You are here

Lise Öğrencilerinin Atasözlerini Kavrama Düzeyleri Üzerine Nitel Bir Araştırma

A Qualitative Study on High School Students’ Proverbs Comprehending Levels

Journal Name:

Publication Year:

Keywords (Original Language):

Abstract (2. Language): 
Individuals primarily need to recognize the language and culture in order to learn that language and culture and also, to use it effectively. One of the most important aspects of Turkish culture is the proverbs. Proverbs are products that can be used in speaking and writing for strengthening sayings and ideas, and to create effective texts with a few sentences; in listening education for arousing interest and curiosity; in reading education for making sayings more meaningful in texts, and thus facilitating emphasis and intonation (Bağcı, 2010, 95). In addition, we have the opportunity to acquire striking expressions and to tell thoughts shortly and concisely with proverbs as well as proving the accuracy or inaccuracy of an event or a sentence and stating that we have benefited from the experiences of our ancestors. Therefore, necessities of benefiting from proverbs in language teaching and value transfer have been addressed. Moreover, many studies emphasize the necessity of benefiting from proverbs in language teaching (Baş, 2002; Kazıcı, 2008; Özbay & Melanlıoğlu, 2008; Mürsel, 2009; Akpınar & Açık, 2010; Bağcı 2010; Tüm, 2010; İşcan, 2011; Tekşan, 2012) and value transfer (Batur & Kaya, 2012; Mindivanlı, Küçük & Aktaş, 2012). Protecting and making proverbs alive which are the most valuable products of Turk and world cultural products is only possible by transferring them to the young generations. Therefore, the most important role is for education system, in other words schools and teachers. It is also a matter of curiosity to what extent schools accomplish the role of training individuals who knows language and culture and also use them is not clear. Individuals should know these materials which are the basic elements of language and culture to acquire their language and culture and to use them in an effective way. In this study, comprehending levels of students' proverbs which are in the High School Turkish Literature and Language and Speech course books have been examined and sought to determine the deficiencies in the teaching of proverbs and relevant solutions are presented concerning these
Abstract (Original Language): 
Bireylerin sahip oldukları dili ve kültürü edinebilmesi ve bunu etkili bir şekilde kullanabilmesi için öncelikle o dil ve kültürü tanıması gerekmektedir. Türk kültürünün en önemli unsurlarından biri atasözleridir. Atasözleri söyleyişi ve fikirleri kuvvetlendirme, birkaç cümle ile etkili metinler oluşturabilme açısından konuşma ve yazma eğitiminde; ilgi ve merak uyandırma açısından dinleme eğitiminde; metinleri daha anlamlı hâle getirip vurgu ve tonlamayı kolaylaştırma açısından okuma eğitiminde kullanılabilecek ürünlerdir. Bu yüzden dil öğretiminde ve değer aktarımında atasözlerinden yararlanmanın gerekliliği kabul edilmektedir. Bu çalışmada, Türk Edebiyatı ile Dil ve Anlatım ders kitaplarında geçen atasözlerini öğrencilerin kavrama düzeyleri araştırılmış, atasözlerinin öğretiminde ortaya çıkan eksiklikler belirlenmeye çalışılmış ve bunlarla ilgili çözüm önerileri sunulmuştur. Araştırmada nitel araştırma deseni kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunda, Kütahya il merkezinde öğrenim gören dokuz öğrenci bulunmaktadır. Araştırma verileri yarı yapılandırılmış görüşme tekniği ile toplanmıştır. Elde edilen veriler içerik analizi tekniği kullanılarak çözümlenmiştir. Araştırma bulgulara göre, lise öğrencileri atasözlerinin öğüt verici yönüne dikkat çekmişlerdir. Öğrencilerin çoğu günlük konuşmalarda -yeri geldiğinde- atasözlerinden yararlandıklarını belirtmiştir.
FULL TEXT (PDF): 

REFERENCES

References: 

