You are here

Home » Content

ŞARKİKARAAĞAÇ (İSPARTA) İLE HÜYÜK (KONYA) ARASINDAKİ BARİT YATAKLARININ JEOKİMYASAL ÖZELLİKLERİ VE KÖKENİ

Journal Name:

  • Maden Tetkik ve Arama Dergisi

Publication Year:

  • 2002
Author NameUniversity of AuthorFaculty of Author
Bookmark/Search this post with
Abstract (Original Language): 
Kambriyen-Devoniyen yaşlı Sultandede formasyonu içerisindeki Çaltepe kristalize kireçtaşı ve dolomitler, Ça-vuştepe kalkşistleri ve aynı formasyon içerisinde geniş yayılım gösteren şistlerde ve bu birimlerin dokanaklarında damar, merceksi ve katmansı şekillerde yer alan barit yatakları epijenetik karakterlidir. Bölgedeki barit cevherleşmelerinin kimyasal analiz sonuçlarına göre, yöredeki baritlerin içerisinde yer yer düşük de olsa Pb. Zn, Cu, Cd, Nİ, Cd, Ag, Sb... gibi iz elementlerin varlığı belirlenmiştir. Bu iz elementlerden özellikle Pb, Zn, Cu, Cd, Ag ve As gibi elementlerde Hüyük yöresinden Çarıksaraylar yöresine doğru bir artış olduğu izlenmiştir. Barit örneklerinin kimyasal analiz sonuçlan İstatistik olarak değerlendirildiğinde, Ba-Pb, Ba-Ag, Pb-Ag ve AI2O3-K2O element çiftleri arasında kuvvetli korelasyon ilişkisi, Ba-Sr, Pb-Cu, Zn-Cd, CaO-Fe2O3, CaO-SiO2, SiO2-Al203, CaO-MgO, Fe2O3-AI-2O3, Fe2O3-Na2O, MgO-K2O element çiftlerinin arasında da orta derecede korelasyon ilişkisi bulunduğu belirlenmiştir. Araştırma sahasındaki baritlerin; yataklanma şekilleri, parajenezi, yan kayaç alterasyonlara iz element oranlarının yüksek olması, Ba/Sr oranının yüksek, SrO değerlerinin % 1.5'un üzerinde olması yatağın hidrotermal olarak oluştuğunu düşündürmektedir. Ayrıca, sıvı kapanım incelemelerine göre, homojenleşme sıcaklığının 180oC-360°C ve iki fazlı (sıvı+gaz) olarak izlenmesi, barit ve galenlerdeki 34S izotop oranının +30.15 %o ve +13.9 %o olarak belirlenmesi ve yüksek oluşum ısısı bölgedeki barit yatağının hidrotermal çözeltilerden oluştuğu düşüncesini desteklemektedir.
FULL TEXT (PDF): 
PDF icon arastrmx_182913_123-124_pp_67-90.pdf
  • 1
67-90
  • Turkish

REFERENCES

References: 

