You are here

Kent kimliği üzerine bir araştırma: Konya örneği

A research on urban identity: sample of Konya

Journal Name:

Publication Year:

Keywords (Original Language):

Abstract (2. Language): 
It is obvious that social, economic and technologic developments of 20th century result in a number of new changes and transformations on urban spaces. Today cities are far from their traditional patterns and reflect new developing identity to physical spaces. The basic aim of this study which is assuming “every city and every era has an identity” is to display Konya’s old and new identity through the analysis of historical period and to develop effective suggestions for developing and sustaining the present identity of the city. According to this aim, in the scope of the study, first of all Konya’s changing identity was examined in the historical period and displayed old and new identity formations of the city. With these research, it was seen that Konya city stand out with three different districts which are come from the historic period, differ in properties of man-made environment and which acquire a shape with today’s different plan decisions. On the next stage of the study, one neighborhood (Hacı Şaban, Piri Mehmet Paşa and Feritpaşa neighborhoods) from each district (Meram, Karatay and Selçuklu) which reflects the general pattern and identity of the district were selected as sample areas. In these selected neighborhoods visual analysis were done in accordance with man-made environment identity components that were come from the theoretical approach to display the different identity elements of the districts. Subsequently, a total of 384 questionnaire interview which reflects %0.05 sampling ratio were done with the users of the selected neighborhoods to understand how the users perceive their environment, what is the positive and negative man-made identity elements of the neighborhood, what is the requests/appreciations of the users related to the subject and to develop suggestions for the future of the city identity. For questionnaire interviews random and systematic sampling techniques were used. The results that come from the interviews were evaluated with frequency distribution analysis and content analysis techniques. In conclusion of the study some suggestions for possible future plan and projects were developed on behalf of Konya’s man-made environment identity. All these man-made environment identity elements are important for developing urban identity and making alive the urban image.
Abstract (Original Language): 
20 yüzyılın getirdiği sosyal, ekonomik ve teknolojik gelişmelerin kent mekânlarında bir dizi yeni değişim ve dönüşüme neden olması kaçınılmazdır. Günümüz kentleri artık eski geleneksel dokusundan uzaklaşmakta ve yeni gelişen kimliğini fiziki mekânlarına yansıtmaktadır. “Her kentin, her dönemin bir kimliği vardır” varsayımından hareket alan bu çalışmanın temel amacı; değişen ve gelişen Konya kentinin kimlik değişimini tarihsel süreçte inceleyerek geçmişteki ve günümüzdeki kimlik elemanlarını ortaya koymak, kentin var olan kimliğinin geliştirilmesi ve sürdürülebilmesinde etkin olabilecek öneriler geliştirmektir. Bu amaç doğrultusunda, çalışma kapsamında öncelikle Konya’nın tarihsel süreçteki kimliksel değişimi incelenmiş; geçmiş ve günümüz kimlik oluşumları ortaya konulmuştur. Yapılan araştırmalar neticesinde, kent içinde geçmişten gelen ve günümüz plan kararları ile şekillenen, Konya’nın kimliğinde yapay çevre özelliklerine göre farklılıklar gösteren üç bölgenin öne çıktığı anlaşılmıştır. Belirlenen bu üç bölgenin (Meram, Karatay ve Selçuklu) her birinden bölgenin genel dokusu ve kimliğini yansıtan birer mahalle (Hacı Şaban Mahallesi, Piri Mehmet Paşa Mahallesi ve Ferit Paşa Mahallesi) örnek alan olarak seçilmiştir. Seçilen bu alanlarda, öncelikle çalışmanın teorik yaklaşımında ortaya konan yapay çevre kimlik bileşenleri doğrultusunda görsel analizler yapılarak alanların farklı kimliksel öğeleri ortaya konulmuştur. Daha sonra bu mahallelerde yaşayan kullanıcılarla kendi yaşam çevrelerini nasıl algıladıkları, olumlu/olumsuz gördükleri yapay çevre kimlik öğelerinin neler olduğu, konuya yönelik istek ve beğenilerin ölçülmesi ve bu konu ile ilgili geleceğe yönelik önerilerin geliştirilmesi amacıyla %0.05 örneklem hacmini yansıtan, rastgele ve sistematik örnekleme teknikleri kullanılarak seçilen, toplam 384 kişi ile anket görüşmesi yapılmıştır. Anket görüşmelerinden elde edilen veriler frekans dağılım analizi ve içerik çözümleme teknikleri yardımı ile değerlendirilmiştir. Değerlendirmeler sonucunda kentte gelecekte yapılması muhtemel plan ve projelere altlık oluşturabilecek yapay çevre açısından kentsel kimlik adına öneriler geliştirilmiştir. Önerilen bu yapay çevre kimlik bileşenleri kent kimliğini geliştirmek ve kent imgesini yaşatmak anlamında oldukça önemli görünmektedir.
1048-1072

