What Owes the Turkic Culture to Yusuf Khass Hajib?
Journal Name:
- Ordu Üniversitesi Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi
Keywords (Original Language):
| Author Name | University of Author | Faculty of Author |
|---|---|---|
Abstract (2. Language):
This study was carried out in the memory of the millenary anniversary of the birth of Yusuf Khass Hajib of
Balasagun. Yusuf of Balasagun mostly known for his own work-Kutadgu Bilig- and awarded as a Khass
Hajib in Kara-Khanid Khanate (or Qarakhanid State) is one of the most precious personalities of Turkic
world’s cultural history. Besides, I can say that Yusuf Khass Hajib represents one of the most beautiful writing
tradition of political treatise aiming to understand society in a better way in the nascent time of Turkic-Islamic
culture. Statements such as “This book is so valuable. In Turkish, there are no better books than this one
and China’s and the Machin’s scholars and rulers agreed on this.” have been involved in the work is a typical
example of that identity. Since Orhon inscriptions, Yusuf Khass Hajib, like Mahmud al-Kashgari, carries pride
and honor of his services to the Turkish language and culture. Therefore, in this study that was written in his
honor, analyzing the contributions of his master work to Turkic culture is extremely usual. However, it may
be a risky –and sometimes disappointing- study which requires looking at the present and future from the
past, but is a crucial work to be done at the same time.
Bookmark/Search this post with
Abstract (Original Language):
Bu çalışma doğumunun bininci yıldönümü vesilesiyle Balasagunlu Yusuf Has Hâcib anısına yapılmıştır.
Balasagunlu Yusuf, Karahanlı ülkesinde has hâciblik mevkiine kadar yükselen ve ününü Kutadgu Bilig adlı
esere borcu olan, Türk kültür tarihinin en nadide şahsiyetlerinden birisidir. Ayrıca, Yusuf Has Hâcib’in Türkİslâm
kültürünün henüz oluşmakta bulunduğu bir zamanda toplumu daha iyi anlamamızı amaçlayan,
siyasetnâme yazım geleneğinin en güzellerinden birini temsil ettiğini söyleyebilirim. Eserde yer almış olan
“Bu kitap çok aziz bir kitaptır. Türkçe olarak, bu kitaptan daha iyi bir kitabın hiç kimse tarafından tasnif
edilmemiş olduğunda Çin ve Maçin âlimleri ile hâkimlerinin hepsi ittifak etmişlerdir” cümleleri bu kimliğinin
tipik bir örneğidir. Yusuf Has Hâcib, Orhun Yazıtlarından beri, Kaşgarlı Mahmûd ile birlikte Türk diline ve
kültürüne yaptığı hizmetin gururunu ne kadar taşısa azdır. İşte bu nedenle onun anısına kaleme alınmış olan
bu çalışmada, eserinin Türk kültürüne yaptığı hizmetlerin irdelenmiş olması son derece tabiidir. Bu da
geçmişten mümkün mertebe hâl-i hazıra ve geleceğe bakmayı ihtiva eden riskli ve bazen hayal kırıklığı
yaratan ama yapılması da elzem olan bir çalışmadır.
FULL TEXT (PDF):
- 3