You are here

1925 YILINDA İSTANBUL ERKEK LİSESİNDE ÖĞRENCİLERE VERİLEN BİR SÜRGÜN CEZASI VE DÖNEMİN EĞİTİM ANLAYIŞI

AN EXILE OF ISTANBUL BOYS' HIGH SCHOOL STUDENTS IN 1925 AND THE POLICY OF EDUCATION

Journal Name:

Publication Year:

DOI: 
http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.4242
Author NameUniversity of AuthorFaculty of Author
Abstract (2. Language): 
One of the main strategies for political parties is to use education as a means to achieve their aims. The founders of the Republic were involved in the educational activities and changes and endeavored to increase the number of school, staff and students. The main concern was teacher education and national education system as teaching profession was one of the most significant indicators of modernity. Even during the independence war, there were remarkable efforts to persuade teachers and to get their support the Turkish Grand National Assembly. This priority prevailed in the first years of the Republic and the steps were taken to ameliorate their salaries and enhance their standing in the society. Teachers were seen as representatives of the regime in the schools and society as their mission was to spread the values of the republic to every strata of the society. Teachers managed to achieve this mission successfully and played a significant role in establishing the revolutions and foundation of the republic. Education was considered as the most influential transformative power in the society in the first decade of the Republic, hence the need arose to strengthen the stance of teachers. During the term when Mustafa Necati served as a minister of education, the profession kept its dignity and attempts were thwarted to ruin the image of teaching profession. This study aims at evaluating and assessing discipline punishments and educational policy of Turkey revolving around the case study of a disrespectful attitude of students towards their Arabic teacher in Istanbul Boys' School in 1925.
Abstract (Original Language): 
Eğitimi toplumsal değişimde bir araç olarak kullanmak birçok siyasal iktidarın başvurduğu bir yöntemdir. Cumhuriyet’in kurucuları da eğitimin bu işlevinden yararlanabilmek için eğitim faaliyetleriyle yakından ilgilenmiş; okul, öğretmen ve öğrenci sayısını artırmaya çaba göstermişlerdir. Özellikle öğretmenlik mesleğinin tüm dünyada çağdaşlaşmanın en önemli araçlarından biri olması nedeniyle de öğretmenliğe ve milli eğitime başından beri büyük önemle yaklaşılmıştır. Daha Kurtuluş Savaş’ı devam ederken toplumu mücadeleye ikna etmek ve Türkiye Büyük Millet Meclisi’nin yanında yer almalarını sağlamak için öğretmenlere ve eğitime çok önem verilmiştir. Bu önem Cumhuriyet’in ilk yıllarında artarak devam etmiştir. Öğretmenlerin ücretlerinde iyileştirmeler yapılırken, toplumsal statülerinin de güçlendirilmesine özen gösterilmiştir. Öğretmenler, okulda ve toplumda Cumhuriyet rejiminin birer temsilcisi olarak konumlandırılmışlardır. Çünkü onlar yeni rejimin değerlerini topluma benimsetmekle yükümlü kabul edilmekteydiler. Köklü değişimlerin sağlandığı Cumhuriyet’in ilk yıllarında da öğretmenler kendilerine yüklenen bu misyonu başarıyla yerine getirmişler ve yeni rejim ile devrimlerin kabul görmesinde önemli bir rol oynamışlardır. Cumhuriyet’in ilk yıllarında eğitim, toplumu dönüştürücü en etkili araç olarak kabul edilince doğal olarak eğitim sisteminin baş aktörlerinden biri olan öğretmenlerin konumunun güçlendirilmesi de bir zorunluluk olmuştur. Özellikle Mustafa Necati’nin bakanlık yaptığı dönemde öğretmenlik mesleğinin saygınlığı artırılmış ve bu saygınlığı zedeleyecek herhangi bir girişime izin verilmemiştir. Makalede, 1925 yılında İstanbul Erkek Lisesi’nde Arapça dersi öğretmenine karşı yapılan bir saygısızlıktan hareketle dönemin eğitim politikası ve okullarda uygulanan disiplin cezaları değerlendirilmiştir.
59-72

REFERENCES

References: 