REFERENCES

References: 

Alkan, A. 1985. “Mevlevilik ve Mevlana Külliyesinin Konya Şehirsel Gelişmeleri İçindeki
Yeri”, 1. Milli Mevlana Kongresi (Tebliğler), Konya.
Alkan, A. 1986. “Tarihi Şehirlerin Altyapı Problemleri-Konya Örneği”, S.Ü. Müh-Mimarlık
Fakültesi Dergisi, sayı 1, Konya.
Alkan, A. 1987. “Tarihi Kentlerin Planlanmasında Altyapı Boyutu”, 11. Dünya Şehircilik
Kolokyumu, Edirne.
Anonim, 2001. Konya Büyükşehir Alanı Kent İçi ve Yakın Çevre Ulaşım Master Planı
Çalışması, Final raporu-1, Mevcut ve Yeni Bilgi Toplanması Çalışmaları, Yüksel
Proje- Ulaşım-ART ortaklığı, Konya.
Aydınlı, S. 1982. “Mimarlıkta Görsel Analiz”, İTÜ Mimarlık Fakültesi Baskı Atölyesi,
İstanbul.
Aydınlı, S. 1986. “Mekânsal Değerlendirmede Algısal Yargılara Dayalı Bir Model”, Yapı
Dergisi, 207, s.54-61, İstanbul.
Banerjee, T., Southworth, M. 1990. “City Sense and City Design”, The M.I.T Press,
Cambridge.
Bilsel, F. C., Bilsel, S. G., Bilsel, A. A. 1999. “Kuramsal Yaklaşımlardan Kentsel Mekan
Tasarımına”, 1. Ulusal Kentsel Tasarım Kongresi “Kentsel Tasarım Bir Tasarımlar
Bütünü”, M.S.Ü., İstanbul.
Bilsel, G. 2002. “Kent Kültürü-Kültürel Süreklilik-Kimlik Sorunsalı ve Yaşanılası Kentsel
Mekan Kavramı Üzerine”, Kentleşme ve Yerel Yönetimler Sempozyumu Bildirileri,
Adana Kent Konseyi Yerel Gündem 21 yay., no:5, Adana.
Carmona, M., Heath, T., Oc, T., Tiesdell, S. 2003. “Public Places-Urban Spaces: The
Dimensions of Urban Design”, Architectural Press, Oxford.
Çöl, Ş. 1998. “Kentlerimizde Kimlik Sorunu ve Günümüz Kentlerinin Kimlik Derecesini
Ölçmek İçin bir Yöntem Denemesi”, MSÜ Fen Bilimleri Enstitüsü Doktora Tezi,
İstanbul.
Deniz, K. 2004. “Konya’da Farklı Üç Kentsel Mekanda Kent Kimliği Üzerine Bir Araştırma”,
S.Ü., Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Konya.
Durukan, A. 2001. “Selçuklular Öncesinde Konya”, Gez Dünyayı Gör Konya’yı, Yapı Kredi
Kültür ve Sanat yay., İstanbul.
Erdem, R., Deniz, K., Kızıldağ, Y., Çakırer, Y. 2003. “Plan Kararlarının Konya Kent
Kimliğine Etkisi”, Konya Planlama Tartışmaları Kolokyumu, Konya.
Ergenç, Ö. 1995. “XVI. Yüzyılda Ankara ve Konya”, Ankara Enstitüsü Vakfı yayını, Turan
Kitabevi, Ankara.
Evyapan, G. 1983. “Konya Mevlana Külliyesi Çevresi Mevzii Koruma İmar Planı Raporu”,
O.D.T.Ü. ve T.C. Kültür Bakanlığı Yayını, Proje No:92.02.01.11, Ankara, s.19-24.
Kaypak, Ş. 2010. “Antakya’nın Kent Kimliği Açısından İrdelenmesi”, Mustafa Kemal Ünv.
Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, cilt.7, s.14, s.373-392.
Kılınçaslan, T. 1995. “Kentsel Ulaşım Mekânları ve Çevre Kalitesini Etkileyen Fiziksel
Ögeler”, Mimari ve Kentsel Çevrede Kalite Arayışları Sempozyumu, İTÜ-Uygar
Merkezi, İstanbul.
Konyalı, İ. H. 1964. “Abideleri ve Kitabeleri ile Konya Tarihi”, Yeni Kitap Basımevi, Konya.
