You are here

Home » Content

ARAP DİLİNDE LÂMU’L-ÂKIBE VE TÜRKÇE KUR’ÂN MEALLERİNE YANSIMASI

‘Lâmu’l-Âkibe’ in Arabic Language and its Reflection on Turkish Translation of Quran

Journal Name:

  • Mütefekkir Dergisi

Publication Year:

  • 2016

Key Words:

Keywords (Original Language):

Author NameUniversity of Author
Abstract (2. Language): 
The letter ‘lam’ in Arabic language is one of the letters which has a large meaning spectrum. The term ‘Lamu’l Akibe’, which reflects one of these meanings, is used as the cause of the primary verb, usually with the intention of putting forward the unwanted and dispensable results with a different manner. The preposition mentioned with different names in the sources has not completely been reflected in Quran translation apart from some limited basic examples. This preposition, which appears in ‘Lâmu’l-ille’, ‘lâmu’l-garaz’ and ‘key’ meanings, comes to a state of truly meaningless in the translation of some verses of Quran. In this study, eleven example verses in more than fifty different translations have been inspected in the frame of related preposition.
Bookmark/Search this post with
Abstract (Original Language): 
Arap Dilinde lâm harfi, anlam spektrumu en geniş harflerdendir. Bu anlamlardan birini yansıtan ‘Lâmu’l-âkıbe’ terimi; “birinci eylemin sebebi olarak, genellikle istenmeyen ve zorunlu olmayan sonucun dikkat çeken farklı bir üslupla öne çıkarılması” sadedinde kullanılmaktadır. Kaynaklarda farklı isimlerle değinilen ilgili edat, oldukça sınırlı sayıda temel örnek dışında Kur’ân meallerine tam anlamıyla yansıtılamamıştır. ‘Lâmu’l-ille’, ‘lâmu’l-garaz’ veya ‘key’ anlamıyla meallerde yer bulan bu edat, özellikle bazı ayetlerin mealinde kelimenin tam anlamıyla ‘anlamsız’ bir hâl almaktadır. Bu çalışmada elliden fazla meal, on bir örnek ayet üzerinden ve söz konusu edat bağlamında incelenerek değerlendirilmiştir.
FULL TEXT (PDF): 
PDF icon arastirmax-arap-dilinde-lamul-akibe-turkce-kuran-meallerine-yansimasi.pdf
  • 6
349
378
  • Turkish

REFERENCES

References: 

