You are here

COĞRAFYA ÖĞRETMENLERİNİN “ÇEVRE” KAVRAMINA İLİŞKİN ALGILARI: BİR METAFOR ANALİZİ ÇALIŞMASI

PERCEPTIONS OF GEOGRAPHY TEACHERS’ TOWARDS THE CONCEPT OF “ENVIRONMENT”: A METAPHOR ANALYSIS STUDY

Journal Name:

Publication Year:

DOI: 
http://dx.doi.org/10.9761/JASSS1172

Keywords (Original Language):

Author NameUniversity of AuthorFaculty of Author
Abstract (2. Language): 
Recently “metaphors” have taken attention of the educators, and have become a subject of many national and international researches. In this research, “Environment” is selected as a metaphor subject due to increasing environmental problems lately. Environmental education has an important place within the science of geography. In this reason, there are various explanations, student outcomes, and subjects related to environment in Instructional Program for Geography Course. Teachers are one of the most important elements of the education process, and their teaching forms of the phenomena, events, and concepts reflect their viewpoints primarily. This research was carried out to put forward the metaphors produced by geography teachers’ perceptions towards “Environment” concept. The study group of the research is 116 geography teachers that attend in Istanbul. The research data was gathered by completing “Environment is like ... because ...” statement. The analysis and interpretation of the data were done with the phenomenological science design, and content analysis technique of qualitative research method. According to the findings of the research, geography teachers have created 49 different and acceptable metaphors related to “Environment” concept. These 49 metaphors were evaluated in 5 stages. At the end of the evaluation process, these metaphors were classified under 5 different conceptual categories after studied carefully in relation with their common qualities. At the end of the research, it was understood that 34% of the geography teachers perceived environment as a way of “importance”, 32% as a way of “reflectivity”, 22% as a way of “sensibility”, 8% as a way of expressing “peace”, and 3% perceived it as a way of expressing “variation”. As a result, metaphors can be used as an effective research tool in understanding and explaining the perceptions of geography teachers towards “Environment” concept.
Abstract (Original Language): 
Metaforlar, son yıllarda eğitimcilerin dikkatini çekmiş, ulusal ve uluslar arası yazında pek çok araştırmaya konu olmuştur. Günümüzde çevre sorunlarının artması nedeniyle, bu çalışmada metafor konusu olarak “Çevre” seçilmiştir. Coğrafya bilimi kapsamında çevre eğitimi önemli bir yere sahiptir. Bu nedenle Coğrafya Dersi Öğretim Programı’nda çevre ile ilgili çeşitli açıklamalar, öğrenci kazanımları ve konular yer almaktadır. Eğitim sürecinin en önemli unsurlarından biri olan öğretmenlerin olgu, olay ve kavramları öğretme şekilleri, öncelikle kendi bakış açılarını yansıtmaktadır. Bu araştırma, coğrafya öğretmenlerinin “Çevre” kavramına ilişkin algılarını metaforlar yardımıyla ortaya çıkarmak amacıyla yapılmıştır. Çalışmaya İstanbul il merkezinde görev yapan 116 coğrafya öğretmeni katılmıştır. Araştırmanın verileri, coğrafya öğretmenlerinin “Çevre< gibidir; çünkü<” cümlesini tamamlamalarıyla elde edilmiştir. Araştırmada nitel araştırma desenlerinden olgubilim kullanılmış ve veriler içerik analizi tekniğiyle çözümlenmiştir. Görüşleri alınan coğrafya öğretmenleri “Çevre” kavramına ilişkin toplamda 49 adet geçerli metafor üretmiştir. Bu 49 metafor, ortak özellikleri bakımından 5 aşamada değerlendirilmiştir. Değerlendirme süreci sonucunda, metaforlar 5 kavramsal kategori hâlinde sınıflandırılmıştır. Bu sınıflandırmaya göre çevreyi, araştırmaya katılan coğrafya öğretmenlerinin %34’ü “kıymetin”, %32’si “yansıtıcılığın”, %22’si “duyarlılığın (hassasiyetin)”, %8’i “huzurun” ve %3’ü “farklılığın (çeşitliliğin)” ifadesi olarak imgelemişlerdir. Araştırmanın bulgularına göre metaforların, coğrafya öğretmenlerinin “Çevre” kavramına yönelik sahip oldukları algılarını belirleme, açığa çıkarma ve yorumlamada etkili birer araştırma aracı olarak kullanılabileceği sonucuna ulaşılmıştır.
811-828

REFERENCES

References: 

