You are here

REHBER ÖĞRETMENLERİN REHBER ÖĞRETMEN (PSİKOLOJİK DANIŞMAN) KAVRAMINA İLİŞKİN ALGILARININ METAFOR ANALİZİ YOLUYLA İNCELENMESİ

EXAMINATION OF COUNSELING TEACHERS’ PERCEPTIONS ON SCHOOL COUNSELOR (PSYCHOLOGICAL COUNSELOR) CONCEPT THROUGH METAPHOR ANALYSIS

Journal Name:

Publication Year:

Abstract (2. Language): 
The main purpose of this study is determined as examination of counseling teachers’ perceptions of school counselor (psychological counselor) concept through metaphor analysis. When the research problem and the properties of gathered data are taken into consideration, both qualitative and quantitative research methods have been tried to be utilized. This study has been performed with 98 school counselors who work in Rize city center and in its districts in 2011-2012 academic years. When the statements of the participants are examined, it is seen that metaphors which they produce can gather under twelve different conceptual categories. Guide This category is followed by the categories below according to the produced metaphor number: The one who guides, The one who raises awareness, The one who makes development, Important, The one who accepts unquestioned, The one who solves problems, The one who is exaggerated, The one who makes you relax, Mediator, Leader, Ambiguous and Information Source. Consequently, in this regard studies can be conducted with administrators, teachers, students and parents.
Abstract (Original Language): 
Bu araştırmanın amacı; rehber öğretmenlerin rehber öğretmen (psikolojik danışman) kavramına ilişkin algılarının metafor analizi yoluyla incelenmesidir. Araştırmanın problemi ve toplanan verilerin özellikleri dikkate alındığında nitel ve nicel araştırma yöntemleri birlikte kullanılmıştır. Araştırma 2011-2012 eğitim-öğretim yılında Rize il merkezi ve ilçelerinde görev yapmakta olan 98 rehber öğretmenle yapılmıştır. Katılımcıların ifadeleri incelendiğinde ürettikleri metaforların metafor sayısına göre sırasıyla Yol Gösteren, Fark ettiren, Geliştiren, Önemli, Koşulsuz Kabul Eden, Problem Çözen, Abartılan, Rahatlatan, Arabulucu, Lider, Belirsiz ve Bilgi Veren kavramsal kategorileri altında toplanabildiği görülmüştür. Elde edilen bulgular ışığında bu konuda yöneticiler, öğretmenler, öğrenciler de ve velilerle araştırmalar yapılması önerilmektedir.
FULL TEXT (PDF): 
883-918

REFERENCES

References: 

