You are here

SİYASAL İSLAM VE SÖYLEM EGEMENLİĞİ

POLITICAL ISLAM AND DISCOURSE DOMINATION

Journal Name:

Publication Year:

DOI: 
http://dx.doi.org/10.9761/JASSS1623
Author NameUniversity of AuthorFaculty of Author
Abstract (2. Language): 
The majority of the literature on political Islam agrees that it has emerged due to the impact of real conditions of 19th and 20th century. Accordingly political Islam is a political comment which is both a reflex to the imperial interferences and problems and a solution displayed to solve the problems of the inner system. It has been observed that the images of Islam in the discourse of the last period were formed of this political form. In this context, on the contrary cultural Islam’s wide perspective that shapes everyday life, political Islam has a profile that worth to be investigated on the ground of the discourse of political struggle. Media had a decisive role on discourses and interpretations about Islam and this decisive attitude has been favoring political Islam. Therefore, the written and visual media’s the attitude of preceding political Islam -whether favor or against- has caused cultural interpretations of Islam to remain behind the scene. While favorable attitude has been keeping relevant discourses in circulation to glorify political Islam, disfavor attitude has been given political discourse that has the possibility of bringing Islam with harsh rhetoric and action priority. Thus discourse sovereignty of political Islam has been at stake and cultural Islam has been forced in a disadvantaged position in the context of being manufactured, circulated and a reference for everyday life. On the other hand the dominance of political interpretation has led many authentic Islamic concepts to be transformed. In this paper, political Islam as a product of the modern era and the discourse’s -that it has rose on- ties with themedia and the discourse sovereignty that this tie has brought is chosen as problematic.
Abstract (Original Language): 
Siyasal İslam hakkındaki literatürün çoğunluğu, onun 19. ve 20. yüzyılın reel koşullarının etkisiyle ortaya çıktığını kabul etmektedir. Buna göre siyasal İslam, hem emperyal müdahale ve sorunlara refleks hem de iç sistem sorunlarının çözümü için ortaya konan siyasal bir yorumdur. Son dönem söylemlerinde İslam hakkındaki imgelerin bu siyasal biçim üzerinden oluşturulduğu gözlenmektedir. Bu bağlamda siyasal İslam, kültürel İslam’ın gündelik yaşamı biçimlendiren geniş perspektifine karşıt olarak siyasal mücadele söylemi düzleminde sorgulanmaya değer bir profile sahiptir. İslam üzerine söylem ve yorumların geniş kitlelere yayılabilmesi açısından medya belirleyici olmuş ve bu belirleyici tutum, siyasal İslam lehine gerçekleşmiştir. Dolayısıyla yazılı ve görsel basının -leh veya aleyhte olsun- siyasal İslam’ı önceleyen tutumu, kültürel İslam yorumlarının geri planda kalmasına neden olmuştur. Lehteki tutum, siyasal İslam’ı yüceltmek ve taraftar bulmak için bu bağlamdaki söylemleri dolaşımda tutarken aleyhteki tutum, İslam’ı sert söylem ve eylemle bir araya getirme olasılığı olan siyasal söylemi öncelemiştir. Böylece siyasal İslam’ın söylem egemenliği söz konusu olmuş ve kültürel İslam hem üretilme, hem dolaşıma girme hem de gündelik yaşam için referans olma bağlamında siyasal İslam’a göre dezavantajlı bir konuma zorlanmıştır. Öte yandan siyasal yorumun başatlığı, birçok otantik İslam kavramının dönüşmesine de neden olmuştur. Bu makalede, modern dönemin bir ürünü olarak siyasal İslam ve onun üzerinde yükseldiği söylemin medya ile olan bağı ve bu bağın getirdiği söylem egemenliği problematik olarak seçilmiştir.
993-1018

REFERENCES

References: 

