You are here

Home » Content

İKONOGRAFİDEN İNANCA “İSA MESİH’İN DİRİLİŞİ/PASKALYA” SÜRECİ

From Iconography To Faith: “Resurrection of Jesus Christ/Easter” Process

Journal Name:

  • Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi

Publication Year:

  • 2016

Key Words:

Keywords (Original Language):

Author NameUniversity of AuthorFaculty of Author
Abstract (2. Language): 
Jesus Christ is the basis of the Chrisitan faith, worship and iconography. Christianity is interpreted as a religion based on Jesus Christ. Especially Jesus Christ’s resurrection and ascension process, brings up the main theme of Christian philosophy. This process for Christians is event of “salvation of human”. Christ’s resurrection process can be evaluated in several stages. This process, in faith and worship of Christiyanity, has been named “easter”. In this article, the words of ıcon, ıconograph and easter analyzed. Then, subject of Jesus Christ’s death and subsequent resurrection has been investigated and discussed in iconography and the position of the Christian faith and worship.
Bookmark/Search this post with
Abstract (Original Language): 
Hıristiyan inancının, ibadetinin ve ikonografisinin temelini “İsa Mesih” oluşturmaktadır. Bu bağlamda Hıristiyanlık, İsa merkezli bir din (İsevîlik) olarak yorumlanmaktadır. Özellikle İsa’nın diriliş süreci, Hıristiyanlık felsefesinin ana temasını meydana getirmektedir. Çünkü Hıristiyanlara göre İsa’nın ölümü ve dirilme süreci, “insanoğlunun kurtuluşu” ekseninde değerlendirilen bir olaydır. Birkaç aşamada ele alınabilecek olan İsa Mesih’in diriliş süreci, ikonografide de teferruatlı biçimde sözkonusu edilmiş ve bu husus, Hıristiyan inancına “Paskalya” olarak yansımıştır. Bu makalede de ikon, ikonografi ve Paskalya kavramlarının analizi ile birlikte ikonaların Hıristiyan anlayışındaki yeri kısaca ele alınmıştır. Daha sonra da İsa Mesih’in ölüm ve sonrasında meydana gelen diriliş sürecinin ikonografiye yansıması ve Hıristiyan inanç ve ibadetindeki konumu kısaca irdelenmiştir.
FULL TEXT (PDF): 
PDF icon c3s8m7.pdf
  • 8
230
274
  • Turkish

REFERENCES

References: 

