You are here

Türkiye'de Kapitalist Gelişme ve Yurttaşlık

Journal Name:

Publication Year:

Author NameUniversity of AuthorFaculty of Author
Abstract (2. Language): 
This article analyses the construction period of the Turkish Republic in terms of the bourgeois revolutions and argues that the fundamental determinants of citizenship as an institution were shaped in relation with this background. The bourgeois revolution experienced in Turkey is not akin to the classical bourgeois revolutions exemplified by the American, English, or French revolutions. The Turkish bourgeois revolution should be considered within the caterogy of "revolution from above" that can best be seen in the case of Germany. The concept of citizenship in Turkey bears the footprints of such type of revolution.
Abstract (Original Language): 
Türkiye Cumhuriyeti'nin inşa sürecini burjuva devrimleri bağlamında inceleyen çalışma, yurttaşlık kurumunun temel belirlenimlerinin bu tarihsel arka planda biçimlendiğini ileri sürüyor. Türkiye'de yaşanılan burjuva devrimi, Amerikan, İngiliz ya da Fransız örneklerinin sergilediği gibi klasik burjuva devrimlerden biri değil. Türkiye'deki burjuva devrimi tipik örneğini Alman tarihinde bulabileceğimiz "tepeden devrim" kategorisi içerisinde değerlendirilmelidir. Türkiye'deki yurttaşlık da böyle bir devrimin izlerini ta¬şımaktadır.
43-80

REFERENCES

References: 

Ağaoğulları, Mehmet Ali, Köker, Levent İmparatorluktan Tanrı Devletine, 3. baskı, Ankara, İmge Yayı¬nevi, 1998.
Ahmad, Feroz İttihatçılıktan Kemalizme, çev. Fatmagül Berktay, İstanbul, Kaynak Yayınları, 1996. Ahmad, Feroz Modern Türkiye'nin Oluşumu, çev. Yavuz Alogan, 2. baskı, İstanbul, Kaynak Yayınları,
1999.
Akşin, Sina Jön Türkler ve İttihat Terakki, 2. baskı, Ankara, İmge Kitabevi Yayınları, 1998. Anderson, Benedict Hayali Cemaatler, Milliyetçiliğin Kökenleri ve Yayılması, çev. İskender Savaşır, 3.
baskı, İstanbul, Metis Yayınları, 2004. Arendt, Hannah Şiddet Üzerine, Seçme Eserler 6, çev. Bülent Peker, İstanbul, İletişim Yayınları, 1997. Atatürk, Mustafa Kemal Medeni Bilgiler (Uygarlık Bilgileri), haz. Nurer Uğurlu, İstanbul, Örgün Yayınevi,
2003.
143. Günümüzün yurttaşlık teorilerinde özellikle kamusal politikalara katılım yurttaşlık erdemlerinin en
önemli öğesi haline gelmiştir. Bkz. Will Kymlicka, Çağdaş Siyaset Felsefesine Giriş, çev. Ebru Kı¬
lıç, İstanbul, Bilgi Üniversitesi Yayınları, 2004, s.402-403.
TÜRKİYE'DE KAPİTALİST GELİŞME VE YURTTAŞLIK
77
Atatürk, Mustafa Kemal Nutuk, C. I, 13. baskı, İstanbul, Türk Devrim Tarihi Enstitüsü Yayınları, İstanbul,
1973.
