Buradasınız

Yaşlı bireylerin kolorektal kanserin riskleri ve erken tanısına yönelik bilgi düzeylerinin ve bu kanserle ilişkili risklerinin incelenmesi

Examination knowledge levels of elderly people about colorectal cancer’s risks and early diagnosis and their this cancer’s risks

Journal Name:

Publication Year:

Keywords (Original Language):

Abstract (2. Language): 
Objective: The research was conducted in order to examine knowledge levels of elderly people about colorectal cancer’s risks and early diagnosis and their this cancer’s risks. Material-Method: The descriptive study has been done between February-March 2011 in Izmir Metropolitan Municipality Health Aging Center. The population of the research was consisted 174 elderly people who are members of the center. The sample was consisted of 92 people who come regularly the center and agreed to participate the research. Data were collected with face to face interview using 23 item questionnaire developed by the researchers. The data were evaluated number, percentage distribution, t-test, mann whitney-u, one way anova and kruskall wallis test. Results: Mean age of elderly people was 66,5±7,9 and 54,3% were women. It determined that 18,5% of elderly people were current smoker, 20,7% drank alcohol, 64,1% were obesite, 51,1% didn’t physical exercise regularly, 77,2% weren’t have another colorectal cancer screening test. It was detected that 3,3% of elderly people has polyp in their second degree relatives, 34,8% has weakness, 29,3% has constipation, 16,3% has hemorrhoids in the last three months. Knowledge score mean about knowledge levels of elderly people about colorectal cancer’s risks and early diagnosis was 7,73±2,03. It was detected that total knowledge score mean of 16.3% was 5 score and lower, total knowledge score mean of 20,7% was 10 score. It was determined that socio-demographic variables and risk factors determined based on self-report of elderly didn’t impact on the knowledge score mean about colorectal cancer’s risks and early diagnosis (p>0.05). Discussion: Consequently, ıt was determined that elderly people have risk factors of colorectal cancer, have not desired knowledge level about this disease and not have enough early diagnosis.
Abstract (Original Language): 
Amaç: Araştırma yaşlı bireylerin kolorektal kanserin riskleri ve erken tanısına yönelik bilgi düzeylerinin ve bu kanserle ilişkili risklerinin incelenmesi amacıyla gerçekleştirilmiştir. Materyal-Metot: Tanımlayıcı tipte olan araştırma, İzmir Büyükşehir Belediyesi Sağlıklı Yaş Alma ve Dayanışma Merkezi’nde, Şubat-Mart 2011 tarihleri arasında yapılmıştır. Araştırmanın evrenini merkeze üye olan 174 yaşlı birey, örneklemini ise merkeze düzenli gelen ve araştırmaya katılmayı kabul eden 92 birey oluşturmaktadır. Veriler, araştırmacılar tarafından hazırlanan 23 soruluk anket formu kullanılarak, yüz yüze görüşme yöntemiyle toplanmıştır. Verilerin istatistiksel değerlendirilmesi sayı, yüzde dağılımı, t testi, mann whitney u, one way anova ve kruskall wallis testi ile gerçekleştirilmiştir. Bulgular: Araştırmaya katılanların yaş ortalaması 66,5±7,9 ve % 54,3’ü kadındır. Yaşlı bireylerin % 18,5’inin halen sigara içtiği, % 20,7’sinin halen alkol kullandığı, % 64.1’inin obez olduğu, % 51,1’inin düzenli fiziksel egzersiz yapmadığı, % 77.2’sinin daha önce herhangi bir kolorektal kanser tarama testi yaptırmadığı saptanmıştır. Bireylerin % 3,3’ünün ikinci derece akrabalarında polip bulunduğu, bireylerin son üç ay içerisinde % 34,8’inde halsizlik, % 29,3’ünde kabızlık ve % 16,3’ünde basur şikayetleri olduğu saptanmıştır. Yaşlı bireylerin kolorektal kanserin riskleri ve erken tanısına yönelik bilgi puan ortalaması 7,73±2,03’dür. Yaşlı bireylerin % 16.3’ünün toplam bilgi puan ortalaması 5 puan ve altı, % 20,7’sinin toplam bilgi puan ortalaması 10 olarak saptanmıştır. Sosyodemografik değişkenlerin ve yaşlıların öz bildirimine dayalı belirlenen risk faktörlerinin kolorektal kanserin riskleri ve erken tanısına yönelik bilgi puan ortalamasına etkisinin olmadığı belirlenmiştir (p>0.05). Tartışma: Sonuç olarak, yaşlı bireylerin kolorektal kanser ile ilişkili risk faktörlerini barındırdıkları, hastalıkla ilgili istenilen düzeyde bilgi sahibi olmadıkları ve erken tanı uygulamalarını yeterince yaptırmadıkları belirlenmiştir.
88
93

