You are here

GÜNEY AZERBAYCAN ATASÖZLERİNDE SU ÜZERİNE

Journal Name:

Publication Year:

Keywords (Original Language):

Abstract (2. Language): 
Iran is one of the important geographies where Oghuz Turks have lived since the beginning of the 1000s. So, Iran region has rich sources for the Turkology because it has been a place where Turkish culture has been formed. Water that constitutes an important place on human life has been considered as a sacred being with different viewpoints in Turkish culture. The proverbs which are the most important items of the oral literature reflect the historical experience and the envisaging and mentality of public with a short and impressive saying. The proverbs expressed with various terms throughout history has been one of the most beautiful elements of national wealth by processed in public language at different time and areas. The study is on water in the proverbs of South Azerbaijan. In this context, Emåāl ü Neṣāyiḥ-iTürkì, Tebrizden Dört Defter (Atalar sözleri, meseller, hikmetler), Ferheng-i Darbü’l Meselha-yı Afşar-ı Azerbaycan, Emsâl-i Hikem Der Zebân-i Mahalli-yi Azerbaycan and Ata Babalar Deyibler were examined and the proverbs in which the item of water is mentioned were found and classified according to the subjects. Also, the proverbs were compared with the proverbs in Turkey Turkish and dialects and historical sources.
Abstract (Original Language): 
İran, binli yılların başından beri Oğuz Türklerinin yurt edindiği önem-li coğrafyalardan biri olmuştur. Bu suretle İran sahası, Türk kültürü-nün şekillendiği bir yer olmasından dolayı Türklük bilimi için de zen-gin kaynaklara sahiptir. İnsan hayatı için birçok bakımdan önemli bir yer teşkil eden su, Türk kültüründe de çeşitli yönleriyle kutsal bir var-lık olarak görülmektedir. Sözlü edebiyat ürünlerinin başında gelen atasözleri, milli tefekkürün süzgecinden geçmiş tarihî tecrübeyi, hal-kın tasavvur etme ve düşünme tarzını, kısa ve tesirli bir söyleyiş ile aksettirir. Türkçede tarih boyunca çeşitli terimlerle ifade edilmiş olan atasözleri, değişik zaman ve sahalarda, halkın dilinde işlene işlene millî servetin en güzel unsurlarından biri hâline gelmiştir. Çalışma, Güney Azerbaycan’daki atasözlerinde su üzerinedir. Bu çerçevede, Güney Azerbaycan’da atasözlerinin derlendiği Emåāl ü Neṣāyiḥ-i Türkì, Tebrizden Dört Defter (Atalar sözleri, meseller, hikmetler), Ferheng-i Darbü’l Meselha-yı Afşar-ı Azerbaycan, Emsâl-i Hikem Der Zebân-i Mahalli-yi Azerbaycan ve Ata Babalar Deyibler adlı kaynak-larda su unsurunun geçtiği atasözleri tespit edilip konularına göre tasnif edilmiştir. Ortaya konulan atasözleri ayrıca, tarihî kaynaklar ile Türkiye Türkçesi ve ağızlarındaki atasözleriyle karşılaştırılmıştır.
205
225

REFERENCES

References: 

ABD: ZAFERHAH Ali (1370), Ata Babalar Deyibler, Tebriz. AKSAN Doğan (2002), Anadilimizin Söz Denizinde, Ankara: Bilgi Yayınevi. AYAN Ekrem (2002), “Türk Mitolojisinde Su Kültü ve Yada Taşı”, Türkler, (Yay. K. Çiçek vd.), Ankara, (III): 622-629.
58 arış: bir uzunluk ölçü birimi (kolun dirsekle bilek arasındaki kısmı).
Güney Azerbaycan Atasözlerinde Su Üzerine
225
Az. Afş.: BERENCE Ali Muhammedî (1379), Ferheng-i Darbü’l Meselha-yı Afşar-ı Azerbaycan, Tahran. ÇOBANOĞLU Özkul (2004), Türk Dünyası Ortak Atasözleri Sözlüğü, Ankara: Atatürk Kültür Merkezi Yayınları.
DOĞAN Talip (2010), Urmiye Ağızları, Kırıkkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kırıkkale (Yayımlanmamış Doktora Tezi).
EH: MÜCTEHİDÎ Ali Esger (1332), Emsâl-i Hikem Der Zebân-i Mahalli-yi Azerbaycan, Tebriz.
ENT: Mìrzā ‘Elineḳì Merāġì. Emåāl ü Neṣāyiḥ-i Türkì. Giriş-Metin-Dizin-Tıpkıbasım, (Haz. Talip Doğan), 2013, Ankara: Vizyon Yayınevi.
ERENOĞLU Dilek (2007), “Güvahî’den Günümüze Atasözleri ve Deyimler”, Turkish Studies, Fall, 2(4): 1150-1167.
ERGİN Muharrem (1997), Dede Korkut Kitabı-I-, Giriş-Metin-Faksimile, An-kara: TDK Yayınları.
ERGİN Muharrem (2006), Orhun Abideleri, İstanbul: Boğaziçi Yayınları.
GÖLPINARLI Abdulbâki (2004), Tasavvuftan Dilimize Geçen Deyimler ve Atasözleri, İstanbul: İnkılâp Yayınları.
GÖNEN Sinan (2006), Batı Türklerinin Manzum Atasözleri Üzerine Bir Araş-tırma, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya, (Doktora Tezi).
İNAN Abdulkadir (1976), Eski Türk Dini Tarihi, İstanbul: Kültür Bakanlığı Yayınları.
KAFESOĞLU İbrahim (1997), Türk Millî Kültürü, İstanbul: Ötüken Neşriyat.
KALAFAT Yaşar Kaya (1994), “Türk Halk İnançlarında Hususiyle Doğu Ana-dolu’da ve Toroslarda “Kırk” Motifi”, Milli Folklar, Kış, 3 (22): 15-21.
KALAFAT Yaşar (2006), “Türk Halklarında Kurt Ağzı Bağlama İnancı”, Sos-yal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 20 (1): 273-280.
KALAFAT Yaşar Kaya (2008), “Ağrı Yöresi Örnekleri İle Türk Kültürlü Halk-larda Su Kültü”, II. Uluslar Arası Ağrı Dağı ve Nuh’un Gemisi Sempozyu-mu 08-10 Ekim, Doğubeyazıt-Ağrı.
KALAFAT Yaşar (2011), Türk Kültürlü Halklarda Orta Asya’dan Orta Do-ğu’ya İnanç Göçü, Ankara: Berikan Yayınevi. KILIÇ Sami (2012), Türk Halk İnanışlarında Yiyecek ve İçecekler, Elazığ.
TDD: AZERLU Ehmed (1994), Tebrizden Dört Defter (Atalar sözleri, meseller, hikmetler), Bakı: Azebaycan Dövlet Neşriyyatı.
TÜRKAN Kadriye (2012), “Türk Dünyası Masallarında Su Kültü”, Milli Folk-lor, 24 (93): 135-148.
Genel Ağ Kaynakları
www.yasarkalafat.info (10 Temmuz 2013)
http://www.tdk.gov.tr/index.php?option=com_atasozleri&view=atasozleri

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com