AHMAD, Feroz (2006), Bir Kimlik Peşinde Türkiye, S. Cem Karadeli (çev.), Ġstanbul: Bilgi Ü. Yayınları.
AHMED, Akbar S. (1995), Postmodernizm ve İslam, Osman Ç. Deniztekin (çev.), Ġstanbul: Cep Kitapları.
AKTAY, Yasin (1998), “Postmodern Dünyada Din: Bir Anlatı mı, Tanrının Ġntikamı mı?.” Yasin Aktay ve M. Emin KöktaĢ (drl.), Din Sosyolojisi, 2. Baskı, Ankara: Vadi Yayınları, ss.297-313.
AKTAY, Yasin (2004), “ModernleĢme ve Gelenek Bağlamında Dini Bilgi ve Otoritenin DönüĢümü,” Bilimname, VI (3): 131-151.
ALTAN, Mehmet (2010), Kent Dindarlığı, 2. Baskı, Ġstanbul: TimaĢ Yayınları.
ARMSTRONG, Karen (1998), Tanrı’nın Tarihi: İbrahim’den Günümüze 4000 Yıllık Tanrı Arayışı, O. Özel, H. Koyukan ve K. Emiroğlu (çev.), Ankara: Ayraç Yayınları.
AYDIN, Fuat (2005), “Dinlerarası Diyalog ya da KüreselleĢen Dünyada Bir Arada YaĢamanın Yolu,” Fuat Aydın (ed.), Hıristiyanların İslâmı’ndan Müslümanların İslâmı’na, Ġstanbul: Ataç Yayınları, ss.103-152.
AYDIN, Mehmet S. (2000), İslâm’ın Evrenselliği, Ġstanbul: Ufuk Kitapları.
BARDAKOĞLU, Ali (2006), Religion and Society: New Perspectives from Turkey, Ankara: Presidency of Religious Affairs.
BERGER, Peter L. (2000), Kutsal Şemsiye, Ali CoĢkun (çev.), 2. Basım, Ġstanbul: Rağbet Yayınları.
BERGER, Peter L. ve Thomas Luckmann (1991), The Social Construction of Reality: A Treatise in the Sociology of Knowledge, 6. Baskı, New York-London: Penguin Books.
1016
Bayram SEVİNÇ
BERMAN, Marshall (1988), All that is Solid Melts into Air: The Experience of Modernity, 2. Baskı, New York-London: Penguin Books.
BĠRIġIK, Abdülhamit (2004), Oryantalist Misyonerler ve Kur’ân, Ġstanbul: Ġnsan Yayınları.
BOĠSARD, Marcel A. (2002), Batı Dayatmacılığı ve İslam, D. Ahsen Batır (çev.), Ġstanbul: Selenge Yayınları.
BULAÇ, Ali (2010), Göçün ve Kentin İktidarı: Milli Görüş’ten Muhafazakâr Demokrasi’ye AK Parti, Ġstanbul: Çıra Yayınları.
BUYRUKÇU, Ramazan (2005), “Dinî Konulu TartıĢma Programları (Medyadaki Dinî TartıĢmalar ve DüĢündürdükleri: Medyatik Ġslam),” II. Uluslararası Dinî Yayınlar Kongresi [05-07 Kasım 2004, Ankara], Ankara: Diyanet ĠĢleri BaĢkanlığı Yayınları, ss.271-276.
BUYURAN, Hayriye (2006), “Muhammed Esed‟in Ahkâm Âyetlerini Tefsiri ve Bunların Ġslam Hukuku Açısından Değerlendirilmesi,” Yüksek Lisans Tezi, Adana: Çukurova Ü. SBE.
CUAYYIT, HiĢam (1995), Avrupa ve İslâm, Kemal Kahraman vd. (çev.), Ġstanbul: Ġz Yayıncılık.
Diyanet’ten ‘Mardin Fetvası’ Açıklaması, http://www.stargazete.com/guncel/diyanet-ten-mardin-fetvasi-aciklamasi-h..., 1 Nisan 2010, (eriĢim: 10 ġubat 2011).
ESPOSĠTO, John L. (2003), Kutsal Olmayan Savaş: İslamcı Terör, Nuray Yılmaz ve Ertan Yılmaz (çev.), Ġstanbul: Oğlak Yayıncılık.
GOODY, Jack (2005), Avrupa’da İslâm Damgası, ġahabettin Yalçın (çev.), Ġstanbul: EtkileĢim Yayınları.
GOODY, Jack (2012), Tarih Hırsızlığı, Gül Çağalı Güven (çev.), Ġstanbul: Türkiye ĠĢ Bankası Yayınları.