Abdüsselamoğlu. Ş., 1958, Sultandağlarının 1/100000 ölçekli jeolojik löveleri hakkında rapor: MTA Enst., Arşivi. Rap. No: 2669. (Yayımlanmamış)
Amstutz. G.C. ve
Zimmermann
, R.A., 1964, Small scale Sedimentary features in the Arkansas barite district: In Sedimentology and ore gene¬sis. Ed. GC Amstutz, Elsevier, 157-163.
Ayhan. A., 1979, Geologie und mineralogie der blei-zink-baryt-lagerstaetten Zwischen Burhan Mah. und Yuları bei Gazipaşa-Anlalya: Heidel¬berg Univ.. Dokt. Tezi. 175 s.
Ayhan. A.. 1986. Hüyük (Beyşehir) yöresinin Alt-Orta Kambriyen yaşlı birimlerde bulunan barit zu¬hurlarının özellikleri: SÛ. Müh. Mim. Fak. Derg. C. 1.
Ayhan. A.. 1987, Hüyük (Konya) ile Şarkikaraağaç (Isparta) arasında bulunan barit yataklarının incelenmesi: SÜ. Arş. Fonu Proje Rap., 45 s.
Ayhan, A. ve Karadağ. M.. 1985, Şarkikaraağaç (Is-parta) güneyinde bulunan boksitli demir ve de¬mirli boksit yataklarının jeolojisi ve oluşumu:
TJK. Bült., C. 28. 137-146.
Barbieri, M., Masi. U. veTolomco, L.. 1984. Strontium geochemical evidence for the origin of the ba-rite deposits from Sardinia, ltaly. Ecomomic Geology, 79 1360-1365.
Blumenthal. M.. 1947, Seydişehir-Beyşehir hinderlan-dındaki Toros Dağlarının Jeolojisi: MTA Yayıl. Seri D, No: 2. 242 s.
Brennich. G.. 1954, 1/100 000 ölçekli genel jeolojik harita izahnamesi: Akşehir (90/1. 2, 3. 4) ve Il¬gın (91/1) ve (91/3) paftaları.
Brunn,
J.H.
; Dumont, J.F.; Graciansky, P.: Gutnic, U.: Juteau, T.; Marcoux, J.; Monod. O. ve Pois-son, A., 1971, Outline of the Western Taurides in Geology and History of Turkey (Ed. A.Ş. Compbell Petroleum Exploration Socieuty of
Libya, Tripoli): 225-255.
Bulur. K. ve Çetin. H.. 1979. Yalvaç-Şarkikaraağaç (Isparta) bölgesi demirli boksit yatakları jeoloji raporu: MTA Enst. Arş., No: 6594. C. 54767.
96
s
.
Bürküt. Y., 1975, Uygulamalı Jeokimya: iTÜ. Yayıl: 1021, 236 s.
Cengiz. O., 1997, Şarkikaraağaç (Isparta) ile Hüyük-Doğanhisar (Konya) Arasındaki Barit Yatakla¬rı ve Oluşumu: Doktora Tezi, SDÜ. Fen Bilim¬leri Enst.. 247 s.
v
e Kuşçu, M., 1993, Çarıksaraylar (Şarkikara-
ağaç-lsparta) kuzeyinin jeolojisi ve kurşunlu barit yatakları: TJK. Bült.. C. 36, S. 1. 63-74 s.
v
e . 1998, Şarkikaraağaç (Isparta) ile
Hüyük (Konya) Arasındaki Bölgenin Jeolojisi ve Barit Yatakları: MTA Genel Müdürlüğü. Cumhuriyetin 75. Yıldönümü Yer bilimleri ve Madencilik Kongresi Bildiri Özleri Kitabı, 166 s.
Claypool. G.E.: Holzer, W.T.: Kaplan, l,R.; Sakai H. ve Zak, l., 1980, The age curves of sulfur and oxygen isotopes in marine sulfate and their mutual interpretation: Chem. Geol. V. 28, p.
199-260.
88
Oya CENGiZ ve Mustafa KUŞÇU
Dean. V.T. ve Monod. O.,
1970
, The Lower Paleozoic Stratigraphy and faunes of the Taurus Mountains near Beyşehir, Turkey: l., Stratigraphy. Bull. Brit. Mus. Nat. Hist. Geol., V. 19, N. 8,411-426 s.
Despraırıes, A. ve
Gutnic
, M.. 1972, Les gresrouges au sommet du Paleozoique du massif du Sultan Dağ et les niveaux (North-East du Taurus Occiedentale, Turquie) analyses chimi gues et mineralogie gues signification paleogeograp-hie: Bull de. la Soc. Geol. de France Ser (7), tem XII., 505-514 s., N. 3.
Fazakas, H.J., 1976, Geochemisch-Lagesttaetten-kundliche Untersuchungen an Schwerspatvor-kommen des Südwestdeutschen Grund und Deckgebirges: Naturwiss. Fak., Univ. Münc-hen, Doktora Tezi, 76 s.
Haude, H., 1972, Stratigraphie und Tectonic des
Süd
-lichen Sultandağ (SW Anatolien): Zeit. De-
utsch. Geol. Ges., 123, 411-421.
Hoefs, J., 1987, Stable isotope geochemistry (Third Edit.): Springer Verlag, 241 p.