ADAM, Sarkis, “Ermeni yaşamında Vartavar-İsa’nın suret değiştirme yortusu (İzzet Yortusu) Gelenekleri”, Erişim http://akunq.net/tr/?p=35629, 01.06.2016.
AKKAYA, Tayfun, (2000),Ortodoks İkonaları, İstanbul.
ALANTAR, Hüseyin, “İkona”, Erişim http://www.usdusunveotesi.net/yazilar2.asp?yno=212&bant=5& kanto=5, 15. 02.2016.
ALBAYRAK, Kadir, (2004),“Dinsel Bir Sembol Olarak Haç’ın Tarihi”,Dinî Araştırmalar Dergisi, C.7, S.19, s. 105-129.
ARDIÇ, Necdet, On Üç Ve Hakikat-İ İlâhiyye, Erişim http://www.islamvetasavvuf.org/dosya/kitap/tbkitap/ 13.pdf, 01.03.2016.
ARZY, Shahar, IDEL,Moshe –LANDIS, Theodor –BLANKE, Olaf , (2012), “Vahiyler Niçin Hep Dağlarda Geldi? Mistik Tecrübelerin Bilişsel Nörobilim ile İlişkisi”, Erciyes Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, Çev. Ali Kuşat-M. Mücahid Atik-Yasin Yaylagül-Selma Mert, 12/1, S.14, s.89-99. Aslanapa, Oktay-Mansel, M. Arif, Sanat Tarihi, İstanbul, 1973.
ATEŞ, Süleyman, (b.y.?), Kur’an-ı Kerim ve Yüce Meali, Ankara.
AYDIN, Mehmet, (1995), Hıristiyan Kaynaklarına Göre Hıristiyanlık, Ankara.
AYDIN, Mahmut, (2005-2006),“Yahuda İskaryot Bir Hain mi? Yoksa Bir Kahraman mı?”, Milel Ve Nihal İnanç, Kültür Ve Mitoloji Araştırmaları Dergisi, Yıl 3, S. 1-2, Aralık-Haziran, s.7-37.
AYDIN, Mahmut, (2007a), “İsa-Mesih’in Ölümden Dirilmesi Hakikat mi Mitoloji mi?”, Ondokuz Mayıs Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, S. 24-25, s. 87-116.
AYDIN, Mahmut, (2007b), “Birbirine Tezat İki Farklı İsa Portresi”, Milel Ve Nihal İnanç, Kültür Ve Mitoloji Araştırmaları Dergisi, C. 4, S. 1, Ocak-Nisan, s.143-156.
AYDIN, Fuat, (2015), Hıristiyanlık, Sakarya.
BALDOVİN, John F., (2005a), “Easter”, Encyclopedia of Religion, USA, C. 4, s. 2579-2580.
BALDOVİN, John F., (2005b),“Christmas”, Encyclopedia of Religion, USA, C. 3, s. 1756-1757.
BARA, Adriana, (2006), The Gospels in Icons According to The Eastern Orthodox Tradition, (A Thesis in Department of Theological Studies), Canada.
BARDAKÇI, Hasan, (2012), Kültür ve Ticaret, İstanbul.
BELLENİR, Karen (Ed.), (2004), Religious Holidays and Calendars An Encyclopedic Handbook, USA.
BİEZEN, Jan Van, “Icons of the Dodekaorton”, http://www.janvanbiezen.nldodekaorton_icons. html,15.02. 2016.
CORMACK, Robin,(2007), Icons, Harvard Univesity Press.
CÖMERT, Bedrettin, (1999), Mitoloji ve İkonografi, Ankara.
ÇETİN, Hülya, (2012), Hz. İsa’nın Dağdaki Vaazının Hristiyanlık Açısından İncelenmesi,(Basılmamış Doktora Tezi), Konya.
DEMOTSES, Andrew, “Holy Week Meditation and Study Guide”, http://www.goarch.org/ourfaith/ourfaith 8430, 25.11.2015.
Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi Özel Sayı Aralık 2016
270
EKİNCİ, Ekrem Buğra, “Hazret-i İsa’ya Hainlik Eden Kim?”, Erişim http://www.turkiyegazetesi.com.tr/ yazarlar/prof-dr-ekrem-bugra-ekinci/583953.aspx, 17.06.2016
ELİADE, Mircea, (2000), Dinsel İnançlar ve Düşünceler Tarihi, C. 3, İstanbul.