Ada, Ş. (1990). Trabzon ili ortaöğretim okullarında yürütülmekte olan rehberlik hizmetlerinin değerlendirilmesi
(Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Karadeniz Teknik Üniversitesi, Trabzon.
Akbaş, S. ve Çam, S. (2003). Okullarda psikolojik danışma ve rehberlik hizmetlerinin yürütülmesinde
oluşturulan işbirliğinin incelenmesi. VII. Ulusal Psikolojik Danışma ve
Rehberlik Kongresi Bildiri Özetleri, 9-11 Temmuz, İnönü Üniversitesi, Malatya, Ankara:
Cantekin Matbaası.
Akın, B. (2007). Rehber öğretmenlerin görevlerine ilişkin öğretmenlerin beklentileri ve algıları
(Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Yeditepe Üniversitesi, İstanbul.
Akman, Y. (1992). İlköğretim düzeyindeki öğrencilerin rehberlik gereksinimleri. Psikolojik
Danışma ve Rehberlik Dergisi, 1(3), 4-6.
Aktepe, İ. (2008). Rehber öğretmenlerin yönetici ve öğretmenlerden mesleki beklentileri (Yayınlanmamış
yüksek lisans tezi). Yeditepe Üniversitesi, İstanbul.
Altıntaş, E. (2010). Çağdaş eğitim sisteminde öğrenci kişilik hizmetleri ve rehberlik. İçinde
G. Can (Ed.). Psikolojik Danışma ve Rehberlik (11. Baskı). Ankara: PegemA.
Aluede, O. & Egbochuku, E. (2007). The influence of personal characteristics on secondary
school teachers’ beliefs about school guidance and counseling programs. Education,
127(3), 440-446.
Ametea, E. S., & Clark, M. A. (2005). Changing schools, changing counselors: A qualitative
study of school administrators’ conceptions of the school counselor role. Professional
School Counseling, 9(1), 16-27.
ASCA (2009). Amerikan Okul Psikolojik Danışmanlar Birliği (American School Counselor
Association). http://www.schoolcounselor.org/content.asp?contentid=240 (Adresinden
07.05.2012 tarihinde indirilmiştir).
Aydın, F. (2010). Ortaöğretim öğrencilerinin coğrafya kavramına ilişkin sahip oldukları metaforlar.
Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 10(3), 1293-1322.
Aydın, G. A. (1987).Öğrencilerin psikolojik danışma ve rehberlik uygulamalarına ilişkin algı
ve beklentileri. Eğitim ve Bilim, 12(65), 61-69.
Aydın, İ., Arastaman, G. & Akar, F. (2011). Türkiye’de ilköğretim okulu yöneticileri ile rehber
öğretmenler arasındaki çatışma kaynakları. Eğitim ve Bilim, 36 (160), 199-212.
Aydoğdu, E. (2008). İlköğretim okullarındaki öğrenci ve öğretmenlerin sahip oldukları okul algıları
ile ideal okul algılarının metaforlar (mecazlar) yardımıyla analizi (Yayınlanmamış yüksek
lisans tezi). Osmangazi Üniversitesi, Eskişehir.
Başaran, M. (2008). İlköğretim okullarındaki yönetici ve sınıf rehber öğretmenlerinin psikolojik
danışma ve rehberlik faaliyetlerinden beklentileri (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi).
Yeditepe Üniversitesi, İstanbul.
Boyacı, A. (2009). İlköğretim okulu öğretmenlerinin eğitim planlaması süreçlerine yönelik kulRehber
Öğretmenlerin Rehber Öğretmen (Psikolojik Danışman) Kavramına... 913
September 2013 Vol:21 No:3 Kastamonu Education Journal
landıkları metaforlar. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 21, 111-123.
Burnham, J. J. & Jackson, C. M. (2000). School counselor roles: Discrepancies between actual
practice and existing models. Professional School Counseling, 4(1), 41-49.
Cerit, Y. (2008). Öğretmen kavramı ile ilgili metaforlara ilişkin öğrenci, öğretmen ve yönetici
görüşleri. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 6(4), 693-712.
Corey, G. (2005). Psikolojik danışma, Psikoterapi Kuram ve Uygulamaları (Yedinci Baskı).
Ankara: Mentis.
Çam, S. (2010). Okullarda rehberlik hizmet alanları-birimleri. İçinde G. Can (Ed.). Psikolojik
Danışma ve Rehberlik (11. Baskı). Ankara: PegemA.
Çetinkaya, B. (2009). Rehberlikte temel kavramlar. İçinde B. Aydın (Ed.). Rehberlik. (2. Baskı)
Ankara: Pegem A.
Dilekmen, M. (2010). Rehberliğin başlıca türleri. İçinde G. Can (Ed.). Psikolojik Danışma ve
Rehberlik (11. Baskı). Ankara: PegemA.
Doğan, S. (2000). Pratik bir sınıf rehberlik ve psikolojik danışma programı. Eğitim Yönetimi
Dergisi, 6 (21), 125-140.
Ekiz, D. (2009). Bilimsel araştırma yöntemleri (2. Baskı). Ankara: Anı.
Erkan, S. (1997). İlköğretim öğrencilerinin rehberlik ihtiyaçlarının belirlenmesi üzerine bir
araştırma. Eğitim Yönetimi, 3, 333-406.
Erkan, S. (2001). Okul psikolojik danışma ve rehberlik programlarının hazırlanması. Ankara:
Nobel.
