You are here

17. ASRA AİT İKİ KİTAPÇIK: NASREDDİN HOCA “HİKÂYE”LERİ VE TÜRK ATASÖZLERİ

TWO BOOKLETS IN THE 17th CENTURY: ANECDOTES OF NASREDDİN KHOCA AND TURKISH PROVERBS

Journal Name:

Publication Year:

Keywords (Original Language):

Author NameUniversity of AuthorFaculty of Author
Abstract (2. Language): 
In this study, an information about a hand-written work founding in Berlin State Libarary probably written in 1640 with Arabic characters will be given. The fundemantal texts taking place in this two-chapter book are some anecdotes of Nasraddin Khoca and some Turkish poverbs and idioms. In this article, after given some samples for the anecdotes of Nasraddin Khoca, a transcript in Latin characters of Turkish proverbs and idioms has been presented.
Abstract (Original Language): 
Bu çalışmada, Berlin Devlet Kütüphanesi’nde bulunan ve H. 1050 (M. 1640) yılında telif edildiği bilinen Arap harfli, Türkçe el yazması bir eser tanıtılmaktadır. İki kısımdan ibaret kitaptaki aslî metinler, bazı Nasreddin Hoca fıkralarıyla Türk atasözleri ve deyimleridir. Makalede bahis konusu eserdeki Nasreddin Hoca fıkraları için birkaç örnek verildikten sonra, Türk atasözü ve deyimlerinin çevrimyazılı metni sunulmuştur.
121-160

REFERENCES

References: 