AKDEMİR, İ. Ö. (2013). Coğrafya Biliminin Tanımı, İlkeleri, Konusu (Genel Fiziki Coğrafya, Ed: Hamza AKENGİN ve İskender DÖLEK). Ankara: Pegem Akademi.
ALGER, C. (2009). Secondary Teachers' Conceptual Metaphors of Teaching and Learning: Changes Over the Career Span. Teaching and Teacher Education: An International Journal of Research and Studies, 25(5), 743-751.
ASLAN, A. (2009). Ortaöğretim Coğrafya Dersi Programındaki Çevre Konularının Analizi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
Coğrafya Öğretmenlerinin “Çevre” Kavramına İlişkin Algıları: Bir Metafor Analizi Çalışması 825
AUBUSSON, J. P., HARRISON, A. G. ve STEPHEN, R. (2006). Metaphor and Analogy in Science Education. Aubusson, J. Peter., A. G. Harrison, G. Allan ve M. S. Ritchie (Ed.). The Netherlands: Springer Publisher.
ATEŞ, M. ve KARATEPE, A. (2013). Üniversite Öğrencilerinin “Çevre” Kavramına İlişkin Algılarının Metaforlar Yardımıyla Analizi. The Journal of Academic Social Science Studies (JASSS), 6(2): 1327-1348.
AYDIN, F. (2010). Ortaöğretim Öğrencilerinin Coğrafya Kavramına İlişkin Sahip Oldukları Metaforlar. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimler Dergisi (KUYEB), 10(3), 1313-1322.
AYDIN, F. (2011). Üniversite Öğrencilerinin “Çevre” Kavramına İlişkin Metaforik Algıları. Doğu Coğrafya Dergisi, 26, 25-44.
AYDIN, F. ve COSKUN, M. (2011). The Metaphoric Perceptions of Gifted Students Towards “Environment” Concept (Ankara Sample-Turkey), Archives of Applied Science Research, 3(2): 577-585.
AYDIN, F. ve ÜNALDI ESER, Ü. (2010). Coğrafya Öğretmen Adaylarının Coğrafya Kavramına İlişkin Algılarının Metaforlar Yardımıyla Analizi. International Online Journal of Educational Sciences (IOJES), 2(2), 600-622.
AYDIN, F., KAYA, H. ve COSKUN, M. (2011). The Role of Geography Course in Building Environmental Conscious. World Applied Sciences Journal, 12(6), 822-829.
BALLANTYNE, R. (1999). Teaching Environmental Concepts, Attitudes and Behaviour Through Geography Education: Findings of An International Survey, International Research in Geographical And Environmental Education, 8(1), 40-58
BEDNARZ, R. S. (2006). Environmental Research and Education in US Geography, Journal of Geography in Higher Education, 30(2), 237-250.
CECIONI, E. (2005). Environmental Education and Geography of Complexity. International Research in Geographical and Environmental Education. 14(4), 277-294.
CHUNG, M. ve MILLER, J. (2011). Do We Live in a Box of Crayons?: Looking at Multicultural Metaphors Written by Teachers. Multicultural Education, 18(4): 39-45.
COŞKUN, M. (2010). Lise Öğrencilerinin “İklim” Kavramıyla İlgili Metaforları (Zihinsel İmgeleri). Turkish Studies International Periodical for The Languages, Literature And History of Turkish or Turkic. 5(3), 919-940.
826
Öznur YAZICI
ÇAPAN, B. E. (2010). Öğretmen Adaylarının Üstün Yetenekli Öğrencilere İlişkin Metaforik Algıları. Uluslar arası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 3(12):140-154.
ÇİFTÇİ, B. ve TANGÜLÜ, Z. (2012). Sınıf Öğretmeni Adaylarının Atatürk İlkeleri Hakkındaki Metaforik Algıları. The Journal of Academic Social Science Studies (JASSS), 5(8): 381-395.
DEMIRTAS, Z. (2011). The Metaphors Developed by the Teachers towards School Managers. Eurasian Journal of Educational Research (EJER), Issue 43, p.53-72. DEMİRCİ, G. ve MUTLU, P. (2012). Sınıf Öğretmeni Adaylarının Fen ve Teknoloji Dersine İlişkin Metaforik Tanımlamaları. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 11(41):53-63.
DEMİRKAYA, H. (2006). Çevre Eğitiminin Türkiye’deki Coğrafya Programları İçerisindeki Yeri ve Çevre Eğitimine Yönelik Yeni Yaklaşımlar. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 16(1), 207-222.
DOĞANAY, H. (1993). Coğrafya’ya Giriş. Erzurum: Aktif Yayınları.
ERİNÇ, S. (1984). Ortam Ekolojisi ve Degradasyonel Ekosistem Değişiklikleri. İstanbul: İstanbul Üniversitesi Deniz Bilimleri ve Coğrafya Enstitüsü Yayınları.
GEÇİT, Y. ve GENÇER, G. (2011). Sınıf Öğretmenliği 1. Sınıf Öğrencilerinin Coğrafya Algılarının Metafor Yoluyla Belirlenmesi (Rize Üniversitesi Örneği). Marmara Coğrafya Dergisi, 23:1-19.