Aydoslu Sait, "Milliyetçi ve Taazzuvcu İktisat" Ülkü Halkevleri Mecmuası, C.I, S.3, 1933, ss.201-208. Balibar, Etienne "İnsan Hakları ve Yurttaş Hakları, Eşitlik ve Özgürlüğün Modern Diyalektiği", çev. Işık
Ergüden, Dersimiz Yurttaşlık, haz. Turhan Ilgaz, İstanbul, Kesit Yayıncılık, 1998, ss.81-107. Balibar, Etienne "Bir Zulüm Topoğrafyasının Anahatları: Küresel Şiddet Çağında Yurttaşlık ve Sivillik",
çev. Mahmut Mutman-Medya Yeğenoğlu, Toplum ve Bilim, s.87, Kış 2000/2001, ss.28-43. Barber, Benjamin Güçlü Demokrasi, Yeni Bir Çağ İçin Katılımcı Siyaset, çev. Mehmet Beşikçi, İstanbul,
Ayrıntı Yayınları, 1995. Bauman, Zygmunt Özgürlük, çev. Vasıf Erenus, İstanbul, Sarmal Yayınevi, 1997.
Black, Cyril E. Çağdaşlaşmanın İtici Güçleri, çev. Fatih Gümüş, 2. baskı, Ankara, Verso Yayıncılık, 1989. Boratav, Korkut Türkiye'de Devletçilik, Ankara, Savaş Yayınları, 1982. Bottomore, Tom Siyaset Sosyolojisi, çev. Erol Mutlu, Ankara, Teori Yayınevi, 1987. Bora, Tanıl Türk Sağının Üç Hali: Milliyetçilik, Muhafazakarlık, İslamcılık, 2. baskı, İstanbul, Birikim Ya¬yınları, 1999.
Brubaker, W.R. Citizenship and Nationhood in France and Germany, Cambridge, Harvard University
Pres, 1992.
Bottomore, Tom, Nisbet, Robert "Yapısalcılık", çev. Binnaz Toprak, Sosyolojik Çözümlemenin Tarihi,
haz. Tom Bottomore-Robert Nisbet, Ankara, Ayraç Yayınları, 1997, ss.555-593. Cevizci, Ahmet Felsefe Sözlüğü, 2. baskı, Ankara, Paradigma Yayınları, 1997.
Chatterjee, Partha,
Milliyetçi
Düşünce ve Sömürge Dünyası, çev. Sami Oğuz, İstanbul, İletişim, 1996. Chatterjee, Partha Ulus ve Parçaları: Kolonyal ve Post-kolonyol Tarihler, çev. İsmail Çekem, İstanbul, İle¬tişim Yayınları, 2002.
Coşar, Simten "Türk Modernleşmesi: Aklileşme, Patoloji, Tıkanma", Doğu-Batı, s.8, Ağustos, Eylül, Ekim 1999, ss.59-71.
Delannoi, Gil
"Milliyetçili
k ve İdeolojik Kataliz", Uluslar ve Milliyetçilikler, haz. Jean Leca, çev. Siren İdemen, İstanbul, Metis Yayınları, 1998, ss.31-38.
Dubreuil, Richard "Japonya: Feodal Çağa Uzanan Bir Ulusal Bilinç", ", Uluslar ve Milliyetçilikler, haz. Jean Leca, çev. Siren İdemen, İstanbul, Metis Yayınları, 1998, ss.114-118.
Brutents, K. Günümüzde Asya ve Afrika Halklarının Kurtuluş Savaşımı ve Devrimci Demokrasi, çev. Ş. Bakırsan, İstanbul, Ürün Yayınları, 1979.
Burke, Peter Tarih ve Toplumsal Kuram, çev. Mete Tunçay, İstanbul, Tarih Vakfı Yayınları., 1994.
Engels, Friedrich Konut Sorunu, çev. Güneş Özdural, 2. baskı, Ankara, Sol Yayınları, 1999.
Ercan, Fuat "Sınıftan Kaçış: Türkiye'de Kapitalizmin Analizinde Sınıf Gerçekliğinden Kaçış Üzerine", İktisat Üzerine Yazılar I, Küresel Düzen: Birikim, Devlet ve Sınıflar, ed. Ahmet Haşim, Köse, Fikret Şenses, Erinç Yeldan, 2. baskı, İstanbul, İletişim Yayınları, 2003, s.611-688.
