You are here

ÂŞIK PAŞA VE ÇAĞDAŞLARININ TÜRK DİLİNE HİZMETLERİ

CONTRIBUTIONS OF ÂŞIK PAŞA AND HİS CONTEMPORARIES TO TURKISH

Journal Name:

Publication Year:

Author NameUniversity of AuthorFaculty of Author
Abstract (2. Language): 
In speaking of a language's development in the process of time, we should determine and study some special phases in order to understand the structural aspects of that linguistic entity. Such an effort could also be employed for Turkish and some of its special periods. As it is known, Turkish newcomers of Anatolia from the beginning of 11th century onwards shaped the political, economical, social and cultural view of this significant region by time. However, it was not a transformation that had been affected only the authoctenous communities of Asia Minor. This massive migration and settlement also resulted some outstanding consequences within these new groups. This article focuses on linguistic processes of Turkish through the initial period of this time and some leading representatives of this transformation. Aşık Paşa, Yunus Emre, Gülşehri, Hoca Mesud, Şeyhoğlu Mustafa, Devletoğlu Yusuf were the most glorious pens of the age that contributes Oghuz dialect in becoming a more comprehensive language which is the main fountain of Turkey Turkish till now. This paper handles this period with the selected poems from mentioned poets.
Abstract (Original Language): 
Bir dilin zaman içerisindeki gelişiminden söz ederken, dilin yapısal niteliklerini kavramak amacıyla o dildeki kimi özel dönemleri belirlemek ve bunlar üzerinde çalışma yapmak gerekir. Bu tür bir çaba, Türkçe ve Türkçe'nin kimi önemli dönemleri için de sarfedilebilir. Bilindiği üzere 11. asrın başlarından itibaren bölgeye yerleşmeye başlayan Anadolu'nun yeni Türk sakinleri, bu önemli bölgenin siyasi, iktisadi, toplumsal ve kültürel manzarasını şekillendirmiştir. Fakat bu dönüşüm yalnızca, Küçük Asya'nın yerleşik halklarını etkilemekle kalmamıştır. Bu kitlesel göç ve yerleşim aynı zamanda bu yeni grupların yapısında da kayda değer sonuçlar doğurmuştur Bu makale, bu dönemin başlarında Türkçe'nin dil süreçleri ve bu dönüşüm döneminin önde gelen temsilcilerini ele almaktadır. Türkiye Türkçesi'ne bugüne kadar kaynaklık teşkil edecek olan Oğuzca'nın daha derinlikli bir dil hâline gelmesinde katkıda bulunan Âşık Paşa, Yunus Emre, Gülşehrî, Hoca Mesud, Şeyhoğlu Mustafa, Devletoğlu Yusuf bu dönemin en parlak isimleridir. Bu yazı, bu dönemi sözü edilen şairlerden seçilmiş parçalarla ele almaktadır.
85
103

REFERENCES

References: 

