You are here

ÖMER RIZA DOĞRUL (1893-1952) VE TEFSİRE KATKISI

Journal Name:

Publication Year:

Keywords (Original Language):

Author NameUniversity of AuthorFaculty of Author
Abstract (Original Language): 
I. HAYATI VE ESERLERİ Ömer Rıza, aslen Burdur'lu olup Mısır'a yerleşmiş bir ailenin çocuğu olarak Kahire'de doğdu. Tahsilini Ezher Üniversitesinde tamamlayıp Mısır'da gazeteciliğe başladı. Kahire'de yayınlanan es-Siyâse ve eş-Şa'b gazetelerinde; İstanbul'da yayınlanan Tasvîr-i Efkâr, Tevhid-i Efkâr, Sebîlü'r-Reşâd ve Vakit gazetelerinde yazılar yazdı. 1915 de İstanbul'a geçerek yazarlığını sürdürdü. Mehmet Akif'in kızı Cemile Hanımla evlendi. Vakit gazetesinde yayımladığı Türkiye-Mısır ilişkileri hakkındaki yazılarından dolayı 1925 de İstiklal Mahkemesince tutuklandı, bir müddet sonra serbest bırakıldı. 1940 da Eşref Edip, İ. Hakkı İzmirli ve Kamil Miras ile birlikte çıkarmaya başladıkları İslâm Türk Ansiklopedisi ve Mecmuasında çok sayıda madde ve makale yazdı. 1940-1950 yılları arasında Cumhuriyet gazetesinde günlük siyasî yazılar yazdı. İstanbul Radyosu için İslâm dünyası hakkında siyasî icmaller hazırladı. 1947-1948 yılları arasında dinî, fikrî muhtevalı Selamet Mecmuasını çıkardı. 14 Mayıs 1950 seçimlerinde Demokrat Parti'den Konya milletvekili seçildi. Büyük Millet Meclisi Dış İşleri Encümeni'nde görev alıp çok önemsediği İslâm ülkeleriyle kurulan ilişkilere öncülük etti. Türk-Pakistan Kültür Cemiyetine başkan seçildi. Hayatını kalemiyle kazanan nadir yazarlardan biri olan Ömer Rıza, uzun süren bir hastalık döneminden sonra 13 Mart 1952 de İstanbul'da vefat etti. Mezarı Edirnekapı Şehitliği'ndedir.1 Ömer Rıza'nın yaşadığı dönem Osmanlı ve Cumhuriyet çizgisinin kesiştiği, iki kültürün birbiriyle hesaplaştığı bir devredir. Katıldığı savaşlardan güç, toprak, itibar ve en önemlisi yetişmiş pek çok insanını, beyin gücünü kaybederek çıkmış ve geldiği noktada geçmişini sorgulayan bir toplumda yetişen biri olan Ömer Rıza, çeşitli alanlarda gerçekleştirilen değişim sürecini, bir aydın olarak değerlendirmiş ve her iki süreçten de önemli ölçüde etkilenmiştir. Tüm bu özellikler Ömer Rıza'nın ilmî kişiliğini de yansımıştır. Onda hem Osmanlı Döneminin birikimi, hem de Cumhuriyet Döneminin kazanımları bir araya gelmiştir. Bütün bunları, onun eserlerinde görmemiz mümkündür.
FULL TEXT (PDF): 
17
36

REFERENCES

References: 

Akdemir, Salih, Cumhuriyet Dönemi Kur'ân Tercümeleri, Akid Yayıncılık, Ankara, 1989. Çantay, Hasan Basri, Kurân-ı Hakim ve Meâl-i Kerim, VII. Baskı, İstanbul, 1972. Doğrul, Ömer Rıza, Kadıyanilikten Teberri Ediyoruz', Sebilü'r-Reşâd, III, Sayı, 74, s. 374-378.
Doğrul, Ömer Rıza, 'Mevlevi Muhammed Ali ve Himmet i Meşkûresi', Sebilü'r-Reşâd,
XVIII, Sayı, 446, s.44-45.
Doğrul, Ömer Rıza, Kur'ân Nedir, Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları, Ankara, 1967. Doğrul, Ömer Rıza, Tanrı Buyruğu Kurân-ı Kerim Tercüme ve Tefsiri, Muallim Ahmet
Halit Kitaphanesi, I. Baskı, İstanbul,1934. Doğrul, Ömer Rıza, Tanrı Buyruğu Kurân-ı Kerim Tercüme ve Tefsiri, Yayına
Hazırlayan: A. Muhtar Büyükçınar, IV. Baskı, İnkılap ve Aka Kitabevleri,
İ stanbul, 1980.
Doğrul, Ömer Rıza, Tanrı Buyruğu Kurân-ı Kerimin Tercüme ve Tefsir-i Şerifi, Muallim Ahmet Halit Kitap hanesi, Ahmet Halit Yaşar oğlu Kitapçılık, II. Baskı, İstanbul, 1947; III. Baskı, 1955. Ersoy, Mehmet Akif, Kur'ân'dan Ayetler ve Nesirler, İstanbul, 1944 Karabulut, İlhami, 'Tanrı Buyruğu ya da Bir Tahrifin Anatomisi', İslâmiyât, III (2000), Sayı 1, s. 185-204.
Muhammed Ali -Ömer Rıza, Kur'ân'dan iktibaslar, İstanbul, 1982. Muhammed Esed, Kur'ân Mesajı, İstanbul, 1999.
Musa Kazım Efendi, 'Beyannâme', Sırat-ı Müstekîm, Sayı 169, s, 197-198.
Ogan, M. Raif, 'Ömer Rıza Beyle Alakası Olmayan Noktalar', Sebilü'r-Reşâd, III, Sayı
75, s. 388-391.
Ogan, M. Raif, 'Pire için Yorgan Yakılmaz..', Sebilü'r-Reşâd, III, Sayı 72, s. 339-341. Türkgeldi, Ali Fuad, Görüp işittiklerim, Ankara, 1984.
Uzun Mustafa, 'Doğrul Ömer Rıza', DİA (Diyanet İslâm Ansiklopedisi), IX, 489-492. Zerkeşî Bedruddin Muhammed b. Abdillah, el-Bürhan fi Ulûmi'l-Kur'ân, Beyrut, 1972.

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com