You are here

İNSAN VE HAYATIN ANLAMI BAĞLAMINDA ÖTANAZİ

EUTHANASIA IN THE CONTEXT OF THE MEANING OF HUMAN AND LIFE

Journal Name:

Publication Year:

Keywords (Original Language):

Author NameUniversity of AuthorFaculty of Author
Abstract (2. Language): 
Euthanasia, is to choose death by the easy way to get rid of pain and distress that brought by diseases. Those who argue that people have the right to die and the people who do not accept the creatures that have no signs of consciousness in the intensive care unit as a competent human thinks euthanasia is valid, even necessary. These comments have made the problem the subject of law, ethics and theology. Euthanasia that interests especially Islamic jurists among Islamic scholars, has been accepted as an invalid application. We think that they are right about their criticism about the value of human life, right to live and similarity of suicide-euthanasia but some arguments supported by them are not appropriate in their context. To us, Islam’s thought about human and life negates euthanasia. As a matter of fact, God made man esteemed with his body and soul. The man is also respectable when he is unconscious in advanced stages of the disease. The man cannot end his life with his own will as he didn’t gain it on his own. All that we have said is true when viewed from the eyes of theology. Whereas all of these may be rejected by the positivist perspective. Although euthanasia seems to be as a health issue the problem is about philosophy of life and people. Since mankind has accepted matter, experiment and observationas fundamentals and spiritual things are gone, he put himself to the center of nature and he spent his energy for the highest happiness. We think that sending off a terminally ill person to a happy death instead of a natural and bad one is the product of this thought. When we ignore the hereafter blief this purpose seems to be reasonable. Actually, when the Creator and his words are ignored, it’s possible to think everything is legitimised.
Abstract (Original Language): 
Ötanazi, hastalığın getirdiği acı ve sıkıntılardan kurtulmak için kolay yoldan ölümü seçmek demektir. İnsanın ölme hakkı olduğunu savunanlar ile yoğun bakım ünitesinde olan ve hiçbir şuur belirtisi göstermeyen canlıyı yetkin insan kabul etmeyenler ötanaziyi geçerli, hatta gerekli görmüşlerdir. Bu yorumlar, problemi hukukun ve etiğin de konusu haline getirmiş, sorun, dinî terminolojiye dahil olmuştur. İslam düşünürleri arasında özellikle İslam hukukçularının ilgi alanına giren ötanazi, dinî meşruiyeti olmayan bir uygulama olarak kabul edilmiştir. Onların, insan hayatının değeri, yaşama hakkı ve intihar-ötanazi özdeşliği/yakınlığı açısından geliştirdikleri tenkitleri yerinde bulmakla birlikte, öne sürdükleri bazı delillerin bağlamından koparılmış olduğu kanaatindeyiz. Bizce, İslam’ın insan ve hayata ilişkin düşüncesi ötanaziyi olumsuzlamaktadır. Nitekim Tanrı, insanı, bedeni ve ruhuyla saygın kılmıştır. İnsan, yaratıcısının teklifine muhatap olamayacağı dönemde, yani hastalığının ileri safhasında, bilincinden yoksun iken de saygındır. İnsan, hayatı kendiliğinden elde etmiş olmadığı için yaşamını kendi iradesiyle sonlandıramaz. Bütün bu söylediklerimiz ilahiyat nazarından bakıldığında geçerlidir. Buna karşın, pozitivist bakış açısıyla bunların tamamı reddedilebilir. O halde ötanazi, bir sağlık sorunu gibi görünse de, problemin temelinde insan ve hayat felsefesi vardır. İnsanoğlu madde, deney ve gözlemi esas kabul edip, manevi şeylerin buharlaşmış olduğunu kabul ettiğinden beri, kendisini tabiatın merkezine yerleştirmiş, enerjisini en yüksek mutluluk için sarf etmiştir. Ölümcül bir hastayı doğal ve sıkıntılı bir ölüm yerine mutlu/iyi ölümle uğurlamak sanırız bunun düşüncenin ürünüdür. Ahiret inancı göz ardı edildiğinde bu maksat makul ve iyi görünmektedir. Gerçekten de yaratıcıyı ve onun vahyini yok saydıktan sonra hemen her şeyi meşru görmek mümkündür.
167
199

REFERENCES

References: 