Gevgilili, Ali Türkiye'de Yenileşme Düşüncesi, Sivil Toplum, Basın ve Atatürk, İstanbul, Bağlam Yayınla¬rı, 1990.
Giddens, Anthony "Pozitivizm ve Eleştiricileri", çev. Levent Köker, Sosyolojik Çözümlemenin Tarihi" haz. Tom Bottomore-Robert Nisbet, Ankara, Ayraç Yayınları, 1997, ss.243-290.
Hegel, G.W.F. Hukuk Felsefesinin Prensipleri, çev. Cenap Karakaya, İstanbul, Sosyal Yayınları, 1991.
Heper, Metin Türk Bürokrasisinde Gelenekçilik ve Modernleşme, İstanbul, Boğaziçi Ünviversitesi Yayın¬ları, 1977.
Hobsbawm, E. J., Ranger, T. The Invention of Tradition, Cambridge, Cambridge Universty Pres, 1983.
78
İLKER KILIÇ
Hobsbawm
E
. J. 1780'den Günümüze Milletler ve Milliyetçilik, Program, Mit, Gerçeklik, çev.: Osman
Akınhay, 2. baskı, İstanbul, Ayrıntı Yayınları, 1995. İnalcık, Halil "Tarihsel Bağlamda Sivil Toplum ve Tarikatlar", Küreselleşme Sivil Toplum ve İslam, der.
E. Fuat Keyman-A. Yaşar Sarıbay, Ankara,Vadi Yayınları, 1998, ss.74-87. İnan, Huricihan "Osmanlı Tarihi ve Dünya Sistemi", Toplum ve Bilim, S.23, Güz 1983, ss.18-33. Kautsky, John H. (der.) Political Chance in Underdeveloped Countries, New York, John Wiley and Sons
Inc, 1972.
Keyder, Çağlar "The Political Economy of Turkish Democracy", New Left Review, S.115, Mayıs,Hazi-ran, 1979, ss.3-21.
Keyder,
Çağla
r Türkiye'de Devlet ve Sınıflar, 4. baskı, İstanbul, İletişim Yayınları, 1995.
Koloğlu, Orhan "Osmanlı Devletinde 'Asker Millet' Anlayışının Oluşması", Tarih ve Toplum, C.32,
S.192, Aralık 1999, ss.24-26. Kongar, Emre Toplumsal Değişme Kuramları ve Türkiye Gerçeği, 4. baskı, İstanbul, Remzi Kitabevi,
1985.
Köker, Levent Modernleşme, Kemalizm ve Demokrasi, 6. baskı, İstanbul, İletişim Yayınları, 2000. Kymlicka, Will Çağdaş Siyaset Felsefesine Giriş, çev. Ebru Kılıç, İstanbul, Bilgi Üniversitesi Yayınları,
2004.
Leca, Jean "Bireycilik ve Yurttaşlık", çev. Turhan Ilgaz, Dersimiz Yurttaşlık, haz. Turhan Ilgaz, İstanbul,
Kesit Yayıncılık, 1998, ss.13-79. Lewis, Bernard Demokrasinin Türkiye Serüveni, çev. Hamdi Aydoğan-Esra Mert, 2. Baskı, İstanbul, Yapı
Kredi Yayınları, 2003.
Loo, Hans
V
. D., Reijen, Williem V. Modernleşmenin Paradoksları, çev. Kadir Canatan, İstanbul İnsan
Yayınları, 2003.
Mardin, Şerif Din ve İdeoloji, 8. baskı, İstanbul, İletişim Yayınları, 1999.
Marshall,
T.H
. "Yurttaşlık ve Toplumsal Sınıflar", Yurttaşlık ve Toplumsal Sınıflar, çev. Ayhan Kaya, An¬kara, Gündoğan Yayınları, 2000, ss.15-82.
Marx, Karl
"Burjuvaz
i ve Karşı Devrim", Marx-Engels Seçme Yapıtlar, C. I, çev. Kenan Somer, Ankara, Sol Yayınları., 1977, ss.169-173.
