You are here

ÖLÜM KAYGISI İLE KİŞİLİK ÖZELLİKLERİ ARASINDAKİ İLİŞKİLER

THE RELATIONSHIPS BETWEEN DEATH ANXIETY AND PERSONALITY TRAITS

Journal Name:

Publication Year:

DOI: 
http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.12032
Abstract (2. Language): 
The aim of this study is to determine the relationship between death anxiety levels and personality traits of college students. In this context, the definitions of the concepts death anxiety and personality traits were primarily given and then the relationships between these variables are explained with the help of theoretical and empirical studies. 211 women and 208 men in total of 419 college students from different faculties (Faculty of Literature, Faculty of Theology and Faculty of Engineering) of a state university voluntarily participated in this study. Data were collected utilizing Death Anxiety Scale, Five Factor Personality Scale and Personal Information Form. Data were analyzed with quantitative analysis techniques. Independent groups t –test, correlation and hierarchical regression analysis were used in the analysis of the data. The findings of this study showed that however there are no significant differences between five factor personality traits and gender of the participants, there are significant differences between death anxiety and gender of the participants. The correlation analyses results showed that there are positive relations between death anxiety and neuroticism; negative relations between death anxiety and openness to experience. There are no significant relations between death anxiety and other personality traits (extraversion, agreeableness and conscientiousness). Gender, neuroticism and openness to experience explain the variance significantly in death anxiety. The findings are discussed and interpreted on the basis of relevant literature.
Abstract (Original Language): 
Bu çalışmanın temel amacı üniversite öğrencilerinin ölüm kaygısı düzeyleri ile kişilik özellikleri arasındaki ilişkilerin belirlenmesidir. Bu bağlamda öncelikle ölüm kaygısı ve kişilik özellikleri kavramlarının tanımları verilmiş, daha sonra bu değişkenlerin birbirleri ile olan ilişkileri kuramsal ve görgül çalışmalar yardımıyla açıklanmaya çalışılmıştır. Bu araştırmaya bir devlet üniversitesinin farklı fakültelerinde (Edebiyat Fakültesi, İlahiyat Fakültesi ve Mühendislik Fakültesi) öğrenim gören 211 kadın ve 208 erkek olmak üzere 419 öğrenci gönüllü olarak katılmıştır. Araştırmada veri toplama araçları olarak Ölüm Kaygısı Ölçeği, Beş Faktörlü Kişilik Ölçeği ve Kişisel Bilgi Formu kullanılmıştır. Araştırmanın verileri nicel analiz teknikleri yardımıyla çözümlenmiştir. Verilerin analizinde bağımsız gruplar için t-testi, korelasyon ve hiyerarşik regresyon analizleri kullanılmıştır. Araştırmanın bulgularına göre, beş faktör kişilik özelliklerinde cinsiyet değişkenine göre anlamlı bir farklılık saptanmamışken ölüm kaygısı düzeyleri bakımından cinsiyet değişkeninde anlamlı düzeyde farklılıkların olduğu bulunmuştur. Korelasyon analizi sonucunda, ölüm kaygısı ile nörotiklik (neuroticism) arasında pozitif ve deneyime açıklık (openness to experience) arasında ise negatif yönde anlamlı ilişkiler belirlenmiştir. Ölüm kaygısı ile diğer kişilik özellikleri (dışadönüklük- extraversion, uyumluluk- agreeableness ve sorumluluk- conscientiousness) arasında anlamlı ilişkilerin bulunmadığı tespit edilmiştir. Demografik değişkenlerden cinsiyet ile beş faktör kişilik özelliklerinden nörotiklik ve deneyime açıklık değişkenlerinin ölüm kaygısındaki varyansı anlamlı olarak açıkladığı belirlenmiştir. Bulgular ilgili alanyazın çerçevesinde tartışılmış ve yorumlanmıştır.
659
676

REFERENCES

References: 