ABUZEROVA, Ü. (2007/Eylül). Ahlakî Açıdan Hayatın ve Varoluşun Anlamı. Bakü Devlet Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, No:8 (17), s. 146-159. ktp.isam.org.tr/pdfdrg/D02632/2007_8/2007_8_ABUZEROVAU.pdf adresinden edinilmiştir. (17.09.2014).
İnsan ve Hayatın Anlamı Bağlamında Ötanazi
|195|
bilimname
düşünce platformu
XXVIII, 2015/1
AĞIRAKÇA, A. (2004). Hippokrates ve İslam Tıp yazmalarında Hekim Ahlakı, Merkez Efendi 5. Geleneksel Tıp Günleri, (14-22 Mayıs 2004) s. 30-40. ahmetagirakca.com.tr/uploads/default/.../17-_Islamda_Hekim_Ahlaki.pd... adresinden edinilmiştir. (22.09.2014).
ANA BRİTTANICA (1992), Genel Kültür Ansiklopedisi (I-XXII). İstanbul: Ana Yayınları.
ARMAĞAN, S. (1992). İslam Hukukunda Temel Hak ve Hürriyetler. Ankara: Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları.
BAĞ, B. (2013). Hasta Vasiyetnamesi: Ötenazi mi? Yoksa Kendi Kaderini Kendi Belirleme Hakkı mı? Zeitschriftfürdie Welt der Türken, Vol. 5, No:1, 275-289, Sivas.
BAĞDADÎ, A. (1928). Usûlü’d-Din, (Nşr. Darü’l-Fünûn), İstanbul: Matbaatü’d-Devle
BARDAKOĞLU, A. (2002) “katil” mad., İslam Ansiklopedisi. İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı İslam Araştırmaları Merkezi.
BEDER, A.-PINAR, G., AYDOĞMUŞ, G. vdğ. (2010). Hemşire ve Hekimlerin Ötanaziye İlişkin Görüşleri. Klinik ve Deneysel Araştırmalar Dergisi, c.1, no 2, 91-98.
BİLGİN, N.G. (2013). Ötenazi: Tanım ve Tarihçe, Lokman Hekim Dergisi, 3 (2), Mersin, s. 25-31.
http://lokmanhekim.mersin.edu.tr/index.php/lokmanHekim/article/download/... adresinden edinilmiştir.
BUHARİ, Ebu A. (1400 Hicri), Camiu’s-Sahih (I-IV). Kahire: Matbaatu’s-Selefiyye.
CABİRÎ, M. A. (2013). Fehmü’l-Kur’an (I-III), (Çev. M. Coşkun). İstanbul: Mana Yayınları.
CÜRCANİ, S. Ş. (2013). Et-Tarifât, (Thk. M. B. U. Es-Sûd). Beyrut: Dâru’l-Kütübi’l-İlmiyye.
CÜVEYNÎ, Ebu M. (trs). Akidetü’n-Nizamiyye, Akaide Dair İki Risale içinde (ss. 10-98), İstanbul: Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Vakfı Yayınları, No:41.
Din İşleri Yüksek Kurulu (2006), Kurul Mütalaası, http://www2.diyanet.gov.tr/dinisleriyuksekkurulu/Sayfalar/KisininYasamDe... adresinden edinilmiştir. (18.10.2014).
DÖLEK, A. (2009). İnsanın Yaşama Hakkının Korunmasının Dini Dayanağı. İnsan Hakları ve Din Sempozyumu, Çanakkale. s. 18-40.
DRAZ, M. A. (1993). İslam’ın İnsana Verdiği Değer, (Çev. N. Demir) İstanbul: Kayıhan Yayınları
Mustafa ÜNVERDİ
|196|
bilimname
düşünce platformu
XXVIII, 2015/1
DUMAN, Z. (2008). Dinî Açıdan Problem Oluşturan Tıbbî Meseleler. Güncel Dini Meseleler İstişare Toplantısı-II, Ankara: Diyanet İşleri Başkanlığı Din İşleri Yüksek Kurulu Başkanlığı.
ESED, M. (Yayın Tarihi 1999). Kur’an Mesajı (I-III), (Çev C. Koytak ve A. Ertürk). İstanbul: İşaret Yayınları.
ESKİN, M. (2003), İntihar. Ankara: Çizgi Tıp Yayınevi.
EŞ’ARÎ, Ebu H. (1975). Kitabu’l-Lum’a fi’r-Reddi alâ Ehli’z-Zeyğ ve’l-Bida’, (Thk. Hammude Gurâbe), Kahire: Câmiatü Ezher.
FLANNERY, A. O P. (2002). Ötenazi Üzerine Beyanname (Çev. O. Taştan). AÜİFD, cilt XLIII, sayı:2, s. 405-412.