ABDULKADİROĞLU, Abdulkerim, (1997), Türk Halk Edebiyatı ve
Folklor Yazıları, Ankara.
Ahmet Paşa Divanı, (1992), haz. Ali Nihat Tarlan, Ankara.
ALBAYRAK, Nurettin, (2006), “Nasreddin Hoca”, Türkiye Diyanet Vakfı
İslâm Ansiklopedisi, İstanbul, c. 32, s. 418-420.
[Âlî], (1994), Künhü’l-ahbâr’ın Tezkire Kısmı, haz. Mustafa İsen, Ankara.
ARICI, Resul, (2006), Salâhî’nin Tasavvufî Şiir Şerhleri, Marmara
Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, yüksek lisans tezi, İstanbul.
Âşık Çelebi, (1971) Meşâirü’ş-şuarâ or Tezkere of ‘Âşık Çelebi, nşr. G.
Meredith-Owens, London.
Atalar Sözü, haz. Velet İzbudak, (1936), İstanbul, TDK yayını, 82 s. ve aslî
metnin tıpkıbasımı.
AYAN, Gönül, (1990), “Nasreddin Hoca ve Paris Millî Kütüphanesindeki
Bir Yazma”, Millî Kültür, Temmuz, Sayı 74’ten naklen Nasreddin Hoca’nın
Dünyası UNESCO 1996 Nasreddin Hoca Yılı Ankara 1996, s. 217-220.
Azmizâde Mustafa Hâletî Dîvânı, (2003), haz. Bayram Ali Kaya, Harvard
Üniversitesi Doğu Dilleri Bölümü yayını, Cambridge.
BAŞARAN, Selman, (1994), Hadislerin Türk Atasözleri Üzerine Tesiri,
Bursa.
BAYAT, Ali Haydar, (2002), “İlk Atasözü Kitaplarımızdan Oğuznâme’nin
Berlin Nüshası ve Feridun Nafiz Uzluk’un Bir Derlemesi”, Türk Dünyası
Araştırmaları, Haziran, Sayı 138, s. 227-240.
BORATAV, Pertev Naili, (1996), Nasreddin Hoca, Ankara.
Bursalı Mehmed Tâhir, (1333-1342/ 1915-1923), Osmanlı Müellifleri,
I-III, İstanbul.
CEYHAN, Âdem, (1998), “Eski Bir Atasözleri Kitabı”, BİR- Türk Dünyası
İncelemeleri Dergisi, Prof. Dr. Kemal Eraslan’a Armağan, sayı 9, 10, İstanbul,
s.109-132.
CEYHAN, Âdem, (2006), “Atalardan Kalma Meseller”, Ayla Demiroğlu
Kitabı, İstanbul, s. 237-257.
CEYHAN, Âdem, (2010), “Hıfzî’nin Manzûme-i Emsâl’i yahut Türk
Atasözleri ve Deyimlerinin ‘Havas’ Diline Çevrilmiş Hâli”, Journal of Turkish
Studies- Türklük Bilgisi Araştırmaları, Volume 34/1 June, Festschrift In Honor of
Walter G. Andrews, Guest Editor Mehmet Kalpaklı, s. 85-119.
CEYHAN, Âdem, (2011), “Bazı Yazma ve Basma Türk Atasözü
Derlemeleri”, Dil ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi, İstanbul Yaz 2011, Sayı 4, s.
175-225.
Sosyal Bilimler Dergisi Cilt:9, Sayı:2, Ekim 2011
Prof. Dr. Mahmut Kaplan Armağan Sayısı
159
ÇAVUŞOĞLU, Mehmet, (1995), “Letâyif-Nâmeler ve Nasreddin Hoca”,
Türk Edebiyatı, Ocak, Sayı 255, s. 23-24.
ÇINAR, Bekir, (2007), “Taşlıcalı Yahya’nın Gencîne-i Râz Mesnevisinde
Bir Nasrettin Hoca Fıkrası”, Turkish Studies, Tunca Kortantamer Özel Sayısı-II,
Volume 2/4, Fall, s. 283-292.
DANKOFF, Robert, (1996), “Bodleian Kütüphanesi’nde Yeni Bulunan Bir
Nasreddin Hoca Yazması”, Uluslararası Türk Kültürü Kongresi (26 Eylül 1992- 1
Ekim 1992), Ankara, s. 123-159.
DİLÂÇAR, A., (1970), “1612’de Avrupa’da Yayımlanan İlk Türkçe
Gramerin Özellkleri”, Türk Dili Araştırmaları Yıllığı Belleten 1970, s. 197-210.
DUMAN, Mustafa, (1989), “Güvâhî’nin Pend-nâme’sinde Nasreddin
Hoca”, Tarih ve Toplum, Mart 1989, c. 11, Sayı 63, s. 15.143-17. 145.
DUMAN, Mustafa, (2009), “Nasreddin Hoca-Cuha İlişkisinin Kısa Tarihi,
En Eski Cuha Fıkraları ve Nasreddin Hoca Fıkralarının Cuha Fıkralarından
Ayırdedilmesi için Bazı Ölçütler”, 21. Yüzyılı Nasreddin Hoca ile Anlamak,
Uluslararası Sempozyum Akşehir, 8-9 Mayıs 2008 Bildiriler, Ankara, s. 195-222.
Ebü’l-hayr-ı Rûmî, (1988), Saltuk-nâme, haz. Şükrü Halûk Akalın,
İstanbul.
Evliya Çelebi Seyahatnamesi, (1999), haz. Seyit Ali Kahraman, Yüzel