AKÜN, Ömer Faruk, "Şeyhoğlu Sadrüddin Mustafa", M, 11,481-485. AKÜN, Ömer Faruk, Türk Dili Karşısında Türk Münevveri, İstanbul 1983. Âşık Çelebi, Meşâirii'ş-şuarâ (nşr. Meredith-Owens), London 1971.
AYAN, Hüseyin, Şeyhoğlu Mustafa Hıırşidnâme (Hıırşid ii Ferahşâd), İnceleme, Metin, Sözlük, Konu Dizini, Erzurum 1979.
BJÖRKMAN,
Walther
, "Die Altosmanische Literature", Philologiae Turcicae Fundamenta, Wiesbaden 1965,11,414.
CUNBUR, Müjgan, "Gülşehrî ve Kaygusuz Abdal'ın Şiirlerini Kapsayan XV. Yüzyıldan Kalan Bir Mecmua", X. Türk Dil Kurultayında Okunan Bilimsel Bildiriler-1963, Ankara 1964, s. 23-30.
CUNBUR, Müjgan, Gülşehrî ve Matıkııttayr'ı (doktora tezi), Ankara 1952.
ÇELEBİOĞLU, Amil, "Balıkesirli Devletoğlu Yusuf un Fıkhî Bir Mesnevisi", Mehmet Kaplan İç in, Ankara 1988, s. 43-57.
GÖLP1NARLI, Abdulbaki, Yunus Emre ve Tasavvuf, İstanbul 1961.
Gülşehrî, Mantıkuttayr (nşr. Agâh Sırrı Levend), Tıpkıbasım, Ankara 1957.
JEMMA, E. "II Fakrnâme Libro Delia Poverta di Âştq Paşa", Estatto Dalla Rivista Deglııi Stııdi Oriental!, XXIX (Roma 1954), s. 219- 245;
Kilisli Muallim Rifat, Ferhengııâme-i Sadî Tercümesi, İstanbul 1340-1342.
KOCATÜRK, Sadettin, Gülşehrî ve Feleknâme, Ankara 1982.
34 Vikaye Tercümesi, Topkapı Sarayı Müzesi Ktp., Yeni Yazmalar, nr. 254, vr. 2b-4b
Âşık Paşa ve Çadaşlarının Türk Diline Hizmetleri
103
KORKMAZ, Zeynep, "Kabusnâme ve Marzubannâme Çevirileri Kimindir?", TDAY-Belleten 1966, s. 267-275.
KORKMAZ, Zeynep, Sadriidd'm Şeyhoğlu, Marzubannâme Tercümesi, İnceleme, Metin, Sözlük, Tıpkıbasım Ankara 1973.
KÖPRÜLÜ, Fuat "Türk Edebiyatının Ermeni Edebiyatı Üzerine Tesiri", Edebiyat Fakültesi Mecmuası, 11/2(1922). s. 1 -30.
KÖPRÜLÜ, Fuat, Türk Dili ve Edebiyatı Hakkında Araştırmalar, İstanbul 1934.
LEVEND, Agâh Sırrı, "Âşık Paşa'nın Bilinmeyen İki Risalesi Daha: Hikâye ve Kimya Risalesi", TDAY- Belleten 1954, s. 265-276.
LEVEND, Agâh Sırrı, "Âşık Paşanın Bilinmeyen İki Mesnevisi: Fakmâme ve Vasf-ı Hâl", TDAY- Belleten 1953, s. 205-253.
MORDTMANN ,J. H., Suheil und Nevbehâr, Hannover 1925.
ÖZKAN, Mustafa Türk Dilinin Gelişme Alanları ve Eski Anadolu Türkçesi, İstanbul 2000.
SAYILI, Aydın, " Gülşehrî'nin Leylek ile Bülbülün Hikâyesi Adlı Manzumesi", Necati Lııgal Armağanı, Ankara 1968, s. 541.
ŞEYHOĞLU Mustafa, Hıırşid-nâme (haz. Hüseyin Ayan), Erzurum 1979.
ŞEYHOĞLU Mustafa, Kenzü'l-küberâ ve Mehekkü'l-ulemâ (haz. Kemal Yavuz), Ankara 1991.
TAESCHNER, Franz, Ein Mesnevi Gülschehris auf Achi Evran (Kerâmât-ı Ahi Evran, tâbe serâhu), Hamburg 1930;
TAESCHNER, Franz, Gülschehris Mesnevi auf Achi Evran den Heiligen von Kırschehir und Patron der Türkischen Zünfte, Wiesbaden 1955.
TAESCHNER, Franz, "Zvvei Gazels von Gülşehri", Fuat Köprülü Armağanı, İstanbul 1953, s. 479-486.
TARIM, Cevat Hakkı, Kırşehir Tarih ve Coğrafya Lügati, Kırşehir 1940. UZUNÇARŞILI, İsmail Hakkı, Anadolu Beylikleri, Ankara 1984. Vikaye Tercümesi, Topkapı Sarayı Müzesi Ktp., Yeni Yazmalar, nr. 254, vr. 2b-4b YAVUZ, Kemal, Âşık Paşa, Garibııâme, 1/1-2-H/1-2, Ankara 200CX/
YAVUZ, Kemal, Şeyhoğlu, Kenzü'l-küberâ ve Mehekkü'l-ulemâ, İnceleme-Metin- İndeks, Ankara
1991.

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com