Acaroğlu T. (1999). Türk atasözleri. İstanbul: İletişim Yayınları.
Aksan, D. (1998). Her yönüyle dil ana çizgileriyle dil bilim. Ankara: TDK Yayınları.
Akpınar, M. & Açık, F. (2010). Avrupa dil gelişim dosyası bağlamında, yabancılara Türkçe
öğretiminde deyim ve atasözlerinin öğrenme–öğretme sürecine aktarımı. III.
Uluslararası Dünya Dili Türkçe Sempozyumu. Dokuz Eylül Üniversitesi. 1-3 Temmuz
2010. İzmir.
Aksoy, Ö. A. (1984). Atasözleri ve deyimler sözlüğü 1 - Atasözleri sözlüğü. Ankara: TDK
Yayınları.
Bağcı, H. (2010). İlköğretim 5. sınıf öğrencilerinin atasözleri ve deyimleri algılama düzeyi,
Türlük Bilimi Araştırmaları, 17, 91-110.
Baltacıoğlu, İ. H. (1994). Türk’e doğru. Ankara: AKM Yayınları.
Baş, B. (2002). Türkçe temel dil becerilerinin öğretiminde atasözlerinin kullanımı. Pamukkale
Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 12, 60-68.
Batur, Z. & Kaya, M. (2012). Divânü Lûgâti’t-türk’te dil öğretimi bağlamında sözel kültür
ürünleri aracılığıyla değer aktarımı. Turkish Studies, 7 (1), 309-324.
Bilgin, M. (2002). Anlamdan anlatıma Türkçemiz. Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları.
Çobanoğlu, Ö. (2012). Sınıflandırılmış atasözleri sözlüğü. (Yaz. M. Yurtbaşı) İstanbul:
Excellence Publishing.
Çotuksöken, Y. (1988). Atasözlerimiz. İstanbul: Varlık Yayınları.
Duruhan, K. & İlhan, B. (2004). Eğitim-öğretimle ilgili bazı atasözü ve deyimlerimizin
öğrenme-öğretme süreci bakımından irdelenmesi. Milli Eğitim Dergisi, 164, 119-125.
Ergin, M. (2004). Türk dil bilgisi. İstanbul: Boğaziçi Yayınları.
Ergin, M. (1998). Türk dil bilgisi. İstanbul: Bayrak Basın Yayım Dağıtım.
Eyüboğlu, E. K. (1973). Onüçüncü yüzyıldan günümüze kadar şiirde ve halk dilinde atasözleri ve
deyimler. İstanbul: Doğan Kardeş Matbaacılık.
Hengirmen, M. (2002). Türkçe dilbilgisi. Ankara: Engin Yayınevi.
İşcan, A. (2011). Anlam bilgisi konularının öğretimi. Turkish Studies, 6 (2), 503-522.
Karadüz, A. (2009). Sözlük, sözcük anlamı ve öğrenme üzerine. Turkish Studies, 4 (4), 961-984.
Eğitim Bilimleri Araştırmaları Dergisi – Journal of Educational Sciences Research
233
Karadüz, A. & Yıldırım, İ. (2011). Kelime hazinesinin geliştirilmesinde öğretmenlerin görüş
ve uygulamaları. Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 10 (2), 961-984.
Kazıcı, E. (2008). İlköğretim ikinci kademe Türkçe derslerinde deyim ve atasözlerinin
öğretiminde dramatizasyon yönteminin etkililik düzeyi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans
Tezi. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
Komisyon. (2002). Yeni kültür ansiklopedisi cilt I. İstanbul: Morpa Kültür Yayınları.
Mindivanlı, E., Küçük, B. & Aktaş, E. (2012). Sosyal bilgiler dersinde değerlerin aktarımında
atasözleri ve deyimlerin kullanımı. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 3, 93-101.
Muallioğlu, N. (1999). Türkçe bilen aranıyor. İstanbul: Avcıol Basım Yayım.
Mürsel, G. C. (2009). Deyim ve atasözlerinin öğretiminde karikatürün etkisi. Yayınlanmamış
Yüksek Lisans Tezi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Oy, A. (1972). Tarih boyunca Türk atasözleri. İstanbul: Türkiye İş Bankası Yayınları.
Ögel, B. (2000). Türk kültür tarihine giriş. Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları.
Özbay, M. (2002). Kültür aktarımı açısından Türkçe öğretimi. Türk Dili, 602, 112-120.
Özbay, M. & Melanlıoğlu, D. (2008). Kelime öğretiminde örneklemenin önemi ve Divanü
Lügat-it Türk. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 5 (10), 49-58.
Özkan, M. (2008). İnsan iletişim ve dil. İstanbul: 3F Yayınları.
Özön, M. N. (1956). Atasözleri. İstanbul: İnkılap Kitabevi.
Pala, İ. (2010). Sözün özünden dünden bugüne atasözleri. İstanbul: Kapı Yayınları.
Tekşan, K. (2012). Atasözlerinin dil bilgisi öğretiminde kullanılabilirliği. Türlük Bilimi
Araştırmaları, 31, 301-322.
Topbaş, S. (1998). Dil, anadili ve Türkçe öğretimi. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları.
Tüm, G. (2010). Atasözlerinin değişik kültürleri ve dilleri anlamadaki rolü. Turkish Studies, 4,
663-678.
Yetiş, K. (1993). Türkçenin nakışları: Atasözleri-deyimler-tekerlemeler-bilmeceler. İstanbul:
Kubbealtı Neşriyat.
Yurtbaşı, M. (2012). Sınıflandırılmış atasözleri sözlüğü. İstanbul: Excellence Publishing.
Yurtbaşı, M. (Tarihsiz). Türk ve dünya çocuk atasözleri. İstanbul: Portakal Basım

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com