Abdel-Khalek, A. M. (2005). Death anxiety in clinical and non-clinical groups. Death Studies, 29, 251–259.
Açıkel, M. (2013). Üniversite Öğrencilerinin Aşk Biçimleri ve Kişilik Özellikleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Yüksek lisans tezi, Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
Almada, S. J., Zonderman, A. B., Shekelle, R. B., Dyer, A. R., Daviglus, M. L., Costa, P. T. & Stamler, J. (1991). Neuroticism and cynicism and risk of death in middle-aged men: The Western Electric Study. Psychosomatic Medicine, 53, 165–175.
Ayten, A. (2009). Üniversite öğrencilerinde ölüm kaygısı: Türk ve Ürdünlü öğrenciler üzerine karşılaştırmalı bir araştırma. Dinbilimleri Akademik Araştırma Dergisi, 9(4), 85-108.
Becker, E. (1973). The Denial of Death. New York: Free Press.
Benet-Martinez, V. & John, O. P. (1998). Los cinco grandes across cultures an ethnic groups: Multitrait method analysis of the Big Five in Spanish and English. Journal of Personality and Social Psychology, 75, 729-750.
Booth-Kewley, S. & Vickers, R. R. (1994). Associations between major domains of personality and health behavior. Journal of Personality, 62(3), 281-298.
Burger, J. M. (2006). Kişilik. (Çev.: İ.D. Erguvan Sarıoğlu). İstanbul: Kaknüs Yayınları.
Ölüm Kaygısı İle Kişilik Özellikleri Arasındaki İlişkiler 673
Turkish Studies
International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic
Volume 12/13
Christensen, A. J., Ehlers, S. L., Wiebe, J. S., Moran, P. J., Raichle, K., Ferneyhough, K. & Lawton, W. J. (2002). Patient personality and mortality: A 4-year prospective examination of chronic renal insufficiency. Health Psychology, 21(4), 315-320.
Cicirelli, V. G. (2006). Fear of death in mid-old age. Journal of Gerontology, 61, 75–81.
Cully, J. A., LaVoie, D. & Gfeller, J. D. (2001). Reminiscence, personality, and psychological functioning in older adults. The Gerontologist, 41(1), 89-95.
Denollet, J., Sys, S. U. & Brutsaert, D. L. (1995). Personality and mortality after myocardial infarction. Psychosomatic Medicine, 57, 582–591.
Eagly, A. H. (1987). Sex differences in social behavior: A social-role interpretation. New Jersey: Erlbaum.
Florian, V. & Har-Even, D. (1984). Fear of personal death: The effects of sex and religious belief. Omega, 14(1), 83-91.
Fraizer, P. & Foss-Goodman, D. (1988). Death anxiety and personality: Are they truly related? Omega, 19(3), 265-274.
Friedman, H. S., Kern, M. L., Hampson, S. E. & Duckworth, A. L. (2014). A new lifespan approach to conscientiousness and health: Combining the pieces of the causal puzzle. Developmental Psychology, 50(5), 1377-1389.
Friedman, H. S., Tucker, J. S., Schwartz, J. E., Tomlinson-Keasey, C, Martin, L. R., Wingard, D. L. & Criqui, M. H. (1995). Psychosocial and behavioral predictors of longevity: The aging and death of the "Termites." American Psychologist, 50, 69-78.
Fromm, E. (1991). Sahip Olmak ya da Olmak (Çev.: A. Arıtan). İst.: Arıtan Yayınevi.
Fromm, E. (1994). Kendini Savunan İnsan (Çev: N. Arat), İstanbul: Say Yayıncılık.
Geçtan, E. (1990). Varoluş ve Psikiyatri.İstanbul: Remzi Kitabevi.
Gedik, Z. & Bahadır, G. (2014). Evaluation of death anxiety and effecting factors in a Turkish sample. International Journal of Human Sciences, 11(2), 388-400.
Ghurayyib, R. (1988). Psychological differences between men and women. Al-Raida Journal, 3-4.
Halıcı-Kurtalan, M. & Karaırmak, Ö. (2016). Ölüm kaygısı, tinsellik, dindarlık eğilimi ve varoluş kaygısı arasındaki ilişkilerin incelenmesi. Spiritual Psychology and Counseling, 1, 163-187.
Hamama-Raz, Y., Mahat-Shamir, M., Pitcho-Prebrentzos, S., Zaken, A., David, U. Y., Ben-Ezra, M. & Bergman, Y. S. (2016). The link between death anxiety and posttraumatic symptomatology during terror: Direct links and possible moderators. Psychiatry Research, 245, 379-386.