Dağlı, Istanbul.
Fehîm, Durûb-ı Emsâl-i Türkî, İstanbul Üniversitesi Ktp. Nadir Eserler
Bölümü, TY nr. 2932, vr. 73a-77b.
GALLOTTA, Aldo, (1986), “Latin Harfleri İle Yazılmış Bir Kaç Osmanlı
Atasözü”, İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Dergisi,
c. XXIV-XXV, 1980-1986, İstanbul, s. 235-249.
Güvâhî, (1990), Pend-nâme (Öğütler ve Atasözleri), haz. Mehmet
Hengirmen, 2. bs., Ankara.
İsmâil bin Muhammed Aclûnî, (1418), Keşfü’l-hafâ ve müzîlü’l-ilbâs
‘amme’ştehere mine’l-ehâdîs ‘alâ elsineti’n-nâs, I-II, Beyrut.
İZ, Fahir, (1996), Eski Türk Edebiyatında Nesir, Ankara.
KAÇALIN, Mustafa, (1998), “Tevrat, Zebur ve İncil’de Bilgelikler”, İlmî
Araştırmalar, İstanbul, s. 147-169.
Kelimât-ı Oğuznâme el-Meşhûr bi-Atalar sözi, Berlin Devlet Ktp. Ms. Diez
A Quart 31, vr. 2b-42b.
Köprülüzâde Mehmed Fuad, (1918), Nasreddin Hoca,İstanbul.
KURGAN, Şükrü, (1996), Nasrettin Hoca, Ankara.
KUTLU, Mustafa, (1986), “Nasreddin Hoca”, Türk Dili ve Edebiyatı
Ansiklopedisi, İstanbul, c. 6, s. 523-527.
[Kuzâî], (1999), Şihâbü’l-ahbâr Tercümesi, trc. Ali Yardım, İstanbul.
Lamiî-zâde Abdullah Çelebi, (1978), Lâtifeler, haz. Yaşar Çalışkan,
İstanbul.
Letâif-i Nasreddin Hoca (Burhaniye Tercümesi), (1989), haz. Fikret
Türkmen, Ankara.
Muhyî-yi Gülşenî, (1982), Menâkib-i İbrâhîm-i Gülşenî ve Şemleli-zâde
Ahmed Efendi Şîve-i Tarîkat-i Gülşenîye, nşr. Tahsin Yazıcı, Ankara.
Celal Bayar Üniversitesi
160
Osman (Bayburtlu), (1961), Tevârîh-i Cedîd-i Mir'at-ı Cihân, Düzenleyen
Atsız, İstanbul.
PERTSCH, Wilhelm, (1889) Die Handschriften- Verzeichnisse der
Königlichen Bibliothek zu Berlin, Sechster Band, Berlin.
Sadeddin Nüzhet- Mehmed Ferîd, (1926), Konya Vilâyeti Halkıyyât ve
Harsiyyâtı, Konya.
SCHMİEDE, H. Ahmed, (2001), “Dedem Korkut’un Çifte Dirilişi”, Türk
Edebiyatı, Ekim, Sayı 336, s. 64-66.
Sehâvî Muhammed b. Abdurrahman, (1406), el-Mekāsıdü’l-hasene fî
beyâni kesîrin mine’l-ehâdîsi’l-müştehire ‘ale’l-elsine, Beyrut.
STEIN, Heidi, (2000), “17. Yüzyıla Ait Bir Türkçe Atasözü Koleksiyonu”,
çev. Volkan Coşkun, Muğla Üniversitesi SBE Dergisi, , C. 1, Sayı 2, s. 263-291.
Şair Burhaneddin’in Nasreddin Hoca’nın Fıkralarını Şerheden Eseri,
(1994), haz. Feyzi Halıcı, Ankara.
ŞİMŞEK, Selami, (2005), Nasreddin Hoca ve Tasavvuf, İstanbul.
Ş. Sâmî, (1306-1316/1889-1898), Kāmûsü’l-a‘lâm, , İstanbul I-VI.
Tahsin Ömer, (1337-1340/1921), Darb-ı Mesellerimiz Hakkında Tahlîlî
Tedkîkāt, İstanbul.
TANSEL, Fevziye Abdullah, (1986), “Atalar Sözü’nün Araştırma Kaynak
ve Metodları: Ebüzziya Tevfik’in Bosna’da Derlediği Atalar Sözü”, III.
Milletlerarası Türk Folklor Kongresi Bildirileri, II. c., s. 365-386.
TATCI, Mustafa, (1995), “Nasreddin Hoca’dan İktibaslar ve Hoca’nın
Ahlâkçılığı”, Türk Edebiyatı, Ocak, Sayı 255, s. 18-20.
TECER, Ahmed Kutsi, (1988), “Nasreddin Hoca”, İslâm Ansiklopedisi,
İstanbul, c. 9, s. 109-114.
TURAN, F. Ahsen, (1997), “Nasreddin Hoca’nın Dinî Kimliği”,
Uluslararası Nasreddin Hoca Bilgi Şöleni (Sempozyumu) Bildirileri, 24-26 Aralık
1996, haz. Alev Kâhya- Birgül, Ankara, s. 75-82.
TÜRKMEN, Fikret, (2000), “Anadolu Mizahında Bazı İran ve Arap
Kökenli Mizah Tipleri”, Türk Dili Araştrmaları Yıllığı Belleten 1997, Ankara 2000,
s. 55-60.
Ziyâ Gökalp, (1918), “İctihâd ve Mücâhede”, Yeni Mecmua, 8 Ağustos, c.
3, Sayı 56, s. 62-64.

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com