You are here

Home » Content

TÜRK MUKAVEMET TEŞKİLATI’NDA MUHABERE 1955-1974

COMMUNICATION IN TURKISH RESISTANCE ORGANIZATION

Journal Name:

  • Uludağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi

Publication Year:

  • 2015

Key Words:

Keywords (Original Language):

Author NameUniversity of AuthorFaculty of Author
Abstract (2. Language): 
EOKA terrorist organization, established in Athens in 1953, makes the life unbearable for the Turkish Cypriots especially after 1st April 1955, and despite the fact that the Republic of Cyprus was founded in 1960; the island never comes out of the chaotic atmosphere. Subsequent to the demolition of Republic of Cyprus founded on 16th August 1960 under the guarantee of Turkey, Greece and the United Kingdom due to the Greek Cypriot atrocities starting in 21st December 1961, the heavy pressure, isolations, restrictions and embargoes have appeared on Turkish Cypriot society and the communication as in all the fields of the social life. Turkish Cypriots trying to save their property, lives, and the decency security against the EOKA atrocities have established Turkish Resistance Organization (TMT) subsequent to a good many local ones. The organization whose primary characteristics is the certain secrecy do obey the rule thoroughly up to 29th July 1974, trying to collect intelligence and the communication within the intelligence and the counter-intelligence atmosphere, and not being vulnerable to the attacks on itself. This scientific study has focused on the military communication systems and the activities of the Turkish Cypriots starting from April 1955 up to 20th July 1974.
Bookmark/Search this post with
Abstract (Original Language): 
Yunanistan destekli olarak 1953 yılında Atina’da kurulan ve 1 Nisan 1955 tarihinde Kıbrıs adasında tedhiş eylemlerine başlayan EOKA’nın bu faaliyetleri Kıbrıs Türkleri için adayı yaşanmaz hale getirir. 16 Ağustos 1960 tarihinde Türkiye, Yunanistan ve İngiltere’nin garantörlüğünde Kıbrıs Cumhuriyeti kurulsa da maalesef uzun soluklu olmaz ve 21 Aralık 1963 tarihinde başlayan Rum saldırılarıyla o da ortadan kalkar. EOKA karşısında mal, can ve namus güvenliklerini korumaya çabalayan Kıbrıs Türkleri ise çeşitli yeraltı örgütlerinin ardından Türk Mukavemet Teşkilatı (TMT)’nı kurarlar. Temel özelliği mutlak gizlilik olan teşkilat 20 Temmuz 1974 tarihine kadar geçen süreçte buna titizlikle riayet ederek gerek istihbarat ve istihbarata karşı koyma faaliyetleri ve gerekse muhabere ve haberleşme faaliyetlerinde açık vermemeye ve en üst düzey bilgi toplamaya gayret eder. Kıbrıs Türkleri bu dönemde ağır baskılar, izolasyonlar, kısıtlamalar ve ambargolara karşı da mücadeleye etmeye çabalarken bir yandan da askeri haberleşmeyi hatasız ve açık vermeden yürütme gayreti içerisindedir. Bu çalışma 1 Nisan 1955 tarihinde Kıbrıs’ta EOKA tarafından başlatılan tedhiş eylemlerinden 20 Temmuz 1974 Kıbrıs Barış Harekâtı’na kadar geçen süreçte Kıbrıslı Türklerin askeri haberleşme sistemlerine ışık tutmak amacıyla hazırlanmıştır.
FULL TEXT (PDF): 
PDF icon arastirmax-turk-mukavemet-teskilatinda-muhabere-1955-1974.pdf
  • 2
61
114
  • Turkish

REFERENCES

References: 