Kayabalı, l., 1992, Alanözü ve Habİller (Karaman) yö¬resi barit zuhurlarının jeolojik, petrografik ve jenetik incelemesi: SÜ. Fen Bil. Enst., Doktora Tezi.
Kuşçu. M., 1983. Göktepe-Ermenek (Konya) yöresi¬nin jeolojisi ve Pb-Zn yatakları: SÜ. Fen Bil. Enst., Doktora Tezi, 181 s.
Leach, D.L.. 1980, Nature of mineralizing fluids in the barite deposits of central and southeast Mis¬souri: Econ. Geol. V. 75, p. 1168-1180.
Maynard, J.B., and Okita, P.M., 1991, Bedded barite deposits in the United States, Canada, Ger¬many and China: Two majör types based on tectonic setting: Econ. Geol., 86, 364-376.
Monod, O.. 1967, Batı Toros kireçtaşlarının temelin¬deki Seydişehir şistlerinde bulunan Ordovisi-yen bir fauna: MTA Enst., Yayıl, s. 69. 76 s.
Ohmoto. H.. 1986. Stable isotope geochemistry of ore deposits: In Valley et al. (eds.). Stable iso¬topes in high temperature geological proces¬ses: Reviews in mineralogy, V. 16. 491-559 s.
Ohmoto, H. ve
Rye
, R.O., 1979, Isotopes of sulphur and carbon, in Barnes. H.L., ed., Geoche¬mistry of hydrothermal ore deposits: Sec. Ed., 509-567, Willey. 798.
Özbek. B. ve Üstün, Z., 1974, Beyşehir-Hüyük-lıimen civarındaki barit zuhurlarının detay jeolojisi: MTA. Rap. No: 5422 (yayımlanmamış).
Özgül,
N
. ve Gedik. l.. 1973, Orta Toroslarda Alt Pa-leozoyik yaşta Çaltepe kireçtaşı ve Seydişehir formasyonunun stratigrafisi ve Konodont fa¬unası hakkında yeni bilgiler: TJK. Bült., C. 16, S. 2.
Öztürk, E.M.. Öztürk, Z.; Acar. Ş. ve Ayaroğlu, A., 1977, Şarkikaraağaç (Isparta) ve dolayının je¬olojisi: MTA., Rap. No: 7045, 190 s. (yayım¬lanmamış).
;
Dalkılıç, H.; Ergin, A. ve Avşar, Ö.P., 1981.
Sultandağı güneydoğusu ile Anamasdağı do¬layının jeolojisi: MTA. Rap. No: 8191 (yayım¬lanmamış).
Özüş, S. ve Yaman, S., 1989, Belenköy (Feke-Ada-
na} barit yatakları ve köken sorunları: Ç.Ü.
Müh. Mim. Fak. Derg., 4,1, 5-15 s. Podufal, P., 1977, Die Dreislarer Barytange: Der
Aufschluss, 55, Beiheft 2. 37-40 p. Puchelt, H., 1967, Zur Geochemie des Bariums im
exogenen Zyklus: Sitzungsber., Heid., Ak.
Wiss., Math. Nal. KI., Jg., 4 Abh., 205 s.
Ramdohr, P., 1975, Die
Erzmineralie
n und Ihre Ver-wachsungen: Akademie-Verlag, 1277 s.
Reimer, T., 1978, Detrital barites in Karoo Supergro¬up of Southern Africa: Min. Deposita 13, 235¬244.
Roedder, E., 1979, Fluid inclusions as samples of ore fluides: In geochemistry of hydrothermal ore deposits, Ed. H.L. Barnes, John Wiley and Sons, 798 p.
Rye, R.O. ve Ohmoto, H., 1974, Sulphur and carbon isotopes and ore genesis: A review, Econ. Ge-
ol., 69, 826-842 p.
Scharp. A., 1974, Die Herkunft des Barytes in der Pyrit-Zinkblende Baryt-Lagerstaette Meggen: N. Jb. Min. Palaont. Mh., 38-53.
BARİT YATAKLARININ JEOKİMYASAL ÖZELLiKLERİ VE KÖKENİ
89
Shawe, D.R.; Poole. F.G. ve Brobst. D.A., 1969. Newly discovered bedded barite deposits in east Northumberland Canyon, Nye Country, Nevada: Econ. Geol.. V. 64, 245-254 p.
Starke- R., 1969, Die Strontiumgehalte der Baryte: Freiberger Forschungsh., 150, 86 s.
Striebel. H., 1965, Die Bleierz-Baryt-Lagerstaette von Karalar-Gazipaşa (Turkei) und ihr geoiogischer Rahmen: Naturwiss. Fak. Univ. München, Doktora Tezi. 48 s.
Wedepohl, K.H., 1979, Zinc: Handbook of Geoche¬mistry. V. 11/2.30.
Werner, C.D., 1958, Geochemie und paragenese der saxonischen schwerspat-flusspat-gaenge im schmalkaldener Revier: Freiberger Forsc-
hungshf, 47.
Zimmermann, R.A., 1976, Rhythmicity of barite-shale and of Sr in stratabound deposits of Arkansas In handbook of stratabound and stratiform ore
deposits, V. 3, Ed., K.H. Wolf. Elsevier 339¬353.

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com