GÜLER, Halit (1995), “Medya‟da Ġslam ve Müslüman Ġmajı,” Diyanet İlmi Dergi, 31 (2): 3-14.
HENTCH, Thierry (1996), Hayali Doğu: Batı’nın Akdenizli Doğu’ya Politik Bakışı, Aysel Bora (çev.), Ġstanbul: Metis Yayınları.
HOURANĠ, Albert (2001), Batı Düşüncesinde İslam, Celal Kanat (çev.), 2. Baskı, Ġstanbul: Babil Yayınları.
HUNTĠNGTON, Samuel P. (1993), “The Clash of Civilizations?,” Foreign Affairs, 72 (3): 22-49.
HÜSEYĠN, Asaf (2006), Batı’nın İslâm’la Kavgası, Mesut KaraĢahan (çev.), 2. Baskı, Ġstanbul: Pınar Yayınları.
KABBANĠ, Rana (1993), Avrupa’nın Doğu İmajı, Serpil Tuncer (çev.), Ġstanbul: Bağlam Yayıncılık.
KARA, Ġsmail (2001), “Dînî Otorite ve Ulemâ Üzerine Birkaç Not,” M.Ü. İlâhiyat Fakültesi Dergisi, 21 (2): 5-21.
KARAMAN, Hayrettin (1999), Mukayeseli İslâm Hukuku, C.III. Ġstanbul: Ġz Yayıncılık.
KELEġ, Ahmet (2007), “Cihad-Kılıç-Tebliğ Bağlamında Ġslam‟ın YayılıĢı,” Ahmet Yaman (ed.), Cahiliye Toplumundan Günümüze Hz. Muhammed (Sempozyum Tebliğ ve Müzakereleri) 13-15 Nisan 2007 Konya, Ankara: Fecr Yayınları, ss.1-27.
Siyasal İslam ve Söylem Egemenliği 1017
KESKĠN, Abdulbaki (1996), “Amerika‟da Müslüman Ġmajı,” Müslüman İmajı, Ankara: Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları, ss.31-48.
KÖSE, Saffet (2007), “Cihad ġiddete Referans Olabilir mi?,” İslam Hukuku Araştırmaları Dergisi, (9): 37-70.
KÜÇÜKCAN, Talip (2007), “Demokrasi, Din ve Küresel ġiddet Eylemleri,” Siyasî, Tarihî, Dinî ve Kültürel Boyutlarıyla İslâm ve Şiddet, 2. Baskı, Mümtaz‟er Türköne (ed.), Ġstanbul: Ufuk Kitap, ss.131-155.
LEWĠS, Bernard (2003), İslam’ın Krizi, Abdullah Yılmaz (çev.), 2. Baskı, Ġstanbul: Leteratür Yayınları.
LEWĠS, Bernard (2011), Çatışan Kültürler, Nurettin Elhüseyni (çev.), 11. Baskı, Ġstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yayınları.
MANAZ, Abdullah (2005), Dünya’da ve Türkiye’de Siyasal İslâmcılık, Ankara: Ayraç Yayınevi.
Mardin’de Fetva Kavgası, http://www.sabah.com.tr/Yasam/2010/03/29/mardinde_fetva_ kavgasi, (eriĢim: 10 ġubat 2011).
NAFĠ, BeĢir Musa (2012), İslamcılık: Siyasal İslam ve Akımları, Burhanûddîn Aldîyaî (çev.), Ġstanbul: Yarın Yayınları.
OKUYAN, Mehmet ve Mustafa ÖZTÜRK (2001), “Kur‟an Verilerine Göre „Öteki‟nin Konumu,” Cafer Sadik Yaran (ed.), İslam ve Öteki: Dinlerin Doğruluk, Kurtarıcılık ve Bir Arada Yaşama Sorunu, Ġstanbul: Kaknüs Yayınları, ss.163- 216.
ÖNKAL, Ahmet ve Nebi BOZKURT (1993), “Cami,” İslam Ansiklopedisi, C.7, Ġstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları, ss.46-56.
ÖZARSLAN, Selim (2005), “ġia‟nın Dinî Otorite AnlayıĢı ve Günümüze Yansımaları,” Kelam Araştırmaları, 3 (1): 41-60.
ÖZBUDUN, Ergun ve Fuat KEYMAN (2002), “Cultural Globalization in Turkey: Actors, Discourses and Strategies,” Many Globalizations: Cultural Diversity in the Contemporary World, Peter L. Berger ve Samuel P. Huntington (ed.), Oxford: Oxford University Press, ss.296-319.