» el-Afgânî, Saîd b. Muhammed b. Ahmed, el-Mûcez fî Kavâidi’l-Lugati’l-Arabiyye, Beyrut, Dârû’l-
Fikr, 2003.
» el-Begavî, (ö. 516/1122) Muhyissunne Ebû Muhammed el-Huseyn b. Mes’ud, Meâlimu’t-Tenzîl
fî Tefsîri’l-Kur’ân, thk. Abdurrezzak el-Mehdî, Beyrut, Dâru İhyâi’t-Turâsi’l-Arabî, 1420.
» Bayer, İsmail-Özkan, Ahmet; Kur’ân’da Özel İsimler (Anlambilim), İber Yayınları, Ankara 2005.
» el-Cessâs, (ö. 370/981) Ebû Bekr Ahmed b. Alî Râzî, Ahkâmu’l-Kur’ân, Beyrut, Dâru İhyâi’t-
Turâsi’l-Arabî, 1405.
» el-Cevherî, (ö. 400/1009) Ebû Nasr İsmail b. Hammad, es-Sıhah Tacü’l-Luga ve Sıhahi’l-Arabiyye,
thk. Ahmed Abdulgafur Attar, Beyrut, Dâru’l-İlm li’l-Melayin, 1990.
» ed-Da’kûr, Nedîm Huseyn, el-Kavâidu’t-Tatbîkıyye fi’l-Lugati’l-Arabiyye, Beyrut, Müessesetu
Bahsûn, 1998.
» Davudoğlu, Ahmed, Kur’ân-ı Kerîm ve İzahlı Meâli (Türkçe Anlamı), İstanbul, Çile Yay. 1981.
» Derviş Muhyiddin b. Ahmed Mustafa, İ’rabu’l-Kur’âni’l-Kerîm ve Beyânuh, Humus, Dâru’l-İşâre,
1995.» Doğan, Enfel- Özkan, Mustafa, Türkçe Cümle Dilbilgisi, Anadolu Ünv. Eskişehir, Ofset, 2010.
» Ebû Hayyân, (ö. 745/1344) Muhammed b. Yûsuf b. Alî b. Yûsuf b. Hayyân Endelusî, el-Bahru’l-
Muhît fi’t-Tefsîr, thk. Sıdkı Muhammed Cemîl, Beyrut, Dâru’l-Fikr, 1420.
» Elmalı, Hüseyin- Dumlu, Ömer, Ayet Ayet Kur’ân-ı Kerim ve Türkçe Anlamı (Meal), İstanbul, Ensar,
2006.
» Ergin, Muharrem, Türk Dil Bilgisi, İstanbul, Bayrak Basım, 2002.
» Esed, Muhammed, Kur’ân Mesajı Meal-Tefsir, çvr. Koytak Cahit-Ertürk Ahmet, İstanbul, İşaret
Yay. 1999.
» el-Ezherî, (ö. 370/980) Ebû Mansur Muhammed b. Ahmed b. Ezher el-Herevî, Tehzibu’l-luga, thk.
Muhammed Avz, Beyrut, Dâru İhyâi’t-Turâsi’l-Arabî, 2001.
» el-Ferâhîdî, (ö. 175/791) Ebû Abdurrahman Halil b. Ahmed b. Amr, Kitâbu’l-Ayn, thk. Mehdi Mahzumi,
İbrâhim Samerrai Beyrut, Dâru Mektebeti Hilâl, tsz.
» ______, el-Cumel fi’n-Nahv, thk. Fahreddin Kabave, Beyrut, Müessesetu’r-Risâle, 1995.
» el-Feyyûmî, (ö. 770/1368) Ebu’l-Abbas Ahmed b. Muhammed b. Ali el-Hamevî, el-Misbahu’l-Münir
fî Garîbi’ş-Şerhi’l-Kebir, Beyrut, el-Mektebetu’l-İlmiyye, tsz.
» el-Galâyînî, Mustafa, Câmiu’d-Durûsu’l-Arabiyye, Beyrut, Mektebetu’l-Asriyye, 1966, II, 174, III,
185.
» el-Hamed, Ali Tevfik – ez-Za’bî, Yusuf Cemil, el-Mu’cemu’l-Vâfî fî Edevâti’n-Nahvi’l-Arabî, İrbid,
Dâru’l-Emel, 1993.
» el-Hâzin, (ö. 741/1341) Alaeddin Ali b. Muhammed b. İbrâhim el-Bağdadî, Lubabu’t-Te’vil fî Meani’t-
Tenzil-Tefsiru’l-Hâzin, tsh. Abdusselam Muhammed Ali Şahin, Beyrut, Dâru’l-Kutubi’l-İlmiyye,
1995.
» el-Herevî, (ö. 415/1024) Ali b. Muhammed en-Nahvî, Kitâbu’l-Lâmât, thk. Yahyâ Alvân el-Beldâvî,
Mektebetu’l-Felâh, Kuveyt, 1980.
