HADİSİN TEDVİN VE TASNİFİ.

Sahîh olarak kabul edilen hadis koleksiyonlarını göz önünde bulundurarak, bunlardan ve diğer eserlerden derlenen malzemenin özelliğini de dikkate almamız ve hadislere verilen güvenirlik dereceleri üzerinde düşünmemiz gerekir. Baş tanrı Jüpiter tarafından, tamamen silahlanmış olarak zuhur eden Minerva’nın aksine1 hadis, Peygamber zamanından bu yana toplumun bir malı olarak görülemez. Hadisler sanki toplumun bir malıymış gibi gösterilir, ancak o korunan bir şey olmaktan ziyade gelişen bir şeydir. Başlangıçta toplumun elinde rehber olarak Kur’an vardı fakat toplum geliştikçe bu yetersiz görüldü. Kur’an’ın rehber olmadığı ya da rehberliğinde yetersiz kaldığı yeni durumlar ortaya çıktı ve bu nedenle bir şey bulunması gerekmekteydi. Bu sebeple insanların, Kur’an’ın yanında Peygamber örneğinin, ihtiyaç duyulan her şeyi sağlaması gerektiğini hissetmeleri şaşırtıcı değildir. eş-Şâfiî, Kur’an’daki “Kitap ve Hikmet” tabirinden hareketle, sünneti Peygamberin hayatıyla temellendirme hususunda akla çok uygun iddialarda bulunur.2 eş-Şâfiî, Kitab’ın Kur’an, Hikmet’in de Peygamber’in sünneti olduğunu söyler. O, daha sonra sünnetin tabiatı hakkındaki görüşleri zikreder. Bazıları, Kur’an’da her hangi bir ayetin bulunmadığı konularda Muhammed’in sünneti oluşturmasını Allah’ın kesin olarak vahyettiğini söyler. Buna karşılık diğer bazıları ise Allah’tan, Kur’an’da temeli bulunmayan bir konuyla ilgili olarak, asla her hangi bir sünnetin gelmediğini ileri sürerler.