PULTAR, Gönül (2007), “GiriĢ,” Türk Bilim Adamlarının Bakış Açısından İslâm ve Modernite, Gönül Pultar (drl.), Ġstanbul: Remzi Kitabevi, ss.13-33.
RODINSON, Maxime (2003), İslâm’ın Mirası: Batıyı Büyüleyen İslâm, Cemil Meriç (çev.), 2. Baskı, Ġstanbul: Pınar Yayınları.
ROY, Olivier (2003), Küreselleşen İslâm, Haldun Bayrı (çev.), Ġstanbul: Metis Yayınları.
SAĠD, Edward W. (2000), Oryantalizm Eleştirileri, Ġ. Özkan, S. ġahin ve ġ. Özden (çev.), Ġstanbul: Ġlk Bahar Yayınevi.
SAĠD, Edward W. (2008), Medyada İslam: Gazeteciler ve Uzmanlar Dünyaya Bakışımızı Nasıl Belirliyor?, Aysun Babacan (çev.), Ġstanbul: Metis Yayınları.
SAĠD, Edward W. (2012), Şarkiyatçılık, Berna Ülner (çev.), Ġstanbul: Metis Yayınları.
1018
Bayram SEVİNÇ
SAYYĠD, S. (2000), Fundamentalizm Korkusu: Avrupamerkezcilik ve İslâmcılığın Doğuşu, E. Ceylan ve N. Yılmaz (çev.), Ankara: Vadi Yayınları.
SCHACHT, Joseph (1982), An Introduction to Islamic Law, Oxford: Oxford University Press.
SEVĠNÇ, Bayram (2010), “Kadim Öfke Postmodern Korku: Misyofobi,” BİDDER Sosyal Bilimler Dergisi, (1) 3: 27-44.
SOUTHERN, Richard (2000), Orta Çağ Avrupa’sında İslam Algısı, Ahmet Aydoğan (çev.), Ġstanbul: YöneliĢ Yayınları.
SUBAġI, Necdet (2007), “Müslüman ModernleĢmesi ve Türkiye Örneği,” Türk Bilim Adamlarının Bakış Açısından İslâm ve Modernite, Gönül Putlar (drl.), Ġstanbul: Remzi Kitabevi, ss.61-95.
ġENTÜRK, Habil (2011), İslamcılık: Türkiye’de İslami Oluşumlar ve Siyaset, 2. Baskı, Ġstanbul: Çıra Yayınları.
TAġKIN, Ünal (2008), “Klasik Dönem Osmanlı Eğitim Kurumları,” Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 1 (3): 343-366.
TATLILIOĞLU, DurmuĢ (2008), “Dinî Cemaatlerin ve Tarikatların Fonksiyonel Analizi,” Dinbilimleri Akademik Araştırma Dergisi, VIII (3): 97-125.
TÜRCAN, Galip (2005), “Ġslam‟da Dinî Otorite,” SDÜ İlahiyat Fakültesi Dergisi, 1 (14): 95-123.
WACH, Joachim (1995), Din Sosyolojisi, Ünver Günay (çev.), Ġstanbul: M.Ü. ĠFAV Yayınları.
WATT, Montgomery (2000), İslâm Avrupa’da, Hulusi Yavuz (çev.), Ġstanbul: MÜ Ġlahiyat Fakültesi Vakfı Yayınları.
WATT, Montgomery (2005), “Hıristiyanların Ġslam AlgılayıĢları,” Hıristiyanların İslâmı’ndan Müslümanların İslâmı’na, Fuat Aydın (ed.), Ġstanbul: Ataç Yayınları, ss.57-66.
WEBER, Max (1998), Sosyoloji Yazıları, Taha Parla (çev.), 2. Baskı, Ġstanbul: ĠletiĢim Yayınları.
YEL, Ali Murat (2005), “Ġslam‟da Büyük ve Küçük Gelenekler Ya da Ġslam Din Antropolojisinde Yüksek Kültür ve Halk Kültürü,” Din, Toplum ve Kültür: Din Sosyolojisi ve Antropolojisine Giriş, Ali CoĢkun (drl. ve çev.), Ġstanbul: Ġz Yayınları, ss.131-180.
YÜCESOY, Hayrettin (2005), “11 Eylül Sonrası Amerikan Sesli Görüntülü Medyasında Müslüman ve Ġslâm Ġmajı ile Bu Ġmajı Yayan ve Destekleyen Unsurlar Üzerine Bazı Öneriler,” II. Uluslararası Dinî Yayınlar Kongresi [05-07 Kasım 2004, Ankara], Ankara: Diyanet ĠĢleri BaĢkanlığı Yayınları, ss.191-198.

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com