GÜLER, İ. (2007). Allah’ın Ahlâkîliği Sorunu, Ankara: Ankara Okulu Yayınları.
GÜNDÜZ, T., ÖNER, S., ÇINAR, T. ve DİN, H., (1996). “Hekimler Euthanasia’yı Savunuyorlar mı?” Adli Tıp Bülteni, 1(2), s. 82-88.
HAMİDULLAH, M. (1995). İslam Peygamberi, (Çev. S. Tuğ) İstanbul: İrfan Yayıncılık.
HICK, J. (1990). Değişen Ölüm Sosyolojisi (Çev. T. Koç). Erciyes Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, sayı:7, s. 235-249.
HÖKELEKLİ, H. (2002). “intihar” mad., İslam Ansiklopedisi, İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı İslam Araştırmaları Merkezi.
ICİ, A. (trs.). el-Mevâkıf fi İlmi’l-Kelam, Beyrut: Alemu’l-Kütüb.
İBN HAZM, Ebu M. (2010). el-Fasl fi’l-Milel ve’l-Ehvâ ve’n-Nihal, (Thk. S. E. Şahin) Kahire: Daru’l-Hadis.
İKBAL, M. (2014). İslam’da Dini Düşüncenin Yeniden İnşası, (Çev. R. Acar) İstanbul: Timaş Yayınları.
İLHAN, H. (2011). Ötenazi Kavramının Ahlak Felsefesi Açısından İncelenmesi (Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü). https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi adresinden edinilmiştir. (18.09.2014)
İNCEOĞLU, S. (1999). Ölme Hakkı, İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
İSFEHANÎ, R. (2010). el-Müfredât, (Thk. M. H. El- Aytenî) Beyrut: Daru’l-Marife Yayınları.
İSLAMOĞLU, M. (2009). Hayat Kitabı Kur’an Gerekçeli Meal-Tefsir, İstanbul: Düşün Yayıncılık.
KADI A. (1996). Şerhu Usûli’l-Hamse, (Thk. A. Osman), Kahire: Mektebetü Vehbe.
İnsan ve Hayatın Anlamı Bağlamında Ötanazi
|197|
bilimname
düşünce platformu
XXVIII, 2015/1
KALYONCU, H. (2011). Ölümsüzlük İhtiyacı İntihar, Ötanazi ve Reenkarnasyon, İstanbul: Boğaziçi Yayınları.
KARAMAN, H. (2008). Dinî Açıdan Problem Oluşturan Tıbbî Meseleler. Güncel Dini Meseleler İstişare Toplantısı-II, Ankara: Diyanet İşleri Başkanlığı Din İşleri Yüksek Kurulu Başkanlığı.
KÂRÎ, A. (trs.), Fıkh-ı Ekber Şerhi, (Çev. H. S. Erdoğan). İstanbul: Hisar Yayınevi.
KAŞIKÇI, O. (2008). Hukuk Tarihinde Ötenazi, Türk Hukuk Araştırmaları, sayı 6, (Güz), s. 85-99.
ktp.isam.org.tr/pdfdrg/D02894%5C2008_6/2008_6_KASIKCIO.pdf adresinden edinilmiştir.
KAYA, A. (1994). İslam Hukukuna Göre Ötenazi, Uludağ Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, sayı 6, c. 6, s. 133-146.
KAYA, A. (2004). Ruh ve Beden Bütünlüğüne Dokunulmazlık Kuramı Bakımından Ölme Hakkı, Marifet Dergisi, yıl 4, sayı 2.
KOMİSYON, (2006) Kur’an Yolu Türkçe Meâl ve Tefsir (I-V), Ankara: Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları.
KUYURTAR, E. (2007/1). Ötenazinin Ahlaksallığı, Felsefelogos, yıl: 10, sayı: 32, s. 115-134.
KUYURTAR, E. (2014 Bahar). Aktif ve Pasif Ötenazi Ayrımı Ahlaksal Bir Ayrım mıdır? Felsefe ve Sosyal Bilimler Dergisi, sayı:14, s. 47-69.
MATURİDİ, Ebu M. (2005). Kitabu’t-Tevhid, (Nşr. B. Topaloğlu ve M. Aruçi). Ankara: İSAM Yayınları.
MATURİDİ, Ebu M. (2005). Te’vilâtü’l-Kur’an (I-XVII), (Nşr. A. Vanlıoğlu, İlmî Kont. B. Topaloğlu) İstanbul: Mizan Yayınevi.