ELLİOTT, J.K., (2008), The Apocryphal Jesus, New York.
ELWOOD, Robert S.-ALLES, Gregory D., (2007), The Encyclopedia Of World Religions, USA.
ERBAŞ, Ali, (1998), Melekler Alemi, İstanbul.
ERBAŞ, Ali, (2003), Hıristiyanlıkta İbadet, İstanbul.
ERBAŞ, Ali, (2013), “Hıristiyanlık”, Yaşayan Dünya Dinleri, Ed. Ali Erbaş, Eskişehir.
EROĞLU, Ahmet Hikmet, (2015), “Hıristiyanlık”, Dinler Tarihi El Kitabı, Ed. Baki Adam, Ankara.
ERSOY, Necmettin,(2000), Semboller ve Yorumları, İstanbul.
FERREL, Vance, (2003), Christmas, Easter, and Halloween, USA.
FLİNN, Frank K., (2007), Encylopedia of Catholicism, USA.
GAZİOĞLU, Hüseyin Hakan, “Bizans İkonalarına Genel Bir Bakış Ve Post-Bizanten Dönem Girit ve Moskova Okulları”, Erişim https://www.academia.edu/3196865/Bizans_ikonalar%C4%B1na_genel_bir_ bak%C4%B1%C5%9F_post-bizanten_d%C3%B6nem_girit_ve_moskava_okullar%C4%B1,21.02. 2016.
GÖMEÇ, Saadettin, (2011), Şamanizm ve Eski Türk Dini, Ankara.
GUİLEY, Rosemary Ellen, (2001), The Encyclopedia of Saints, USA.
GÜÇ, Ahmet, (1999), Dinlerde Mabed ve İbadet, İstanbul.
HİLL, Elton G., (2000), İsa O’dur, Çev. Hande Taylan, İstanbul.
Erişim http://blog.kavrakoglu.com/tag/pantokrator-isa, 23.05.2016 Erişim http://campus.udayton.edu/mary/resources/icon3.html,14.03.2016.
Erişim http://ciaofromdebbie.com/wp-content/uploads/2012/03/WhatIsEasterReading....
Erişim http://deutschstudent.de/forum/viewthread.php?thread_id=551, 11.06.2016.
Erişim http://ecumenical-catholic-communion.org/eccpdf/lent.pdf, 02.05.2016.
Erişim http://intranet.cbhslewisham.nsw.edu.au:82/sor/supdocs/Public%20Worship.....
Erişim http://kariye.muze.gov.tr/tr/muze/eserler/dis-narteks-mozaikleri/parekkl... 40.html,11.04.2016.
Erişim http://katolikkilisesi.org/docs/b_yili/b_paskalya_devresi/paskalya_bayra..., 11.03.2016.
Erişim http://luhot.ru/uploads/%D0%A1%D0%BA%D1%80%D0%B8 %D0%B6%D0%B0%D0%BB%D0% B8-4/ Akimoveng.pdf,15.04.2016.
Erişim http://museumofrussianicons.org/research/index.php?cID=266, 14.05.2016.
Erişim http://oodegr.co/tourkika/synaksaristis/vioi_ayiwn_syna3aristis.htm,01.0.... Erişim http://oodegr.co/tourkika/eortes/eortes_panagias.htm,18.02.2016
Erişim http://orthodoxinfo.com/praxis/guidech1.pdf,14.04.2016.
Erişim https://orthodoxwiki.org/Icon_corner, 25.05.2016.
Erişim http://orthodoxwiki.org/Synaxarion,01.03.2016.
Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi Özel Sayı Aralık 2016
271
Erişim http://psychiclibrary.com/beyondBooks/archangels-for-healing, 12.06.2016. Erişim http:// toplumvetarih.blogcu.com/musevilik-ve-hiristiyanlikta-el-ayak-yikama-ayini/851337, 15.04. 2016.
Erişim http://wowturkey.com/forum/viewtopic.php?t=37224&start=15, 18.02.2016.
Erişim http://212.174.25.55/ayasofya/AyasofyaFreskIsmailKose.html,15.04.2016.
Erişim http://www.abcteach.com/free/r/rc_easter_uppermiddle_b.pdf, 22.04.2016.
Erişim http://www.agapekilisesi.com/gursel_aydar/isa_mesih_gunahkar_kadin.htm,1....