A. ARŞİV KAYNAKLARI
Government of Cyprus, Review of Events in Cyprus 1955–1957, 1958.
CIA Archive, Nationalist Violence on Cyprus File, Current Intelligence Weekly Review, Copy No.133, SC No. 02037/55, 14 Nisan 1955 tarihli rapor.
CIA Archive, Nationalist Violence on Cyprus File, Current Intelligence Weekly Review, Copy No.17, OCI No. 5253/57, 17 Ekim 1957 tarihli rapor.
Başbakanlık Cumhuriyet Arşivi (BCA), 030.01.38.227.17.
Kıbrıs Türk Milli Arşivi (KTMA), TMT Arşivi. Dosya. No. 1188/37 ve 298/007.
B. BASILI KAYNAKLAR
Akkurt, Aydın (1999) Türk Mukavemet Teşkilatı 1957-1958 Mücadelesi. İstanbul: Bayrak Matbaacılık.
Alasya, Halil Fikret (1964). Kıbrıs Tarihi ve Kıbrıs’ta Türk Eserleri. Ankara.
Armaoğlu, Fahir (2005). 20 Yüzyıl Siyasi Tarihi 1914-1995. İstanbul: Alkım Yayınevi.
Atun, Hakkı (2016). Bir Öz Yaşam Öyküsü; Hakkı Atun’un Anıları. Lefkoşa: Ateş Matbaacılık.
Balıkçıoğlu, Osman (2013). Özgür İkili; Alikko ile Caher’in Öyküsü. Londra: Hey Print&Design.
Başkaya, Yılmaz (2013). TMT ve Kıbrıs Türk’ü. Lefkoşa: Galeri Kültür Yayıncılık.
Bilge, Suat (1961). Le Conflit De Chypre Et Les Cypriotes Turcs. Ankara: Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Yayınları.
Billuroğlu, Ahmet (2008). Bellekten Süzülenler. Lefkoşa: Türk Maarif Koleji Yayınları.
Cömert, Mehmet Can (2010). Temel Şifreleme Yöntemleri. İstanbul: Yıldız Teknik Üniversitesi.
Denktaş, Rauf Raif (1997). Koloni İdaresinde Kıbrıs Türkleri. İstanbul: Akdeniz Haber Ajansı Yayınları.
Dodd, Clement (2002). Storm Clouds Over Cyprus. Cambridgeshire: The Eothen Press Yayıncılık.
Türk Mukavemet Teşkilatı’nda Muhabere 1955-1974
109
IJSI 8/2
Aralık/ December 2015
Egeli, Sabahattin (1988). 20 Temmuz Barış Harekâtı’nın Nedenleri Gelişimi Sonuçları. İstanbul: Kastaş Yayıncılık.
Eğitim ve Doktrin Komutanlığı (2000). Geçmişten Geleceğe Kıbrıs, Askeri ve Siyasî Gelişmeler, Anılar ve Olaylar. Ankara.
Emilianydes, Achille (1963). Histoire De Chypre. Paris.
Emircan, Mehmet S. (2000). Kıbrıs Türk Toprağıdır. Birinci Cilt, Ankara: Türkar Yayıncılık.
Ertuğ, Mehmet (2001). Birth of a State, Postal History of The Turkish Cypriot Posts. Lefkoşa.
Esin, Yusuf (2013). “Kıbrıs Türk’ünün Bağımsızlığını Kazanmasında Erenköy Direnişinin Önemi”, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir.
Fellahoğlu, Esat (1995). Baf’ta Direniş. Dilhan Ofset, Lefkoşa.
French, David (2015). Fighting EOKA; The British Counter-Insurgency Campaign on Cyprus 1954-59. Oxford: Oxford University Press.
Gazioğlu, Ahmet C. (1997). Kıbrıs Tarihi İngiliz Dönemi (1878- 1960). Lefkoşa: Cyrep Yayıncılık.
Güvenir, Osman (2016). Dr. Fazıl Küçük’le Geçen Günlerim. Lefkoşa: Selen Offset ltd.
Harp Akademileri Komutanlığı (1968). Gayri Nizami Harp. İstanbul: Harp Akademileri Basımevi.
Harp Akademileri Komutanlığı (1994). KKTC Cumhurbaşkanı Sayın Rauf Denktaş Tarafından Verilen Konferans; Kıbrıs Meselesinde Vizyon. İstanbul.
Karahan, Aslı. Kripto Sistemlerinde Türk Alfabesi Kullanımı; Şifreleme ve Kriptoanaliz. Ankara: Tübitak Yayınları.
Keser, Ulvi (2007). Kıbrıs’ta Yeraltı Faaliyetleri ve Türk Mukavemet Teşkilatı (1950-1963). İstanbul: IQ Kültür Sanat Yayıncılık.
