Buradasınız

DERS KİTAPLARINA GÖRE DİN KÜLTÜRÜ VE AHLAK BİLGİSİ DERSİNİN DİN ANLAYIŞI

UNDERSTANDING OF RELIGION OF RELIGION CULTURE AND ETHICS COURSES ACCORDING TO THE TEXTBOOK

Journal Name:

Publication Year:

DOI: 
http://dx.doi.org/10.9761/JASSS2651
Author NameUniversity of AuthorFaculty of Author
Abstract (2. Language): 
Religious education is influenced by the historical and cultural development of the countries. State-run religious education in each country is primarily shaped by the history of religion-state relations in the country. Like all other countries, in Turkey, religious education carried out by the state is influenced by the prevailing political climate in the country and the current socio-political tensions. Although so much has changed, specific religious understandings are highlighted in public religious instruction parallel to the dominant political trend(s) and atmosphere passes through the period. It is possible to see such understandings in present-day Religion Culture and Ethics course. Three dominant understanding in these insights is remarkable. The first of these understand the religion as “İslam” and fed from the moments of traditional trends. The second is often inspired by the religious perspective of the Republican ideology and knowing the religion as individual, rational and conscientious phenomenon. The latter is a new understanding than others. This conceptualize the religion looking from the outside and tries to observe it as objectively, inclusive. Throughout the history of the Republic in Turkey, the total religious rhetoric of public religious instruction was released in the tension between these three approaches. In this study, three different understanding of religion found in the current Religion Culture and Ethics courses in particular by considering the textbooks are examined and discussed its various aspects. In the study concludes that the tension created by the different understanding of religion in the current Religion Culture and Ethics courses textbook makes it difficult to understand the theological structure of the lessons.
Abstract (Original Language): 
Din eğitimi ülkelerin tarihsel ve kültürel gelişim süreçlerinden etkilenmektedir. Hemen her ülkede devlet eliyle yürütülen din eğitimi öncelikle ülkedeki din devlet ilişkilerinin seyrine göre şekillenmektedir. Türkiye'de diğer dünya ülkelerinde olduğu gibi, devlet eliyle yürütülen din eğitimi ülkenin hâkim politik ikliminden ve mevcut sosyo-politik gerilimlerinden etkilenmektedir. Pek çok değişim geçirmekle birlikte, Türkiye’de devlet eliyle yürütülen din dersinde, içinden geçtiği dönemin atmosferine ve özellikle siyasal eğilimlerine paralel olarak, belli din anlayışları öne çıkarılmıştır. Bu günkü Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi dersinde, söz konusu anlayışları görmek mümkündür. Bu anlayışlar içerisinde üç başat anlayış dikkati çekmektedir. Bunlardan ilki Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi dersi çerçevesinde dini İslam olarak anlar ve geleneksel eğilimlerden beslenir. İkincisi genellikle Cumhuriyet ideolojisinin dine bakışından esinlenir ve dini bireysel, vicdani ve rasyonel bir olgu olarak anlar. Sonuncu din anlayışı ise diğerlerine göre daha yeni bir anlayıştır. Bu din anlayışı dine dışarıdan ve daha objektif, kuşatıcı bir gözle bakmaya çalışır. Türkiye’de, Cumhuriyet tarihi boyunca, devlet eliyle yürütülen din dersinin genel din söylemi bu üç yaklaşım arasındaki gerilim alanlarında seyretmiştir. Bu araştırmada, Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi dersinde bulunan üç farklı din anlayışı, 2012-2013 eğitim öğretim yılında okutulun ve Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı’nın internet sitesinde erişime açılan ortaöğretim Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi ders kitaplarından hareketle incelenmiş ve çeşitli yönleriyle tartışılmıştır. Araştırmada mevcut ders kitaplarında yer alan farklı din anlayışlarının oluşturduğu gerilimin Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi dersinin teolojik yapısını anlamayı güçleştirdiği sonucuna ulaşılmıştır.
262
285

REFERENCES

References: 

