Geological And Geotechnical Properties Of Bahçecik Travertine (Gümüşhane)
Journal Name:
- Jeoloji Mühendisliği Dergisi
Keywords (Original Language):
Abstract (2. Language):
There are important travertine deposits in the eastern Black Sea Region, especially in Bayburt,
Gümüşhane and Şiran. In the region, production of natural stones has been increased in the last decade
and production of travertine reached to 450 millions tons in 2003. Traverten formations are controlled
with NE-SW directed fault systems crosscutting NAF. In this study, physico-mechanical properties and
formation condition of Bahçecik travertine as the biggest travertine deposit in the region were
determined.
Bahçecik travertine was formed with carbonic acid-rich water percolated through rocks in limestone,
the water dissolved the Berdiga limestones and becomes saturated with it. When the water resurfaced
related with vertical faults, the sudden drop in pressure caused the water to release the carbon dioxide
gas and the calcium carbonate then recrystallized. Widely outcropping terraced-mount type travertine was formed by saturated water resurfaced on the low slopes topographical surface. Considering to its
morphological properties and formation condition, reserve of terraced-mount type Bahçecik travertine
is about 400000m .
Determination of uniaxial compressive strength of intact rocks can be quite difficult owing to time
consuming and expensive to prepare specimens and to conduct this test. Thus, if there is a linear
correlation between strength and index properties of travertine samples is tested. As a result of this study,
it is concluded that there is a linear correlation between uniaxial compressive strength and sonic velocity
test results.
Bookmark/Search this post with
Abstract (Original Language):
Doğu Karadeniz Bölümü'nde özellikle Bayburt, Gümüşhane ve Şiran çevresinde önemli traverten
oluşumları bulunmaktadır. Bölgede son 10 yılda gözle görülebilir şekilde doğal taş üretimi artmış, bu
rakam 2003 yılı itibariyle 450 milyon ton seviyesine ulaşmıştır. Travertenler genel olarak Kuzey
Anadolu Fayına (KAF) dik yönde gelişmiş KD-GB yönlü ana kırık sistemleriyle ilişkilidir. Bu
çalışmada, günümüzde işletilen ve Doğu Karadeniz Bölgesi'ndeki en büyük traverten yatağı olan
Bahçecik traverteninin oluşum koşulları ve fiziko-mekanik özellikleri belirlenmiştir.
Bahçecik travertenleri, yağışla yeraltına süzülen suların karbonik asitçe zenginleşmesi, Berdiga
kireçtaşlarını çözmesi ve bu çözeltilerin düşey faylara bağlı olarak yüzeye çıkmasıyla beraber
bünyelerindeki karbondioksit gazını bırakarak ortama CaCO çökeltmesi sonucunda oluşmuşlardır.Az
eğimli topoğrafyada, yüzeye çıkan kalsiyum bikarbonatlı sular eğim aşağı akarken geniş yayılımlar
gösteren teras veya setler şeklinde morfolojik yapılar oluşturmuştur. Morfolojik özelliklerine ve oluşum
koşullarına göre teras tipi traverten olarak tanımlanan Bahçecik travertenin rezervi yaklaşık 400000
m 'dür.
Kayaçların tek eksenli basınç dayanımı belirlemede, gerek örneklerin deneye hazır hale getirilmesi
gerekse deneyin zaman alıcı olması nedeniyle, Bahçecik travertenlerine ait örneklerinin dayanım
özellikleri ile indeks özellikleri arasında doğrusal bir ilişki olup olmadığı test edilmiştir. Sonuç olarak
tek eksenli basınç direnciyle boyuna dalga hızları arasında doğrusal bir ilişkinin olduğu belirlenmiştir.
- 1
25-34