MISRÎ, İbn Nüceym (1985). el-Eşbâh ve’n-Nezâir, Mısır.
ÖMEROĞLU, Ö. (2009). Hukuksal Açıdan Ölme Hakkı ve Kabul Edilebilirliği Sorunu. EÜHFD, c. XIII, sayı: 3-4, s. 85-106. www.erzincan.edu.tr/birim/HukukDergi/makale/2011-2.5.pdf adresinden edinilmiştir. (12.09.2014).
ÖZEN, M. Şahin, M. E. (2010/4). Ötanazi. Ankara Barosu Dergisi, yıl: 68. s. 15-36. www.ankarabarosu.org.tr/siteler/ankarabarosu/.../2010-4-ozen-sahin.pdf adresinden edinilmiştir.
PAŞA, S. (1955). İslam Hukuk Nazariyâtı Hakkında Bir Etüd (I-II), (Çev. B. Arıkan), İstanbul.
Mustafa ÜNVERDİ
|198|
bilimname
düşünce platformu
XXVIII, 2015/1
RAHMAN, F. (1995). İslam ve Siyasi Aksiyon: Siyaset Dinin Hizmetinde, K. Güleçyüz, İslam’da Siyaset Düşüncesi içinde (s. 7-23). İstanbul: İnsan Yayınları.
RAHMAN, F. (1996). Ana Konularıyla Kur’an, (Çev. A. Açıkgenç, ). Ankara: Ankara Okulu Yayınları.
RAZİ, F. (1981). Tefsirü’l-Fahrü-Razi (I-XXXII), Nşr. ve Yay: Darü’l-Fikr, Beyrut.
SABUNİ, N. (1991). el-Bidaye fi Usuli’d-Din, (Çev. B. Topaloğlu) Ankara: Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları.
SCHLÖGEL, H. (2002). “Ötenazi ve Teoloji” Çev. Taştan, O., AÜİFD, Cilt: XLIII, sayı: 1, s. 293-299. dergiler.ankara.edu.tr/dergiler/37/724/9151.pdf adresinden edinilmiştir.
SINGER, P. (1993), Practical Ethics, USA: Published by the Press Syndicate of the University of Cambrige.
SOROKIN, P.A. (1972). Bir Bunalım Çağında Toplum Felsefeleri, Çev. M. Tunçay, Ankara: Bilgi Yayınevi.
SÜLEYMAN, M. (2003). Mukatil b. Süleyman Tefsiri (I-III), (Thk. A. Ferid). Beyrut: Darü’l-Kütübi’l-İlmiyye.
ŞANLIER, A. Y. (2012). Yüzünde Derin Çizgileri. “http://www.edebiyatdefteri.com/siir/597367/yuzunde-derin-cizgileri.html” adresinden edinilmiştir.
ŞATIBİ, Ebu İ. (2003). el-Muvâfakât (I-IV), (Çev. M. Erdoğan). İstanbul: İz Yayınları.
TAFTAZANÎ, S. (1991). Şerhu’l-Akaid, (Çev. S. Uludağ). İstanbul: Dergah Yayınları.
ÜNVERDİ, M. (2003). İslam’da Ahiret İnancı ve Reenkarnasyon. (Yüksek Lisans Tezi, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana).
YEPREM, S. (2006). “Dinlerin Gen Teknolojisi, Ötenazi ve Organ Nakline Karşı Tutumları”, Panel: İslam ve Hıristiyanlık - Dinlerarası Diyalog için Dini İçerikler, Tasavvurlar ve Duyguların Karşılaştırılması, Ankara, http://www.konrad.org.tr/Islam%20tr%202006/16yepremTR.pdf adresinden edinilmiştir. (15.09.2014)
WEBER, A. (1998). Felsefe Tarihi, (Çev. H. V. Eralp), İstanbul: Sosyal Yayınlar.
YİĞİT, Y. (2000). İslam Ceza Hukukuna Göre Ötanazi ve Hukuki Sonuçlarının Değerlendirilmesi, İslamî Araştırmalar Dergisi, cilt 36, sayı 2, s. 337-349.
İnsan ve Hayatın Anlamı Bağlamında Ötanazi
|199|
bilimname
düşünce platformu
XXVIII, 2015/1
www.islamiarastirmalar.com/upload/pdf/3f78d71094c94a0.pdf adresinden edinilmiştir.
ZEMAHŞERİ, Ebu K. (1998). el-Keşşâf (I-VI), Thk. Adil Ahmed Abdulmevcud-Ali Muhammed Muavvız, Mektebetü’l-Abikan, Riyad.
ZUHAYLÎ, V. (1982). Nazariyyetü’z-Zarûreti’ş-Şer’iyye, Beyrut.

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com