AKÇA, N. (2007). Demokrat Parti İktidarından 1980 İhtilaline Eğitim Politikaları ve Bu Politikaların Tarih Ders Kitaplarına Yansıması, yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana.
AKDAĞ, B. (2003). Türkiye’de Din Öğretimi Kitaplarında İnsan Hakları Problemleri. Ders Kitaplarında İnsan Hakları: Tarama Sonuçları içinde, B. Çotuksöken, A. Erzan ve O. Silier (Ed.), İstanbul: Tarih Vakfı Yayınları.
AKGÜL, M., KARA, A., ALBAYRAK, A., KOÇ, E., ÇATAL, A., ÖZBAY, E., YILDIRIM, R. (2012). Ortaöğretim Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Ders Kitabı - 12. Sınıf -. Ankara: Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları.
AKSAN H. ve RONA, S. (1963). Ortaokullarda Din Dersleri II, İstanbul
AYDIN, M. Şevki (2005),Cumhuriyet Döneminde Din Eğitimi Öğretmeni Yetiştirme ve İstihdamı, İstanbul, Dem. Yay.
284
Cemil OSMANOĞLU
AYHAN, H. (2014). Türkiye’de Din Eğitimi, İstanbul: Dem yayınları.
BANGUOĞLU T. (1984). Kendimize Geleceğiz, İstanbul: Derya Dağıtım Yay.
BARMAN, K. (2012). Ortaöğretim Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi 10. Ankara: Özgün Matbaacılık Sanayii ve Ticaret Anonim Şirketi.
BEKTAŞ ÖZTAŞKIN, Özlem (2012). “Öğretim Programları ve Ders Kitaplarında Hacı Bektaş Velî ve Bektaşilik”, Türk Kültürü ve Hacı Bektaş Veli Araştırma Dergisi. S:61, 248-250
BİLGİN, N. (2006). Sosyal Bilimlerde İçerik Analizi Teknikler ve Örnek Çalışmalar. Ankara: Siyasal Kitabevi.
BİRAND, M. Ali, DÜNDAR, Can, ÇAPLI, Bülent. (2004). 12 Mart İhtilalin Pençesinde Demokrasi, Ankara: İmge Kitabevi.
BUYRUKÇU, R. (2001), "Din Eğitimi ve Öğretiminde Peygamber Öğretimi", IV. Kutlu Doğum Sempozyumu, S.D.Ü. İlahiyat Fakültesi Yayınları, Isparta, ss. 379-396.
C.H.P. (1948). Yedinci Kurultay Tutanağı, Ankara.
CANKAT, S. (1976). Ortaokullar İçin Ahlak Dersi Orta-I, Ankara: Pars Matbaacılık.
ÇEKİN, A. (2012), Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Ders Kitaplarında Tasavvuf Öğretimi, Bartın Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi Cilt 1, Sayı 1, s. 140-151,
ÇELİK, A. (2008). “1960 Sonrasında Türkiye’de Din Eğitimi”, Atatürk Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, S: 29: ss. 71-84.
DEMİRTAŞ, K. (2012). Ortaöğretim Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi 12 Ders Kitabı . Ankara: Özgün Matbaacılık.
DOĞAN, R., ALTAŞ, N. (2004). Din Öğretiminde Yeni Yöntem Tartışmalarında Kuramdan Uygulamaya: İlköğretim Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Programları (Ankara Modeli), Değerler Eğitimi Dergisi, C: II: ss. 41-57.
DURAN İ. vd. (1978). Lise ve Dengi Okullar İçin Din Bilgisi I, İstanbul: Şamil Yayınevi.
EKŞİ, A., YAPICI, A., ÖZBAY, E., AKGÜL, M. (2012). Ortaöğretim Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Ders Kitabı - 10. Sınıf -. Ankara: Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları.
GENÇ, N. (2012). Ortaöğretim Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi 9. İstanbul: FCM Yayıncılık.
GÖLPINARLI, A. (2005). Cumhuriyet Çocuğunun Din Dersleri, İstanbul: Analiz Basım Yayın.
GÜNAYDIN, M. (2009). “Din Kültürü Ve Ahlâk Öğretiminin İlköğretim ve Liselerde Zorunlu Ders Olmasına Prof. Dr. Hüseyin Atay’ın Katkıları”, Dinbilimleri Akademik Araştırma Dergisi, IX/9: ss. 287-305.
GÜRER, B. (2013), “Din Eğitiminde Bir Değer Olarak ‘Kul Hakkı’ Kavramı: İmam Hatip Liseleri Meslek Dersleri ve Din Kültürü ve Ahlâk Bilgisi Ders Kitapları Üzerine Bir İnceleme”, M.Ü. İlâhiyat Fakültesi Dergisi, 44-1, ss. 205-246.
HİLMİ İ. (1928). Türk Çocuğunun Din Kitabı (İlk Mekteplerin Üçüncü Sınıfına Mahsustur), İstanbul: Kitabhane-i Hilmi.
KABAKÇI, A. (2012a). Ortaöğretim Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi 11 Ders Kitabı. Ankara: Tutku Yayınclık
KABAKÇI, A. (2012b). Ortaöğretim Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi 10 Ders Kitabı. Ankara: Tutku Yayıncılık.
KAYMAKCAN, R. (1996). "Religious Education in the Multi-Party Period in Turkey", East/West Education, N: 1&2: pp. 91-107.
