varoluşçuluk”. Milliyet Sanat, S:202, s.4-9.
TOWARNICKI Frederıc De (2002). (Anılar ve Günlükler, Martin Heidegger, (Çev. Zeynep Durukal). İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
UTURGUARİ Svetlana (1989). Bunalım Edebiyatı ve Modernizmin Sorunları. Türk Edebiyatı Üzerine. İstanbul: Can Yayınları.
UYAR Turgut (A. Turgut Adıyla, 1963). “Dergilerin Getirdiği”. Dost (Yeni Dizi), (27), 21-22.
UYAR Turgut (2012). Büyük Saat, İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
YAVUZ Hilmi (1967). “Hilmi Yavuz’un Yanıtı”. yeni ufuklar, S:15,176, 82-84.
YETİŞ Kâzım (2007). Dönemler ve Problemler Aynasında Türk Edebiyatı, İstanbul: Kitabevi Yayınları.

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com