REFERENCES

References: 

1. T.C. Sağlık Bakanlığı. Dünya ve Türkiye’de kanser. http://
www.saglik.gov.tr/TR/belge/1-15486/dunya-ve-turkiyedekanser.
html. Erişim tarihi: 20.10.2013.
2. Türkiye Halk Sağlığı Kurumu, Kanser Daire Başkanlığı.
Türkiye’de kanser kayıtçılığı. http://www.kanser.gov.tr/dairefaaliyetleri/
kanser-kayitciligi/108-t%C3%BCrkiyede-kanserkayitcigi.
html. Erişim tarihi: 20.10.2013.
3. Vaizoğlu SA, Turhan T, Temel F, Bolat Ö, Baydar O, Bacanlı
A, Asarcıklı F, Güler Ç. Birinci basamakta 50 yaş ve
üzeri bireylerde kolorektal kanser ile ilişkili olabilecek bazı
faktörlerin ve gaitada gizli kan tetkikine uyumun değerlendirilmesi.
Turk J of Geriatrics 2010; 13(2): 79-86.
4. Türkiye Halk Sağlığı Kurumu, Kanser Daire Başkanlığı.
Kanser istatistikleri. http://www.kanser.gov.tr/daire-faaliyetleri/
kanser-istatistikleri.html. Erişim tarihi: 12.10.2013.
5. Gürsu RU, Kesmezacar Ö, Karaçetin D, Mermut Ö, Ökten
B, Güner Şİ. İstanbul Eğitim ve Araştırma Hastanesi Onkoloji
Birimi: yeni kurulan bir ünitenin 18 aylık sonuçları. İstanbul
Tıp Dergisi 2012; 13(1): 13-18.
6. Tuncer M. T.C. Sağlık Bakanlığı Kanser Daire Başkanlığı
Ulusal Kanser Programı 2009-2015. Ankara: T.C. Sağlık
Bakanlığı Kanserle Savaş Dairesi Başkanlığı; 2009.
7. Türkiye Halk Sağlığı Kurumu, Kanser Daire Başkanlığı.
Kolorektal Kanser Tarama Programı Ulusal Standartları.
http://kanser.gov.tr/Dosya/tarama/kolorektal.pdf. Erişim tarihi:
24.06.2014.
8. McLoughlin RM, O’Morain CA. Colorectal cancer screening.
World J Gastroenterol. 2006; 12(42): 6747-6750.
9. Boyle P, Levin B. Dünya Kanser Raporu. Fransa:
Dünya Sağlık Örgütü Uluslar arası Kanser Araştırmaları
Kurumu; 2008. http://whqlibdoc.who.int/publications/
2009/9789283204237_tur_p1-104.pdf. Erişim tarihi:
25.10.2013.
10. T.C. Sağlık Bakanlığı, Halk Sağlığı Kurumu. Kanser Erken
Teşhis, Tarama ve Eğitim Merkezleri (KETEM). http://thsk.
gov.tr/tr/index.php/kanser-onleme-erken-teshis/343-kansererken-
teshis-tarama-ketem. Erişim tarihi: 10.10.2013.
11. Sanchez JI, Palacios R, Thompson B, Martinez V, O’Connell
MA. Assessing colorectal cancer screening behaviors and
knowledge among at-risk Hispanics in Southern New Mexico.
J of Cancer Therapy 2013; 4: 15-25.
12. İzmir Büyükşehir Belediyesi. İzmir Büyükşehir Belediyesi
Sağlıklı Yaş Alma ve Dayanışma Merkezi. http://www.izmir.
bel.tr/Menu.asp?menuID=2046&MenuName=Salkl%20