Marx, Karl,
Engels
, Friedrich Alman İdeolojisi, çev. Sevim Belli, 3. baskı, Sol Yayınları, 1992.
Marx, Karl Kapital, C. III, çev. Alaattin Bilgi, 3. baskı, Ankara, Sol Yayınları, 1997
Mooers, Colin
Burjuva
Avrupa'nın Kuruluşu, çev. Bahadır Sina Şener, Ankara, Dost Kitabevi, 1997.
Moore,
Barringto
n JR Diktatörlüğün ve Demokrasinin Toplumsal Kökenleri, Çağdaş Dünyanın Yaratılmasında Soylunun ve Köylünün Rolü, çev. Şirin Tekeli-Alâeddin Şenel, 2. Baskı, Ankara, İmge Yayı¬nevi, 2003.
Moore, Wilbert
E
. "İşlevselcilik", çev. Şirin Tekeli, Sosyolojik Çözümlemenin Tarihi, haz. Tom Bottomo-
re-Robert Nisbet, Ankara, Ayraç Yayınları, 1997, ss.327-368.
Oldfield
, Adrian Citizenship and Community: Civic Republicanism and the Modern World, Routledge,
Londra, New York, Routledge, 1990.
Önderman
, Murat "Toplumsal Simya ve Demokrasi: Türk Toplumunda Toplum ve Emsallik Tasarımları",
İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mecmuası, C.LX, S.1-2, 2002, ss.63-133. Öktem, Niyazi Sosyolojinin ve Felsefenin Verileriyle Devlet ve Hukuk Felsefesi Akımları, İstanbul, Der
Yayınları, 1993.
Özman, Aylin "Siyaset, Hukuk, İdeoloji Ekseninde Hukukçu Kimliğinin Yeniden Tanımlanması: Erken Cumhuriyet Dönemi Üzerine Bir İnceleme", Toplum ve Bilim, S.87, Kış 2000/2001, ss.164-177.
TÜRKİYE'DE KAPİTALİST GELİŞME VE YURTTAŞLIK
7 9
Peker, Recep "Disiplinli Hürriyet", Ülkü Halkevleri Mecmuası, C.I, S.3, 1933, ss.177-180.
Pettit, Philip Cumhuriyetçilik: Bir Özgürlük ve Yönetim Teorisi, çev. Abdullah Yılmaz, İstanbul, Ayrıntı
Yayınları, 1998.
Pierson, Christopher Modern Devlet, çev. Dilek Hattatoğlu, İstanbul, Çiviyazıları Yayınları, 2000. Poggi, Gianfranco Çağdaş Devletin Gelişimi, çev. Şule Kut-Binnaz Toprak,İstanbul, Hürriyet Vakfı Ya¬yınları, 1991.
Poulantzas, Nicos Faşizm ve Diktatörlük, çev. Ahmet İnsel, İstanbul, İletişim Yayınları, 2004.
Saffet, Mehmet "Devlet ve Vatandaş", Ülkü Halkevleri Mecmuası, C.I, S.3, Nisan 1933, ss.181-184.
Savran, Sungur Türkiye'de Sınıf Mücadeleleri C. 1, İstanbul, Kardelen Yayınevi, 1992.
Schnapper, Dominique
Yurttaşlar
Cemaati, Modern Ulus Fikrine Dair, çev. Özlem Okur, İstanbul, Kesit
Yayıncılık, 1995.
Smith, Anthony D. Ulusların Etnik Kökeni, çev. Sonay Bayramoğlu-Hülya Kendir, Ankara, Dost Kitabe-vi Yayınları, 2002.