Erişim http://www.agos.com.tr/tr/yazi/5744/perdeyle-ayrilan-ibadethane-meryem-k....
Erişim http://www.angelsbysharae.com/ArchangelsList.html,13.06.2016.
Erişim http://www.champagnat.org/shared/prayers/What%20is%20the%20Meaning%20of%..., 01. 05.2016.
Erişim http://www.cidlcms.org/Whatislent.pdf, 12.05.2016.
Erişim http://www.elpenor.org/athos/en/e218ci4.asp,27.02.20216.
Erişim http://www.goarch.org/ourfaith/ourfaith7118,23.11.2015.
Erişim http://www.goarch.org/special/listen_learn_share/nativity,12.04.2016.
Erişimhttp://www.gocregina.com/assets/Documents/The%20Nativity%20of%20our%20Lo....
Erişim http://www.gresham.ac.uk/sites/default/files/31mar15richardharries_pieta....
Erişim http://www.hristiyanforum.com/forum/showthread.php?t=7615,21.02.2016.
Erişim http:// www.iconrussia.ru/eng/iconography/398/?icon=1,13.03.2016.
Erişim http://www.incilturk.com/hristiyanlikla_ilgili_sorular/ixoye_ne_demek_an....
Erişim http://www.janvanbiezen.nl/despotic_icons.html,27.02.2016.
Erişim https://www.jyu.fi/taidehistoria/icons/the_transfiguration.html,03.04.2016.
Erişim http:// www.katolikkilisesi.org/tr/liturgy_a.html#,20.12.2015. Erişim http://www.katolikkilisesi.org/docs,11.12. 2015.
Erişim http://www.luteryenkilisesi.org/vaazlar/LuteryenAyinKitabi.pdf,11.04.2016.
Erişim http://www.megarevma.net/eikonalar.htm,15.02.2016.
Erişim http://www.minidev.com/kulturler/kulturler_ermeni_bayram.asp, 01.06.2016.
Erişim http://www.meryemana.net/books/vaazlar-guncel/sayfa-147,11.04.2016.
Erişim http://www.museumofrussianicons.org/pdf/JournalOfIconStudies/IconTerms20....
Erişim http://www.newliturgicalmovement.org/2005/08/order-and-symbolism-of-icon.... VtDJYn2 LTcs, 27.02.20216.
Erişim http://www.on5yirmi5.com/haber/inanc/din-adamlari/123655/papa-neden-ayak..., 16.04. 2016.
Erişim http://www.orthodoxroad.com/christs-descent-into-hell-icon-explanation, 13.06.2016.
Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi Özel Sayı Aralık 2016
272
Erişim http://www.ortodokslartoplulugu.org/bayramlar-yortular-kutlamalar,10.03.....
Erişim http://www.ortodokslartoplulugu.org/makaleler,11.03.2016.
Erişim http://www.ortodoksluk.org/ikonalarintefsiri-isamesih.html,18.03.2016.
Erişim http://www.patrickcomerford.com/2010/04/transfiguration-finding-meaning-....
Erişim http://www.pigizois.net/Turkey/arxeia_diafora/ISTAVROZ.pdf,12.04.2016. Erişim http://www.pravoslavie.ru/english/48309.htm,13.04.2016.
Erişim http://www.rehberobasi.org/forum_posts.asp?TID=426,15.02.2016.
Erişim http://www.sspp.ca/Icons%20and%20Iconography%20-updated%2011-21-2010-cg.....
Erişim http://www.stgeorgegreenville.org/OurFaith/Icons2/Icon%20Display/PDF%20D... tasis. pdf,15.04.2016.
Erişim https://en.wikipedia.org/wiki/ Mary_Magdalene, 11.05.2016
Erişim https://en.wikipedia.org/wiki/Seven_Archangels, 14.05.2016.
Erişim https://rcg.org/articles/ttmol.pdf, 20.04.2016
Erişim https://tr.wikipedia.org/wiki/%C4%B0kon_(din),16.02.2016.