KAYMAKCAN, R. (2007). Yeni Ortaöğretim Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Öğretim Programı İnceleme ve Değerlendirme Raporu, İstanbul: Eğitim Reformu Girişimi.
KIZILKAYA, Y. (2012). Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Ders Kitabı 11. Ankara: Bisiklet Yayıncılık.
KOÇ, E., ŞİMŞEKÇAKAN, M., BAYDAŞ, M., ALTAŞ, E. (2012). Ortaöğretim Din Kültürü ve Ahllak Bilgisi Ders Kitabı 11. Sınıf. Ankara: Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları.
Ders Kitaplarına Göre Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Dersinin Din Anlayışı 285
MAARİF VEKÂLETİ (1930). İlk Mektep Müfredat Programı, İstanbul: Devlet Matbaası.
MAARİF VEKÂLETİ (1926). İlk Mekteplerin Müfredat Programı, İstanbul: Devlet Matbaası.
MAARİF VEKÂLETİ (1957). İlkokul Programı, İstanbul: Maarif Basımevi.
MAARİF VEKÂLETİ (1962). İlkokul Programı, İstanbul: Maarif Basımevi.
MAARİF VEKÂLETİ (1965). İlkokul Programı, İstanbul: Maarif Basımevi.
MİLLİ EĞİTİM BAKANLIĞI DİN ÖĞRETİMİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ (2010). Ortaöğretim Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Dersi (9, 10, 11 ve 12. Sınıflar) Öğretim Programı. Ankara: Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları.
MERTER, F., KARTAL, Ş. (2013). “1967’den Günümüze Lise Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Dersleri Öğretim Programlarında Atatürkçülük ve Türk Kültürü Konuları”, Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, S: 28: 1–26.
MİLLİ EĞİTİM BAKANLIĞI (1986). Tebliğler Dergisi. S: 49 (2212), 239.
MİLLİ EĞİTİM BAKANLIĞI (2001). İlköğretim Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Öğretim Programları ve Bir Uygulama Örneği (Ankara Modeli), Ankara: MEB Yayınları.
MİLLİ EĞİTİM BAKANLIĞI (2005). Orta Öğretim Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Dersi Öğretim Programı, İstanbul: Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları.
MİLLİ EĞİTİM BAKANLIĞI (1962). Din Dersleri I, İstanbul: MEB Yayınları.
NAZIROĞLU, B. (2011). İlköğretim Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Dersi Öğretim Programında Vatandaşlık Eğitimi, Dinbilimleri Akademik Araştırma Dergisi, Cilt 11, Sayı 2, 73-95
NEUMAN, W. L. (2008). Toplumsal Araştırma Yöntemleri: Nitel ve Nicel Yaklaşımlar. (Çev: S. Özge) İstanbul: Yayın Odası.
OKUTAN, A (1959). Din Dersleri, Ortaokul II, İstanbul: Arif Bolat Kitabevi.
ÖCAL, M. (1998). Cumhuriyet Döneminde Türkiye’de Din Eğitimi ve Öğretimi. Uludağ Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 7 (7), 241-268.
ÖZTÜRK, H. (2012). “1923-1938 Yılları Arasında Din Derslerinde Okutulan Kitaplarda Hz. Muhammed Tasavvuru”, Fırat Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi C/S: 17/1: 85-102.
PARMAKSIZOĞLU İ. (1966), Türkiye’de Din Eğitimi, Ankara: Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları.
PUNCH, K. F. (2005). Sosyal Araştırmalara Giriş: Nicel ve Nitel Yaklaşımlar. ( Çev: D.Bayrak, H. B. ARSLAN, Z. AKYÜZ ). Ankara: Siyasal Kitabevi.
RIZA M. Ali (1929). Cumhuriyet Mekteplerine Din Dersleri (Birinci Kitap), İstanbul: Türk Neşriyat Yurdu.
ŞEKER, T. Demokrat Parti Dönemi Din Politikaları (1946-1954) (2006). Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü yayımlanmamış Y. Lisan tezi, Kütahya.
TÜRKAN, A., ŞAHAN, R., MEYDAN, A., TÜRKER, A. S. (2012). Ortaöğretim Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Ders Kitabı - 9. Sınıf -. Ankara: Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları.
YILMAZ, H. (2011). “Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Dersinde Aleviliğin Öğretimi”, Türkiye’de Okullarda Din Öğretimi. (Ed: R. Kaymakcan, M. Zengin, Z. Ş. Aslan), İstanbul: Dem Yay., 65-101.
YÖRÜKAN, Y. Z. (2001). Müslümanlık ve Kur’an-ı Kerimden Ayetlerle İslam Esasları, (İslam İlm-i Hâli), Haz: T. Yörükan, Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları.

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com