Smith, Anthony D. Milli Kimlik, çev. Bahadır Sina Şener, 2. baskı, İstanbul, İletişim Yayınları, 1999. Takahashi, K. H. "Tartışmaya Bir Katkı", Feodalizmden Kapitalizme Geçiş, der. R. Hilton, çev. M. Gürer-
S. Sökmen, İstanbul, Metis Yayınevi, 1985, ss.72-107. Tanilli, Server Devlet ve Demokrasi, Anayasa Hukukuna Giriş, 7. baskı, İstanbul, Cem, Yayınevi, 1993. Tanör, Bülent Türkiye'de Kongre İktidarları (1918-1920), İstanbul, Yapı Kredi Yayınları, 1998. Tiryakiyan, Edward A. "Emile Durkheim", çev. Ceylan Tokluoğlu, Sosyolojik Çözümlemenin Tarihi, haz.
Tom
Bottomore-Rober
t Nisbet, Ankara, Ayraç Yayınları, 1997, ss.193-241. Timur, Taner Türk Devrimi ve Sonrası, 3. baskı, Ankara, İmge Kitabevi, 1992.
Tökin, İsmail Hüsrev Cumhuriyet Halk Partisinin Dünya ve Cemiyet Görüşü, Genel Esaslar I, Ankara, Ül¬kü Basımevi, 1946.
Trimberger, Ellen Kay Tepeden İnmeci Devrimler, çev. Fatih Uslu, İstanbul, Gelenek Yayıncılık, 2003. Troçki, Leon Faşizme Karşı Mücadele, çev. Orhan Dilber-Orhan Koçak, İstanbul, Köz Yayınları, 1977. Troçki, Leon Rus Devriminin Tarihi I, Şubat Devrimi: Çarlığın Devrilmesi, çev. Bülent Tanatar, İstanbul, Yazın Yayınları, 1998.
Tunçay, Mete Türkiye Cunhuriyeti'nde Tek-Parti Yönetiminin Kurulması (1923-1931), Ankara, Yurt Ya¬yınları, 1981.
Turan, Şerafettin Türk Devrim Tarihi, C. II, Ankara, Bilgi Yayınevi, 1992.
Turner, Bryan
S
. "The Erosion of Citizenship", British Journal of Sociolgy, C.52, S.2, Jun 2001, ss.189-209. Turner, Bryan S. "Contemporary Problems in the Theory of Citizenship", Citizenship and Social Theory,
der. B.S. Turner, Londra, Sage Publications, 1993, ss.1-18.
Turner
, Bryan S. "Outline of a Theory of Citizenship", Sociology, C.24, S.2, May 1990, ss.189-217. Üstel, Füsun "Cumhuriyetten Bu Yana Yurttaş Profili", Yeni Yüzyıl Gazetesi, 24-25.4.1996. Üstel, Füsun Yurttaşlık ve Demokrasi, Ankara, Dost Kitabevi Yayınları, 1999.
Wagner, Peter Modernliğin Sosyolojisi, Özgürlük ve Cezalandırma, çev. Mehmet Küçük, İstanbul, Sarmal Yayınevi, 1996.
Wallerstein, Immanuel Liberalizmden Sonra, çev. E. Öz, İstanbul, Metis Yayınları, 1998.
Wallerstein, Immanuel Bildiğimiz Dünyanın Sonu, Yirmi Birinci Yüzyıl İçin Sosyal Bilim, çev. Tuncay Bir-
kan, İstanbul, Metis Yayınları, 2000. Worsley, Peter The Three Worlds, Culture and World Development, Londra, Weidenfeld and Nicholson,
1984.
8o
İLKER KILIÇ
Yalman, Galip L. "Tarihsel Bir Perspektiften Türkiye'de Devlet ve Burjuvazi", Praksis, S.5, Kış 2002,
ss.7-23.
Zürcher, Erik Jan "Kemalist Düşüncenin Osmanlı Kaynakları", Modern Türkiye'de Siyasi Düşünce: Ke¬malizm, C. 2, der. Tanıl Bora-Murat Gültekingil, İstanbul, İletişim Yayınları, 2001, ss.44-55.

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com