Kotak, İsmet (2012). Şu Bizim Kıbrıs-I Unutulan Tarihi Gerçekler. Lefkoşa: Ajans Yayıncılık.
Küçük, M. Fazıl (1956). The Voice of Cyprus. Lefkoşa.
İsmail, Sabahattin (2000). Kıbrıs Sorununun Kökleri. Lefkoşa: Akdeniz Haber Ajansı Yayınları.
İsmail, Sabahattin (1998). 150 Soruda Kıbrıs Sorunu. İstanbul: Kaştas Yayınevi.
Manizade, Derviş (1975). Kıbrıs Dün Bugün Yarın. İstanbul: KTKD İstanbul Şubesi Yayıncılık.
Ulvi KESER
110
IJSI 8/2
Aralık/ December 2015
Mengüç, Arslan (2013). Ben Tremeşeli Mehmet Ali. Lefkoşa: (Yayınevi belli değildir).
Mücahit Komutanları Derneği (2001). Sancaktan Gaziliğe Mağusa. Gazi Mağusa: Mücahit Komutanları Derneği Yayınları.
Naşit, Engin (2015). Nişan Yüzüğü Limasol Direnişi. Lefkoşa: Okman Matbacılık.
Oberling, Pierre (1982). The Road To Bellapais. New York: Columbia University Yayıncılık.
Özad, Murad Hüsnü (2002). Baf ve Mücadele Yıllarım. İstanbul: Akdeniz Haber Ajansı Yayıncılık.
Jones, Byford (1959). Grivas and The Story of EOKA. Londra: Robert Hale Limited Yayıncılık.
Sayıl, Altay (2000). Bayrak Bayrak Bayrak; Bayrak Radyosu’nun İlk Üç Ayında Yaptığı Tarihi Yorumlar. Lefkoşa: Kıbrıs Türk Mücahitler Derneği Yayıncılık.
Stavrinides, Zenon (1999). The Cyprus Conflict. Lefkoşa: Stavrinides Yayıncılık.
Tolgay, Ahmet (1996). Şahinler Yılı. Lefkoşa: KTMD Yayıncılık.
Varnavas, Andreas (2004). A History of the Liberation Struggle of EOKA (1955-1959), Foundation of the EOKA Liberation Struggle 1955-1959. Lefkoşa: C. Epiphaniou Publications.
Yaşın, Özker (1994). Kıbrıs’ta Vuruşanlar. İstanbul: Varlık Yayınevi.
Yorgancıoğlu, M. Oğuz (2008). Lefke Savunması ve Öğretmenler. Gazi Mağusa.
C. MAKALELER
Atun, Suna; Fevzioğlu, Bülent (2008). “Kıbrıs Türk Milli Mücadele Tarihinde İki Moral Değer”, Birinci Uluslararası Kıbrıs Sempozyumu, Cilt I, 70-76.
Çakmak, Hakan (2014). “Feriha Coşkun Çürükoğlu”, Passatempo, 34, 19-22.
Hatzivassiliou, Evanthis (2009). “Cold War Pressures, Regional Strategies, and Relative Decline: British Military and Strategic Planning for Cyprus 1950-1960”, The Journal of Military History, 4 (73), 11-48.
Hoca, Emine (2014). “Bir Dönem, Üç Kadın”, Medya, Kıbrıs Türk Gazeteciler Birliği, 9, 50- 53.
Irkad, Ulus. “Müzik Öğretmenim Fikret Özgün”, (Editör Prof. Dr. Naciye Doratlı), VII. İz Bırakmış Kıbrıslı Türkler Sempozyumu, Doğu Akdeniz Üniversitesi, Gazi Mağusa, KKTC, 43-47.
Türk Mukavemet Teşkilatı’nda Muhabere 1955-1974
111
IJSI 8/2
Aralık/ December 2015
Johnson, Edward (2000). “Keeping Cyprus off the Agenda; British and American Relations at the United Nations 1954-58”, Diplomacy and Statecraft, 11 (3), 244
Olgun, Aydın (2001). “Kıbrıs’ın Sesi Radyosu”, Güvenlik Kuvvetleri Dergisi, 46, 25- 27.
Tamçelik, Soyalp (1997). “TMT’de Muhabere Sistemlerinin Özellikleri”, Journal for Cypriot Studies, 3 (2), 125-136.
D. SÜRELİ YAYINLAR
The Journal of Military History
Passatempo
Ortam
Medya
Havadis
Nacak
Kıbrıs
Halkın Sesi
Haber Kıbrıs
Kıbrıs Postası
Yeni Volkan
The Journal of Military History
Journal for Cypriot Studies
Diplomacy and Statecraft
Dünya
E. SÖZLÜ TARİH ÇALIŞMASI
TMT Limasol Sancağından merhum Mehmet Y. Manavoğlu ile 25 Ağustos 2004 tarihinde Girne’de yapılan görüşme.
KKTC’nin ilk Cumhurbaşkanı Rauf R. Denktaş ile 8 Temmuz 2003 tarihinde Lefkoşa’da yapılan görüşme.