AkĢam
Cumhuriyet
Hakimiyet-i Milliye
Vakit
Kitap ve Makaleler
AKYÜZ Yahya, Türk Eğitim Tarihi (Başlangıcından 1985’e), Ankara Üniversitesi Eğitim
Bilimleri Fakültesi Yayınları, 2. baskı, Ankara 1985.
AKYÜZ Yahya, Türkiye’de Öğretmenlerin Toplumsal Değişmedeki Etkileri (1848-1940),
Doğan Basımevi, Ankara 1978.
ALKAN Mehmet Ö., Tanzimat’tan Cumhuriyet’e Modernleşme Sürecinde Eğitim
İstatistikleri (1839-1924), T.C. BaĢbakanlık Devlet Ġstatistik Enstitüsü, Ankara 2000.
ARSLANOĞLU Ġbrahim, Kastamonu Öğretmen Okulları (1884-1977), Milli Eğitim
Bakanlığı Yayınları, Ġstanbul 1998.
ÇAPAR Mustafa, Türkiye’de Eğitim ve “Öteki Türkler”, Özgür Üniversite Kitaplığı,
Ankara 2006.
ERGÜN Mustafa, Atatürk Devri Türk Eğitimi, Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya
Fakültesi Yayınları, Ankara 1982.
FORTNA Bejamin C., Mekteb-i Hümayun:Osmanlı İmparatorluğu’nun Son Döneminde
İslam, Devlet ve Eğitim, Çev.: Pelin Siral, ĠletiĢim Yayınları, Ġstanbul 2005.
GÖK Fatma, “75 Yılda Ġnsan YetiĢtirme, Eğitim ve Devlet”, 75 Yılda Eğitim, Tarih Vakfı
Yayınları, Ġstanbul 1999, s.1-9.
GÜVEN Ġsmail, Türkiye’de Devlet, Eğitim ve İdeoloji, Siyasal Kitabevi, Ankara 2000.
ĠNAN M. Rauf, “Mustafa Necati”, Cumhuriyet Döneminde Eğitim, Milli Eğitim Basımevi,
Ġstanbul 1983, s.657-674.
Mehmet Asım, “Mekteblerde Disiplin”, Vakit, 20 Ekim 1925.
72 Doğan DUMAN
Turkish Studies
International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic
Volume 8/2, Winter 2013
OĞUZKAN Ferhan, “Orta Dereceli Okul Öğretmenlerinin YetiĢtirilmesi”, Cumhuriyet
Döneminde Eğitim, Milli Eğitim Basımevi, Ġstanbul 1983, s.593-623.
OĞUZKAN Turhan, “Orta Dereceli Genel Öğretim Kurumlarının GeliĢmesi”, Cumhuriyet
Döneminde Eğitim, Milli Eğitim Basımevi, Ġstanbul 1983, s.281-315.
SAKAOĞLU Necdet, “Milli Eğitim Bakanlığı Merkez Örgütü”, 75 Yılda Eğitim, Tarih Vakfı
Yayınları, Ġstanbul 1999, s.111-118.
SOMEL Selçuk AkĢin, Osmanlı’da Eğitimin Modernleşmesi (1839-1908): İslamlaşma,
Otokrasi ve Disiplin, ĠletiĢim Yayınları, Ġstanbul 2010.
ÖZTÜRK Cemil, “Cumhuriyet Döneminde Öğretmen YetiĢtirme”, 75 Yılda Eğitim, Tarih
Vakfı Yayınları, Ġstanbul 1999, s. 283-311.
TUNÇAY Mete, Türkiye Cumhuriyeti’nde Tek-Parti Yönetimi’nin Kurulması (1923-
1931), Yurt Yayınları, Ankara 1981.
VELĠDEDEOĞLU Hıfzı Veldet, Milli Mücadele Anılarım, Hil Yayınları, Ġstanbul 1983.
ZENGĠN Zeki Salih, Tanzimat Dönemi Osmanlı Örgün Eğitim Kurumlarında Din Eğitimi
ve Öğretimi (1839-1876), Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları, Ġstanbul 2004.
Erişim Adresleri
www.istanbullisesi.k12.tr/ (ET: 08. 01. 2013).

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com