Erişim https://tr.wikipedia.org/wiki/Paskalya,13.04.2016.
Erişim https://tr.wikipedia.org/wiki/On%C3%BC%C3%A7,01.03.2016.
Erişim https://www.edulink.networcs.net/sites/teachlearn/RE/Resources/Jewish%20... Teach ers'%20Notes.pdf, 13.05.2016.
IŞIK, Hidayet,(1997), “Dinî Kökeni Açıdan Noel ve Yılbaşı”, Selçuk Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, S.7, s. 448-458.
“İkonaklazm (İkona Düşmanlığı)”, Erişim http://www.oodegr.com/tourkika/eortes/kyriaki_orthodoxias.htm, 18.02. 2016.
JACOB, Xavier, (1994), Hıristiyan Kiliseleri ve İbadet Yerleri, İstanbul.
JACOB, Xavier-İANNİTTO,P.Luigi-HIDIROĞLU,Nilay,(Der.), (1994), Hıristiyan İnancı, Çev. Leyla Alberti, İstanbul.
KATAR, Mehmet, (1997), Hıristiyanlık, Yahudilik ve İslamda Tövbe, Ankara.
KATAR, Mehmet, (1998),“Dinlerde Keffaret Anlayışı”, Dinî Araştırmalar Dergisi, C. 1, S. 1, s. 44-58.
KATAR, Mehmet, (2000), “Hıristiyanlık’ta Kilise Takvimin (Kilise İçerisindeki Anma ve Kutlama Devrelerinin) Oluşması” Dinî Araştırmalar Dergisi, C. 3, S. 8, s. 23-46.
KATAR, Mehmet, (2001), “Hıristiyan Bayramları Üzerine Bir Araştırma”, Dinî Araştırmalar Dergisi, Ocak-Nisan, C.3,S. 9, s. 7-27.
KATAR, Mehmet, (2003), Hıristiyanlıkta Paskalya, Ankara.
KELLY, Anthony, (2006), “Easter and the Empty Tomb”, Australian eJournal of Theology, 7 (June), s. 1-7.
KIRBAY, Ayça, (2010), S.Ü. Edebiyat Fakültesi Koleksiyonunda Bulunan Dini Bir Tuvalin İkona İmajında Yorumlanması, (Basılmamış Yüksek Lisans Tezi), Konya.
KİMBALL, Virinia, “The Bible and Ancient Liturgy: Good Friday Texts in the Eastern Orthodox Tradition”, http://www.sbl-site.org/ assets/pdfs/TB9LiturgyVK.pdf,12.10.2015
Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi Özel Sayı Aralık 2016
273
KOÇYİĞİT, Fazilet, (2009), “Tağar(St. Theodore) Kilisesi Duvar Resimleri”, Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Yıl 1, S. 26, s 141-164.
KÖKLÜ, Arzu, (2006), Hıristiyanlık’ta ve İslam’da Resim, (Basılmamış Yüksek Lisans Tezi), Ankara.
KUTSAL KİTAP, İstanbul 2009.
KUZGUN, Şaban, (1996), Dört İncil Farklılıkları Çelişkileri, Ankara.
KÜÇÜK, Mehmet Alparslan, (2009), Türkiye Protestan Ermenileri, Ankara.
KÜÇÜK, Mehmet Alparslan, (2013), “II. İznik Konsili’ne İkonografik Açıdan Yaklaşım”, Türk-İslam Medeniyeti Akademik Araştırmalar Dergisi, Konya, S. 16, Yıl 8, s. 153-172.
KÜÇÜK, Mehmet Alparslan, (2015a), “Kuran’daki ‘Renk’ Algısına ‘Mitolojik ve İkonografik Açıdan’ Karşılaştırmalı Bir Bakış”, Türk İslâm Dünyası Sosyal Araştırmalar Dergisi, Yıl: 2, S. 2, Mart, s. 19-54.
KÜÇÜK, Mehmet Alparslan, (2015b), İnanç Turizmi Açısından Türkiye’de Dini Mekânlar (Yahudilik-Hıristiyanlık Örneği), Ankara.
KÜÇÜK, Abdurrahman-TÜMER, Günay- Küçük, Mehmet Alparslan, (2015), Dinler Tarihi, Ankara.
LEE, Jung Hye, (2004), Bizans Siyasi ve Sosyal tarihinde Tasvir Kırıcılık (İkonoklazma) Hareketinin Başlangıç Dönemi, (Basılmamış Yüksek Lisans Tezi), İstanbul.