Ersoy, A. & Türkkan, B. (2009). İlköğretim öğrencilerinin resimlerinde internet algısı. İlköğretim
Online, 8(1), 57-73.
Ginter, E., Joseph J.S. & Norman P. (1990). The elemantary school counselor’s role: Perceptions
of teachers, The School Counselor, 38(1), 19-23.
Gögen, H. (1997). Okul Rehberlik Bürolarının Rolü (Eğitim Programları İçinde Yer Alan Lise
1. Sınıflarda Gerçekleşme Düzeyi) (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Kocaeli Üniversitesi,
Kocaeli.
Güven, B. & Güven, S. (2009). İlköğretim öğrencilerinin sosyal bilgiler dersinde metafor oluşturma
becerilerine ilişkin nicel bir inceleme. Kastamonu Eğitim Dergisi, 17 (2), 503-512.
Güven, M. (2005). İlköğretimde çocuğu olan velilerin çocuklarının okullarındaki psikolojik
danışma ve rehberlik hizmetlerine ilişkin algı ve beklentileri. XIV. Ulusal Eğitim Bilimleri
Kongresi. Denizli: Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi.
Hackney, H. & Cormier, S. (2008). Psikolojik Danışma İlke ve Teknikleri: Psikolojik Yardım
Süreci El kitabı (Çev. Ergene, T. & Aydemir Sevim, S.). Ankara: Mentis.
Hamamcı, Z., Murat, M. ve Çoban, A. (2004). Gaziantep’teki okullarda çalışan psikolojik
danışmanların mesleki sorunlarının incelenmesi. (Bildiri kitabında özet basılan bildiri).
XIII. Ulusal Eğitim Bilimleri Kurultayı, Malatya.
İlgar, L. (2010). Rehberlikte hizmet alanları-servisleri. İçinde E. İşmen Gazioğlu ve Ş. Mertol
İlgar (Ed.). Öğretmen ve Öğretmen Adayları İçin Rehberlik (2. Baskı). Ankara: PegemA.
Kalın, Ş. (1999). Ankara ili ilköğretim okullarında görevli rehber öğretmenlerin “ilköğretimde
rehberlik” konusundaki görüşleri (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Karadeniz
Teknik Üniversitesi, Trabzon.
914 Taner ALTUN, Fatih CAMADAN ...
Eylül 2013 Cilt:21 No:3 Kastamonu Eğitim Dergisi
Karakuş, S. (2008). İlköğretim okullarında çalışan psikolojik danışmanların sınıf öğretmenleri
ve sınıf rehber öğretmenleriyle yaptıkları konsültasyon çalışmalarının incelenmesi
(Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Çukurova Üniversitesi, Adana.
Kepçeoğlu, M. (1999). Rehberlik ve psikolojik danışma. Ankara: Alkım.
Kızıl, D. (2007). Ortaöğretim kurumlarındaki rehber öğretmenlerin ve sınıf rehber öğretmenlerin
sınıf içi rehberlik etkinlikleri ile ilgili görüşleri (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi).
Selçuk Üniversitesi, Konya.
Koç, M. (2010). Psikolojik danışma ve rehberlikte başlıca hizmet türleri. İçinde M. Güven
(Ed.). Psikolojik Danışma ve Rehberlik (3. Baskı). Ankara: Anı.
Kurt, B. (2003). Ortaöğretim kurumlarında eğitsel rehberlik hizmetlerinin uygulama ve değerlendirme
boyutları açısından incelenmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Atatürk
Üniversitesi, Erzurum.
Kutlu, M. & Güven, M. (2002). Özel ve resmi ilköğretim okulu öğrencilerinin öğretmenlerinden
bekledikleri ve gözledikleri rehberlik davranışları. Türk Psikolojik Danışma ve
Rehberlik Dergisi, 2(18), 15-24.
Kuzgun,Y. (2009). Rehberlik ve psikolojik danışma (10. Baskı). Ankara: Nobel.
Maluwa-Banda D. W. (1998). School counselors’ perception of a guidance and counseling
programme in Malawi’s secondary schools. British Journal of Guidance and Counseling,
26(2), 287-295.
M.E.B. (2001). Rehberlik ve Psikolojik Danışma Hizmetleri Yönetmeliği. http://mevzuat.meb.
gov.tr/html/68.html (Adresinden 09.05.2012 tarihinde indirilmiştir).
Miles, M. B. & Huberman, A. M. (1994). Qualitative data analysis. Thousand Oaks, CA: Sage.
Nazlı, S. (2007). Okul yöneticilerinin rehberlik ve psikolojik danışma hizmetlerini algılamaları.
Eğitim Araştırmaları, 26, 155-166.
Ocak, G. ve Gündüz, M. (2006). Eğitim fakültesini yeni kazanan öğretmen adaylarının öğretmenlik
mesleğine giriş dersini almadan önce ve aldıktan sonra öğretmenlik mesleği
hakkındaki metaforlarının karşılaştırılması. Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler
Dergisi, 8(2), 293-311.
Onur, M. (1997). Giresun ili merkez liselerindeki yönetici, öğretmen ve öğrencilerin rehberlik
anlayışlarının incelenmesi (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Karadeniz Teknik Üniversitesi,
Trabzon.
Özan, M. B. & Özdemir, T. Y. (2010). Metaphors suggested by teachers and students on the
concept of school health. African Journal of Business Management, 4(2), 191-202.
Öztürk, Ç. (2007). Sosyal bilgiler, sınıf ve fen bilgisi öğretmen adaylarının ‘coğrafya’ kavramına