KALYONCU, R. ve LİMAN, S. (2013). Öğretmenlerin “Görsel Sanatlar Dersi” ve “Görsel Sanatlar Öğretmeni” Kavramlarına İlişkin Metaforları. E-Journal of New World Sciences Academy (NWSA). 8(1): 115-130.
KALYONCU, R. (2012). Sınıf Öğretmeni Adaylarının “Sanat Eğitimi Dersi” Kavramına İlişkin Metaforları. E-Journal of New World Sciences Academy (NWSA), 8(1):90-102.
KAYA, H., COSKUN, M. ve AYDIN, F. (2010). The Analysis of High School Studenst’s Perceptions Towards “Environmen” Concept. African Journal of Agricultural Research, 5(13), Pp:1591-1597.
KILIÇ, F. D. (2010). İlköğretim Beşinci Sınıf Öğrencilerinin Sosyal Bilgiler Dersinde Tarih Konuları Üzerinde Oluşturdukları Metaforların Söylem Analizi Tekniği ile İncelenmesi. Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İlköğretim Anabilim Dalı Sınıf Öğretmenliği Bilim Dalı Yüksek Lisans Tezi.
LAKOFF, G. ve JOHNSON, M. (2005). Metaforlar: Hayat, Anlam ve Dil (Çev: G. Yavuz Demir), Ankara: Paradigma Yayıncılık.
MEB (2010). Ortaöğretim Coğrafya Dersi Öğretim Programı. Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı, Ankara.
Coğrafya Öğretmenlerinin “Çevre” Kavramına İlişkin Algıları: Bir Metafor Analizi Çalışması 827
MILES, M. B. ve HUBERMAN, A. M. (1994). Qualitative Data Analysis. Thousand Oaks, Ca: Sage.
SABAN, A. (2009). Öğretmen Adaylarının Öğrenci Kavramına İlişkin Sahip Olduğu Zihinsel İmgeler. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 7(2), 281-326.
SABAN, A. (2008a). Okula İlişkin Metaforlar, Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, Yaz 2008, Sayı 55, Ss: 459-496
SABAN, A. (2008b). İlköğretim I. Kademe Öğretmen ve Öğrencilerinin Bilgi Kavramına İlişkin Sahip Oldukları Zihinsel İmgeler. İlköğretim Online, 7(2), 421-455.
SABAN, A. (2004). Giriş Düzeyindeki Sınıf Öğretmeni Adaylarının “Öğretmen” Kavramına İlişkin İleri Sürdükleri Metaforlar. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 2(2), 131-155.
SABAN, A., KOÇBEKER, B. N. ve SABAN, A. (2006). Öğretmen Adaylarının Öğretmen Kavramına İlişkin Algılarının Metafor Analizi Yoluyla İncelenmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri (Educational Sciences: Theory & Practice) ,6(2), 461-522.
SHAW, D. M., BARRY, A. ve MAHLIOS, M. (2008). Preservice Teachers' Metaphors of Teaching in Relation to Literacy Beliefs. Teachers And Teaching: Theory And Practice, 14(1), 35-50.
SHUELL, T. J. (1990). Teaching and Learning as Problem Solving. Theory into Practice, 29 (2), 102–108.
SÖNMEZ, V. (1993). Program Geliştirme Öğretmen El Kitabı. Ankara: Adım Yayıncılık.
STYLIANOU, M., KULINNA, P. M., COTHRAN, D. ve KWON, J. Y. (2013). Physical Education Teachers' Metaphors of Teaching and Learning. Journal of Teaching in Physical Education, 32(1):22.
ŞİŞMAN, M. (2002). Örgütler ve Kültürler, Ankara: Pegema Yayıncılık, 179 s.
TAŞLI KEÇECİ, Ö. (2010). Ortaöğretim Coğrafya Derslerinin Çevre Bilinci Oluşturmadaki Rolünün Öğrenci Görüşlerine Değerlendirilmesi (Aydın Örneği). Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
TAYLOR, W. (1984). Metaphors of Education. Heineman Educational Books Ltd: London.
Türk Dil Kurumu (web sayfası) Güncel Sözlük. http://www.tdk.gov.tr/index.php?option=com_gts (Erişim tarihi: 25.04.2013).
TÖREMEN, F. ve DÖŞ, İ. (2009). İlköğretim Öğretmenlerinin Müfettişlik Kavramına İlişkin Metaforik Algıları. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri (Educational Sciences: Theory & Practice), 9(4), 1973-2012.
UŞAK, M. (2007). Çevre Nedir? (Çevre Bilimi, Ed: Mustafa AYDOĞDU ve Kudret GEZER), 3. Baskı. Ankara: Anı Yayıncılık.
VADEBONCOEUR, J. A. ve TORRES, M. N. (2003). Constructing and Reconstructing Teaching Roles: A Focus on Generative Metaphors and Dichotomies, Discourse: Studies in The Cultural Politics of Education, Carfax Publishing, Vol: 24, No: 1.
WEADE, R. ve ERNST, G. (1990). Pictures of Life in Classrooms, and the Search for Metaphors to Frame them. Theory into Practice, 29 (2), 133-140.
YILDIRIM, A. ve ŞİMŞEK, H. (2006). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayınevi.
YOB, I. M. (2003). Thinking Constructively with Metaphors. Studies in Philosophy and Education, 22, 127–138.

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com