Hökelekli, H. (1992). Ölümle ilgili tutumların dini davranışla ilişkisi üzerine bir araştırma (II)-Yorumlar. Uludağ Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 4(4), 87-98.
Jastrzebski, J. & Slaski, S. (2011). Death anxiety, locus of control and big five personality traits in emerging adulthood in Poland. Psychology and Education, 48(4), 1-15.
Jokela, M., Batty, G. D., Nyberg, S. T., Virtanen, M., Nabi, H., Singh-Manoux, A. & Kivimäki, M. (2013). Personality and all-cause mortality: Individual-participant meta-analysis 0f 3,947 deaths in 76,150 adults. American Journal of Epidemiology, 178(5), 667-675.
Jung, C.G. (1997). Analitik Psikoloji (Çev.: E. Gürol). İstanbul: Payel Yayınevi.
674 Murat YILDIZ - Meryem Berrin BULUT
Turkish Studies
International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic
Volume 12/13
Karaca, F. (1997). Psikolojik Açıdan Ölüm ve Dinî İnanç İlişkisi. Doktora Tezi, Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Erzurum.
Karaca, F. & Yıldız, M. (2001). Thorson-Powell Ölüm Kaygısı Ölçeği’nin Türkçe çevirisinin normal populasyonda geçerlik ve güvenilirlik çalışması.Tabula-Rasa, 1 (1), 43-55.
Kring, A. M. & Gordon, A. H. (1998). Sex differences in emotion: expression, experience, and physiology. Journal of Personality and Social Psychology, 74(3), 686-703.
Kuperman, S. K. & Golden, C. J. (1978). Personality correlates of attitude toward death. Journal of Clinical Psychology, 44, 661-663.
Lang, P. J., Greenwald, M. K., Bradley, M. M. & Hamm, A. O. (1993). Looking at pictures: Affective, facial, visceral, and behavioral reactions. Psychophysiology, 30, 261-273.
Loo, R. (1984). Personality correlates of the Fear of Death and Dying Scale. Journal of Clinical Psychology, 40 (1), 120-122.
Maier, H. & Smith, J. (1999). Psychological predictors of mortality in old age. Journal of Gerontology: Psychological Sciences, 54, 44–54.
Martin, L. R. & Friedman, H. S. (2000). Comparing personality scores across time: An illustrative study of validity and consistency in life-span archival data. Journal of Personality, 68, 85–110.
McCrae, R. R. & Costa, P. T. (1987). Validation of the five-factor model of personality across instruments and observers. Journal of Personality & Social Psychology, 52, 81-90.
Mount, M. K., Barrick, M. R., Scullen, S. M. & Rounds, J. (2005). Higher-order dimensions of the big five personality traits and the big six vocational interest types. Personal Psychology, 58, 447-478.
Richardson, V., Berman, S. & Piwowarski, M. (1983). Projective assessment of the relationships between the salience of death, religion, and age among adults in America. Journal of General Psychology, 109, 149-156.
Roberts, B. W., Kuncel, N. R., Shiner, R., Caspi, A. & Goldberg, L. R. (2007). The power of personality: the comparative validity of personality traits, socioeconomic status, and cognitive ability for predicting important life outcomes. Perspectives on Psychological Science, 2(4), 313–345.
Rotter, N. G. & Rotter, G. S. (1988). Sex differences in the encoding and decoding of negative facial emotions. Journal of Nonverbal Behavior, 12, 139-148.
Russac, R. J., Gatliff, C., Reece, M. & Spottswood, D. (2007). Death anxiety across the adult years: An examination of age and gender effects. Death Studies, 31, 549-561.
Salmanpour, H. & Issazadegan, A. (2011). Religiosity orientations and personality traits with death obsession. International Journal of Psychological Studies, 4(1), 150-157.
Shekelle, R. B., Vernon, S. W. & Ostfeld, A. M. (1991). Personality and coronary artery disease. Psychosomatic Medicine, 43, 117-125