MACİT, Nadim, “Dualist Teo-Stratejinin Batı Ekseni: Fener Patrikhanesi”, Erişim http://www.21yuzyil dergisi.com/assets/uploads/files/78.pdf, 11.04.2016;
Memo Larousse Ansiklopedisi, İstanbul 1991.
MITCHELL, W.J.T., (1986), Iconology: Image, Text, Ideology, London.
MITCHELL, W.J.T., (1993), “Iconology”, New Princeton Encyclopedia of Poetry & Poetics, s. 552-553.
nationschurch-istanbul.weebly.com/.../isanin_son_gunleriyle_ilgili_oz_evraklar.docx, 14.05.2016.
NES, Solrunn,(2004), Mystical Language of Icons, USA.
ÖGEL, Bahaddin, (1993), Türk Mitolojisi, C. 1, Ankara.
ÖGEL, Bahaddin, (1995), Türk Mitolojisi, C. 2, Ankara.
ÖZBEK, İhsan, (2011), İsa’nın Çarmıhtaki Yedi Sözü, Gerçeğe Doğru Kitapları, İstanbul.
PACK, David, (2008), The True Origin of Easter, USA.
PAMİR, Dominik, (Çev.), (2006), Katolik Kilisesi Din ve Ahlâk İlkeleri, İstanbul.
PALMER, Martin, (2004), World Religions, Singapore.
RENAN, (1992), İsa’nın Hayatı, Çev. Ziya İhsan, İstanbul.
SAFRA, Jacob E. –AGUİLAR, Jorge, (Ed.), (2006), Britannica Encyclopedia Of World Religions, Cauz.
SALAMONE, Frank, (Ed.), (2004), Encyclopedia of Religious Rites, Rituals, and Festivals, New York.
STOTT, John, (1995), Authentic Christianity, Chosen and Introduced: Timothy Dudley-Smith, Inter Varsity Press.
TALLEY, Thomas J., (2005), “Christian Liturgy Year”,Encyclopedia of Religion, USA , C. 3, s. s. 1741-1743.
TARASOV, Oleg, (2002), İcon and Devotion, Trans. RobinMilner-Gulland, London.
Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi Özel Sayı Aralık 2016
274
TRADİGO, Alfredo, (2004), Icons and Saints of the Eastern Orthodox Church, Trans. StephenSartarelli, Milan.
TÜMER, Günay, (1991), “Aslî Günah”, Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi, C. 3, Ankara, s. 496-497.
Türkçe Sözlük, TDK Yayınları, Ankara 1983.
TÜRKOĞLU, Ali Ekber, (2006), Geçmişte ve Günümüzde Antakya’da Hıristiyanlık, (Basılmamış Yüksek Lisans Tezi), Adana.
ULAŞ, Pavlos, “Hıristiyanlıkta Melekler”, Erişim http://ortodokshristiyanlik.blogspot.com.tr/2015/07/ melekler. html,14.06.2016.
ULUTÜRK, Muammer, (2005), Hıristiyanlıkta Havarilik, (Basılmamış Doktora Tezi), Konya.
ÜNAL, Mustafa, (2008), Dinlerde Kutsal Zamanlar, IQ Yayıncılık, İstanbul.
WILKINSON, Philip-CHARİNG, Douglas,(2004), Encyclopedia of Religion, London.
WILLIAMSON, Williamson, (2004), Christian Art, Oxford.
YERTON, Dale, (2014), Kutsal Kitap’ta Yolculuk, GDK Yayınları, İstanbul.
YILDIRIM, Münir, (2005a), “Ortodoks Kilisesinde Paskalya”, Dini Araştırmalar Dergisi, C. 7, S. 21, s. 67-76.
YILDIRIM, Münir, (2005b),Yunanistan ve Ortodoks Kilisesi, Ankara 2005.
YILMAZ, Nilay, (1993), Ayasofya Müzesi’ndeki İkonalar Kataloğu-I-, Ankara.
YÖRÜKOĞLU, Tamer, (2006), Batılılaşma Devri Resim Sanatında Edirne Bulgar Kilisesindeki İkonaların Yeri, (Basılmamış Yüksek Lisans Tezi), Edirne.

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com