Krier, R. 1990. “Typological Elements of the Concept of Urban Space”, Obnibus Volume,
Academy Editions, Great Britain.
Kubat, A.S. 1995. “Tarihi Mirasın Sürdürülmesi ve Şehir Kimliği; Anadolu Kale Yerleşmeleri
Sokaklarından Örnekler”, Mimari Ve Kentsel Çevrede Kalite Arayışları
Sempozyumu, İTÜ-Uygar Merkezi, İstanbul.
Lang, J. 1987. “Creating Architectural Theory, The Role of the Behavioral Science in
Environment Design”, Van Nostrand Reinhold Company, New York.
Lefebvre, H. 1996. “The Production of Space”, Blackwell Publications, Oxford.
Lynch, K. 1960. “The Image of the City”, The M.I.T Press, Cambridge.
Nasar, J.L. 1998. “The Evaluative Image of the City”, Sage pub., London.
Ocakçı, M. 1993. “Şehir Kimliği ve Çevre İlişkileri”, İTÜ Mimarlık Fakültesi, Şehir ve Bölge
Planlama Bölümü Ders Notları, İstanbul.
Ocakçı, M. 1994. “Kimlik Elemanlarının Şehirsel Tasarıma Yönlendirici Etkisi”, 5. Kentsel
Tasarım ve Uygulamalar Sempozyumu-Kentsel Tasarıma Ekolojik Yaklaşım, M.S.Ü.,
İstanbul.
Ocakçı, M., Southworth, M. 1995. “Elements of Urban Identity: The Case of the Beykoz
District of Istanbul”, IURD, Working Paper 650, University of California, Berkeley.
Önem, B., Kılınçaslan, İ. 2005. “Haliç Bölgesinde Çevre Algılama ve Kentsel Kimlik”, İTÜ
Dergisi/ Mimarlık, Planlama ve Tasarım, Cilt:4 Sayı:1, 115-125.
Özcan, K., 2007. “Anadolu’da Selçuklu Dönemi Yerleşme Sistemi ve Kent Modelleri”, İ.T.Ü.
Dergisi/A, Mimarlık-Planlama-Tasarım, cilt.6, s.1., sf.3-15.
Özcan, K., 2010. “Erken Dönem Anadolu-Türk Kenti Anadolu Selçuklu Kenti ve Mekansal
Öğeleri”, Bilig, sayı.55, sf. 193-220.
Prohansky, H.B., Abbe, K.F., Kaminof, R. 1983. “Place Identity, Physical World
Socialization of the Self”, Journal of Environmental Psychology.
Sağsöz Velioğlu, A., Zorlu, T. 1996. “Kent Kimliği-Kimliksizliği ve Tasarımcının Rolü-
Trabzon Kentinde Bir Araştırma”, Yapı ve Yaşam ’96, Mimarlar Odası Bursa Şubesi,
Bursa.
Shirvani, H. 1985. “The Urban Design Process”, Van Nostrand Reinhold Company, New
York.
Suher, H. 1995. “Kent Kimliğine Etkili Yasa Uygulamaları”, Mimari ve Kentsel Çevrede
Kalite Arayışları Sempozyumu, İTÜ, İstanbul.
Suher, H., Ocakçı, M., Karabay, H. 1996. “İstanbul Metropoliten Kent Planlama Sürecinde
Kent Kimliği ve Kent İmgesi”, Habitata Doğru İstanbul 2020 Sempozyumu-Bildiriler,
İTÜ, İstanbul.
Tekeli, İ. 1990. “Bir Kentin Kimliği Üzerine Düşünceler”, Antalya Kent Merkezi İçinde
Kalekapısı ve Çevresi Kentsel Tasarım Yarışması Notları, Antalya.
Ulusoy, M. 1999. “Konya’da Apartman Yapılarının Tarihsel Gelişimi”, Konya.
Ünügür, M. 1996. “İstanbul’un Değişen Kent Kimliği Üzerine…” Arkitekt dergisi, sayı:12.
Worskett, R. 1969. “The Character of Towns”, The Architectural pres, London.

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com