yönelik metafor durumları. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi
(KEFAD),8(2), 55-69.
Paskal, K. (2001). Okul yöneticilerinin (ilköğretim okulu müdürlerinin) bu okullarda görev
yapan rehber öğretmenlerin görevleri ve rehberlik hizmetleri ile ilgili bilinçlilik düzeyleri
(Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Marmara Üniversitesi, İstanbul.
Pişkin, M. (1989). Orta dereceli okullarda görevli yönetici, öğretmen ve danışmanların ideal
ve gerçek danışmanlık görevleri (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Ankara Üniversitesi,
Ankara.
Rehber Öğretmenlerin Rehber Öğretmen (Psikolojik Danışman) Kavramına... 915
September 2013 Vol:21 No:3 Kastamonu Education Journal
Polat, C. (2007). İlköğretim okulları sekizinci sınıf öğrencilerinin okul psikolojik danışma
ve rehberlik servisinden yararlanma düzeylerinin belirlenmesi (Yayınlanmamış yüksek
lisans tezi). Fırat Üniversitesi, Elazığ.
Poyraz, A. (1993). Ankara ortaöğretim kurumlarında personelin rehberlik hizmetleri ile ilgili
görevleri kabullenme durumu (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Gazi Üniversitesi,
Ankara.
Poyraz, C. (2007). Orta dereceli okullarda yürütülen rehberlik hizmetleri üzerine bir araştırma
(Yayınlanmamış doktora tezi). İstanbul Üniversitesi, İstanbul.
Psikolojik Danışma ve Rehberlik Derneği (2006). Psikolojik danışma ve rehberlik alanında
çalışanlar için etik kurallar (6. Baskı). TÜRK PDR-DER.
Saban, A. (2004). Giriş düzeyindeki sınıf öğretmeni adaylarının ‘öğretmen’ kavramına ilişkin
ileri sürdükleri metaforlar. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 2(2), 131-155.
Saban, A. (2008). İlköğretim I. kademe öğretmen ve öğrencilerinin bilgi kavramına ilişkin sahip
oldukları metaforlar. İlköğretim Online, 7(2), 421-455.
Saban, A. (2009). Öğretmen adaylarının öğrenci kavramına ilişkin sahip olduğu metaforlar.
Türk
Eğitim Bilimleri Dergisi, 7(2), 281-326.
Saylan, N. ve Gürkan, U. (2002). Rehberlik hizmetleri yönetmeliğine göre rehberlik hizmetlerinin
değerlendirilmesi (Bildiri kitabında özet basılan bildiri). VII. Eğitim Bilimleri Kongresi,
9-11 Eylül 1998, Selçuk Üniversitesi, Konya.
Şahin, C. (2010). Eğitim sürecinde öğrenci kişilik hizmetleri ve rehberlik. İçinde M. Güven
(Ed.). Psikolojik Danışma ve Rehberlik (3. Baskı). Ankara: Anı.
Sundin, K. (2005). Developmental guidance program needs as perceived by students and
staff at falls high school in international falls (Unpublished master thesis). The Graduate
School University of Wisconsin-Stout, Minnesota.
Tan, H. (1992). Psikolojik danışma ve rehberlik. İstanbul: Milli Eğitim.
Tatlılıoğlu, K. (1999). Rehberlik ve psikolojik danışmanlık servisinden beklentiler üzerine bir
araştırma (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Selçuk Üniversitesi, Konya.
Tokalı, H. (2007). 9. sınıf rehberlik programının (sınıf öğretmenleri için) rehber öğretmen
görüşleri doğrultusunda değerlendirilmesi (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Selçuk
Üniversitesi, Konya.
Ünal, A., Yıldırım, A. & Çelik, M. (2010). İlköğretim okulu müdür ve öğretmenlerinin velilere
ilişkin algılarının analizi. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 23, 260-
272.
Vail, K. ( 2005). What do counselors do?. American School Board Journal, 192(8), 24–27.
Weade, R. & Ernst, G. (1990). Pictures of life in classrooms, and the search for metaphors to
frame them. Theory into Practice, 29(2), 133-140.
Yeşilyaprak, B. (2003). Eğitimde rehberlik ve psikolojik danışmanlık hizmetleri. Ankara: Nobel.
Yıldırm, A. & Şimşek, H. (2008). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin.
Yumrutaş, A. (2006). İlköğretim okullarında görev yapan öğretmenlerin rehberlik görevleriyle
ilgili görüş ve uygulamalarının incelenmesi (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Yeditepe
Üniversitesi, İstanbul.
Yüksel-Şahin, F. (2002). Bazı değişkenlerin yönetici adaylarının, okul psikolojik danışmanla916
Taner ALTUN, Fatih CAMADAN ...
Eylül 2013 Cilt:21 No:3 Kastamonu Eğitim Dergisi
rından görev beklentileri düzeylerine etkisi. Eğitim ve Bilim, 27(123), 13-21.
Zalaquett, C. P. (2005). Principals’ perceptions of elementary school counselors’ role and
functions. Professional School Counseling, 8(5), 451-457.

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com