Kıbrıs Türk Kültür Derneği İzmir Şubesi eski Başkanı merhum Mustafa Tunçalp ile 18 Ekim 2002 tarihinde yapılan görüşme
Ulvi KESER
112
IJSI 8/2
Aralık/ December 2015
Eski TMT mensubu Güner Rıfkı ile 8 Ocak 2015 tarihinde Lefkoşa’da yapılan görüşme.
TMT Mücahitler Derneği Başkanı Yılmaz Bora ile 13 Temmuz 2003 ve 18 Nisan 2016 tarihinde Lefkoşa’da yapılan görüşme.
Aydın Samioğlu ile 2 Aralık 2004 tarihinde Lefkoşa’da yapılan görüşme.
TMT Mağusa Sancağı mensubu Mert kod isimli Necmi Gençay ile 27 Temmuz 2005 tarihinde Gazi Mağusa’da yapılan görüşme.
TMT Lefkoşa Sancağı mensubu Erdoğan Tilki ile 15 Ağustos 2000 tarihinde Lefkoşa’da yapılan görüşme
TMT’nin Karadenizli bereketçilerinden merhum Ahmet Oğuz Kotoğlu ile 16 Mart 2006 tarihinde yapılan görüşme.
TMT Limasol kadrosundan merhum Macit Aydınova ile 13 Temmuz 2003 tarihinde Girne’de yapılan görüşme.
TMT Limasol Sancağı mensubu merhum Mehmet Y. Manavoğlu ile 25 Ağustos 2004 tarihinde Girne’de yapılan görüşme.
TMT lideri Alb. Rıza Vuruşkan’ın kızları Yasemin Vuruşkan Mesci ve Ferizet Vuruşkan ile 24 Kasım 2002 tarihinde yapılan görüşme
TMT bereketçilerinden merhum Kemal Abdullah (Sahilboylu) ile 27 Temmuz 2003 tarihinde Girne’de yapılan görüşme.
Eski TMT mensubu Aydın Samioğlu ile 2 Aralık 2004 tarihinde Lefkoşa’da yapılan görüşme.
TMT Lefkoşa Sancağı Kovanbeyi merhum Nevzat Uzunoğlu ile 13 Temmuz 2003 tarihinde Girne’de yapılan görüşme.
Naciye Vardar ile 15 Ocak 2003 tarihinde İzmir’de yapılan görüşme.
Eski TMT mensubu Mehmet Ersan ile 11 Nisan 2016 tarihinde yapılan görüşme.
Eski TMT mensubu Erdoğan Tilki ile 15 Ağustos 2000 tarihinde Lefkoşa’da yapılan görüşme
TMT Lefkoşa Sancağı mensubu Metin Aybars ile 12 Mart 2017 tarihinde Lefkoşa’da yapılan görüşme.
Eski TMT mensubu Ahmet Ulçay ile16 Mayıs 2016 tarihinde Lefkoşa’da yapılan görüşme.
Eski TMT mensubu Mehmet Ersen ile 12 Nisan 2016 tarihinde Gazimağusa’da yapılan görüşme.
Eski TMT mensubu Özkan Kırtay ile 26 Mayıs 2016 tarihinde Lefkoşa’da yapılan görüşme.
Türk Mukavemet Teşkilatı’nda Muhabere 1955-1974
113
IJSI 8/2
Aralık/ December 2015
Eski TMT mensubu Kamil Özkaloğlu ile 12 Nisan 2015 tarihinde Lefkoşa’da yapılan görüşme.
Meral Ertürk ile 15 Temmuz 2015 tarihinde Lefkoşa’da yapılan görüşme.
Eski TMT mensubu Fuat Veziroğlu ile 16 Kasım 2003 tarihinde Lefkoşa’da yapılan görüşme.
Larnaka Doğan’ın Sesi Radyosu personeli Ülkü Sarıkamış ile 8 Mart 2017 tarihinde Lefkoşa’da yapılan görüşme.
Larnaka Doğan’ın Sesi Radyosu personeli Süheyla Başaran ile 15 Mart 2017 tarihinde Boğaz/Girne’de yapılan görüşme.
Limasol göçmeni Konce Mehmet ile 14 Şubat 2017 tarihinde Lefkoşa’da yapılan görüşme.
Bayrak radyosu spikerlerinden Aysel Süleyman ile 1 Mart 2016 tarihinde Melbourne/Avustralya’da yapılan görüşme
Hüseyin Hes’in oğlu Adnan Ertay’la 11 Ekim 2016 tarihinde Lefkoşa’da yapılan görüşme.
Bayrak Radyosu teknisyen/telsiz kadrosundan Ali Salih (Sarı) ile 30 Mart 2017 tarihinde Lefkoşa’da yapılan görüşme.
Eski TMT mensubu, istihbaratçı ve telsiz operatörü Sümer Şehitoğlu ile 30 Mart 2017 tarihinde Girne’de yapılan görüşme.

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com