» Hudayr, Muhammed Ahmed, el-Edevâtu’n-Nahviyye ve Delâlâtuhâ fî’l-Kur’âni’l-Kerîm, Mektebetu
Ancelû el-Mısriyye, Kâhire, 2001.
» I’dîme, Muhammed Abdulhalik, Dırâsât li Uslûbi’l-Kur’ân, Kahire, Dâru’l-Hadîs, 1972.
» Işıcık, Yusuf, Kur’ân Meâli, Konya, Ünlem Matba, 2010.
» Îyd, Muhammed en-Nahvu’l-Musaffâ, Kahire, Mektebetu’ş-Şebâb, 1975.
» İbn Âdil, (ö. 775/1374) Ebû Hafs Ömer b. Ali ed-Dımaşkî, el-Lubâb fî Ulûmi’l-Kitâb, thk. Adil Ahmed
Abdulmevcud, Ali Muhammed Muavvaz, Beyrut, Dâru’l-Kutubi’l-İlmiyye, 1998.
» İbn Âşûr, (ö. 1394/1973) Muhammed Tahir b. Muhammed b. Muhammed et-Tunusî, et-Tahrîru’t-
Tenvîr, Tunus, ed-Dâru’t-Tunisiyye, 1984.
» İbn Atıyye, (ö. 541/1147) Ebû Muhammed Abdulhak b. Galib el-Endelusî, el-Muharreru’l-Veciz fî
Tefsiri’l-Kitâbi’l-Azîz, thk. Abdusselam Abdussafi Muhammed, Beyrut, Dâru’l-Kutubi’l-İlmiyye,
1422.
» İbnu’l-Cevzî, (ö. 597/1201) Ebu’l-Ferec Cemâluddîn Abdurrahmân b. Alî b. Muhammed Bağdâdî,
Zâdu’l-Mesîr fî İlmi’t-Tefsîr, Beyrut, Dâru’l-Kitab, 1422.
» İbn Cuzey, (ö. 741/1340) Ebu’l-Kâsım Muhammed b. Ahmed b. Muhammed el-Kelbî, et-Teshîl li-
Ulumi’t-Tenzîl, thk. Abdullah el-Halidî, Beyrut, Şeriketu Dâri’l-Erkâm, 1996.
» İbnu’l-Esîr, (ö. 606/1210) Ebu’s-Seâdât Mecduddîn Mubârek b. Esîruddîn Muhammed b. Muhammed
eş-Şeybânî el-Cezerî, el-Bedî’ fî İlmi’l-Arabiyye/el-Bedi fî Şerhi’l-Fusul/el-Bedi fî’n-
Nahv, thk. Fethi Ahmed Aliyyuddîn, Mekke, Câmiatu Ümmi’l-Kurâ, 1420.
» İbn Fâris, (ö. 395/1004) Ebu’l-Huseyin Ahmed b. Faris b. Zekeriyyâ, Mu’cemu Mekayisi’l-Luga,
thk. Abdüsselam Muhammed Harun, Beyrut, Dâru’l-Fikr, 1979.
» ______, es-Sahibî fî Fıkhi’l-Luga ve Sunenu’l-Arabi fî Kelâmihâ, thk. Muhammed Ali Beydûn, Beyrut,
Dâru’l-Kutubi’l-İlmiyye, 1997.
» İbn Hişam, (ö. 761/1360) Ebû Muhammed Cemaleddin Abdullah b. Yusuf en-Nahvi, Evdahu’l-
Mesalik ila Elfiyyeti İbn Malik, thk. Muhammed el-Bigâ’î, Beyrut, Dârûl-Fikr, tsz.
» ______, Mugni’l-Lebîb an Kutubi’l-E’ârib, thk. Mazin el-Mubarek, Muhammed Ali Hamdullah,
Şam, Dâru’l-Fikr, 1985.
» ______, Şerhu Şuzûri’z-Zeheb fî Ma’rifeti Kelami’l-Arab, thk. Abdulgınâ ed-Dakr, Suriye, eş-Şeriketu’l-
Muttehıde li’t-Tevzî, tsz.
» İbn Kesîr, (ö. 774/1373) Ebu’l-Fida İmadüddin İsmail b. Ömer, Tefsîru’l-Kur’âni’l-Azîm, thk. Muhammed
Huseyn Şemsuddîn, Beyrut, Dâru’l-Kutubi’l-İlmiyye, 1419.
» İbn Manzur, Ebu’l-Fadl Cemâleddîn Muhammed b. Mukerrem el-Mısrî, Lisânu’l-’Arab, Beyrut,Dâru Sâdır, 1414.
» İslamoğlu, Mustafa, Hayat Kitabı Kur’ân Gerekçeli Meal Tefsir, İstanbul, Düşün Yay. 2008.
» İbn Sîde, (ö. 458/1066) Ebu’l-Hasan Ali b. İsmail, el-Muhassas, thk. Halil İbrahim Ceffâl, Beyrut,