Smith, T. W. & Williams, P. G. (1992). Personality and health: Advantages and limitaitons of the five-factor model. Journal of Personality, 60(2), 395-423.
Sümer, N. ve Sümer, H. C. (2005). Beş faktör kişilik özellikleri ölçeği (Yayınlanmamış çalışma).
Ölüm Kaygısı İle Kişilik Özellikleri Arasındaki İlişkiler 675
Turkish Studies
International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic
Volume 12/13
Swan, G. E. & Carmelli, D. (1996). Curiosity and mortality in aging adults: A 5-year follow-up of the Western Collaborative Group Study. Psychology and Aging, 11, 449-453.
Szaniawski, T. (1998). Typy postaw wobec smierci a osobowosc. [Types of attitudes towards death vs. personality]. Krakow: PAT.
Şahin, M., Demirkıran, F. & Adana, F. (2016). Hemşirelik öğrencilerinde ölüm kaygısı, ölmekte olan bireye bakım verme isteği ve etkileyen faktörler. Psikiyatri Hemşireliği Dergisi, 7(3), 135-141.
Şenol, C. (1989). Ankara İlinde Kurumlarda Yaşayan Yaşlılarda Ölüme İlişkin Kaygı ve Korkular. Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
Tatlılıoğlu, K. (2014). Üniversite öğrencilerinin beş faktör kişilik kuramına göre kişilik özellikleri alt boyutlarının bazı değişkenlere göre incelenmesi. Tarih Okulu Dergisi, 7(17), 939-971.
Templer, D. I. (1972). Death anxiety: Extraversion, neuroticism, and cigarette smoking. Omega, 3 (1), 53-56.
Thorson, J. A. (1977). Variations in death anxiety related to college students' sex, major field of study, and certain personality traits. Psychological Reports, 40, 857-858.
Thorson, J. A. & Powell, F. C. (1992). A revised death anxiety scale. Death Studies, 16, 507-521.
Thorson, J. A. & Powell, F. C. (1993). Personality, death anxiety and gender. Bulletin of Psychonomic Society, 31(6), 589-590.
Turgay, M. (2003). Ölüm Korkusu ve Kişilik Yapısı Arasındaki İlişki.(Yayınlanmamış Doktora Tezi), İstanbul Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Hemşirelik Anabilim Dalı.
Ulu, M. (2016). Kişilik ve şiddet ilişkisi üzerine psikolojik bir araştırma. Bilimname: Düşünce Platformu, 32(3), 57-82.
Wagner, H. L., Buck, R. & Winterbotham, M. (1993). Communication of specific emotions: Gender differences in sending accuracy and communication measures. Journal of Nonverbal Behavior, 17, 29-52.
Wilson, R. S., Mendes de Leon, C. F., Bienias, J. L., Evans, D. A. & Bennett, D. A. (2004). Personality and mortality in old age. Journal of Gerontology, 59(3), 110-116.
Wilson, R. S., Krueger, K. R., Gu, L., Bienias, J. L., Mendes de Leon, C. F. & Evans, D. A. (2005). Neuroticism, extraversion, and mortality in a defined population of older persons. Psychosomatic Medicine, 67, 841-845.
Yalom, I. (2000). Varoluşçu Psikoterapi, (Çev.: Z.İ. Babayiğit)(2. Basım). İstanbul: Kabalcı Yayınevi.
Yanbastı, G. (1990). Kişilik Kuramları.İzmir: Ege Üniversitesi Yayınları.
Yasuda, N., Zimmerman, S. I., Hawkes, W., Fredman, L., Hebel, J. R. & Magaziner, J. (1997). Relation of social network characteristics to 5year mortality among young-old versus old-old white women in an urban community. American Journal of Epidemiology, 145, 516-523.
Ycaza, A. F., Hyman, S. M. & Behbahani, S. (2012). Relationships between personality characteristics and death awareness in a graduate student sample. Existential Analysis, 23(2), 278-287.
Yıldız, M. (1996). Ölümle ilgili genel tutumlar. Akademik Araştırmalar, 1(3):178-188.
676 Murat YILDIZ - Meryem Berrin BULUT
Turkish Studies
International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic
Volume 12/13
Yıldız, M. (2014). Ölüm Kaygısı ve Dindarlık, (2. Baskı). İzmir: İzmir İlahiyat Vakfı Yayınları.
Young, M. & Daniels, S. (1980). Born again status as a factor in death anxiety. Psychological Reports, 47, 367-370.

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com