Ya%20Alma%20ve%20Dayanma%20Merkezi. Erişim tarihi:
08.11.2013.
13. Kolutek R, Karataş N. Nevşehir ili Uçhisar kasabası’nda
yaşayan bireylerde kanser risk faktörleri ve erken tanı belirtilerinin
saptanması. Sağlık Bilimleri Dergisi 2007; 16(1): 28-
39.
14. Karahasanoğlu T. Kolorektal kanserler: tanı ve cerrahi
tedavi. İ.Ü. Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Sürekli Tıp Eğitimi Etkinlikleri.
Gastrointestinal Sistem Hastalıkları Sempozyumu
2001; 271-279.
15. Erarslan E, Yüksel İ. Obezite ve gastrointestinal kanser
ilişkisi. Yeni Tıp Dergisi 2011; 28(4): 203-206.
16. Friedenreich CM, Orenstein MR. Physical activity and
cancer prevention: etiologic evidence and biological mechanisms.
J Nutr. 2002; 132(Suppl 11): 3456S-3464S.
17. Turan E, 2005-2008 Yılları Arasında Ondokuz Mayıs
Üniversitesi Tıp Fakültesi’nden Tanı Alan Kolorektal Kanserli
Hastalarda Sosyodemografik ve Klinik Özellikler İle Risk
Faktörlerinin Değerlendirilmesi. Uzmanlık Tezi. Samsun:
Ondokuz Mayıs Üniversitesi; 2009.
18. Nahas ARMF, Sarriff A, Othman S. Diet and colorectal
cancer: Knowledge assessment among Malaysian university
students. Int J Res Pharm Sci. 2013; 4(2): 194-197.
19. Salimzadeh H, Delavari A, Montazeri A, Mirzazadeh A.
Knowledge and practice of Iranians toward colorectal cancer,
and barriers to screening. Int J Prev Med. 2012; 3: 29-35.
20. Berkowitz Z, Hawkins NA, Peipins LA, et al. Beliefs, risk
perceptions, and gaps in knowledge as barriers to colorectal
cancer screening in older adults. JAGS 2008; 56(2): 307–314.
21. Şen O. Kolorektal Kanserlerde Tarama (Pilot Çalışma).
Uzmanlık tezi. Ankara: Ankara Üniversitesi; 2008.
22. Büyükdoğan M. Kolorektal kanserde genetik ve etyolojik
faktörler. Selçuk Tıp Dergisi 2009; 25(3): 171-180.
23. Sökmen F. Tıbbi onkoloji Polikliniğinde Takip Ve Tedavi
Edilen Kolorektal Kanserli Hastaların Klinik Bilgilerinin Retrospektif
Olarak Değerlendirilmesi. Uzmanlık Tezi. Zonguldak:
Zonguldak Karaelmas Üniversitesi; 2008.
24. McCaffery K, Wardle J, Waller JO. Knowledge, attitudes,
and behavioral intentions in relation to the early detection of
colorectal cancer in the United Kingdom. Prev Med 2003;
36(5): 525-535.
25. Christou A, Thompson SC. Colorectal cancer screening
knowledge, attitudes and behavioural intention among Indigenous
Western Australians. BMC Public Health 2012; 12:
528-544.

Thank you for copying data from http://www.arastirmax.com