Dâru İhyâi’t-Turâsi’l-Arabî, 1996.
» Kaya, Mehmet, Bazı Meâller Çerçevesinde İ’râb Farklılıklarının Âyetlerin Anlamına Etkisi, Mütefekkir
Aksaray Üniversitesi İslami İlimler Fakültesi Dergisi, 2014, sayı: 1, ss. 35-65.
» el-Kirmânî, (ö. 505/1111) Mahmud b. Hamza b. Nasr Ebu’l-Kâsım Burhaneddin, Garâibu’t-Tefsîr
ve Acâibu’t-Te’vîl, Beyrut, Muessesetu Ulûmi’l-Kur’ân, tsz.
» el-Kurtûbî, (ö. 671/12739) Ebû Abdullah Muhammed b. Ahmed b. Ebî Bekr, el-Câmi’ li-Ahkâmi’l-
Kur’ân, thk. Ahmed el-Berdûnî, Kahire, Dâru’l-Kutubi’l-Mısriyye, 1964.
» el-Mâverdi, (ö. 450/1058) Ebu’l-Hasan Ali b. Muhammed b. Habib, en-Nuket ve’l-Uyun, hzr. es-
Seyyid b. Abdulmaksud b. Abdurrahim, Beyrut, Dâru’l-Kutubi’l-İlmiyye, 1992.
» Mekkî b. Ebî Talib, (ö. 437/1045) Ebu Muhammed b. Hammûş b. Muhammed b. Muhtar, el-
Hidâye ilâ Bulûgi’n-Nihâye fi İlmi Meani’l-Kur’ân ve Tefsirihî ve Ahkamihî ve Cumelin min
Fünûni Ulûmih, thk. eş-Şâhid el-Bûşeyhî vd. eş-Şârika, Camiatu’ş-Şârika Kulliyatü’d-Dirasati’l-
Ulyâ ve’l-Bahsi’l-İlmi, 2008.
» el-Mervezî, (ö. 489/1096) Ebu’l-Muzaffer Mansûr b. Muhammed b. Abdilcebbâr et-Temîmî es-
Sem’ânî, Tefsîru’l-Kur’ân, thk. Yâsir b. İbrâhim, Riyad, Dâru’l-Vatan, 1997.
» el-Muradî, (ö. 749/1348) Hasan b. Kâsım, el-Cene’d-Dânî fî Hurufi’l-Meanî, thk. Muhammed Nedim
Fazıl, Fahreddin Kabave, Beyrut, Dâru’l-Kutubi’l-İlmiyye, 1992.
» el-Muzenî, Ebu’l-Huseyin, el-Hurûf, thk. Mahmud Hasenî Mahmud, Muhammed Hasan Avvâd,
Dâru’l-Furkan, Amman, 1983.
» Nâzıru’l-Ceyş, Muhammed b. Yusuf b. Ahmed Muhibbuddin el-Halebî, Temhîdu’l-Kavâid bi Şerhi
Teshîli’l-Fevâid, thk. Ali Muhammed Fâhır, Kahire, Dâru’s-Selâm, 1428.
» en-Nehhas, (ö. 338/950) Ebû Cafer Ahmed b. Muhammed b. İsmail el-Muradî, İ’râbu’l-Kur’ân,
hzr. Abdulmunim Halil İbrahim, Beyrut, Dâru’l-Kutubi’l-İlmiyye, 1421.
» ______, Risâle fî’l-Lâmât, thk. Tâhâ Muhsin, Mecelletu’l-Mevrid, Cilt:1, Sayı:1-2, Bağdat, 1971.
» en-Neysâbûrî, (ö. 468/1075) Ebu’l-Hasan Ali b. Ahmed b. Muhammed b. Ali el-Vâhidî, et-Tefsîru’l-
Basîd, Camiatu’l-İmam Muhammed b. Suûd Ünv. Doktora Tezi, nşr. İmâdetu’l-Bahsi’l-İlmî,
1430.
» ______, el-Vasît fî Tefsîri’l-Vasît fî Tefsiri’l-Kur’âni’l-Mecîd, thk. Adil Ahmed Abdulmevcud vd. Beyrut,
Dâru’l-Kutubi’l-İlmiyye, 1994.
» ______, el-Vecîz fî Tefsîri’l-Kitâbi’l-Azîz, thk. Safvan Adnan ed-Dâvûdî, Beyrut, Dâru’l-Kalem, 1415.
» Öztürk, Abdulvehhab, Kur’ân-ı Kerim ve Meâli, Ankara, Emek Ofset, tsz.
» Öztürk, Mustafa, Kur’ân-ı Kerim Meali Anlam ve Yorum Merkezli Çeviri, Ankara, Ankara Okulu
Yay. 2014.
» er-Râzî, (ö. 606/1209) Ebu Abdullah Fahreddin Muhammed b. Ömer Fahreddin, Mefâtihu’l-Gayb,
Beyrut, Dâru İhyâi’t-Turâsi’l-Arabî, 1420.
» Reşid Rıza, Muhammed, (ö. 1354/1935) Tefsiru’l-Menâr, nşr. el-Hey’etu’l-Mısrıyye el-Âmme,
1990.
» er-Rummani, (ö. 384/994) Ebu’l-Hasan Ali b. İsa b. Ali el-Bağdadî, Kitâbu Meani’l-Hurûf, hzr. Abdulfettah
İsmail Şelebî, Cidde, Dâru’ş-Şurûk, 1981.
» ______, Risâletu Menâzili’l-Hurûf, thk. İbrahim es-Semarrâî, Amman, Dâru’l-Fikr, tsz.
» es-Seâlibî, (ö. 429/1038) Ebû Mansur Abdülmelik b. Muhammed b. İsmail, Fıkhu’l-Luga ve
Sırru’l-Arabiyye, thk. Abdulfettah el-Mehdî, Beyrut, İhyâu’t-Turâsi’l-Arabî, 2002.
» es-Suheylî, (ö. 581/1185) Ebu’l-Kâsım Abdurrahman b. Abdullah b. Ahmed, Netaicu’l-Fiker fi’n-
Nahv, Beyrut, Dâru’l-Kutubi’l-İlmiyye, 1992.
» eş-Şevkânî, (ö. 1250/1834) Ebû Abdullah Muhammed b. Ali b. Muhammed el-Havlânî, Fethul-
Kadîr, Beyrut, Dâru’l-Kelimi’t-Tayyib, 1414.
» Şen, Mustafa, “Âyet Sonlarında Vakf Ve Vakfın Meallere Yansıması”, e-Journal Of New World Sciences
Academy, c. 7, s. 4, Eylül-2012, s. 242-254.
» et-Taberî, (ö. 310/923) Ebû Cafer İbn Cerir Muhammed b. Cerir b. Yezid, Câmiu’l-Beyân fî Tefsiri’l-
Kur’ân, thk. Ahmed Muhammed Şakir, Beyrut, Muessesetu’r-Risâle, 2000.
» et-Tahhân, İsmail Ahmet, Kur’an’ı Anlamada Vakfın Rolü, trc. Hanay, Necattin, Recep Tayyip Erdoğan
Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 2012, sayı: 2, ss. 233-278.
» Türk, Mehmet, Allah’ın Kelâmı (Kur’ân-ı Kerîm Meâli), Konya, Nokta Ofset, 2008.» el-Vakkâd, (ö. 905/1449) Ebu’l-Velid Zeynüddin Halid b. Abdullah b. Ebu Bekr el-Ezherî, Şerhu’t-
Tasrîh ale’t-Tavzîh; et-Tasrîh bi Mazmuni’t-Tavzîh, Beyrut, Dâru’l-Kutubi’l-İlmiyye, 2000.
» Yâkûb, Emîl Bedî, Mevsûa’tu’l-Hurûf fi’l-Lugati’l-Arabiyye, Beyrut, Dâru’l-Cîl, 1988.
» ez-Zebîdî, (ö. 1205/1791) Ebu’l-Feyz Murtaza Muhammed b. Muhammed b. Muhammed, Tâcu’l-
Arûs min Cevâhiri’l-Kâmûs, Beyrut, Dâru’l-Hidâye, tsz.
» ez-Zeccâcî, (ö. 337/949) Ebu’l-Kâsım Abdurrahman b. İshak, Kitâbu’l-Lâmât, thk. Mazin Mubarek,
Şam, Dâru’l-Fikr, 1985.
» ez-Zemahşerî, (ö. 538/1144) Ebu’l-Kâsım Cârullah Mahmûd b. Ömer b. Muhammed, Esâsu’l-
Belâga, thk. Muhammed Bâsil, Beyrut, Dâru’l-Kutubi’l-Mısriyye, 1998.
» ______, el-Keşşaf an Hakaiki’t-Tenzil ve Uyûnu’l-Ekâvîl fî Vucûhi’t-Te’vil, Beyrut, Dâru’l-Kitabi’l-
Arabi, 1947.
» ez-Zerkeşi, (ö. 794/1392) Bedreddin Muhammed b. Abdullah, el-Burhan fî Ulûmi’l-Kur’ân, thk.
Muhammed Ebu’l-Fazl İbrâhim, Kahire, Dâru İhyai’l-Kutubi’l-Arabiyye, 1957.
» ez-Zeyyat, Ahmed Hasan ve diğerleri, el-Mu’cemu’l-Vasît, İstanbul, Çağrı Yayınları, 1996.
» ez-Zuhaylî, Vehbe, Tefsiru’l-Munir fi’l-Akide ve’ş-Şerîa ve’l-Menhec, Beyrut, Dâru’l-Fikri’l-Muâsır,
1998.

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com